Trái phiếu không được nhận trái tức
(Zero coupon bonds)
Trái phiếu zero coupon là loại trái phiếu mà người nắm
giữ nó không được trả lãi (coupon) định kì, thay vào đó
trái phiếu lãi suất 0 được bán ở mức giá chiết khấu.
Ví dụ: Một trái phiếu thường có mệnh giá $10,000, với lãi
suất 10% trong vòng 10 năm sẽ được bán với giá $10000,
mỗi năm người cầm giữ trái phiếu này có thể được thanh
toán số tiền lãi $1000. Khi hết thời hạn 10 năm anh ta sẽ
thu hồi lại số tiền gốc $10000 của mình. Với trái phiếu lãi
suất 0 có mệnh giá $10000 có thời hạn 10 năm giá bán sẽ
được khấu trừ ngược còn 4000$. Tính ra lãi suất của loại
trái phiếu này đạt 150% trong 10 năm, nhưng lại không
được trả lãi định kì.
Người nắm giữ trái phiếu zero coupon này chỉ được thanh
toán một lần, một số tiền xác định, vào một thời điểm xác
định trong tương lai. Một số loại trái phiếu zero coupon
được điều chỉnh theo lạm phát, nói cách khác số tiền
được thanh toán trong tương lai sẽ có sức mua tương
đương với sức mua của mệnh giá trái phiếu. Giả dụ với
loại trái phiếu trên, nếu tốc độ lạm phát trong 10 năm là
20% thì đến hạn người năm giữ trái phiếu sẽ được thanh
toán $12,000. Tuy nhiên trái phiếu loại điều chỉnh theo lạm
phát như trên rất hiếm, đại đa số trái phiếu lãi suất 0 được
thanh toán theo mệnh giá.
Do được thanh toán theo mệnh giá cố định nên giá của
trái phiếu lãi suất 0 chỉ phụ thuộc vào thời hạn thanh toán
của nó, càng gần thời hạn thanh toán giá trái phiếu zero
coupon càng cao. Trái phiếu zero coupon ngắn hạn
thường có thời hạn thanh toán dưới một năm và được gọi
là "tín phiếu". Tín phiếu Kho bạc Mỹ là loại trái phiếu năng
động nhất và có tính thanh khoản cao nhất thế giới.
Các quĩ hưu trí và các công ty bảo hiểm rất ưa chuộng
loại trái phiếu zero coupon có thời hạn dài bởi vì thời hạn
dài đồng nghĩa với việc giá những trái phiếu đó sẽ đặc
biệt nhạy cảm với những thay đổi về lãi suất trên thị
trường, và do đó có thể bù trừ được rủi ro lãi suất cho
những khoản vay dài hạn của các hãng này. Các nhà đầu
tư tài chính và các chuyên gia còn sử dụng trái phiếu zero
coupon để phân tích một cách chính xác đường lợi suất.
Loại trái phiếu này là sự kết hợp ảnh hưởng của những
dòng tiền khác nhau trong tương lai và ảnh hưởng của lãi
suất. Bằng cách giới hạn các dòng tiền trong một số tiền
thanh toán xác định, trái phiếu zero coupon giúp các nhà
phân tích tách rời ảnh hưởng của riêng lãi suất đối với mỗi
quãng thời gian khác nhau. Ví dụ: có thể sử dụng trái
phiếu zero coupon trong phân tích giá hợp đồng hoán đổi.