Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng theo pháp luật dân sự Việt Nam

Chia sẻ: Hàn Nguyệt | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

104
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích của luận văn là làm rõ cơ sở lý luận và thực trạng quy định của pháp luật về vấn đề trách nhiệm bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng trong pháp luật dân sự Việt Nam. Từ đó, đưa ra các kiến nghị, đề xuất nhằm hoàn thiện các quy định pháp luật dân sự trong vấn đề này, bảo đảm việc nhận thức và áp dụng chúng một cách thống nhất trong thực tiễn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt luận văn Thạc sĩ Luật học: Bồi thường thiệt hại do vi phạm quyền lợi của người tiêu dùng theo pháp luật dân sự Việt Nam

M CL C M M C L C ……………………………………………………………...1 M ð U ………………………………………………………………. 2 CHƯƠNG 1. NH NG V N ð ð U 1. Tính c p thi t c a vi c nghiên c u ñ tài Trong th i ñ i ngày nay, cùng v i xu th toàn c u hoá, h i nh p B I kinh t qu c t và s phát tri n m nh m c a khoa h c công ngh , nhi u THƯ NG THI T H I DO VI PH M QUY N L I C A NGƯ I phương th c kinh doanh hi n ñ i ñã ra ñ i, phát tri n và du nh p vào TIÊU DÙNG …........................................................................................6 Vi t Nam. ði u ñó ñã t o cho ngư i tiêu dùng nhi u s l a ch n hơn v i 1.1. Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v ngư i tiêu dùng và quy n c a ngư i s ti n l i ngày càng tăng. Tuy nhiên, m t trái c a các phương th c này tiêu dùng ………………………………………………………………...6 là t o cho các doanh nghi p làm ăn không chân chính nh ng phương ti n 1.2. Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v b i thư ng thi t h i do vi ph m tinh vi hơn ñ th c hi n các hành vi buôn bán gian d i, không trung th c. quy n l i c a ngư i tiêu dùng …………………………………………..8 Nh ng hành vi như v y không ch gây thi t h i cho ngư i tiêu dùng mà CHƯƠNG 2. CÁC QUY ð NH C A PHÁP LU T DÂN S còn có th gây nh hư ng x u ñ i v i xã h i nói chung. LÝ LU N CƠ B N V VI T NAM V B I THƯ NG THI T H I DO VI PH M QUY N L I Trong khi ñó, pháp lu t v b o v ngư i tiêu dùng nư c ta còn C A NGƯ I TIÊU DÙNG VÀ TH C TI N ÁP D NG……….....10 nhi u b t c p c v phương di n quy ñ nh và công tác t ch c th c thi. 2.1. Các quy ñ nh c a pháp lu t dân s Vi t Nam v b i thư ng thi t h i Nh ng quy ñ nh v b o v ngư i tiêu dùng nói chung, quy ñ nh v vi c do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng……………………………..11 b i thư ng thi t h i do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng nói riêng, 2.2. Th c ti n áp d ng các quy ñ nh c a pháp lu t dân s Vi t Nam v v n còn chung chung, các chính sách cũng không th t rõ, nên v n chưa b i thư ng thi t h i do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng……..…14 t o l p ñư c cơ ch th c s hi u qu b o v ngư i tiêu dùng. GI I PHÁP NH M HOÀN THI N PHÁP Trư c tình hình ñó, vi c nghiên c u các v n ñ liên quan ñ n VI T NAM V B I THƯ NG THI T H I DO VI trách nhi m b i thư ng thi t h i - m t trong nh ng ch tài ñư c áp d ng PH M QUY N L I C A NGƯ I TIÊU DÙNG………………….15 v i các t ch c, cá nhân có hành vi vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu 3.1. Nh ng v n ñ t n t i trong pháp lu t dân s Vi t Nam v b i thư ng dùng c dư i góc ñ lý lu n và th c ti n s góp ph n phân tích và làm rõ thi t h i do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng……………………15 các quy ñ nh c a pháp lu t dân s Vi t Nam hi n hành v b o v quy n 3.2. M t s gi i pháp nh m hoàn thi n pháp lu t dân s Vi t Nam v b i l i ngư i tiêu dùng, trên cơ s ñánh giá và so sánh v i h th ng pháp lu t thư ng thi t h i do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng……………17 c a các qu c gia phát tri n, thông qua ñó có nh ng ñ xu t, ki n ngh K T LU N…………………………………………………………….23 nh m hoàn thi n hơn các quy ñ nh c a pháp lu t dân s Vi t Nam v v n CHƯƠNG 3. M T S LU T DÂN S ñ này, t o ra m t khung pháp lý hoàn thi n góp ph n thúc ñ y s phát tri n b n v ng c a n n kinh t Vi t Nam trong quá trình h i nh p. 1 2 2. Tình hình nghiên c u Phùng Trung T p “C n hoàn thi n ch ñ nh b i thư ng thi t h i ngoài Trách nhi m b i thư ng thi t h i là m t n i dung r t quan tr ng h p ñ ng trong D th o B lu t Dân s s a ñ i” (T p chí Nhà nư c và trong pháp lu t dân s Vi t Nam và các nư c trên th gi i. nghiên c u v v n ñ này cũng ch gi i h n Vi t Nam, giáo trình c a Trư ng ð i Pháp lu t, S 4/2005); bài vi t c a Ph m Thái “V n ñ b i thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng” (T p san Tòa án nhân dân, S 3/1972), và “M t s h c Lu t Hà N i và m t s công trình ñăng trong các t p chí khoa h c trư ng h p c th v b i thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng” (T p san Tòa pháp lý chuyên ngành. án nhân dân, S 4/1972 ), và “Tính toán thi t h i và n ñ nh m c b i Trong khoa h c pháp lý Vi t Nam hi n nay ch có m t s công thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng” (T p san Tòa án nhân dân, S 5/1972); trình g n v i v n ñ này ñư c công b . Ví d , Lu n văn Th c sĩ lu t h c bài vi t c a Quách Thành Vinh “V b i thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng c a Lê Mai Anh v ñ tài “Nh ng v n ñ cơ b n v trách nhi m b i ñ i v i thi t h i do s c kh e b xâm ph m” (T p chí Tòa án nhân dân, S thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng trong B lu t Dân s ”; Lu n văn Th c sĩ 10/1998)… Các bài vi t trên ñây cũng ch ñ c p ñ n t ng khía c nh c a lu t h c c a Tr n Th Thu Hi n v ñ tài “Nh ng nguyên t c b i thư ng v n ñ trách nhi m b i thư ng thi t h i. Trên th c t chưa có công trình thi t h i trong lu t dân s Vi t Nam”; Lu n văn Th c sĩ lu t h c c a Lê nào nghiên c u m t cách ñ y ñ và toàn di n v v n ñ này. Kim Loan v ñ tài “Trách nhi m b i thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng Chính vì nh ng lý do trên nên ñ tài “B i thư ng th êt h i do vi theo B lu t Dân s Vi t Nam”; Lu n án Ti n sĩ lu t h c c a Ph m Kim ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng theo Pháp lu t Dân s Vi t Nam” Anh v ñ tài: “Trách nhi m dân s liên ñ i b i thư ng thi t h i trong là công trình khoa h c ñ u tiên trong khoa h c pháp lý c a Vi t Nam. ð pháp lu t dân s Vi t Nam”. Nh ng công trình trên ñây, trong m t s n i tài nh m gi i quy t m t cách tương ñ i có h th ng nh ng v n ñ có liên dung c th có th ñ c p m t cách gián ti p ñ n trách nhi m b i thư ng quan ñ n trách nhi m b i thư ng thi t h i do vi ph m quy n l i c a thi t h i. ngư i tiêu dùng, góp ph n hoàn thi n pháp lu t dân s c a nư c ta, ñáp Liên quan ñ n nhi u v n ñ ñư c nghiên c u trong lu n văn là ng ñư c nhu c u phát tri n c a xã h i, nhu c u h i nh p qu c t . các bài vi t c a nhi u tác gi khác nhau ñư c ñăng trong các t p chí khoa 3. M c ñích, nhi m v và ph m vi nghiên c u h c pháp lý chuyên ngành mà ñi n hình: bài vi t c a Nguy n Văn Cương M c ñích c a lu n văn là làm rõ cơ s lý lu n và th c tr ng quy – Chu Th Hoa “B i thư ng thi t h i ngoài h p ñ ng” (T p chí Nghiên ñ nh c a pháp lu t v v n ñ trách nhi m b i thư ng thi t h i do vi ph m c u l p pháp, S 4/2004); bài vi t c a Nguy n ð c Giao “M i quan h quy n l i c a ngư i tiêu dùng trong pháp lu t dân s Vi t Nam. T ñó, gi a trách nhi m h p ñ ng và trách nhi m ngoài h p ñ ng” (T p chí Tòa ñưa ra các ki n ngh , ñ xu t nh m hoàn thi n các quy ñ nh pháp lu t dân án nhân dân, S 7/1991); bài vi t c a Nguy n Văn M nh “Pháp lu t b o s trong v n ñ này, b o ñ m vi c nh n th c và áp d ng chúng m t cách v s c kh e c ng ñ ng và ki n ngh hoàn thi n pháp lu t b o v ngư i th ng nh t trong th c ti n. tiêu dùng” (T p chí Nghiên c u l p pháp, S 105/2007); bài vi t c a 3 4. Phương pháp lu n và phương pháp nghiên c u 4 Cơ s phương pháp lu n và phương pháp nghiên c u trong lu n CHƯƠNG 1 văn là ch nghĩa duy v t bi n ch ng và ch nghĩa duy v t l ch s , nh ng NH NG V N ð LÝ LU N CƠ B N V B I THƯ NG THI T nguyên lý cơ b n c a ch nghĩa Mác - Lênin; quan ñi m c a ð ng và H I DO VI PH M QUY N L I C A NGƯ I TIÊU DÙNG 1.1. Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v ngư i tiêu dùng và Nhà nư c ta v Nhà nư c pháp quy n. Các phương pháp nghiên c u khoa h c phù h p v i tính ch t và quy n c a ngư i tiêu dùng yêu c u c a ñ tài như: Phương pháp phân tích, di n gi i, bình lu n, l ch 1.1.1. Khái ni m Ngư i tiêu dùng s , so sánh lu t h c, lôgic, h th ng, xã h i h c, k t h p lý lu n v i th c - Nghiên c u các qui ñ nh c a B lu t Dân s , tác gi nh n th y ti n ñ ñưa ra nh ng k t lu n, ñánh giá nh m gi i quy t nh ng v n ñ pháp lu t Vi t Nam không có m t khái ni m c th v “ngư i tiêu dùng”. ñư c ñ t ra. Theo các tài li u liên quan, khái ni m ngư i tiêu dùng hi u theo nghĩa 5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài h p là ngư i mua, s d ng hàng hoá, d ch v cho m c ñích tiêu dùng, K t qu nghiên c u c a lu n văn s góp ph n xây d ng cơ s lý sinh ho t c a cá nhân, gia ñình, t ch c. Hi u theo nghĩa r ng, ngư i tiêu lu n có h th ng v trách nhi m b i thư ng thi t h i; t o cơ s khoa h c dùng ngoài m c ñích mua bán hàng hoá, s d ng d ch v ñ ph c v nhu th ng nh t ñ nghiên c u trách nhi m b i thư ng thi t h i do vi ph m c u sinh ho t có th còn ph c v cho nhu c u tái s n xu t kinh doanh. - T nh ng nghiên c u ñư c trình bày trong lu n văn, có th quy n l i c a ngư i tiêu dùng. Lu n văn có th làm tài li u tham kh o cho sinh viên các cơ s nh n th y thu t ng “ngư i tiêu dùng” theo quy ñ nh c a pháp lu t Vi t ñào t o lu t, các nhà nghiên c u, gi ng d y khoa h c pháp lý cũng như Nam ñư c hi u là nh ng cá th mua và s d ng hàng hoá, d ch v cho các nhà ho t ñ ng th c ti n trong các cơ quan pháp lu t. m c ñích sinh ho t. Cá th hoá khái ni m trên giúp t ng ngư i tiêu dùng Các k t lu n và ý ki n trình bày trong lu n văn có th giúp cho các cơ quan có th m quy n m t s gi i pháp trong vi c xây d ng và hoàn thi n Pháp lu t Dân s Vi t Nam. c th ý th c ñư c chính ñáng h ñang có các quy n mà pháp lu t quy ñ nh. 1.1.2. ð c ñi m c a Ngư i tiêu dùng Vi t Nam - Trong nh ng năm ñ i m i kinh t , ngư i tiêu dùng Vi t Nam ñã xu t hi n trên th trư ng nư c ta v i nh ng ñ c ñi m ch y u sau: (i) Ngư i tiêu dùng bư c vào ngư ng c a c a n n kinh t m i sau nh ng năm ph c h i và phát tri n m t n n kinh t còn mang n ng tính bao c p v i nh ng h u qu c a nhi u th p niên chi n tranh, ñó là th i kỳ mà ngành thương nghi p dư ng như là ngư i ban phát và ngư i 5 6 tiêu dùng là ngư i ñư c ti p nh n s ban phát ñó mà không ñư c l a ngư i tiêu dùng Vi t Nam ñã quy ñ nh ngư i tiêu dùng có các nhóm ch n theo ý mu n c a mình. quy n cơ b n sau: Quy n l a ch n hàng hoá, d ch v ; Quy n ñòi b i (ii) Trong nh ng năm ñ i m i kinh t xã h i, nguy n v ng, hoàn, b i thư ng thi t h i; Quy n khi u n i, t cáo, kh i ki n; Quy n mong mu n c a ngư i tiêu dùng ñã b t ñ u ñư c các nhà s n xu t, lưu ñóng góp ý ki n trong vi c xây d ng và th c hi n chính sách pháp lu t thông, nh ng ngư i làm d ch v chú ý tìm hi u và th c hi n v i kh v b o v quy n l i ngư i tiêu dùng; Quy n yêu c u t ch c, cá nhân s n năng tích c c c a h . xu t, kinh doanh b o ñ m tiêu chu n, ch t lư ng hàng hoá, d ch v ; (iii) T khi c nư c ñi vào xây d ng n n kinh t hàng hoá nhi u thành ph n theo ñ nh hư ng xã h i ch nghĩa có s qu n lý c a Nhà nư c t i nay, ngư i tiêu dùng nư c ta v n chưa ñư c chu n b ñ y ñ ki n th c, hi u bi t, tâm lý, thói quen tiêu dùng phù h p v i n n kinh t th trư ng hi n nay và cho th i gian t i. theo quy ñ nh c a pháp lu t. 1.2. Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v b i thư ng thi t h i do vi ph m quy n l i c a ngư i tiêu dùng 1.2.1. Lý lu n chung v trách nhi m b i thư ng thi t h i (iv) Ngư i tiêu dùng nư c ta hi n nay còn thi u h th ng pháp lu t và chính sách ñ y ñ ñ b o v mình - Nghiên c u các quy ñ nh c a B lu t Dân s , tác gi nh n th y trong pháp lu t Vi t Nam trách nhi m dân s ñư c hi u theo nhi u cách (v) Ngư i tiêu dùng Vi t Nam cho ñ n nay còn chưa ñư c hư ng d n, chưa ñư c thông tin và ñ nh hư ng thích h p ñ có th t ch trong các ho t ñ ng c a mình. khác nhau: trách nhi m b i thư ng thi t h i, trách nhi m ph i th c hi n nghĩa v … - Trách nhi m dân s nói chung và trách nhi m b i thư ng thi t h i nói riêng mang ñ c tính c a trách nhi m dân s . ðó là trách nhi m tài 1.1.3. Quy n c a ngư i tiêu dùng - Theo ñ Quy n thành l p t ch c ñ b o v quy n và l i ích h p pháp c a mình xu t c a Qu c t ngư i tiêu dùng (CI) ngày s n nh m khôi ph c tình tr ng tài s n c a ngư i b thi t h i do cơ quan 09/05/1985, ð i h i ñ ng Liên h p qu c ñã thông qua Ngh quy t s nhà nư c có th m quy n áp d ng. Trách nhi m b i thư ng thi t h i 39/948 có tên g i là “Các nguyên t c ch ñ o ñ b o v ngư i tiêu dùng”, không ch nh m b o ñ m vi c ñ n bù t n th t ñã gây ra mà còn giáo d c trong ñó công b 08 quy n c a ngư i tiêu dùng. V i s phê chu n c a m i ngư i v ý th c tuân th pháp lu t, b o v tài s n xã h i ch nghĩa, Liên h p qu c, 08 quy n c a ngư i tiêu dùng ñã ñư c ñưa lên v trí h p tôn tr ng quy n và l i ích h p pháp c a ngư i khác. pháp và ñư c qu c t công nh n, ñư c t t c các qu c gia dù là phát tri n hay ñang phát tri n th a nh n. - Vi c quy ñ nh trách nhi m b i thư ng thi t h i không ch ñ i v i nh ng thi t h i v v t ch t mà còn c ñ i v i nh ng thi t h i v tinh - Trên cơ s các quy ñ nh v quy n c a ngư i tiêu dùng t i Ngh th n là m t bư c ti n b trong vi c xây d ng pháp lu t c a nư c ta. Nó quy t nêu trên c a Liên H p qu c và nh m b o v quy n và l i ích h p phù h p v i tình hình phát tri n kinh t , xã h i và ñáp ng ñư c yêu c u pháp c a ngư i tiêu dùng, B lu t Dân s và Pháp l nh B o v quy n l i ña d ng c a các giao d ch trong c ng ñ ng, ñ m b o ñư c nguyên t c tôn 7 8 tr ng và b o v các quy n nhân thân, quy n s h u và quy n khác ñ i ñ nh c a pháp lu t Vi t Nam, ch th th c hi n hành vi trái lu t ch ch u v i tài s n – là hai trong nh ng nguyên t c cơ b n c a pháp lu t dân s trách nhi m v nh ng h u qu do chính hành vi ñó gây ra. Như v y, thi t Vi t Nam. h i ph i là h u qu tr c ti p c a hành vi trái pháp lu t thì m i ñư c b i 1.2.2. Căn c phát sinh trách nhi m b i thư ng thi t h i thư ng. ði u này có nghĩa là, m t trong nh ng ñi u ki n c a trách nhi m Xu t phát t nh ng quy ñ nh, nh ng nguyên t c c a pháp lu t là ph i có s t n t i m i quan h nhân qu gi a hành vi trái lu t c a nói chung và pháp lu t dân s nói riêng, trách nhi m b i thư ng thi t h i ngư i vi ph m v i thi t h i x y ra, nói cách khác thi t h i x y ra là k t phát sinh khi có ñi u ki n sau: qu t t y u c a hành vi trái pháp lu t hay ngư c l i hành vi trách pháp a) Có thi t h i x y ra lu t là nguyên nhân gây ra thi t h i. Thi t h i là nh ng t n th t th c t ñư c tính thành ti n, do vi c xâm ph m ñ n tính m ng, s c kho , danh d , uy tín, tài s n c a cá nhân, d) Có l i c ý ho c l i vô ý c a ngư i gây thi t h i Trong khoa h c pháp lý t n t i quan ñi m có th nói là chính t ch c. Thi t h i bao g m thi t h i v v t ch t và thi t h i do t n th t v th ng mà theo ñó cơ s phát sinh trách nhi m dân s là các y u t c u tinh th n. Vi c xác ñ nh các lo i thi t h i nói trên ph i tuân theo các thành vi ph m pháp lu t dân s . M t trong nh ng y u t c u thành ñó là nguyên t c chung c a pháp lu t. l i c a ngư i vi ph m. Tuy nhiên n u như m i quan h nhân qu ñư c b) Hành vi gây thi t h i là hành vi trái pháp lu t coi là y u t t n t i khách quan, ngoài ý th c c a con ngư i thì l i ñư c Trách nhi m b i thư ng thi t h i là m t lo i trách nhi m dân s , coi là y u t ch quan. Theo nguyên t c chung thì l i là ñi u ki n c n là m t hình th c c a trách nhi m pháp lý. Vì v y hành vi trái pháp lu t thi t ñ áp d ng trách nhi m do vi ph m nghĩa v dân s . Chính vì v y ñư c coi là ñi u ki n khách quan ñ xác ñ nh trách nhi m dân s . Trong mà quy ph m v trách nhi m do có l i ñư c ñưa vào B lu t Dân s . khoa h c pháp lý hành vi trái lu t, theo cách hi u thông thư ng, là hành Kho n 1 ði u 308 B lu t Dân s 2005 quy ñ nh r ng, ngư i không th c vi ñư c th c hi n không phù h p v i quy ñ nh c a pháp lu t, không ph hi n ho c th c hi n không ñúng nghĩa v dân s thì ph i ch u trách thu c vào vi c ngư i th c hi n hành vi ñó có bi t hay không bi t s nhi m dân s khi có l i c ý ho c l i vô ý tr trư ng h p có th a thu n không h p pháp c a hành vi. Nói cách khác, hành vi trái lu t th hi n khác ho c pháp lu t có quy ñ nh khác. m t cách khách quan s không phù h p c a hành vi c a ch th v i yêu c u c a pháp lu t. CHƯƠNG 2 c) Có m i quan h nhân qu gi a thi t h i x y ra và hành vi trái pháp lu t CÁC QUY ð NH C A PHÁP LU T DÂN S VI T NAM V B I THƯ NG THI T H I DO VI PH M QUY N L I C A NGƯ I Có thi t h i, có hành vi trái pháp lu t, ñi u ñó chưa ñ ñ b t TIÊU DÙNG VÀ TH C TI N ÁP D NG bu c ngư i th c hi n hành vi ñó ph i ch u trách nhi m dân s . Theo quy 9 10