HỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINH
TRẦN VĂN VỮNG
C C TỈNH TH NH Ủ Ở V NG ỒNG ẰNG
SÔNG HỒNG LÃNH ẠO PH T TRIỂN VĂN HÓA
GIAI OẠN HIỆN NA
TÓM TẮT LUẬN N TIẾN SĨ
NG NH: XÂ DỰNG ẢNG V CHÍNH QU ỀN NH NƢỚC
Mã số: 9310202
H NỘI - 2025
Công trình đƣợc hoàn thành tại
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Lâm Quốc Tuấn
Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Minh Tuấn
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Phản biện 2: PGS.TS. Trần Thị Hƣơng
Học việno c Tun truyn
Phản biện 3: PGS.TS. Nguyễn ình ắc
Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng
Luận án đƣợc bảo vệ trƣớc Hội đồng đánh giá luận án
cấp Học viện họp tại Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
Vào hồi 14 giờ 00 ngày 11 tháng 7 năm 2025
Có thể tìm hiểu luận án tại: Thƣ viện Quốc gia
và Thƣ viện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
1
MỞ U
1. Tính cấp thiết ca đtài
Văn hóa là cội nguồn sc mnh và nền tảng tinh thần can tc, vừa
phản ánh truyn thống lịch sử - nhân văn lâu đời, vừa động lực tc đẩy
pt triển bền vng trong bối cảnh hiện đại. Trong suốt tiến trình nh đạo
cách mạng, Đảng ta luôn khẳng định vai trò đặc biệt ca văn a trong chiến
lược phát triển đất nước. Nghquyết số 33-NQ/TW ngày 09/6/2014 của Ban
Chấp nh Trung ương ka XI đã c định rõ: “Văn hóa nền tảng tinh thần
của xã hội, mục tiêu, động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội (KT-
XH) và hội nhập quốc tế”. n kiện Đại hội XIII của Đảng ng nhấn mạnh
quan điểm nhất qn: “Pt triển tn diện con người Việt Nam, y dựng nền
văn a Việt Nam tn tiến, đậm đà bản sắc dân tộc đvăn a thực sự tr
tnh sức mạnh nội sinh, động lực phát triển đất nước bảo vệ Tquốc.
Trong thời kỳ đẩy mạnhng nghiệp hóa, hiện đại hóa hội nhập quốc
tế sâu rộng, văn hóa ngày càng trở tnh lĩnh vực then chốt, chi phối mnh mẽ
q trình phát triển bền vững quốc gia. Tuy nhiên, để n hóa thực spt
huy vai trò động lực nội sinh, yếu tquyết định chính là ng lực lãnh đạo
của Đảng, mà trực tiếp cấp ủy đảng mi địa phương. Vai trò của cp ủy
đảng không chdng lại vic ban nh chtrương, ngh quyết, mà n thể
hiện tầm nn chiến ợc, khả năng cụ thể hóa địnhớng phát triển na
của Trung ương thành các cơng tnhnh động thiết thực, p hợp với đặc
điểm từng địa pơng. Cấp ủy các cấp giữ vai trò hạt nn cnh tr trong việc
định hướng, dẫn dắt hệ thng chính tr (HTCT) và tn hội tham giao sự
nghiệp xây dng, phát triển n hóa, đồng thi to lập môi tng thuận lợi để
các g trị n hóa truyn thống hiện đại cùng phát triển i hòa.
Với vị thế làng đất “địa linh nn kiệt”, trung m văn hóa - chính tr
- giáo dục của cc, ng đồng bằng ng Hồng (ĐBSH) có hệ giá trị văn
hóa đặc sắc, di sn dồio đội n trí thức đông đảo. Đây cnh là khu vực
hội tđầy đủ c điều kiện thuận lợi để phát triển n hóa tr thành động lực
cho q tnh pt triển tn din. Song đng thời, đây cũng địa n chịu tác
động mnh mcủa đô thị hóa nhanh, phân a hội u sắc, cùng với s
xâm nhập mạnh mẽ của c ng chảy n a toàn cầu, đặt ra những thách
thức lớn đối vi việc n gi bản sắc, ng cao đời sống tinh thần nh
tnh hệ g trị con người mi.
Thực tiễnnh đạo phát triển n hóa ti các tỉnh, tnh ủy vùng ĐBSH
thời gian qua đã đạt được nhiều kết qu ch cực. c tnh, tnh ủy đã thể
2
hiện sự chủ động trong việc cụ th hóa ch trương của Trung ương tng qua
các ngh quyết chun đề, cơng trìnhnh đng và kế hoạch tn khóa. Nội
dung nh đạo đã bao quát nhiều nh vc từ y dựng môi trường n a
lành mnh, bảo tồn di sn, pt triển ng nghiệp văn hóa đến go dục con
nời hợp c quốc tế. Về phương thc nh đạo (PTLĐ), cấp ủy các tỉnh,
tnh đã đổi mới ch thức tchức thực hiện, ng ờng kiểm tra, giám sát,
pt huy vai trò của hệ thống cnh trị (HTCT) và xã hi a trong bo tn và
pt huy g trn a. Đội ngũ n bộ làm ng c n a cơ sở từng
bước được củng cố, kiện toàn, đáp ứng yêu cầu nhiệm vtrong điều kiện mi.
Tuy nhiên, n cnh những thành tu đt được, công c nh đạo phát triển
văn a của các tỉnh, thành ủy ng ĐBSH vẫn còn không ít tồn tại, hạn chế:
sự lãnh đạo của các tnh, tnhy ởng ĐBSH đối với phát triển văn hóa
lúc, việc ca đưc phát huy đầy đủ, nội dung và PTLĐ còn chậm được
đổi mi; nhận thức ca một b phận n bộ, đng vn về vị trí, vai trò của
pt triển n a còn hời hợt, ca u sắc; đội ngũ n bộ chuyên trách về
công tácn hóa ở một số nơi còn yếu và thiếu; chưa thường xun thực hin
công c kết, tổng kết, t kinh nghiệm trong quá trình nh đạo phát triển
văn hóa.
Đặc biệt, trong bối cảnh Đảng, Nhà ớc đang quyết lit thực hiện chủ
tơng p nhập, tinh gọn bộ máy, tchức cnh quyn dịa phương theo mô
hình hai cp (tnh và ), dừng hoạt động của HTCT cấp huyện, thì yêu cầu
đặt ra đối vi các tỉnh, tnh ủy trong vùng phảing cao hiu lực, hiu quả
lãnh đo n a theo ng trc tiếp, linh hoạt, pn quyền mạnh mvà t
với sở. Việc tinh gọn tổ chức không chỉ thay đổi v học bmáy mà
còn đòi hỏi đổi mới tn din về PTLĐ, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám t
và huy động nguồn lực hội. Trong điu kiện tn cầua cạnh tranh g
trị ngày ng gay gắt, n hóa không ch nền tảng mà n mặt trn quan
trọng để gin bản sắc, khơi dậy nội lực nâng cao vị thế quốc gia. Những
biến động này đòi hỏi c tỉnh, thành ủy vùng ĐBSH phải những cách tiếp
cận mi, tư duy mới giải pp mang tính chiến lược để bảo đảm vai trò dẫn
dắt của Đảng trong sự nghiệp phát triểnn hóa. Do đó, nghiên cứu một cách
bản, hệ thống tìm giải pháp khả thi nhằm phát huy ưu điểm, khắc phục hạn
chế, tăng cường sựnh đạo củac tỉnh, tnh ủyvùng ĐBSH đối với pt
triển văn hóa trong những năm tới thực sự vấn đề rất cấp thiết.
Để góp phần giải quyết những vấn đề cấp thiết u tn, nghn cứu sinh
chọn đề i “Các tỉnh, thành ủy vùng đồng bằng ng Hồng nh đạo pt
3
triểnn hóa giai đoạn hin nay” làm luận án tiến nnhy dựng Đảng
cnh quyền N nước.
2. Mục đích và nhiệm vụ của luận án
2.1. Mục đích ca lun án
Trên cơ sở nghiên cứu làm những vn đề luận athực tin về các
tỉnh, thành ủy vùng ĐBSH nh đạo phát triển n a giai đoạn hin nay,
luận án đề xuất những giải pháp tăng cường sự lãnh đạo của các tỉnh, thành ủy
ng ĐBSH đối với phát triển văn hóa đến m 2035.
2.2. Nhiệm vụ ca luận án
Một , tổng quan các ng trình khoa học trong ngi nước có ln
quan đến đề i luận án, chỉ ra nhng kết qu đã đạt được, những nội dung
luận án cần tiếp tục nghn cứu.
Hai, luận giải làm những vấn đề về lý luận thực tiễn về các tỉnh,
tnh ủy vùng ĐBSH lãnh đạo phát triển văn hóa giai đoạn hiện nay.
Ba , khảo sát, đánh giá thực trạng c tnh, thành ủy ng ĐBSH
lãnh đạo phát triển văn a giai đoạn từ năm 2014 đến nay; chra ưu, khuyết
điểm, nguyên nn, kinh nghiệm.
Bốn , đ xuất phương ớng những giải pp ch yếu ng cưng
snh đo ca các tỉnh, tnh y ng ĐBSH đối với phát triển văn a
đến năm 2035.
3. i ợng phạm vi nghiên cu của luận án
3.1. Đối ợng nghiên cứu
Luận án nghn cứu snh đạo của các tỉnh, tnh y vùng ĐBSH
đối với pt triển n hóa giai đoạn hiện nay.
3.2. Phạm vi nghiên cu
Luận án tập trung nghiên cứu thực trng 11 tỉnh, tnh ủyvùng ĐBSH
lãnh đạo phát triển n a từ năm 2014, khi Ban Chp hành Trung ương
ka XI ban nh Nghị quyết s33-NQ/TW ngày 09/6/2014 về y dựng
pt triển văn a, con ngưi Việt Nam đáp ng yêu cầu phát triển bền vững
đất ớc, đến m 2024, trước thời điểm thực hiện p nhp đơn vị nh
cnh cấp tỉnh. Pơng hướng và những giải pp luận án đề xuất có giá tr
đến năm 2035.
4. s luận, thực tiễn pơng pháp nghn cứu của luận án
4.1. s luận
Cơ s luận của lun án là chủ nghĩa Mác - Lênin, ởng HC
Minh và c quan điểm của Đảng ta vn hóa; y dựng pt triển văn
hóa; Đảng lãnh đạo các lĩnh vực đời sống xã hội.