ĐẠI HỌC HUẾ
TRƯỜNG ĐẠI HỌC LUẬT
HOÀNG THỊ NHUNG
PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG LAO ĐỘNG
ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG GIÚP VIỆC GIA ĐÌNH,
QUA THỰC TIỄN TẠI TỈNH BÀ RỊA - VŨNG TÀU
TÓM TẮT ĐỀ ÁN THẠC SĨ LUẬT KINH TẾ
Mã số: 8380107
THỪA THIÊN HUẾ, NĂM 2024
Công trình được hoàn thành tại:
Trường Đại học Luật, Đại học Huế
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS. TS Đoàn Đức Lương
2. TS. Ngô Văn Thìn
Phản biện : TS. Nguyễn Sơn Hà
Đề án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm
Đề án thạc sĩ họp tại: Trường Đại học Luật
Vào ngày...........tháng 9 năm 2024
Trường Đại học Luật, Đại học Huế
MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................ 1
1. Tính cấp thiết về việc nghiên cứu đề án .................................................. 1
2. Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề án .............................................. 3
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề án .......................................... 4
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án ........................................... 5
5. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu đề án ............................ 5
6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề án .................................... 6
7. Kết cấu đề án ............................................................................................ 7
CHƯƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN PHÁP LUẬT VỀ HỢP
ĐỒNG LAO ĐỘNG ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG GIÚP VIỆC
GIA ĐÌNH ................................................................................................... 8
1.1. Khái quát pháp luật về hợp đồng lao động đối với người lao động
giúp việc gia đình ........................................................................................ 8
1.1.1. Khái niệm hợp đồng lao động đối với người lao động giúp việc gia
đình ................................................................................................................ 8
1.1.2. Khái niệm và đặc điểm của pháp luật về hợp đồng lao động đối với
người lao động giúp việc gia đình ............................................................... 9
1.1.3. Nội dung cơ bản của pháp luật về hợp đồng lao động đối với người
lao động giúp việc gia đình. ....................................................................... 10
1.2. Các yếu tố tác động đến thực hiện pháp luật về hợp đồng lao
động đối với người lao động giúp việc gia đình .................................... 11
1.2.1. Hiện trạng sử dụng lao động gia đình ở Việt Nam hiện nay ......... 11
1.2.2. Mức độ hoàn thiện hệ thống pháp luật điều chỉnh đối với lao động
giúp việc gia đình ....................................................................................... 12
Tiểu kết Chương 1 ...................................................................................... 13
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG LAO
ĐỘNG ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG GIÚP VIỆC GIA ĐÌNH ... 14
2.1. Quy định pháp luật hiện hành về hợp đồng lao động đối với
người lao động giúp việc gia đình ........................................................... 14
2.1.1. Quy định về giao kết hợp đồng lao động đối với người lao động
giúp việc gia đình ....................................................................................... 14
2.1.2. Quy định về thực hiện hợp đồng lao động đối với người lao động
giúp việc gia đình ....................................................................................... 16
2.1.3. Quy định về chấm dứt hợp đồng lao động đối với người lao động
giúp việc gia đình ....................................................................................... 16
2.2. Đánh giá quy định của pháp luật hiện hành về hợp đồng lao
động đối với người lao động giúp việc gia đình .................................... 17
2.2.1. Ưu điểm của pháp luật ..................................................................... 17
2.2.2. Hạn chế của pháp luật ...................................................................... 18
Tiểu kết Chương 2 ...................................................................................... 20
CHƯƠNG 3. THỰC TIỄN THỰC HIỆN PHÁP LUẬT VỀ HỢP
ĐỒNG LAO ĐỘNG ĐỐI VỚI NGƯỜI LAO ĐỘNG GIÚP VIỆC
GIA ĐÌNH TẠI TỈNH BÀ RỊA- VŨNG TÀU VÀ GIẢI PHÁP
HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT, NÂNG CAO HIỆU QUẢ ................. 21
3.1. Thực tiễn áp thực hiện pháp luật về hợp đồng lao động đối với
người lao động giúp việc gia đình tại Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu ........... 21
3.1.1. Tình hình thực hiện pháp luật về hợp đồng lao động đối với người
lao động giúp việc gia đình tại Tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu ............................ 21
3.1.2. Vướng mắc trong thực tiễn thực hiện pháp luật về hợp đồng lao
động đối với người lao động giúp việc gia đình tại Tỉnh Bà Rịa Vũng
Tàu. ............................................................................................................. 22
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện
pháp luật về hợp đồng lao động đối với người lao động giúp việc gia
đình. ............................................................................................................ 22
3.2.1. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về hợp đồng lao động đối với người
lao động giúp việc gia đình ........................................................................ 22
3.2.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật về hợp đồng lao
động đối với người lao động giúp việc gia đình ....................................... 23
Tiểu kết Chương 3 ...................................................................................... 25
KẾT LUẬN ............................................................................................... 26
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................. 28
1
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết về việc nghiên cứu đề án
Lao động giúp việc gia đình là một loại hình lao động xuất hiện
tương đối sớm trong lịch sử, có đóng góp đáng kể vào sự phát triển
kinh tế - xã hội. Trong giai đoạn hiện nay, khi nền kinh tế ngày càng
phát triển, nhu cầu về lao động giúp việc gia đình ngày càng tăng.
Lao động giúp việc gia đình là lực lượng lao động rất được thế giới
quan tâm. Theo thống kê của Tổ chức lao động quốc tế (ILO), hiện
có khoảng 53 triệu lao động làm việc trong lĩnh vực giúp việc gia
đình trên toàn thế giới, trong đó có đến 83% số lao động giúp việc
gia đình là nữ giới. Tại Việt Nam, mặc dù nhu cầu về nghề giúp
việc gia đình là rất lớn nhưng lao động giúp việc gia đình vẫn chưa
chính thức được coi là một nghề. Hầu hết những người giúp việc
đều xuất thân ở nông thôn, hành nghề bằng thói quen và kinh
nghiệm của bản thân. Trong mối quan hệ lao động giữa hộ gia đình
và người giúp việc, sự thỏa thuận tương đối hạn chế. Trên thực tế,
phần lớn lao động giúp việc gia đình không có thời gian thử việc, họ
có thể không được thuê khi không đạt yêu cầu. Mặc dù họ cung cấp
các dịch vụ thiết yếu nhưng lao động giúp việc gia đình hiếm khi
được tiếp cận với các quyền cơ bản. Họ cũng phải đối mặt với một
số điều kiện làm việc vất vả nhất nhưng mức lương chỉ bằng 56%
mức lương trung bình hàng tháng của những người lao động (NLĐ)
khác trong khi phải làm việc nhiều hơn. Lao động giúp việc gia đình
cũng dễ bị bạo lực và quấy rối cũng như bị hạn chế quyền tự do đi
lại và đặc biệt dễ bị tổn thương.
Năm 2011, ILO đã thông qua Công ước số 189 về việc làm bền
vững đối với lao động giúp việc gia đình và Khuyến nghị số 201 về
lao động giúp việc gia đình. Đây là những tiêu chuẩn quốc tế phổ
quát đầu tiên được áp dụng với lao động giúp việc gia đình, kể cả
lao động giúp việc gia đình làm việc ở nước ngoài nhằm tạo ra hàng
rào pháp lý bảo vệ đối với lao động giúp việc gia đình, đảm bảo cho
họ được hưởng sự bình đẳng về việc làm và điều kiện sinh hoạt.
Văn bản này đưa ra các quyền và nguyên tắc cơ bản, đồng thời yêu
cầu các Quốc gia thực hiện một loạt các biện pháp nhằm hiện thực