HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
NGUYỀN THỊ LÊ TRÂM
NHÂN LỰC CHẤT LƢỢNG CAO
TRONG NGÀNH XÂY DỰNG Ở TỈNH NGHỆ AN
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NGÀNH: KINH TẾ CHÍNH TRỊ
M số: 9310102
HÀ NỘI - 2021
Công trình đƣợc hoàn thành tại
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: : PGS.TS Phạm Thị Tuý
Phản biện 1: .......................................................
.......................................................
Phản biện 2: .......................................................
.......................................................
Phản biện 3: .......................................................
.......................................................
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Học viện
họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi giờ ngày tháng năm 202..
Có thể tìm hiểu luận án tại:
Thư viện Quốc gia
Thư viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ CÓ
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1. Nguyễn Thị Lê Trâm (2019), "Kinh nghiệm phát triển nhân lực của một số
quốc gia và gợi ý cho Việt Nam", Tạp chí Tài chính, (8), tr. 134-136.
2. Nguyễn Thị Lê Trâm (2019), "Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao ở
Việt Nam trong hội nhập quốc tế", Tạp chí Công thương, (12), tr. 138-141.
1
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Là một tỉnh có diện tích lớn nhất Việt Nam, là đơn vị hành chính đông
thứ 4 về số dân, xếp thứ 10 về Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP), với tốc độ
tăng trưởng tổng sản phẩm trong tỉnh (GRDP) bình quân giai đoạn 2016 - 2020
ước đạt 7,84%, GRDP bình quân đầu người đến cuối năm 2020 ước đạt 44,34
triệu đồng. Cơ cấu kinh tế tiếp tục chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng nông
nghiệp (từ 26,36% xuống còn khoảng 22,42%), tăng tỷ trọng công nghiệp, xây
dựng và dịch vụ (từ 73,64% lên khoảng 77,58%)…Tổng vốn đầu tư toàn xã hội
giai đoạn 2016 - 2020 ước đạt hơn 314.000 tỷ đồng, gấp 1,74 lần so với giai
đoạn 2011 - 2015. Do đó, hoạt động xây dựng nói chung và ngành xây dựng nói
riêng đóng một vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Mặc dù là một trong những trụ cột kinh tế của tỉnh, song ngành xây dựng
của tỉnh Nghệ An cũng đang đứng trước những thách thức to lớn về công nghệ,
kỹ thuật và đặc biệt là chất lượng nguồn nhân lực (NNL), số lượng nhân lực dư
thừa, nhưng chất lượng nhân lực lại không đáp ứng, cơ cấu nhân lực không phù
hợp; yêu cầu nhân lực có trình độ chuyên môn kỹ thuật, tay nghề cao, có kỹ
năng làm việc trong môi trường công nghệ và cạnh tranh hay gọi chung là
NLCLC còn rất thiếu, trong khi đó chất lượng đào tạo còn thấp và chưa phù
hợp. Vì vậy, Nghệ An xác định phát triển nhân lực, nhất là NLCLC là một
trong ba mũi đột phá của tỉnh, đồng thời tỉnh cũng khắng định phát triển nhân
lực, trong đó ưu tiên phát triển NLCLC để thu hút đầu tư. Cũng bởi vậy, trong
hợp tác với các đối tác nước ngoài, tỉnh cũng luôn quan tâm tới hợp tác trong
phát triển NLCLC, chẳng hạn, trong quan hệ hợp tác với tổ chức JICA và
JETRO Nhật Bản, thì đào tạo nhân lực là một trong 3 nội dung được ký kết
chiều ngày 4/3/2020, theo đó ngay trong năm 2020 JICA lựa chọn một số khóa
đào tạo tại Nhật Bản vận hành quản lý hệ thống công trình thủy lợi, phát triển
chuỗi giá trị nông nghiệp của tỉnh để chuyển giao khoa học kỹ thuật, kinh
nghiệm kỹ năng trong phát triển nông nghiệp.
Như vậy, có thể nói, để thực hiện mục tiêu phát triển tỉnh Nghệ An là
trung tâm về tài chính, thương mại, du lịch, giáo dục - đào tạo, khoa học - công
nghệ, y tế, văn hóa, thể thao, công nghiệp công nghệ cao của vùng Bắc Trung
bộ như Quy hoạch tỉnh Nghệ An thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2050 đã được
Chính phủ phê duyệt thì phải có sự đột phá trên cơ sở từ nội lực, đó chính là
phát triển NNL chất lượng cao, nhất là NNL chất lượng cao các trụ cột trong đó
có ngành xây dựng của tỉnh.
Do đó, đề tài “NLCLC trong ngành xây dựng ở tỉnh Nghệ An ” được chọn
làm luận án Tiến sĩ, chuyên ngành Kinh tế chính trị là cấp thiết, có ý nghĩa lý
luận và thực tiễn sâu sắc.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của luận án
2.1. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về NLCLC
trong ngành xây dựng; Thực trạng NLCLC trong ngành xây dựng ở tỉnh Nghệ
An, luận án đề xuất phương hướng và giải pháp nhằm xây dựng NLCLC trong
ngành xây dựng ở tỉnh Nghệ An đáp ứng yêu cầu phát triển của địa phương
trong điều kiện hội nhập.
2
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích trên, luận án tập trung vào các nhiệm vụ sau:
- Hệ thống hoá, kế thừa có bổ sung để hoàn thiện và phát triển các vấn đề
lý luận và thực tiễn về NLCLC trong ngành xây dựng.
- Dựa vào khung lý luận đã được xây dựng để phân tích, đánh giá thực
trạng NLCLC trong ngành xây dựng ở tỉnh Nghệ An giai đoạn 2015 -2020, chỉ
rõ những vấn đề đặt ra và nguyên nhân.
- Căn cứ vào kết quả nghiên cứu của chương 3 và quan điểm chung về
NLCLC ngành xây dựng và mục tiêu xây dựng NLCLC ngành xây dựng tỉnh
NGhệ An giai đoạn đến năm 2025, tầm nhìn 2030, luận án đề xuất phương
hướng và giải pháp chủ yếu nhằm xây dựng NLCLC đáp ứng yêu cầu phát triển
của địa phương thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận án
3.1. Đối tượng nghiên cứu của luận án : Đối tượng nghiên cứu của luận
án là NLCLC trong ngành xây dựng.
+ Phạm vi nội dung: NLCLC được nghiên cứu trong phạm vi luận án là
NLCLC đáp ứng yêu cầu hội nhập nói chung, trong đó trọng tâm là NLCLC
trong ngành xây dựng ở tỉnh Nghệ An.
3.2. Phạm vi nghiên cứu của luận án
+ Phạm vi về nội dung: NLCLC ngành xây dựng gồm nhiều phân ngành,
vì vậy để phù hợp với mục tiêu và dung lượng của luận án cũng như hướng vào
mối quan hệ giữa các chủ thể chính của ngành, luận án tập trung vào nghiên
cứu NLCLC (có trình độ đào tạo từ Cao đẳng trở lên) và làm việc tại sở xây
dựng và các doanh nghiệp xây dựng trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
+ Phạm vi không gian: Luận án nghiên cứu NLCLC trong ngành xây
dựng ở tỉnh Nghệ An.
+ Phạm vi thời gian: Nghiên cứu của luận án về thực trạng NLCLC ngành
xây dựng tỉnh Nghệ An được giới hạn trong phạm vi thời gian là từ năm 2015
đến 2020. Phạm vi đề xuất phương hướng và giải pháp được xác định cho giai
đoạn đến năm 2025 và tầm nhìn 2030.
4. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu của luận án
4.1. Cơ sở lý luận
Luận án dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ
Chí Minh; quan điểm, đường lối của Đảng Cộng sản và chính sách, pháp luật
của Nhà nước Việt Nam về nguồn lực con người, nhân lực, NLCLC; chủ trương
phát triển kinh tế - xã hội, phát triển nguồn NLCLC và các chủ trương, chính
sách về nguồn NLCLC trong các lĩnh vực ngành nghề nói chung và trong ngành
xây dựng tại tỉnh Nghệ An nói riêng; tiếp thu có chọn lọc các kết quả nghiên
cứu đã công bố về NLCLC của các nhà khoa học trong và ngoài nước.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Luận án dựa trên phương pháp luận của chủ nghĩa duy vật biện chứng và
duy vật lịch sử Mác-Lênin để nghiên cứu, phân tích các vấn đề lý luận và thực
tiễn; rút ra các kết luận về NLCLC và NLCLC ngành xây dựng.
- Phương pháp trừu tượng hóa khoa học - phương pháp nghiên cứu đặc
thù của khoa học kinh tế chính trị, được sử dụng nhằm chắt lọc những yếu tố
đơn nhất, ngẫu nhiên, không trọng yếu về NLCLC ngành xây dựng để chỉ ra
