TỪ SUY NGHĨ VỀ MỘT NHÂN CÁCH LỚN

TỪ SUY NGHĨ VỀ MỘT NHÂN CÁCH LỚN

.Điều trớ trêu là một khi đã nắm được quyền lực trong tay, thì cái khó hơn của

người cách mạng không phải là trấn áp thế lực thù địch, mà là vượt qua tính tự mãn,

bảo thủ cùng sự cám dỗ của tiền tài, danh vọng và quyền lực, con đường dẫn đến xa rời

mục tiêu lâu dài của cách mạng. Cũng là con người, nên người cách mạng khi nắm

được quyền lực trong tay cũng có thể bị danh vọng, địa vị, tiền tài làm tha hoá, biến

chất và đi ngược lại lợi ích của nhân dân, ngược lại với bản chất cách mạng vì dân vì

nước trước đó của mình.

Đặc điểm và tình thế của công cuộc xây dựng đất nước trong thời đại hội nhập

toàn cầu khác xa thời chiến tranh giải phóng, nên cần cách nghĩ cách làm mới, mô hình

mới, quy tắc mới, cơ cấu kinh tế - xã hội mới. Bài học từ “đêm trước đổi mới” và quá

trình đổi mới đã qua cho thấy chính mức độ đổi mới từ nhận thức đến tư duy là chìa

khoá giải phóng sức dân khỏi những ràng buộc lỗi thời để phát huy mọi nguồn lực trong

xã hội, mọi ý tưởng tốt đẹp, sáng tạo của các tầng lớp nhân dân.

Bản chất cách mạng đòi hỏi phải luôn nâng cao nhận thức và tư duy để đổi mới

phương thức hành động cho phù hợp với yêu cầu phát triển của xã hội. Người cách

mạng chân chính phải dũng cảm đối diện với hiện thực luôn vận động của thế giới,

không tự mãn nguyện với quá khứ dù hào hùng đến đâu của mình, dũng cảm nhìn thẳng

vào sự thật từ những bài học lịch sử để tự điều chỉnh mình, vì lợi ích của dân tộc. Tình

trạng kém phát triển cho đến nay của đất nước phần lớn là hệ luỵ của những rào cản về

nhận thức và tư duy cũ còn rơi rớt lại. Thực tế qua hơn hai mươi năm đổi mới của nước

ta cho thấy rõ, lĩnh vực nào, ngành nào còn cố bám bíu với tư duy cũ bao nhiêu thì càng

trì trệ bấy nhiêu.

Chỉ có thực sự mạnh dạn đổi mới toàn diện mới có thể dẹp bỏ được các rào cản

ngăn trở sự “phát huy sức mạnh toàn dân tộc”, từ đó mới có thể “sớm đưa nước ta ra

khỏi tình trạng kém phát triển”. Đổi mới toàn diện phải bao gồm cả nhận thức, tư duy

và hành động. Toàn diện phải có nghĩa là không có những vùng cấm, những khái niệm

bất khả xâm phạm, mặc dù những điều đó từng thích hợp với một giai đoạn nhất định

nào đó trước đây, nhưng lại trở thành sợi dây trói buộc vô hình đối với ước vọng cất

cánh của dân tộc.

Không nên lẫn lộn nguyên tắc tổ chức “cấp dưới phục tùng cấp trên, thiểu số

phục tùng đa số” với tiêu chuẩn để xác định chân lý. Sự lẫn lộn đó sẽ làm xói mòn tính

năng động sáng tạo trong xã hội. Chân lý không phụ thuộc vào điều được nói ra xuất

phát từ ai, từ bao nhiêu người, dù những người đó tài ba đến mấy, ở cương vị cao đến

đâu. Tính sáng tạo, cái mới luôn xuất phát từ một số ít. Càng không thể xem tất cả

những gì được cho là đúng cách đây mấy thập niên hay hàng thế kỷ đều là chân lý bất

biến. Trong một thế giới chuyển biến nhanh, điều đúng hôm nay rất có thể sẽ trở thành

lỗi thời ngày mai. Thực tế cuộc sống ngày nay đã khác xa những gì mà con người nhìn

thấy và hình dung cách đây cả trăm năm hay thậm chí chỉ vài chục năm trước. Không

ai, kể cả các nước công nghiệp phát triển nhất, có thể đương đầu hiệu quả với những

thách thức của thời đại bằng những cách nghĩ và cách làm của nhiều thập niên trước.

Hạn chế lớn nhất của con người là hạn chế do chính con người thiết lập bằng

những tín điều lỗi thời trong đầu óc mình. Chỉ bằng những giải pháp tình thế, chắp vá

thì không thể tận dụng được thời cơ và vượt qua những thách thức của thời đại. Điều đó

đồng nghĩa với tự trói buộc mình trong khi thế giới đang thay đổi nhanh từng ngày với

gia tốc ngày càng lớn.

Những biến đổi to lớn trong giai đoạn đổi mới vừa qua là không thể phủ nhận.

Mặc dù vậy, không ít lĩnh vực trong đời sống của nước ta bị các tổ chức có uy tín trên

thế giới đánh tụt hạng so với các nước khác, ít nhất cũng cảnh báo sự chậm chân của

chúng ta so với nhịp tiến chung của thời đại. Nguồn lực của dân tộc, nhất là trí lực vẫn

chưa phát huy được đứng mức. Nhận thức được tính cấp thiết của yêu cầu đổi mới thật

chẳng dễ khi tâm trí vẫn say sưa với quá khứ hào hùng và tai vẫn mê say với những lời

khen của thiên hạ. Đổi mới toàn diện để lật sang một trang sử mới là tất yếu, nếu không

muốn cam chịu cái nhục của một nước nghèo, kém phát triển vì phần lớn nhân loại vẫn

đang tiến nhanh hơn chúng ta.