ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI KHOA LUẬT NGUYỄN VĂN CƢỜNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - THỰC TIỄN TẠI TỈNH NAM ĐỊNH
Chuyên ngành: Lý luận và lịch sử nhà nƣớc và pháp luật Mã số: 60 38 01 01 LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Cán bộ hƣớng dẫn khoa học: TS. MAI VĂN THẮNG
HÀ NỘI - 2015
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn này là công trình nghiên cứu của
riêng tôi. Các kết quả nêu trong Luận văn này chưa được công bố trong
bất kỳ công trình nào khác. Các số liệu, ví dụ, trích dẫn trong Luận văn
này đảm bảo tính chính xác, tin cậy và trung thực. Tôi đã hoàn thành tất
cả các môn học và thanh toán tất cả các nghĩa vụ tài chính theo quy định
của Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội.
Vậy tôi viết lời cam đoan này đề nghị Khoa Luật – Đại học Quốc
gia Hà Nội xem xét để tôi có thể bảo vệ Luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
NGƯỜI CAM ĐOAN
Nguyễn Văn Cƣờng
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 4 Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC ÁP DỤNG PHÁP LUẬT VỀ .... Error!
Bookmark not defined.
GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ........................................ Error! Bookmark not defined.
1.1. Những vấn đề lý luận về áp dụng pháp luật ...... Error! Bookmark not defined. 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của áp dụng pháp luật .......... Error! Bookmark not defined.
1.1.2. Hình thức và quy trình áp dụng pháp luật .................. Error! Bookmark not defined.
1.2. Những vấn đề lý luận về giáo dục, đào tạo và pháp luật về giáo dục, đào tạo .................................................................................. Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái niệm và đặc điểm của giáo dục, đào tạo ........... Error! Bookmark not defined. 1.2.2. Khái luận về hệ thống giáo dục quốc dân ở Việt Nam hiện nay .... Error! Bookmark
not defined. 1.3. Lý luận áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạoError! Bookmark not
defined.
1.3.1. Khái niệm về áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo .............. 35
1.3.2. Những đặc điểm cơ bản của áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo
................................................................................................. Error! Bookmark not defined. Kết luận chƣơng 1 ................................................................................................... 37 Chƣơng 2. THỰC TIỄN ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG LĨNH VỰC GIÁO DỤC ĐÀO TẠO TẠI TỈNH NAM ĐỊNH ................. Error! Bookmark not defined.
2.1. Khái quát về tỉnh Nam Định và bối cảnh, tình hình chung của tỉnh Nam
Định trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo ............... Error! Bookmark not defined. 2.1.1. Khái quát về tỉnh Nam Định ........................... Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Bối cảnh, tình hình chung về hoạt động giáo dục và đào tạo trên địa bàn tỉnh Nam Định .................................................................. Error! Bookmark not defined.
2.2. Hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo ở Việt Nam và trên địa bàn tỉnh Nam ĐịnhError! Bookmark not defined.
2.2.1. Hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động áp dụng pháp luật về not giáo dục đào tạo do các cơ quan trung ương ban hànhError! Bookmark
defined.
2.2.2. Hệ thống văn bản pháp luật, chính sách liên quan đến hoạt động áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo do các cơ quan chức năng của tỉnh Nam Định ban hành
................................................................................... Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực tiễn và kết quả áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo ở các cấp học trên địa bàn Nam Định ....................... Error! Bookmark not defined. 2.3.1. Những đặc trưng cơ bản trong hoạt động áp dụng pháp luật trong lĩnh vực
giáo dục đào tạo tại tỉnh Nam Định .......................... Error! Bookmark not defined. 2.3.2. Thực tiễn và kết quả áp dụng pháp luật giáo dục, đào tạo tại tỉnh Nam Định ở
cấp mầm non và các cấp học phổ thông .................... Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Thực tiễn và kết quả áp dụng pháp luật dạy nghề, giáo dục chuyên nghiệp,
giáo dục đại học ........................................................ Error! Bookmark not defined.
2.4. Những hạn chế, bất cập trong áp dụng pháp luật về giáo dục, đào tạo tại tỉnh Nam Định và nguyên nhân của những hạn chế, bất cập đóError! Bookmark
not defined.
2.4.1. Những hạn chế chung của nền giáo dục đào tạo tỉnh Nam Định ............ Error!
Bookmark not defined. 2.4.2. Những hạn chế, bất cập trong quá trình áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo
trên địa bàn tỉnh Nam Định ....................................... Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Nguyên nhân của những bất cập, hạn chế ....... Error! Bookmark not defined.
Kết luận chƣơng 2 ........................................................ Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 3. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƢỚNG VÀ NHỮNG KIẾN NGHỊ GIẢI
PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG ÁP DỤNG PHÁP LUẬT TRONG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO .................................................... Error! Bookmark not defined.
3.1. Những quan điểm, định hƣớng chung của việc áp dụng pháp luật về giáo dục, đào tạo ........................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2. Những đề xuất, kiến nghị chung ......................... Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Những đề xuất, kiến nghị chung hoàn thiện hoạt động áp dụng pháp luật trên phạm vi cả nước ........................................................ Error! Bookmark not defined. 3.2.2. Những đề xuất, kiến nghị chung hoàn thiện hoạt động áp dụng pháp luật trên phạm vi tỉnh Nam Định ............................................. Error! Bookmark not defined.
3.3. Một số kiến nghị, đề xuất cụ thể ......................... Error! Bookmark not defined. 3.3.1. Những đề xuất kiến nghị cụ thể nhằm hoàn thiện hoạt động áp dụng pháp luật
trên phạm vi cả nước ................................................. Error! Bookmark not defined.
3.3.2. Những đề xuất, kiến nghị cụ thể nhằm hoàn thiện hoạt động áp dụng pháp
luật trên phạm vi tỉnh Nam Định............................... Error! Bookmark not defined. Kết luận chƣơng 3 ....................................................... Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .................................................................. Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................. 1
DANH MỤC CÁC BẢNG
Số hiệu bảng Tên bảng Trang
Bảng 1.1: Quy mô học sinh 39
Bảng 1.2: Quy mô học sinh/giáo viên 40
Bảng 1.3: Quy mô lớp học của các trường trung học 40
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT TRONG LUẬN VĂN
CBQL: Cán bộ quản lý
CHXHCN: Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam
CSDN: Cơ sở dạy nghề
CSVC: Cơ sở vật chất
ĐH: Đại học
GD&ĐT: Giáo dục và đào tạo
HĐND: Hội đồng nhân dân
LĐTBXH: Lao động – Thương binh và Xã hội
PCGDTH: Phổ cập giáo dục trung học
TCCN: Trung cấp chuyên nghiệp
TCN: Trung cấp nghề
THCS: Trung học cơ sở
THPT: Trung học phổ thông
UBND: Ủy ban nhân dân
MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã khẳng định "Đổi mới căn bản,
toàn diện nền giáo dục Việt Nam theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân
chủ hóa và hội nhập quốc tế, trong đó, đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát triển đội
ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục là khâu then chốt" và "Giáo dục và đào tạo có
sứ mệnh nâng cao dân trí, phát triển nguồn nhân lực, bồi dưỡng nhân tài, góp phần quan
trọng xây dựng đất nước, xây dựng nền văn hóa và con người Việt Nam". Chiến lược
phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 đã định hướng: "Phát triển và nâng cao chất lượng
nguồn nhân lực, nhất là nhân lực chất lượng cao là một đột phá chiến lược". Chiến lược
phát triển giáo dục 2011 - 2020 nhằm quán triệt và cụ thể hóa các chủ trương, định hướng
đổi mới giáo dục và đào tạo, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng toàn
quốc lần thứ XI và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011 - 2020 của đất nước.
Để xây dựng thành công sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước trong
thời kỳ hội nhập quốc tế chúng ta cần tháo gỡ 3 điểm nút, đó là: Một là có cơ chế chính
sách phải đồng bộ, phù hợp với thông lệ quốc tế và điều chỉnh được, phù hợp với nền
kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; hai là phát triển cơ sở hạ tầng như đường
giao thông, điện, mặt bằng sản xuất cho các nhà đầu tư; ba là xây dựng được nguồn nhân
lực chất lượng cao, đáp ứng được yêu cầu ứng dụng công nghệ tiên tiến, hiện đại, có trình
độ khoa học kỹ thuật, có khả năng ứng dụng thực tiễn, có kỷ luật lao động, có tư duy làm
việc nhóm, hiệu quả [9].
Chất lượng nguồn nhân lực phụ thuộc rất nhiều yếu tố như: người học, chế độ
chính sách, việc áp dụng các chế độ, chính sách đó, cơ sở vật chất, chương trình giáo
trình, chất lượng đội ngũ giáo viên…
Chế độ, chính sách về giáo dục và đào tạo, việc áp dụng pháp luật trong lĩnh vực
giáo dục, đào tạo có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc đào tạo nguồn nhân lực có chất
lượng cao theo Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 04/11/2013 của Ban chấp hành Trung
ương Đảng khoá XI về “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp ứng yêu cầu
công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong điều kiện kinh tế thị trường theo định hướng xã hội
chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.
Một khâu quan trọng trong việc phát triển giáo dục và đào tạo là việc áp dụng pháp
luật trong lĩnh vực đó. Việc xây dựng pháp luật về giáo dục và đào tạo như là cho một
chiếc gậy vững chắc, nhưng việc áp dụng là việc chống gậy đó như thế nào, đầu nào cầm,
đầu nào chống, chống đứng hay chống nghiêng để vững chắc nhất.
Như vậy, việc áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo là khâu then chốt để thực
hiện thắng lợi nhiệm vụ giáo dục và đào tạo. Để áp dụng có hiệu lực, hiệu quả phụ thuộc
rất nhiều yếu tố như: chính sách áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo của địa phương
đó có quyết liệt hay không; đội ngũ cán bộ, công chức thực thi việc áp dụng pháp luật
như thế nào, trình độ của họ ra sao, sự áp dụng tiến bộ của khoa học công nghệ vào quản
lý giáo dục và đào tạo như thế nào.
Trong nhiều năm qua, giáo dục và đào tạo đã được Đảng, nhà nước quan tâm, đầu
tư có sở vật chất, hệ thống trường, lớp đã được củng cố, mở rộng, đáp ứng phần lớn nhu
cầu học tập của nhân dân; hệ thống pháp luật về giáo dục và đào tạo dần dần hoàn thiện,
phù hợp với thực tiễn, thông lệ quốc tế và theo định hướng xã hội chủ nghĩa; đội ngũ giáo
viên được nâng cao cả về chất lượng và số lượng, đảm bảo cơ cấu các bộ môn và cơ cấu
trình độ… Đặc biệt với Nam Định là tỉnh có truyền thống hiếu học, học giỏi, kết quả là
tỉnh liên tục 20 năm trong tốp dẫn đầu toàn quốc về chất lượng giáo dục toàn diện, nhất là
giáo dục phổ thông, hàng năm hoàn thành 10 đến 13/15 tiêu chí của Bộ Giáo dục và Đào
tạo.... Việc áp dụng pháp luật tại tỉnh được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền các cấp,
các gia đình, dòng họ; vì vậy thu được nhiều kết quả cao, là điểm sáng về chất lượng giáo
dục phổ thông của cả nước, nhiều mô hình trường học thân thiện được xây dựng và là cơ
sở để cả nước nhân rộng như trường “Xanh – Sạch – Đẹp – an toàn”, xây dựng trường
học thân thiện, học sinh tích cực. Tuy nhiên chất lượng chưa bền vững, đồng đều trong
các trường, giáo dục chuyên nghiệp và giáo dục đại học chất lượng chưa cao, chưa đáp
ứng được phát triển kinh tế xã hội của địa phương, chưa là trung tâm giáo dục của tiểu
vùng Nam đồng bằng sông Hồng.
Bởi vì, trong mọi cơ chế, chính sách con người luôn được coi là trung tâm. Hay nói
cách khác, muốn đưa cơ chế, chính sách vào cuộc sống thì nâng cao trình độ, đổi mới tư
duy, phương pháp thực hiện phải được thực hiện đầu tiên. Công tác áp dụng pháp luật về
giáo dục đào tạo mặc dù đã được quan tâm nhưng chưa linh hoạt, chưa đồng bộ, quyết liệt,
nên vẫn còn một số cấp ủy, chính quyền địa phương chưa vào cuộc trong việc triển khai
pháp luật giáo dục và đào tạo, có quan niệm cho rằng đó là công việc của riêng ngành giáo
dục và đào tạo. Nhằm góp phần hoàn thiện việc áp dụng pháp luật về giáo dục nói chung,
trên địa bàn tỉnh Nam Định nói riêng, cùng với mong muốn hoàn thiện hơn nữa công cuộc
phát triển dân trí, nhân lực và nhân tài của Tỉnh, tôi quyết định chọn đề tài “Áp dụng pháp
luật về giáo dục và đào tạo – thực tiễn tại tỉnh Nam Định” làm đề tài luận văn thạc sĩ luật
học của mình.
2. Tính hình nghiên cứu đề tài
Sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục đào tạo nói chung và áp dụng
pháp luật về giáo dục đào tạo nói riêng bước đầu đáp ứng yêu cầu xây dựng nguồn nhân
lực có chất lượng cho đất nước, đã và đang thuộc đối tượng nghiên cứu của nhiều bộ môn
khoa học như: chính trị học, luật học, giáo dục học, đạo đức học...Sự lãnh đạo của Đảng,
sự quản lý điều hành của Nhà nước đối với giáo dục đào tạo được xem là một trong
những nhân tố quan trọng, quyết định đến việc đào tạo nguồn nhân lực - tháo gỡ nút thứ 3
của đất nước đạt hiệu quả.
Trong thực tiễn hiện nay, Đảng Cộng sản Việt Nam đang thực hiện công cuộc đổi
mới để xây dựng đất nước, vai trò lãnh đạo của Đảng cả về lý luận và thực tiễn đang đặt
ra nhiều vấn đề cần được giải quyết. Có thể nói đây là vấn đề quan trọng, thu hút được sự
nghiên cứu của nhiều tác giả.
Trong phạm vi đề tài đã được nghiên cứu có liên quan đến đề tài mà tác giả biết có
thể liệt kê sơ bộ như sau:
- Đặng Quốc Bảo (2001), Kinh tế học giáo dục: Một số vấn đề lý luận và thực tiễn
và những ứng dụng trong việc xây dựng chiến lược giáo dục, Nhà xuất bản chính trị
Quốc gia;
- Đặng Quốc Bảo (2004), Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai: Vấn đề và giải
pháp, Nhà xuất bản chính trị Quốc gia
- Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Tài liệu nhiệm vụ năm học 2005-2006, Nhà XB
Giáo dục.
- Bộ Giáo dục và Đào tạo (2012), Tài liệu nhiệm vụ năm học 2011-2012, Nhà XB
Giáo dục.
- Phạm Minh Hạc, (2003), Về giáo dục, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
- Nguyễn Thị Hồi – Đại học Luật Hà Nội, Đề tài nghiên cứu cấp trường: Áp dụng
pháp luật ở Việt Nam hiện nay”; Hà Nội, năm 2009.
Chủ trương về giáo dục và đào tạo là vấn đề đã và đang được Đảng, Nhà nước đặc
biệt quan tâm và thường xuyên có những đổi mới nhằm góp phần vào việc xây dựng nguồn
nhân lực đáp ứng công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tuy nhiên, các chủ
trương, pháp luật, Chương trình, Kế hoạch, Đề án do Đảng và Nhà nước ban hành chỉ
mang tính chất điều chỉnh chung, ở mỗi địa phương cụ thể do điều kiện kinh tế - xã hội
khác nhau; đặc điểm tình hình khác nhau nên công tác áp dụng pháp luật về giáo dục đào
tạo cũng có những điểm khác biệt mang tính đặc thù và do đó cũng có những điểm khác
nhau.
Những công trình khoa học trên đây đã tập trung nghiên cứu việc đổi mới
phương thức lãnh đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của Nhà nước trong việc xây
dựng, thực hiện pháp luật giáo dục nói chung và áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo
nói riêng trên phạm vi cả nước.
Áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo là một đề tài rất rộng bao gồm pháp luật
giáo dục chính quy và giáo dục thường xuyên, giáo dục phổ thông, giáo dục chuyên
nghiệp; trong giáo dục phổ thông có giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học, giáo dục trung
học cơ sở, giáo dục trung học phổ thông; trong giáo dục chuyên nghiệp có giáo dục đại
học, cao đẳng, giáo dục trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề. Giáo dục đại học có giáo
dục đại học và giáo dục sau đại học, tuy nhiên trong phạm vi của luận văn này, tôi chỉ đi
sâu nghiên cứu về áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo – thực tiễn tại tỉnh Nam
Định, nhằm đưa ra giải pháp có tính hiệu quả ở tùng cấp học, bậc học.
- Nhiệm vụ của luận văn: tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận của việc áp dụng
pháp luật về giáo dục và đào tạo, trong đó nghiên cứu sâu vào lý luận và hệ thống pháp
luật về giáo dục và đào tạo của cả nước nói chung và tại tỉnh Nam Định nói riêng. Tình
hình áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo tại tỉnh Nam Định, nguyên
nhân đạt được kết quả, những hạn chế yếu kém, giải pháp khắc phục và kiến nghị mô
hình áp dụng pháp luật hiệu quả trong phạm vi cả nước.
- Tình hình nghiên cứu: tại tỉnh Nam Định nói riêng và cả nước nói chung chưa có
đề tài nào nghiên cứu về áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục đào tạo, đây là đề tài
mới, chưa được nghiên cứu sâu, nên còn nhiều vấn đề chưa được đúc kết, xây dựng mô
hình chuẩn cho cả nước và cho các địa phương trong khu vực có điều kiện kinh tế tương
tự như Nam Định.
Nhưng để đi sâu nghiên cứu vấn đề áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục
và đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực có chất lượng cao ở Nam Định
để đảm bảo tính đồng đều và có mũi nhọn thì hiện tại chưa có đề tài nào. Mặc dù
vậy, các công trình khoa học trên đây là những tài liệu tham khảo có giá trị để
nghiên cứu và hoàn thiện đề tài luận văn.
3. Phạm vi và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Trong khuôn khổ chuyên ngành lý luận và lịch sử nhà nước và pháp luật, luận văn
tập trung nghiên cứu một số vấn đề sau:
- Lý luận chung về áp dụng pháp luật, về giáo dục và đào tạo; Những vấn đề lý
luận và thực tiễn áp dụng pháp luật về giáo dục vào đào tạo ở cấp tỉnh.
- Phân tích một cách khái luận hệ thống văn bản pháp luật liên quan đến hoạt động
áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo như là cơ sở để từ đó phân tích
chuyên sâu về thực trạng công tác áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục đào tạo trên
địa bàn tỉnh Nam Định, trong đó nhấn mạnh thực trạng, nguyên nhân hạn chế, tích cực
của áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo;
- Phân tích những quan điểm, định hướng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước và chính
quyền địa phương trong việc áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo;
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về mặt lý luận: Luận văn tập trung nghiên cứu những vấn đề lý luận của áp dụng
pháp luật giáo dục đào tạo, trong đó nhấn mạnh đến áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo
trên địa bàn tỉnh Nam Định từ năm 2010 đến nay.
- Về mặt thực tiễn: Luận văn tập trung nghiên cứu chất lượng, hiệu quả của công
tác áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo trên đơn vị hành chính cấp tỉnh, cụ thể là tỉnh
Nam Định nhằm nêu lên thực trạng và qua đó đưa ra các chủ trương, đường lối của Đảng,
Nhà nước cũng như đề xuất, kiến nghị của bản thân nhằm nâng cao công tác xây dựng và
áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo.
4. Mục đích, nhiệm vụ của luận văn
4.1. Mục đích
- Góp phần làm sáng tỏ những vấn đề lý luận về công tác áp dụng pháp luật của cơ
quan, cá nhân có thẩm quyền trong quá trình áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo.
- Đánh giá những kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của chất lượng
áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo, rút ra những bài học kinh nghiệm, trên cơ sở đó
xác định các giải pháp để đổi mới, tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh trong
việc áp dụng pháp luật nói chung và áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo nói riêng.
4.2. Nhiệm vụ của luận văn
Để thực hiện mục đích trên, luận văn có nhiệm vụ sau:
- Làm rõ hơn một cách có hệ thống về hệ thống pháp luật giáo dục đào tạo bao
gồm: các khái niệm về giáo dục đào tạo, pháp luật giáo dục đào tạo, áp dụng pháp luật
giáo dục đào tạo; mục tiêu, nhiệm vụ của áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo trong công
cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế;
- Làm rõ hơn những yêu cầu cơ bản về quy trình, nội dung, chủ thể áp dụng pháp
luật giáo dục đào tạo và hiệu quả của công tác đó, chính là chất lượng giáo dục đào tạo
của các cấp học trong phạm vi toàn tỉnh;
- Nêu và phân tích thực trạng áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo, những kết quả,
hạn chế, nguyên nhân của công tác giáo dục đào tạo – sản phẩm của công tác áp dụng
pháp luật.
- Đề ra quan điểm và các kiến nghị, giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả áp dụng
pháp luật về giáo dục đào tạo. Trong đó nêu ra những quan điểm, định hướng chung;
quan điểm, định hướng của tỉnh Nam Định và đưa ra các kiến nghị, giải pháp cụ thể
mang tính đặc thù của bản thân.
5. Cơ sở lý luận và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
- Cơ sở lý luận của luận văn dựa trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về vai trò lãnh đạo của
Đảng đối với Nhà nước, vai trò công tác áp dụng pháp luật giáo dục đào tạo.
- Mục tiêu, nhiệm vụ và sự cần thiết của sự nghiệp giáo dục đào tạo, thực sự là
quốc sách hàng đầu theo đúng quan điểm của Đảng, Nhà nước trong giai đoạn thực hiện
công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.
5.2. Phương pháp nghiên cứu
Trên cơ sở phương pháp luận của triết học duy vật biện chứng và duy vật lịch
sử, xem xét các sự vật, hiện tượng một cách toàn diện, có hệ thống, tìm ra được bản
chất, mối liên hệ phổ biến; tránh chủ quan, duy ý chí. Đồng thời, Luận văn sử dụng
các phương pháp nghiên cứu: hệ thống, phân tích - tổng hợp, lịch sử - cụ thể; kết hợp
với các phương pháp nghiên cứu khác như: So sánh, khảo sát thực tế, thống kê,
logic...
6. Điểm mới và ý nghĩa của luận văn
6.1. Điểm mới của đề tài
- Chỉ ra một cách có hệ thống về pháp luật giáo dục và đào tạo và công tác áp
dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo;
- Đã làm rõ những nguyên nhân của những hạn chế trong công tác áp dụng pháp
luật về giáo dục đào tạo của đội ngũ cơ quan có thẩm quyền, những cán bộ có trách
nhiệm trong quá trình áp dụng pháp luật về giáo dục đào tạo trên địa bàn tỉnh Nam
Định.
- Chỉ ra cơ sở lý luận và thực tiễn của việc đồng thời nâng cao chất lượng đồng
đều trong giáo dục phổ thông, vừa xây dựng cơ sở giáo dục chất lượng cao cả trong giáo
dục phổ thông và giáo dục chuyên nghiệp. Từ đó rút ra bài học kinh nghiệp, nêu những
giải pháp để nâng cao chất lượng áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo để nhân rộng
cả nước.
6.2. Ý nghĩa của Luận văn
- Kết quả luận văn góp phần đánh giá thực trạng công tác áp dụng pháp luật và
chất lượng của giáo dục đào tạo trong phạm vi cấp tỉnh thông qua thực tiễn tại tỉnh Nam
Định từ đó đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện hệ thống pháp luật về giáo dục đào
tạo và công tác áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo kịp thời đáp ứng sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế
- Luận văn có thể dùng làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo đối với các nhà lãnh đạo,
nhà hoạch định chính sách trong sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, sự quản lý điều hành của
Nhà nước, sự thực hiện pháp luật của các cơ quan, cá nhân có thẩm quyền.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, luận văn gồm 3 chương:
Chương 1: Cơ sở lý luận của việc áp dụng pháp luật về giáo dục, đào tạo.
Chương 2: Thực tiễn áp dụng pháp luật trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo tại tỉnh
Nam Định.
Chương 3: Quan điểm, định hướng và những kiến nghị, giải pháp hoàn thiện hoạt
động áp dụng pháp luật về giáo dục và đào tạo
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Ban chấp hành Trung ương (2012), Kết luận số 51-KL/TW ngày 29/10/2012 Hội nghị
lần thứ 6 Khóa XI, về vấn đề “Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, đáp
ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế”, Hà Nội.
2. Đặng Quốc Bảo (2004), Giáo dục Việt Nam hướng tới tương lai: Vấn đề và giải pháp,
Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
3. BCH Đảng CS Việt Nam khóa VIII (1999), Nghị quyết số 02-NQ/HNTW ngày
24/12/1996, về định hướng chiến lược phát triển giáo dục đào tạo trong thời kỳ công
nghiệp hoá, hiện đại hoá và nhiệm vụ đến năm 2000, Hà Nội.
4. C Mác - F. Ănghen (1980), Tuyển tập, Tập 3, tr.11, Nxb Sự thật, Hà Nội.
5. Cục thống kê (2010), Niên giám thống kê tỉnh Nam Định.
6. Cục thống kê (2011), Niên giám thống kê tỉnh Nam Định.
7. Cục thống kê (2012), Niên giám thống kê tỉnh Nam Định.
8. Cục thống kê (2013), Niên giám thống kê tỉnh Nam Định.
9. Đại hội đại biểu toàn quốc (2011), Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ
lên CNXH, Hà Nội.
10. Đảng cộng sản Việt Nam (2001), Văn kiện Đại hội Đảng CS Việt Nam lần thứ IX.
11. Đảng cộng sản Việt Nam (2006), Văn kiện Đại hội Đảng CS Việt Nam lần thứ X.
12. Đảng cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện Đại hội Đảng CS Việt Nam lần thứ XI.
13. Phạm Minh Hạc (2003), Về giáo dục, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội.
14. Nguyễn Thị Hồi (2009), Đề tài nghiên cứu cấp trường: Áp dụng pháp luật ở Việt Nam
hiện nay, trường Đại học Luật Hà Nội, Hà Nội.
15. Nguyễn Huy Hồng Lam (2012), Lịch sử Pháp luật về giáo dục Việt Nam từ năm 1945
đến nay, Luận văn thạc sỹ, Khoa Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội. Hà Nội.
16. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2005), Luật Giáo dục, Hà Nội.
17. Quốc hội nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2012), Luật giáo dục Đại học, Hà Nội.
18. Sở giáo dục và đào tạo tỉnh Nam Định (2012), Báo cáo Tổng kết ngành giáo dục và
đào tạo tỉnh Nam Định năm 2005, 2009 - 2012.
19. Sở giáo dục và đào tạo tỉnh Nam Định (2013), Báo cáo thực hiện pháp luật về giáo dục
mầm non, tỉnh Nam Định.
20. Sở giáo dục và đào tạo tỉnh Nam Định (2013), Báo cáo tổng kết năm học 2013 – 2014,
tỉnh Nam Định.
21. Vũ Văn Tảo, Nguyễn Hữu Quỳnh, Nguyễn Văn Giao, Bùi Hiền (2001), Từ điển giáo
dục học, Nxb từ điển Bách khoa, Hà Nội.
22. Trung tâm biên soạn Từ điển Bách khoa Việt Nam (1995), Từ điển Bách khoa Việt
Nam, Quyển 1, Nxb Hà Nội
23. UBND tỉnh Nam Định (2012), Kế hoạch số 41/KH-UBND ngày 14/8/2012 về việc
Thực hiện nghị quyết của Ban thường vụ Tỉnh ủy về nâng cao chất lượng đồng đều
trong giáo dục phổ thông, Nam Định.
24. Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định (2012), Báo cáo phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5
tuổi, tỉnh Nam Định.
25. Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định (2013), Báo cáo phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ
tuổi mức độ II, tỉnh Nam Định.
26. Ủy ban nhân dân tỉnh Nam Định (2013), Báo cáo thực hiện pháp luật về Dạy nghề,
tỉnh Nam Định.
27. Viện Ngôn ngữ học (2002), Từ điển Tiếng Việt phổ thông, Nxb thành phố Hồ Chí
Minh.
28. Viện ngôn ngữ học (2002), Từ điển Tiếng Việt, tr.9, Nxb Đà Nẵng, Hà Nội – Đà Nẵng.
Tiếng Anh 29. A. Garnet (1999), Blacks Law dictionary Edition Bryan editor in chief. West group. ST.
Paul, Minn, tr.96.
