
581
TƯƠNGLAICỦATHIẾTKẾNHẬNDIỆNTHƯƠNGHIỆU
TRONGKỶNGUYÊNAI(TRÍTUỆNHÂNTẠO)
LêPhươngHiếu
,NguyễnThịSương
Email:mostudioart@gmail.com
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:23/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.911
Tómtắt:Sựbùngnổcủatrítuệnhântạo(AI)đangtạorabướcngoặtlớncholĩnhvực
thiếtkếnhậndiệnthươnghiệu.Vớikhảnăngtạologo,keyvisual,bảngmàuvàguidelinechỉ
trongvàiphút,AIgiúpdoanhnghiệptiếtkiệmchiphí,rútngắnthờigianpháttriểnýtưởng
vàthửnghiệmnhiềuphongcáchđadạng.Đặcbiệt,AIcònmởracơhộicánhânhóaởquy
môlớn:mỗikháchhàngcóthểtrảinghiệmmộtphiênbảnnhậndiệnthươnghiệuphùhợp
vớisởthíchvàngữcảnhriêng.Tuynhiên,đằngsautiềmnăngđólànhữngtháchthứckhông
nhỏ.KhiAIhọctừnguồndữliệuchung,sảnphẩmtạoradễrơivàotìnhtrạng“nanánhau”,
làmthươnghiệumấtđisựđộcnhất.Vấnđềbảnquyềncũngchưacólờigiảirõràng:liệu
logohayvisualdoAItạoracóđượccoilàsởhữutrítuệhợppháp?Quantrọnghơn,bản
sắcthươnghiệuvốngắnliềnvớicâuchuyện,giátrịvàtriếtlý-nhữngyếutốđòihỏichiều
sâuvănhóavàchiếnlược,điềumàAIchưathểthaythế.Trongbốicảnhđó,vaitròcủanhà
thiếtkếkhôngmấtđimàđượctáiđịnhnghĩa.Họtrởthànhngườiđịnhhướng,giámtuyểnvà
ngườigiữ“linhhồn”thươnghiệu,trongkhiAIđóngvaitròcôngcụhỗtrợmạnhmẽvềtốc
độvàkhảnăngtạohình.Tươnglaicủanhậndiệnthươnghiệusẽkhôngphảilàcuộcđốiđầu
giữaAIvàconngười,màlàsựcộngtác:AIlophầnhình,conngườigiữphầnhồn.
Từkhóa:AI,nhậndiệnthươnghiệu,thiếtkếđồhọa,logo,bảnsắc
1
ĐạihọcDuyTân
I.Đặtvấnđề
Trongthậpkỷqua,trítuệnhântạo
(AI) đãtrởthànhmộttrongnhữngcông
nghệmangtínhđộtphámạnhmẽnhất,tác
độngsâurộngđếnnhiềulĩnhvựcsángtạo,
từâmnhạc,hộihọa,nhiếpảnhđếnthiếtkế
đồhọa.Trongbốicảnhđó,thiếtkếnhận
diệnthươnghiệu,vốnlàsựkếthợpgiữa
nghệ thuật thịgiác và chiếnlượctruyền
thông,đangchứngkiếnmộtbướcchuyển
đổiquantrọng.CácnềntảngGenerative
AIđãchophépngườidùngtạologo,key
visual, bảng màu và guideline chỉ trong
vàiphút,thayvìmấthàngtuầnhayhàng
thángnhưtrướcđây.Điềunàykhôngchỉ
giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí và

582
rútngắnthờigianpháttriểnýtưởng,mà
cònmởrộngkhảnăngthửnghiệmvàmô
phỏngđadạngphongcáchthịgiáctrong
giaiđoạntiềnsảnxuất.Tuynhiên,sựphát
triển nhanh chóngcủaAItrong thiết kế
cũnglàmthayđổicănbảncáchchúngta
hiểuvềsángtạovàbảnsắc.Nếutrướcđây,
quátrìnhxâydựngnhậndiệnthươnghiệu
luôngắnliềnvớimộttầmnhìnchiếnlược,
đượcđịnhhìnhbởinhàthiếtkế,nhàtiếp
thịvàdoanhnghiệp,đếnnay,AIcóthểtự
độngtạora hàng trămphươngán chỉtừ
vàidòngmôtảngắngọn(prompt).Điều
này đặtramộtcâuhỏilớn:liệusựsáng
tạođượctạorabởithuậttoáncócònphản
ánhgiátrịvănhóavàtinhthầnđộcbản
của thương hiệu?KhiAI học từ kho dữ
liệukhổnglồtrênmạng,khảnăngtrùng
lặphoặcnanánhaugiữacácsảnphẩmlà
điềukhótránhkhỏi.Hệquảlà,nhiềuthiết
kếtrởnênđồngdạng,thiếuchiềusâuvà
đánhmấtyếutốkhácbiệtvốnlàlinhhồn
củathươnghiệu.
Mộttháchthứckhácmangtínhpháp
lývàđạođứclàvấnđềbảnquyềnvàquyền
sởhữutrítuệ.Cácthiếtkếđượctạorabởi
AIhiệnchưacókhungpháplýrõràngvề
quyềntácgiả:aisẽlàngườisởhữulogo,
hệthốngAI,ngườisửdụng,haynềntảng
pháttriểnthuậttoán?Tìnhtrạngvùngxám
nàykhiếnchoviệcbảovệtàisảnthương
hiệutrởnênphứctạp,đặcbiệttrongmôi
trường cạnh tranh toàn cầu. Đồng thời,
nhữngtranhcãixoayquanhviệcAIhọc
từ dữ liệu gốc có bản quyền mà không
xinphépđanglàmdấylêncáccuộcthảo
luậnrộngrãitronggiớithiếtkếvàpháp
lýquốc tế.Bêncạnhđó,yếutố bảnsắc
vàcâuchuyệnthươnghiệu-nhữngthành
phầnmangtínhcảmxúc,vănhóavàtriết
lý-lạilàđiềumàAIvẫnchưathểthaythế
conngười.Mộthệthốngthuậttoáncóthể
tạorahìnhảnhđẹp,nhưngchưathểhiểu
đượcchiềusâungữcảnhvănhóa,lịchsử
vàtâmlýngườitiêudùngđằngsaumột
thươnghiệu.Dođó,vaitròcủanhàthiết
kếkhôngbiếnmất,màđangđượctáiđịnh
nghĩa:từngườitrựctiếptạohìnhsangvai
trò của “người giám tuyển” (curator) và
“người kể chuyện thương hiệu” (brand
storyteller). Họ là những người định
hướngchoAI,đánhgiá,lựachọnvàtinh
chỉnhkếtquảđểđảmbảorằngsảnphẩm
cuốicùngvẫnphảnánhđượclinhhồnvà
tầmnhìncủathươnghiệu.
Nhưvậy,tươnglaicủathiếtkếnhận
diện thương hiệu trong kỷ nguyên AI
khôngphảilàcâuchuyệnvềsựthaythế,
màlàsựcộngtácgiữaconngườivàmáy
móc.AImanglạitốcđộ,hiệusuấtvàkhả
năngmởrộngquymôsángtạochưatừng
có; trong khi con người mang đến trực
giác,cảmxúcvàchiềusâuvănhóa.Sựkết
hợpnàyhứahẹnmởramộthướngphát
triểnmới,nơithiếtkếthươnghiệukhông
chỉnhanhhơnvàlinhhoạthơn,màcòn
cókhảnăngcánhânhóasâusắc,tạonên
nhữngtrảinghiệmđộcđáovàphùhợpvới
từngngườitiêudùng.
II.Cơsởlýthuyết
Trong những năm gần đây, sự kết
hợpgiữatrítuệnhântạo(AI)vàthiếtkế
đã trở thành chủ đề được nhiều học giả
quan tâm. Các nghiên cứu chỉ ra rằng
AIkhôngchỉđóngvaitròcôngcụsáng
tạomàcònảnhhưởngđếncáchthứccon
ngườitiếpcậnquytrìnhthiếtkế.
Theo McCormack và cộng sự, hệ
thốngAIcókhảnăngtạorahìnhảnhvà
bốcụcđồhọadựatrêndữliệuhuấnluyện,
mởrộngphạmvisángtạovượtrangoài
giớihạncủaconngười.Tuynhiên,tácgiả
cũngnhấnmạnhrằngsựsángtạothựcsự
vẫncầnyếutốconngườiđểđảmbảotínhý
nghĩavàbốicảnhvănhóa(McCormackvà
cộngsự,2019).NghiêncứucủaDell’Era
&VergantichothấyAIcóthểtăngcường
quátrìnhđổimớitrongthiếtkếsảnphẩm
vàthươnghiệu,nhưngthiếukhảnăngdiễn
giảisâusắcvềgiátrịvàbảnsắc(Dell’Era

583
&Verganti, 2020). Điềunày trùngkhớp
vớiquanđiểmcủaLupton, ngườikhẳng
định rằng nhà thiết kế trongthời đạiAI
cầnchuyểnvaitròtừngười“tạotác”sang
người “giám tuyển” (curator), điều phối
mốiquanhệgiữacôngcụsốvànộidung
thươnghiệu(Lupton,2021).
Một số công trình nghiên cứu tập
trungvàokhíacạnhpháplý.Pesapaneđặt
ra câu hỏivềquyền sởhữutrítuệtrong
các sản phẩm do AI tạo ra, đặc biệt là
logovàhệthống nhậndiệnthươnghiệu
(Pesapane,2022).Việcthiếukhungpháp
lýrõràngcóthểdẫnđếnxungđộtlợiích
giữa doanh nghiệp, nhà thiết kế và các
nềntảngAI.Ởgócđộứngdụng,Ghosh
(2023)chỉrarằngAImanglạilợithếđáng
kểtrongcánhânhóatrảinghiệmthương
hiệu,khimỗingườitiêudùngcóthểtiếp
cậnmộtphiênbảnhìnhảnhphùhợpvới
sở thích riêng. Tuy nhiên, Ghosh cũng
cảnh báo về nguy cơ làm loãngbản sắc
thươnghiệukhiquáphụthuộcvàodữliệu
máyhọc(Ghosh,2023).
Tómlại,cácnghiêncứutrướcđây
đềukhẳngđịnhAIlàmột“đònbẩy”mạnh
mẽ trong thiết kế đồ họa và xây dựng
thươnghiệu.Song,điểmchungtrongcác
côngtrìnhlànhấnmạnhvaitròkhôngthể
thay thế của nhà thiết kế trong việc giữ
gìn ý nghĩa văn hóa, chiến lược thương
hiệuvàtínhđộcđáo-nhữngyếutốvượt
rangoàinănglựckỹthuậtcủaAI.
III.Thảoluận
3.1.CơhộimàAImanglại
Trí tuệ nhân tạo (AI) đang mở ra
nhiềucơhộimớicholĩnhvựcthiếtkếvà
xây dựng hình ảnh thương hiệu. Trước
hết,AImanglạitốcđộvàhiệuquảvượt
trội:thayvìmấthàngngàyđểphácthảo
và tinh chỉnh, cáchệthốngthiếtkếdựa
trênAI có thể tạo ra hàng chục phương
ánlogo,visualhaybộnhậndiệnchỉtrong
vàiphút.Điềunàygiúpdoanhnghiệptiết
kiệm đáng kể về thời gian, nhân lực và
chiphí,đồngthờităngkhảnăngphảnứng
nhanhvớixuhướngthịtrường.Bêncạnh
đó,AImởrộngkhảnăngthửnghiệmsáng
tạo,chophépnhàthiếtkếvàdoanhnghiệp
dễdàngtiếpcậnnhiềuphongcách,bảng
màu,bốcụcvàngônngữhìnhảnhkhác
nhaumàkhôngcầnđầutưquánhiềucông
sứcthủcông.Nhờvậy,quátrìnhpháttriển
ýtưởng trở nên linh hoạt, trực quan và
giàutínhkhámpháhơn.Quantrọnghơn,
AIcònmangđếnnănglựccánhânhóaở
quymôlớn:mộtyếutốthenchốttrongkỷ
nguyêntrảinghiệmngườidùng.Dựatrên
dữliệuvềsởthích,hànhvivàbốicảnhsử
dụng,AIcóthểgiúptùybiếnthôngđiệp,
hìnhảnhvàcáchthểhiệnthươnghiệucho
từngnhómkháchhàng,thậmchítừngcá
nhân.Sựkếthợpgiữatốcđộ,sángtạovà
cánhânhóanàykhôngchỉnângcaohiệu
quảtruyềnthôngmàcòngiúpthươnghiệu
xâydựngkếtnốicảmxúcsâusắchơnvới
côngchúng.
Hình1.SơđồcơhộiAImanglạichoThiếtkếnhậndiệnthươnghiệu

584
3.2.Tháchthứctiềmẩn
Sự xuất hiện củaAI đã mang đến
nhiềucơhộicholĩnhvựcthiếtkếthương
hiệu, song song với đó là những thách
thức không thể bỏ qua. Ba nguy cơ nổi
bật thường được nhắc đến là:thiếu tính
độcđáo,vấnđềbảnquyền,vàgiớihạnvề
chiềusâuvănhóa.Nhữngyếutốnàynếu
khôngđượcnhậndiệnvàxửlýkịpthờisẽ
ảnhhưởngtrựctiếpđếngiátrịvàsứcsống
lâudàicủathươnghiệu.
-Nguycơthiếutínhđộcđáo
MộttrongnhữngđiểmmạnhcủaAI
chínhlàkhảnănghọctừkhodữliệukhổng
lồđãtồntạitrênInternet.Nhờvậy,AIcó
thể nhanhchóngtạo ra vô số phương án
thiếtkếkhácnhau.Tuynhiên,chínhlợithế
nàylạitiềmẩnnguycơ:cácsảnphẩmthiết
kếcủaAIdễbịlặplạihoặc“nanánhau”.
Bởilẽ,AIchỉtổnghợpvàtáikếthợpnhững
gìđãcó,chứchưathựcsựtạorađiềuhoàn
toànmớimẻ.Vídụ,nhiềucôngcụAIhiện
nay khi được yêu cầu tạo logo cho một
thươnghiệucôngnghệthườngđưaracác
hìnhảnhgắnvớibiểutượngchipđiệntử,
hìnhkhốivuônghoặccácđườngthẳnggọn
gàng. Kết quả là nhiều logo khác nhau,
nhưngđềucóchungmộtphongcách,thiếu
sự đột phá. Điều này khiến thương hiệu
khótạođượcdấuấnđộcnhấttrongtâmtrí
kháchhàng.Trongkhiđó,yếutốkhácbiệt
chínhlà“chìakhóavàng”đểthươnghiệu
cóthể nổi bậtgiữa thịtrường cạnhtranh
khốcliệt.Nếutấtcảcácthươnghiệuđềusử
dụngAItheocáchtươngtự,thịtrườngsẽ
trànngậpcácthiếtkếđồngdạng,làmmất
đisựphongphúvàcátínhvốncócủathiết
kếsángtạo.
-Vấnđềbảnquyền
Mộttháchthứckháclàcâuhỏipháp
lý:aisẽlàchủsởhữucủatácphẩmdoAI
tạora?Ngườinhậplệnh(prompt),côngty
pháttriểnAI,haychínhhệthốngAI?Hiện
tại,nhiềuquốcgiavẫnchưacóquyđị n h
rõràngvềvấnđềnày.Mộtsốtòaántrên
thếgiớiđãtừngtừchốicôngnhậnquyền
tácgiảchocácsảnphẩmthuầntúydoAI
tạora,vìtheoluật,chỉconngườimớicó
thểđượcxemlàtácgiả.Vídụ,tronglĩnh
vựcnghệthuật,đãtừngxảyratranhchấp
khi một tác phẩm được tạo ra bởi công
cụMidJourneyđạtgiảithưởngtrongmột
cuộc thi, khiến dư luận và giới chuyên
môntranhcãigaygắtvềviệccónêncông
nhậngiátrịsángtạođóhaykhông.Trong
thiếtkếthương hiệu,nếu mộtlogohoặc
keyvisualdoAItạorađượcsửdụngmà
saunàybịchứngminh“vaymượn”từdữ
liệucóbảnquyềntrướcđó,doanhnghiệp
hoàntoàncóthểđốimặtvớirủiropháp
lý.Đâylàvấnđềrấtnghiêmtrọng,bởibộ
nhậndiệnthươnghiệuthườnggắnbólâu
dàivớidoanhnghiệpvàcógiátrịtàisản
vôhìnhcựckỳlớn.
-Giớihạnvềchiềusâuvănhóa
Trong thiết kế thương hiệu, hình
ảnh,màusắchaykiểuchữchỉlàphần“bề
mặt”.Điềulàmnênsứcmạnhlâudàicủa
mộtthươnghiệuchínhlàcâuchuyện,triết
lývàgiátrịgắnliềnvớibốicảnhvănhóa-
xãhội.ĐâylàkhíacạnhmàAIkhócóthể
nắm bắt trọnvẹn,bởiAIhoạtđộng dựa
trêndữliệusẵncóvàxácsuất,chứkhông
thựcsự“cảmnhận”hay“thấuhiểu”văn
hóa. Lấy ví dụ với thương hiệu cà phê
TrungNguyênLegendcủaViệtNam.Nếu
chỉ dùngAI, thiết kếcóthể cho rahình
ảnhbắtmắt,hiệnđạinhưngthiếuđitinh
thầntriếtlýcàphêmàthươnghiệutheo
đuổi.Trongkhiđó,mộtnhàthiếtkếcon
ngườicóthểtinhtếkhaithácnhữngyếu
tốgợinhắcbảnsắcnhưhìnhảnhhạtcà
phê,khônggianquáncàphênhư“nơigặp
gỡ”,haythôngđiệpvề“càphêtrithức”.
Nhữngchitiếtnàykhôngchỉlàmđẹpmà
còn khắc sâu câu chuyện về khát vọng
nâng tầmcà phêViệtrathế giới,tạo sự
khácbiệtbềnvữngchothươnghiệu.
Điềunàychothấy,AIcóthểtáihiện
nhữngbiểutượngphổbiếnnhưngkhótạo

585
ragiátrịmangtínhchiềusâuvănhóahay
nhữngchitiếtmangtínhbiểutượngmới.
NếudoanhnghiệpquáphụthuộcvàoAI,
thươnghiệucónguycơtrởnênhờihợt,
thiếubảnsắc-yếutốquantrọngđểxây
dựngmốiquanhệlâudàivớikháchhàng.
Vìthế,vaitròcủaconngườivẫnlàkhông
thểthaythếtrongviệcgiữgìn“linhhồn”
vănhóachothươnghiệu.
3.3.Vaitròmớicủanhàthiếtkế
Trongkỷnguyêntrítuệnhântạo,vai
tròcủanhàthiếtkếtronglĩnhvựcthương
hiệukhônghềmấtđi,màngượclại,ngày
càngtrởnênquantrọng.AIcóthểtạora
vôsốphươngánlogo,hìnhảnhhaykey
visualtrongthờigianngắn,nhưngnhững
gìAI đưa ra chỉ dừng lại ở mức gợi ý.
Người đưa raquyết định cuối cùng,lựa
chọnphươngánphùhợpvàđịnhhướng
chotoànbộquátrìnhsángtạovẫnlànhà
thiếtkế.Họchínhlàngườiđịnhhình,tinh
chỉnhvà“giámtuyển”kếtquảdoAItạo
ra,đểbiếnchúngthànhsảnphẩmthựcsự
cógiátrị.
Hơnthếnữa,nhàthiếtkếcònđược
vínhư“ngườigiữlinhhồnthươnghiệu”.
Bởimộtthươnghiệukhôngchỉcầnhình
thứcđẹpmắtmàcònphảithểhiệnđược
bảnsắc,triếtlývàcâuchuyệnriêng.AI
cóthểgợirahàngloạthìnhảnhấntượng,
nhưng lại khó hiểu được chiều sâu văn
hóahaygiátrịtinhthầnmàthươnghiệu
muốntruyềntải.Chínhnhàthiếtkếmớilà
ngườigiữchothươnghiệusựgắnkếtgiữa
hìnhthứcdoAIhỗtrợtạoravớiphầnnội
dung-câuchuyện,giátrịvàcảmxúcmà
thươnghiệumangđếnchokháchhàng.
Điều này cũng cho thấy, trong kỷ
nguyênAI,kỹnăngquantrọngnhấtcủa
nhàthiếtkếkhôngchỉnằmởthaotáckỹ
thuậttrênphầnmềm.Cáccôngcụtựđộng
ngày nay có thể thay thế phầnlớn công
việc mang tính kỹ thuật. Nhưng chúng
không thể thay thế được tư duy chiến
lược,khảnăngkểchuyệnvàsựnhạycảm
vớivăn hóa, vốnlà điểmmạnh đặcbiệt
của con người. Một nhà thiết kế giỏi sẽ
biếtcáchđặtracâuhỏi:thươnghiệunày
muốnđượcnhìnnhậnnhưthếnào?Khách
hàngcầncảmnhậnrasaokhitiếpxúcvới
logo,màusắc,hìnhảnh?Vàlàmthếnào
đểtấtcảyếutốđóphảnánhđúngtinhthần
doanhnghiệp?
Vìvậy,AIcàngpháttriểnthìvaitrò
địnhhướngcủanhàthiếtkếcàngrõnét.
ThayvìcạnhtranhvớiAI,họsẽhợptácvà
tậndụngcôngcụnàynhưmột“trợlýsáng
tạo”.AIgiúptiếtkiệmthờigian,cungcấp
nhiềugợiý,cònnhàthiếtkếmangđếnsự
lựachọnsángsuốt,sựkhácbiệtvàýnghĩa
bềnvững.Nóicáchkhác,AIcóthểtạora
“hìnhthức”,nhưngconngườimớithựcsự
thổihồnvàothươnghiệu.
IV.Kếtluận
Sự pháttriển mạnh mẽcủa trí tuệ
nhân tạo(AI) trongnhữngnăm gầnđây
đã tạo ra một bước ngoặt lớn chonhiều
lĩnh vực sáng tạo, trong đó có thiết kế
nhận diện thương hiệu. Trước đây, quá
trìnhxâydựngbộnhậndiệnthườngmất
nhiềuthờigianvàchiphí:từviệcnghiên
cứu thị trường, phác thảo thủ công, thử
nghiệmmàusắc,đếnxâydựngguideline
chitiết.Vớisựxuấthiệncủacáccôngcụ
AI,nhiềucôngđoạnnayđãđượcrútngắn
đáng kể. AI có thể đề xuất hàng chục,
thậmchíhàngtrămphươngánlogo,key
visualhoặchệthốngmàusắcchỉtrongvài
phút-điềumàmộtnhómthiếtkếtruyền
thốngphảimấthàngtuầnmớithựchiện
được.Đây chính là điểm nhấn đầu tiên:
AImanglạitốcđộvàhiệuquảvượttrội,
giúpdoanhnghiệpnhanhchóngtiếpcận
thịtrường,tiếtkiệmchiphínhânsựvàtận
dụngcơhộikinhdoanh.
Bêncạnhđó,AIcònmởrakhảnăng
thửnghiệmđadạng.Nếunhưtrướckia,
designerthườngbịgiớihạnbởithờigian
vànguồnlực,dẫnđếnviệcchỉcóthểtriển
khaivàiýtưởngkhảthi,thìgiờđây,AI

