Trang phục dân tộc Giáy
So với các dân tộc khác, trang phục người Giáy đơn giản, ít thêu thùa và chỉ có các
băng vải màu viền quanh cổ và vạt áo.
Thiếu nữ dân tộc Giáy
Theo phong tục truyền thống, đàn ông Giáy thường mặc quần áo, vấn khăn. Loại
áo được thiết kế dài chấm gối, cánh xẻ ngực, cổ tròn, đứng, cài cúc vải. Áo thường
có ba túi, hai túi dưới, một túi trên bên phải. Thân áo hơi ngắn, màu chàm. Nam
mặc quần ống đứng (rộng 35 - 40 cm), cạp to bản, không dùng dây cút mà chỉ vận
vào người. Trong sinh hoạt hàng ngày, một số người nam thường quấn khăn trên
đầu, có nhóm người Giáy khác lại mặc áo xẻ nách, và thậm chí là có rất nhiều
người nuôi tóc dài để búi.
Về trang phục nữ, phụ nữ Giáy mặc áo che kín mông, xẻ nách phải, tay rộng, ở hò
và cổ tay áo đắp những miếng vải khác màu. Váy che kín gối, xoè tương đối rộng.
Áo mặc trong là loại áo cánh ngắn cộc tay, xẻ ngực, cổ tròn thấp và có hai túi dưới.
Phụ nữ Giáy thường đội khăn quấn thành nhiều kiểu khác nhau, cổ đeo vòng bạc.
Trong khi đó, trang phục phu nữ Giáy ở Ma Lé (Lai Châu) thường mặc áo dài xanh
hoặc đen, vạt đến ống quyển, cài khuy từ cổ chéo xuống nách, giống như áo dài
của người Kinh. Phần eo thắt đai lưng bằng vải màu xanh đen khá chắc chắn, chiếc
đai lưng này có tác dụng như bệ tì cho phần bụng hay dùng để cài dao, lạt buộc...
Trang phục phụ nữ dân tộc Giáy
Phụ nữ Giáy vấn tóc kiểu vành khuyên, choàng lên trên là chiếc khăn vuông sặc sỡ
tương xứng với đôi giầy thêu một cách rất cầu kỳ. Họ có thể bỏ ra hàng tháng để
thêu cho đôi giầy những đường nét tinh tế. Thông thường hình thêu trên đó là biểu
tượng của hạnh phúc lứa đôi: đôi bướm, đôi uyên ương, hai bông hoa đào...
Những lúc rãnh rỗi, các thiếu nữ Giáy lại cùng nhau thêu thùa, dệt vải, dệt thổ cẩm
làm chăn, làm địu, tuy nhiên, đây là những công việc không thường xuyên và chỉ
mang tính “giải trí” những lúc nông nhàn.
Họ dùng sợi len hoặc sợi màu đỏ, màu hồng độn với tóc vấn, gọi là piêm mào và
đeo chiêc túi vải hình chữ nhật rộng 25-30 cm, dài 35-40 cm. Dây túi dệt bằng chỉ
màu luồn vào miệng túi theo kiểu dây rút. Hai đáy được thêu hình răng chó (hẻo
ma) uốn trên đường chỉ màu xoè ra như hai cái quạt hoa nhỏ. Đây là hoa văn phổ
biến trong nghệ thuật trang trí người Giáy, còn được dùng thuê ở hai đầu chiếc gối,
ở rèm vải cửa buồng đôi vợ chồng mới cưới hay ở mũ trẻ em.
Phụ nữ Giáy dùng rất ít đồ trang sức bằng kim loại. Chỉ một chiếc vòng tay, một
dây xà tích hay một vòng cổ bằng bạc là đủ.
Ngày nay, nếu có dịp được đến thăm bản làng người Giáy, chúng ta sẽ phải ngỡ
ngàng bởi phong cách trang phục giờ đã thay đổi rất nhiều. Phụ nữ mặc áo ngắn
hơn, làm gấu nhỏ hơn, lớp trẻ viền áo vòng ra phía sau thành vòng tròn, trước kia
chỉ viền phía ngực. Nam giới mặc áo xẻ ngực. Do ít thêu thùa nên người Giáy
không tốn nhiều thời gian để may mặc. Hầu hết đồng bào mua vải về may nên đa
số phụ nữ có thêm nhiều thời gian chăm lo công việc khác như chăn nuôi, trồng
trọt.
