Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam

Chia sẻ: Bananalachuoi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

Thêm vào BST

Báo xấu

26
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc trên địa bàn huyện Tây Giang để đề xuất những giải pháp, nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Quản lý kinh tế: Quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam

ĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ ĐẶNG THỊ ANH ĐÀO QUẢN LÝ THU BẢO HIỂM XÃ HỘI BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN TÂY GIANG, TỈNH QUẢNG NAM TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ Mã số: 834 04 10 Đà Nẵng - Năm 2021
Công trình đƣợc hoàn thành tại TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ, ĐHĐN Người hướng dẫn khoa học: TS. Ninh Thị Thu Thủy Phản biện 1: TS. LÊ BẢO. Phản biện 2: PGS.TS. HỒ ĐÌNH BẢO. Luận văn được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Quản lý kinh tế họp tại Trường Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng vào ngày 30 tháng 10 năm 2021. Có thể tìm hiểu luận văn tại:  Trung tâm Thông tin-Học liệu, Đại học Đà Nẵng  Thư viện trường Đại học Kinh tế, ĐHĐN
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Không phải vô căn cứ mà Chính sách An sinh xã hội là một trong những chính sách được tất cả các quốc gia trên thế giới quan tâm, đồng thời còn luôn phát triển chính sách này để trở nên ưu việt nhất có thể. Trong chính sách ASXH thì nhóm chính sách BHXH được coi là trụ cột chính và có cách thức thực hiện và quản lý đặc biệt hơn cả. Nhóm chính sách này rất nhạy cảm, nếu phù hợp sẽ thúc đẩy sự tham gia tích cực của người dân, tiết kiệm nguồn lực cho Nhà nước, tăng độ bao phủ và bền vững của hệ thống. Ngược lại, nếu chính sách không phù hợp, người dân sẽ không tham gia hoặc chính sách sẽ bị lạm dụng. Việc hoạch định lộ trình thực hiện chính sách BHXH là một nội dung quan trọng trong công tác này. Trong đó việc thu BHXH bắt buộc là một công việc quan trọng, là đầu vào cho các chế độ BHXH về sau của người lao động cũng như đảm bảo cho sự bền vững của chính sách. Việc thực hiện chính sách BHXH tại huyện Tây Giang trong nhiều năm qua đã đạt được một số thành tựu nhất định, góp phần đảm bảo an sinh xã hội trên địa bàn huyện. Đối với công tác quản lý thu BHXH bắt buộc, số lao động tham gia BHXH bắt buộc luôn ổn định, số tiền thu luôn đạt và vượt kế hoạch được giao. Tuy nhiên vẫn còn nhiều vấn đề tồn tại như: công tác tuyên truyền phổ biến chính sách, pháp luật BHXH đến đơn vị SDLĐ và NLĐ còn hạn chế; nhiều doanh nghiệp đã thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc trong nhiều năm nhưng vẫn chưa tham gia, nhiều doanh nghiệp chưa đăng ký tham gia BHXH bắt buộc đầy đủ số lao động mà họ đang sử dụng; tình hình nợ đọng tại các doanh nghiệp vẫn còn diễn ra, gây cản trở cho việc giải quyết các quyền lợi cho NLĐ; công tác thanh tra kiểm tra, xử lý vi phạm vẫn chưa đủ
2 sức răn đe, các đơn vị SDLĐ vẫn còn chủ quan để xảy ra các trường hợp phải đề nghị truy thu BHXH... Từ những vấn đề hạn chế nêu trên, việc nghiên cứu và đưa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Tây Giang, góp phần nâng cao hiệu quả chính sách BHXH, nâng cao chất lượng phục vụ nhân dân, đảm bảo quyền lợi của NLĐ là điều hết sức cần thiết. Do đó, bản thân chọn đề tài “Quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam” để làm đề tài nghiên cứu và là luận văn tốt nghiệp của mình. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu tổng quát Trên cơ sở phân tích và đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc trên địa bàn huyện Tây Giang để đề xuất những giải pháp, nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang. 2.2. Mục tiêu cụ thể - Hệ thống hóa cơ sở lý luận về quản lý thu BHXH bắt buộc. - Phân tích, đánh giá thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. - Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Những vấn đề lý luận và thực tiễn về quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Tây Giang. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi không gian: Nghiên cứu thực trạng quản lý thu BHXH bắt
3 buộc (nhóm đối tượng tham gia đồng thời BHXH BB, BHYT BB, BHTN, BHTNLĐ-BNN) tại BHXH huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam. - Về thời gian: Thu thập số liệu, đánh giá thực trạng quản lý thu tại BHXH huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam giai đoạn từ năm 2016 đến năm 2020. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu 4.1. Phương pháp thu thập dữ liệu Luận văn sử dụng dữ liệu thứ cấp và sơ cấp gồm: + Số liệu thứ cấp: - Số liệu thu BHXH bắt buộc (là số liệu phản ánh về số đơn vị SDLĐ tham gia, số NLĐ tham gia đồng thời các quỹ BHXH bắt buộc, BHYT bắt buộc, BHTN, BHTNLĐ-BNN, và số tiền thu được không bóc tách theo từng quỹ mà theo dõi chung và gọi chung là số thu BHXH bắt buộc) được thu thập từ báo cáo thu hàng năm của cơ quan BHXH huyện. - Thông tin về số lượng doanh nghiệp và số lao động trong các doanh nghiệp được cung cấp từ Chi cục Thuế Đông - Tây Giang và Chi cục Thống kê Tây Giang - Thông tin về số lao động trên toàn huyện được cung cấp từ Phòng Lao động - Thương binh & Xã hội huyện. - Số liệu về dân số trên địa bàn huyện được cung cấp từ Chi cục Thống kê Tây Giang. + Số liệu sơ cấp: Được thu thập bằng phương pháp điều tra khảo sát, tác giả đã gửi bản câu hỏi gồm 150 phiếu khảo sát để đánh giá về mức độ hài lòng của người tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc về các nội dung liên quan đến công tác quản lý thu bảo hiểm xã hội bắt buộc trên địa bàn huyện trong thời gian qua. Trong đó, đối tượng tham gia khảo sát gồm: chủ sử dụng lao động, Chủ tịch Công đoàn của đơn vị SDLĐ và người lao động.
4 4.2. Phương pháp phân tích - Phương pháp thống kê mô tả: Dựa trên các số liệu thống kê được từ báo cáo các năm về số lao động tham gia BHXH bắt buộc, số đơn vị SDLĐ tham gia BHXH bắt buộc và tình hình thực hiện kế hoạch để mô tả sự biến động các chỉ tiêu này trong công tác quản lý thu BHXH bắt buộc. - Phương pháp so sánh: So sánh tương đối các chỉ tiêu thể hiện kết quả của công tác quản lý thu BHXH bắt buộc về số NLĐ tham gia, số tiền thu của năm sau so với năm trước, thực hiện so với kế hoạch. So sánh tương đối các chỉ tiêu NLĐ đang tham gia BHXH bắt buộc với số lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, NLĐ đang tham gia BHXH bắt buộc với số dân trong độ tuổi lao động trên địa bàn huyện. 5. Tổng quan nghiên cứu 6. Bố cục của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và các phụ lục, nội dung chính của luận văn gồm có 3 chương: - Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý thu BHXH bắt buộc - Chương 2: Thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam - Chương 3: Giải pháp hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Tây Giang, tỉnh Quảng Nam.
5 CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC 1.1 Khái quát về quản lý thu BHXH bắt buộc 1.1.1. Một số khái niệm: Bảo hiểm xã hội “Bảo hiểm xã hội là sự bảo đảm thay thế hoặc bù đắp một phần thu nhập của người lao động khi họ bị giảm hoặc mất thu nhập do ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, hết tuổi lao động hoặc chết, trên cơ sở đóng vào quỹ bảo hiểm xã hội”. “Bảo hiểm xã hội bắt buộc là loại hình bảo hiểm xã hội do Nhà nước tổ chức mà người lao động và người sử dụng lao động phải tham gia”. Quản lý thu BHXH bắt buộc “Quản lý thu BHXH là quá trình tác động của các cơ quan BHXH một cách có hiệu lực, hiệu quả thông qua việc xây dựng, ban hành chính sách, pháp luật về thu BHXH; tổ chức bộ máy và quy trình thu BHXH; thanh tra, kiểm tra việc chấp hành thu BHXH nhằm đạt được mục tiêu thu đúng, thu đủ, thu kịp thời số tiền đóng BHXH từ các đối tượng tham gia BHXH.” 1.1.2. Đặc điểm của quản lý thu BHXH bắt buộc - Đối với các loại đơn vị SDLĐ khác nhau thì cách quản lý thu cũng có phần khác nhau, về chế độ tiền lương, phương thức đóng. - Quản lý thu đúng, thu đủ, thu kịp thời. - Quản lý tập trung, thống nhất, công khai, minh bạch. - Sử dụng đúng mục đích, hạch toán độc lập theo các quỹ thành phần. 1.1.3. Vai trò của quản lý thu BHXH bắt buộc. Tạo sự thống nhất trong quản lý thu đối với công tác thu BHXH bắt buộc
6 Tăng số thu và tăng số người tham gia vào hệ thống BHXH, đảm bảo quỹ được bền vững, cân đối quỹ BHXH, góp phần ổn định an sinh xã hội. Bảo đảm thực hiện đúng quyền lợi của người lao động theo quy định của chính sách BHXH. Kiểm tra, đánh giá, tổng kết để có được những kế hoạch phù hợp cho hoạt động thu. Quản lý thu BHXH góp phần vào việc phân phối lại thu nhập quốc gia một cách hợp lý, góp phần tạo ASXH bền vững. 1.2. Nội dung quản lý thu BHXH Bắt buộc 1.2.1. Tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về BHXH bắt buộc Trên cơ sở hệ thống các văn bản pháp luật về BHXH bắt buộc gồm: Luật, Nghị định, Thông tư, Quyết định… và các văn bản dưới luật do các cơ quan chức năng xây dựng và ban hành để có sự thống nhất trong thực hiện luật BHXH trên cả nước, cơ quan BHXH là đơn vị tổ chức thực hiện. Do đó, việc rà soát, cụ thể hóa nội dung các văn bản quy phạm pháp luật về BHXH bắt buộc là nội dung rất quan trọng trong công tác quản lý thu BHXH. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về BHXH bắt buộc, các chủ trương chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước về chính sách BHXH theo kế hoạch và theo các chuyên đề. Các tiêu chí đánh giá - Số lượng hội nghị được tổ chức, số lượng bài báo, băng rôn, áp phích, tờ rơi tờ gấp được phát hành. - Hình thức tuyên truyền phong phú, đa dạng. - Số lượng người lao động tham gia BHXH bắt buộc. - Nhận thức của đơn vị và người lao động về BHXH bắt buộc. 1.2.2. Lập dự toán thu BHXH bắt buộc
7 Dự toán thu phải đảm bảo tính khách quan, trung thực; đảm bảo tính tích cực, chủ động, phù hợp với tăng trưởng kinh tế và quy luật tăng trưởng thu trên địa bàn, thể hiện nổ lực của đơn vị trong thực hiện nhiệm vụ được giao. Việc lập dự toán thu cho năm sau thường hoàn thành trong quý 3 hằng năm. Trong quý 1 của năm cơ quan BHXH cấp trên sẽ ban hành quyết định giao dự toán thu của năm cho các đơn vị BHXH trực thuộc. Quy trình, nội dung, phƣơng pháp lập dự toán Việc lập dự toán thu phải thực hiện theo quy trình, đúng phương pháp, đảm bảo các nội dung theo hướng dẫn và hoàn thành đúng thời gian quy định. Xác định số lượng đối tượng tham gia BHXH bắt buộc, gồm người lao động và đơn vị sử dụng lao động theo quy định tại Luật BHXH. Xác định quỹ tiền lương, tiền công tại các đơn vị SDLĐ thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc. Xác định tỷ lệ thu đối với từng loại đối tượng Các tiêu chí đánh giá: - Chấp hành thời gian quy định của việc lập dự toán. - Thực hiện đầy đủ các nội dung của văn bản hướng dẫn lập dự toán. - Sự khách quan, trung thực, sát với thực tế của dự toán. - Kết quả thực hiện dự toán. 1.2.3. Tổ chức thu BHXH bắt buộc Bộ máy quản lý thu BHXH được tổ chức và quản lý theo ngành dọc, tập trung, thống nhất từ Trung ương đến địa phương. Cơ quan cao nhất là Bảo hiểm xã hội Việt Nam có Ban thu, tại Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (Bảo hiểm xã hội tỉnh) có Phòng thu, tại Bảo hiểm xã hội các quận, huyện, thành phố trực thuộc tỉnh (Bảo hiểm xã hội huyện) có Bộ phận thu. Nghiệp vụ thu BHXH bắt buộc được hướng dẫn thống nhất từ
8 trên xuống dưới, có sự phản hồi và điều chỉnh cách điều hành cho phù hợp với yêu cầu thực tế đời sống xã hội, có sự phối hợp qua lại với các công tác quản lý khác trong thực hiện chính sách như Sổ thẻ, Chế độ, Kế hoạch tài chính… - Tổ chức bộ máy quản lý thu BHXH BB - Phối hợp với các cơ quan chức năng - Thực hiện thu BHXH bắt buộc Số tiền phải đóng hàng tháng đối với người tham gia BHXH bắt buộc được xác định theo công thức sau: Số tiền đóng BHXH bắt buộc Mức lương tháng = × Tỷ lệ đóng hàng tháng của NLĐ của NLĐ - Quản lý tiền thu BHXH bắt buộc. Các tiêu chí đánh giá: - Thu đúng, thu đủ, thu kịp thời: Số tiền thu BHXH bắt buộc qua các năm; tỷ lệ hoàn thành dự toán thu BHXH bắt buộc hàng năm, tỷ lệ nợ đóng BHXH bắt buộc… - Sự khoa học trong tổ chức thu BHXH bắt buộc. - Sự phối hợp giữa đối tượng tham gia và cơ quan BHXH trong công tác thu BHXH bắt buộc. - Năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của cán bộ thực hiện công tác thu. 1.2.4. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về thực hiện BHXH bắt buộc. Công tác thanh tra kiểm tra trong ngành được thực hiện thường xuyên: Hằng năm BHXH tỉnh xây dựng kế hoạch thanh tra kiểm tra và gởi BHXH Việt Nam; đồng thời căn cứ kế hoạch để thực hiện các hoạt động thanh tra – kiểm tra trong năm, giải quyết khiếu nại, tố cáo khi có phát sinh.
9 BHXH huyện cũng thường xuyên đối chiếu, kiểm tra theo kế hoạch về việc thực hiện luật BHXH, BHYT, BHTN đối với các đơn vị SDLĐ về số lao động cũng như quỹ tiền lương tại đơn vị, các loại hợp đồng lao động… Các tiêu chí đánh giá - Số lượng các cuộc thanh tra, kiểm tra được thực hiện; - Kết quả thanh tra, kiểm tra: Số vụ vi phạm đóng BHXH bắt buộc được phát hiện, số tiền đóng BHXH bắt buộc bị thất thoát… - Sự nghiêm minh trong thanh tra, kiểm tra: Số vụ vi phạm đóng BHXH bắt buộc được xử lý; số tiền vi phạm được thu hồi… 1.3. Các nhân tố ảnh hƣởng đến công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH bắt buộc 1.3.1. Hệ thống văn bản chính sách, pháp luật Hệ thống các văn bản chính sách, pháp luật càng có tính thống nhất cao, càng rõ ràng, chặt chẽ và phù hợp với thực tiễn thì việc tổ chức thực hiện càng hiệu quả. 1.3.2. Điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương Chính sách tăng trưởng kinh tế của địa phương càng tốt thì càng thu hút được đầu tư của các doanh nghiệp, tạo việc làm cho người lao động, số người tham gia BHXH bắt buộc cũng do đó mà tăng lên; hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp càng tốt thì tình trạng trốn đóng BHXH, nợ đọng BHXH được hạn chế, đảm bảo quyền lợi an sinh xã hội cho người lao động. Đời sống được nâng cao thì nhận thức của người dân về chính sách BHXH cũng được nâng lên. 1.3.3. Nguồn nhân lực quản lý thu Năng lực quản lý của cơ quan BHXH các cấp; năng lực công tác của cán bộ, nhân viên thực hiện công tác thu của cơ quan BHXH các cấp có ảnh hưởng rất lớn đến hiệu quả của công tác quản lý thu; nhân viên cấp dưới phải có năng
10 lực chuyên môn nghiệp vụ tốt đồng thời phải có khả năng tham mưu tốt với cấp trên về những vướng mắc trong công tác; cán bộ cấp trên cần có năng lực tư duy tốt, giải quyết tốt các vấn đề phát sinh thì công tác quản lý thu mới hiệu quả. 1.3.4. Sự phối hợp của các cấp cơ quan ban ngành Sự quan tâm lãnh đạo và phối hợp của các cấp ủy Đảng và chính quyền địa phương cũng như các cơ quan ban ngành liên quan là một yếu tố quan trọng trong thực hiện quản lý thu BHXH bắt buộc. 1.3.5. Nhận thức và ý thức của người tham gia BHXH bắt buộc Nhận thức của người dân nói chung và người thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc nói riêng có ảnh hưởng rất lớn đến thái độ tham gia BHXH của họ. 1.4. Kinh nghiệm của các địa phƣơng trong công tác quản lý nhà nƣớc về thu BHXH 1.4.1. Kinh nghiệm của huyện Đông Giang 1.4.2. Kinh nghiệm của huyện Điện Bàn 1.4.3. Bài học rút ra cho huyện Tây Giang KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
11 CHƢƠNG 2 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN TÂY GIANG 2.1. Đặc điểm tự nhiên, kinh tế, xã hội của huyện Tây Giang ảnh hƣởng đến công tác quản lý thu BHXH bắt buộc 2.1.1. Đặc điểm tự nhiên a. Vị trí địa lý b. Khí hậu - thời tiết c. Đất đai Với địa hình đồi núi, thời tiết trong năm phân chia thành hai mùa rõ rệt, khoảng cách từ trung tâm huyện đến một số xã là khá xa với đường đi quanh co theo sườn núi, thì việc lên kế hoạch đi công tác ở các đơn vị SDLĐ hoặc đi tuyên truyền tại các xã là phải tính toán rất kỹ lưỡng để vừa đảm bảo thực hiện tốt nhiệm vụ của đơn vị vừa thuận lợi và an toàn cho các chuyến công tác. Nhất là vào mùa mưa bão, đường trơn, nguy cơ sạt lở núi cũng làm gián đoạn các nội dung công việc liên quan đến công tác thu BHXH bắt buộc rất nhiều. 2.1.2. Đặc điểm xã hội Tỷ lệ người dân tộc Cơtu chiếm trên 93% tổng số dân trên địa bàn huyện, người kinh chiếm khoảng 6%, số rất ít còn lại là người thuộc các dân tộc thiểu số khác; lực lượng lao động dồi dào. 2.1.3. Đặc điểm kinh tế Kinh tế chủ yếu là tự cung tự cấp, đất đai cằn cỗi chưa phù hợp với chuyên canh, sản phẩm làm ra khó tiêu thụ; làm nương rẫy, lúa không có năng suất cao.
12 2.2. Thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang 2.2.1. Thực trạng công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về BHXH bắt buộc Trong những năm gần đây công tác tuyên truyền trực tiếp tuy có thực hiện nhưng chưa sâu sát đến người dân mà chủ yếu là các cán bộ cấp xã, các đơn vị tại trung tâm huyện, chủ yếu thực hiện tuyên truyền theo kế hoạch được lập từ đầu năm và kết hợp tham gia tuyên truyền với đơn vị ký kết hợp đồng là Bưu điện Tây Giang. 2.2.2. Thực trạng lập dự toán thu BHXH bắt buộc Để đảm bảo lập dự toán kịp thời theo văn bản chỉ đạo. Ngay sau khi nhận được văn bản hướng dẫn lập dự toán, cán bộ quản lý thu BHXH bắt buộc tiến hành các bước công việc lập dự toán. 2.2.3. Thực trạng tổ chức thu BHXH bắt buộc a. Tổ chức bộ máy và nguồn nhân lực: b. Phối hợp với các cơ quan, ban ngành c. Thực hiện thu BHXH bắt buộc d. Quản lý tiền thu BHXH bắt buộc 2.2.4. Thực trạng công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về thu BHXH bắt buộc. Hàng năm BHXH huyện lập kế hoạch và thực hiện kiểm tra theo kế hoạch đối với các đơn vị sử dụng lao động; nhất là đối với các đơn vị có số nợ lớn, các đơn vị ít có liên hệ phối hợp công tác với cơ quan BHXH. Công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang, thực trạng thực hiện chính sách BHXH đối với BHXH bắt buộc trên địa bàn huyện; càng cụ thể được những ưu điểm, hạn chế trong từng nội dung
13 của công tác quản lý thu mà cơ quan BHXH cũng như chính quyền địa phương cần phát huy và khắc phục. 2.3. Đánh giá chung về công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang 2.3.1. Thành công Huyện ủy, UBND huyện luôn quan tâm lắng nghe và tạo điều kiện tốt nhất cho các nội dung công tác của cơ quan BHXH. Ban hành các văn bản chỉ đạo kịp thời các vấn đề liên quan đến chính sách BHXH cần triển khai. - Công tác tuyên truyền: được BHXH tỉnh đặc biệt quan tâm, đầu tư kinh phí hàng năm; in ấn cấp phát tài liệu tờ rơi, hướng dẫn nội dung tuyên truyền thường xuyên và kịp thời, thiết kế slide các nội dung tuyên truyền…. UBND huyện, UBND các xã luôn tạo điều kiện về bố trí địa điểm, chuẩn bị các điều kiện cơ bản cần thiết cho các hội nghị tuyên truyền về chính sách BHXH. - Về công tác lập dự toán thu BHXH bắt buộc: Hầu hết các đơn vị SDLĐ phối hợp tốt trong việc cung cấp số liệu về lao động, tiền lương của đơn vị cho cơ quan BHXH huyện khi cần, giúp rút ngắn thời gian thu thập số liệu. Chi cục Thuế, chi cục Thống kê luôn sẵn sàng cung cấp số liệu cho cơ quan BHXH phục vụ công tác khảo sát, điều tra về tình hình hoạt động của các doanh nghiệp và người lao động. - Công tác tổ chức thu BHXH bắt buộc: được lãnh đạo đơn vị quan tâm đúng mức, hỗ trợ nhân viên cấp dưới rất nhiều các nội dung đôn đốc thu, thu nợ, hồ sơ kiểm tra, nghiên cứu văn bản mới và trao đổi kịp thời với nhân viên…. Có đội ngũ nhân viên trẻ, năng động, nhiệt tình trong công tác; bắt nhịp nhanh với những yêu cầu đặt ra của ngành, thích nghi với khí hậu môi trường
14 và phong tục của bà con nhân dân, cán bộ, nhân viên trong đơn vị phối hợp tốt và sẵn sàng hỗ trợ nhau trong công việc. BHXH tỉnh luôn cung cấp đầy đủ phương tiện làm việc, cập nhật và hướng dẫn kịp thời các phần mềm phục vụ cho công tác của BHXH huyện. Quy trình thủ tục thực hiện thu BHXH bắt buộc chặt chẽ, thực hiện đúng quy định; hồ sơ lưu trữ tập trung, đầy đủ, rõ ràng. - Công tác thanh tra kiểm tra: đã mang lại hiệu quả rõ rệt, phát hiện và khắc phục một số sai phạm của đơn vị sử dụng lao động, số vụ sai phạm cũng ít hơn so với các năm trước. BHXH cấp trên luôn hỗ trợ rất tốt và kịp thời về hướng dẫn nghiệp vụ; hồi đáp, giải quyết kịp thời các vấn đề vướng mắc phát sinh trong công tác. Chính quyền địa phương quan tâm tạo điều kiện, khuyến khích thực thanh tra kiểm tra đối với các đơn vị SDLĐ trên địa bàn huyện, đề cao việc thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT tại địa phương. Hầu hết các đơn vị SDLĐ và NLĐ phối hợp tốt với cơ quan BHXH trong công tác thanh tra kiểm tra, nghiêm túc cung cấp hồ sơ, tài liệu có liên quan của đơn vị trong các cuộc kiểm tra của cơ quan BHXH. 2.3.2. Hạn chế Mặc dù công tác quản lý thu BHXH bắt buộc qua các năm dần hoàn thiện, số thu hằng năm tăng lên, không xảy ra nợ đọng kéo dài, nợ khó đòi, có những thành công nhất định. Tuy nhiên vẫn còn nhiều tồn tại hạn chế sau: - Công tác tuyên truyền, phổ biến chính sách BHXH: tuyên truyền trực tiếp về chính sách BHXH cho người dân và doanh nghiệp trên địa bàn huyện chưa sâu rộng, chưa kết hợp được với các tổ chức hội, đoàn thể, các tổ chức công đoàn cơ sở trong hình thức tuyên truyền đối thoại trực tiếp; đối tượng tuyên truyền chưa phong phú.
15 - Trong công tác lập dự toán thu BHXH bắt buộc: Một số các doanh nghiệp ngoài nhà nước vẫn chưa phối hợp tốt với cơ quan BHXH, chưa kịp thời cung cấp số liệu khi cơ quan BHXH có đề nghị, cung cấp số liệu chưa chính xác về tình hình lao động tiền lương của đơn vị. - Trong tổ chức thực hiện thu BHXH bắt buộc còn một số bất cập nhất là đối với các DN ngoài nhà nước: Một số trường hợp các loại hợp đồng phát sinh tại đơn vị, không đưa vào thu BHXH bắt buộc được mặc dù thõa mãn điều kiện hợp đồng một tháng trở lên, nhất là đối với nhân viên cấp dưỡng tại các trường. Các đơn vị sử dụng lao động thường xuyên luân chuyển, thay đổi người phụ trách công tác BHXH tại đơn vị; một kế toán kiêm nhiệm công tác kế toán tại nhiều đơn vị HCSN chưa quan tâm đúng mức đến công tác BHXH ở đơn vị kiêm nhiệm, làm cho chính sách BHXH không được thực hiện tốt tại một số đơn vị. Chưa thể thực hiện giao dịch điện tử với tất cả các đơn vị tham gia BHXH. Đối với các xã vùng cao Axan, Tr’hy, Ch’ơm, Gari điện lưới và đường truyền Internet chưa bao phủ nên chưa thể thực hiện giao dịch điện tử, cán bộ thu phải mất nhiều thời gian để hỗ trợ, hướng dẫn, kiểm tra hồ sơ cho các đơn vị này. Cán bộ thực hiện công tác thu mất rất nhiều thời gian hỗ trợ cho các kế toán xã trong việc thu BHXH bắt buộc khối UBND các xã. - Công tác thanh tra kiểm tra còn một số hạn chế như sau: + Chưa tổ chức được các cuộc thanh tra kiểm tra liên ngành tại các đơn vị nhất là các DN ngoài nhà nước. + Chưa tham mưu được với cơ quan chính quyền địa phương có biện pháp can thiệp răng đe đối với các DN cố tình để nợ đọng, làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.
16 2.3.3. Nguyên nhân của những hạn chế Chưa phát huy được vai trò của tổ chức Công đoàn cơ sở tại các doanh nghiệp trong việc bảo vệ quyền lợi cho NLĐ về thực hiện chính sách BHXH. Nội dung, hình thức tổ chức tuyên truyền chưa thu hút được nhiều người quan tâm. Nguồn nhân lực thực hiện công tác chưa được đào tạo, chưa có kỹ năng nên hiệu quả tuyên truyền chưa cao. Đường giao thông khó khăn, nhất là mùa mưa bão làm cho các kế hoạch công tác đến tận xã thôn không thể dàn trải trong cả năm mà chủ yếu tập trung vào mùa nắng. Do vậy các công việc thực hiện không được thường xuyên, nhất là công tác tuyên truyền cần lặp đi lặp lại để nâng cao hiệu quả thì không thể thực hiện. KẾT LUẬN CHƢƠNG 2
17 CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN CÔNG TÁC QUẢN LÝ THU BHXH BẮT BUỘC TẠI BẢO HIỂM XÃ HỘI HUYỆN TÂY GIANG 3.1. Cơ sở tiền đề cho việc đề xuất các giải pháp 3.1.1. Quan điểm, định hướng về thu BHXH bắt buộc tại huyện Tây Giang Thực hiện nghiêm các quy định của Luật và các văn bản dưới luật về thu BHXH bắt buộc. Đẩy mạnh công tác phát triển đối tượng, tăng độ bao phủ tham gia chính sách BHXH, góp phần tiến tới hệ thống ASXH bền vững. Thực hiện mục tiêu của ngành trong thời gian tới về cải cách thủ tục hành chính, chất lượng đội ngũ cán bộ công chức, viên chức trong việc thực thi nhiệm vụ công, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, mục tiêu về bảo đảm an toàn quỹ BHXH, hạn chế tình trạng thất thu, lạm dụng quỹ… Tăng cường công tác tuyên truyền về chính sách BHXH, nghiên cứu nội dung phù hợp tập trung truyên truyền theo nhóm đối tượng. Thực hiện hiệu quả chương trình phối hợp đã được ký kết và tiếp tục ký kết theo quy định của ngành đối với các cơ quan phối hợp. Xử lý nghiêm, tăng cường tính răn đe trong công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm về thực hiện chính sách BHXH. 3.1.2. Mục tiêu, quan điểm, định hướng hoàn thiện quản lý thu BHXH bắt buộc tại huyện Tây Giang. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức và hiểu biết của người dân về chính sách BHXH nói chung và BHXH bắt buộc nói riêng, tiến tới tạo được ý thức tự giác trong việc tham gia BHXH. Hạn chế tình trạng lách luật, trốn đóng gây thất thu quỹ BHXH; thực hiện thu đúng, thu đủ, thu kịp thời.
18 Phấn đấu đạt và vượt kế hoạch giao; phấn đấu giảm nợ và đạt tỷ lệ nợ bằng hoặc thấp hơn quy định, không để xảy ra tình trạng nợ đọng kéo dài, nợ xấu; hạn chế số nợ phát sinh tiền lãi. Tranh thủ sự quan tâm lãnh, chỉ đạo của chính quyền địa phương, sự phối hợp của các cơ quan ban ngành địa phương trong thực hiện chính sách BHXH, nhất là trong việc thực hiện chính sách BHXH bắt buộc cho các lao động tại các doanh nghiệp ngoài nhà nước. Nâng cao năng lực công tác của cán bộ viên chức cả về trình độ chuyên môn lẫn lý luận chính trị; cử cán bộ tham gia đầy đủ các lớp tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ do BHXH Việt Nam, BHXH tỉnh và các sở, ban, ngành tổ chức. Chú trọng công tác cải cách thủ tục hành chính, tăng cường thực hiện giao dịch điện tử, tạo thuận lợi và tiết kiệm chi phí cho người dân và đơn vị SDLĐ trong giao dịch với cơ quan BHXH. Hạn chế những hành vi vi phạm trong thực hiện chính sách BHXH bắt buộc, đảm bảo quyền lợi cho người tham gia, thực hiện tốt mục tiêu cuối cùng của chính sách là ASXH. 3.2. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH Bắt buộc tại Bảo hiểm xã hội huyện Tây Giang Từ thực trạng công tác quản lý thu BHXH bắt buộc tại BHXH huyện Tây Giang cùng với các nhân tố ảnh hưởng; để hoàn thiện công tác quản lý thu BHXH nói chung và BHXH bắt buộc nói riêng trên địa bàn huyện Tây Giang thì cần có sự chung tay của chính quyền phương, các cơ quan ban ngành trên địa bàn huyện, cơ quan BHXH huyện và người dân cùng đồng lòng thực hiện một số giải pháp sau: 3.2.1. Hoàn thiện công tác tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật về BHXH bắt buộc