
chính là khởi tạo, vòng lặp tiến hóa và kết thúc.
1.2.2. Một số giải thuật điển hình
Một số giải thuật có tính tiêu biểu để khái quát hóa và hướng đến việc áp
dụng các kỹ thuật điều khiển thích ứng được đề xuất trong luận án là DMEA-
II dựa trên hướng, MOEA/D dựa trên phân hoạch, MOEA/D-DE dựa trên
phân hoạch và vi phân, NSGAII-DE dựa trên quan hệ trội và vi phân.
1.3. Đánh giá chất lượng và hiệu quả của giải thuật tiến hóa tối ưu đa mục tiêu
1.3.1. Đánh giá chất lượng của tập giải pháp
Hội tụ và đa dạng là hai yếu tố cốt lõi trong đánh giá chất lượng của
MOEA. Hội tụ thể hiện ở các giải pháp tiệm cận đến lớp tối ưu Pareto (PF)
còn đa dạng thể hiện ở các giải pháp phân bố rộng và đều theo lớp PF. Chất
lượng của tập giải pháp được đánh giá định lượng bằng độ đo với một số độ
đo phổ biến là GD, IGD và HV. Các bộ dữ liệu thử nghiệm trong lĩnh vực
nghiên cứu là các lớp bài toán mẫu với một số lớp thường được sử dụng là
ZDT, UF, DTLZ, WFG.
1.3.2. Đánh giá hiệu quả tìm kiếm của giải thuật
Hướng đến mục tiêu đạt được tập giải pháp có chất lượng tốt về hội tụ và
đa dạng, cần nhanh chóng tìm kiếm theo hướng cục bộ để thu được tập giải
pháp tiệm cận đến lớp PF nhưng đồng thời cũng phải tìm kiếm rộng khắp
trong không gian tìm kiếm để đảm bảo tính tối ưu toàn cục. Do đó, MOEA
cần có khả năng để khai thác tại khu vực lân cận của các giải pháp đã thu
được và khả năng thăm dò những khu vực mới trong không gian mục tiêu.
1.3.3. Đánh giá trên một số tiêu chí khác
Gồm tính bền vững và độ phức tạp tính toán của giải thuật.
1.4. Một số vấn đề trong đánh giá chất lượng và hiệu quả của giải thuật
tiến hóa tối ưu đa mục tiêu
1.4.1. Cân bằng giữa hội tụ và đa dạng của tập giải pháp
Nếu tập giải pháp có chất lượng hội tụ kém, giá trị hàm mục tiêu là tương
đối kém ở ít nhất một mục tiêu. Ngược lại, khi chất lượng đa dạng kém, tập
giải pháp có sự tương đồng khá cao về giá trị trên các mục tiêu nhưng có thể
bỏ qua những lựa chọn tối ưu toàn cục. Theo nguyên lý tiến hóa, chất lượng
của tập giải pháp ở thế hệ trước sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến thế hệ sau, do đó
cần phải đạt được đồng thời chất lượng hội tụ và đa dạng ở các thế hệ trước.
1.4.2. Cân bằng giữa khả năng thăm dò và khai thác của giải thuật
Nếu MOEA thiên về thăm dò, việc tìm kiếm sẽ được thực hiện rộng trong
không gian tìm kiếm dẫn đến đảm bảo tính chất toàn cục và cải thiện chất
lượng đa dạng, tuy nhiên tốc độ thu nhận các giải pháp tiệm cận đến lớp PF
chậm và chưa cải thiện chất lượng hội tụ. Ngược lại, khi MOEA thiên về khai
thác, việc tìm kiếm được thực hiện quanh các khu vực đã thăm dò dẫn đến cải
thiện chất lượng hội tụ, tuy nhiên khả năng mở rộng không gian tìm kiếm bị