KINH
TẾ
QUẢN
Phạm
Văn
Phi
Số
17(2025),
34
-
44
34
Tạp
chí Khoa
học
Công
ngh
GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG MARKETING DỊCH VỤ GIÁO DỤC ĐẠI HỌC
TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÀNH ĐÔNG
Phạm Văn Phi
1*
1
Trường Đại học Thành Đông
*
Email: phipv@thanhdong.edu.vn
TÓM TẮT
Trong bối cảnh thị trường hoá giáo dục đại học cạnh tranh trong nền giáo dục toàn cầu, các
trường đại học hoạt động nnhững tổ chức cung cấp dịch vụ nhằm đáp ứng tốt nhất nhu cầu của
người học. Một trong những chiến lược đã đang được áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục nói
chung, giáo dục đại học nói riêng marketing. Marketing, không chỉ công cụ quảng bá, còn
giúp xây dựng thương hiệu, cải thiện chất lượng đào tạo mở rộng mạng lưới hợp tác. Kết quả
nghiên cứu cho thấy Trường Đại học Thành Đông đã vận dụng tất c các công cụ marketing dịch vụ
(7Ps) trong hoạt động marketing dịch vụ giáo dục đại học bao gồm: chương trình đào tạo, học phí,
địa điểm, truyền thông, đội ngũ nhân sự, quy trình và cơ sở vật chất; đồng thời nghiên cứu cũng chỉ
ra những lợi thế như chương trình đào tạo đa dạng, học phí hợp lý, đội ngũ giảng viên chất lượng
chiến lược truyền thông tích cực. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng chỉ ra những tồn tại hạn chế trong việc
xây dựng thương hiệu, thu hút sinh viên một số ngành, và kết nối với cựu sinh viên. Trên sở đó,
nghiên cứu cũng đề xuất hai nhóm giải pháp nhằm nâng cao sức cạnh tranh phát triển bền vững
cho Nhà trường
Từ khoá: Dịch vụ giáo dục đại học, Marketing dịch vụ giáo dục, 7Ps.
SOLUTIONS TO ENHANCE MARKETING ACTIVITIES OF HIGHER EDUCATION
SERVICES AT THANH DONG UNIVERSITY
ABSTRACT
In the context of higher education marketisation and high competitiveness in the global
education, universities have worked as service providers to meet the needs of learners. One of the
strategies which has been widely applied in both general education and higher education, particularly,
is marketing. Rather than solely serving as a promotional tool, marketing plays a pivotal role in
developing the brand, enhancing the quality of education and expanding collaborative networks. The
findings of this study indicate that Thanh Dong University has effectively implemented all elements
of the service marketing mix (7Ps) in its higher education marketing strategies, including education
programs, tuition fees, location, communication, human resources, and facilities. In addition, the
study reveals several advantages of Thanh Dong University, such as diversity of training programs,
reasonable tuition fees, high-quality lecturers, and proactive communication strategies. Nevertheless,
the research identifies several existing limitations in developing the brand, recruiting candidates in
some disciplines and engaging alumni. Based on these insights, the study proposes two sets of
strategic solutions with the aim of improving the competitiveness and sustainable development of the
university.
Keywords: Higher education services, educational service marketing, 7Ps.
Ngày nhận bài: 08/02/2025 Ngày nhận bài sửa:16/05/2025 Ngày duyệt đăng bài: 22/05/2025
KINH
TẾ
QUẢN
Phạm
Văn
Phi
Số
17(2025),
34
-
44
35
Tạp
chí Khoa
học
Công
ngh
1. ĐẶT VẤN Đ
Trong môi trường giáo dục hiện đại, các
trường đại học được hiểu như các sở cung
cấp dịch vụ giáo dục giống như một doanh
nghiệp. Lý thuyết marketing các khái niệm
đã hiệu qu trong kinh doanh đang dần được
áp dụng bởi nhiều trường đại học nhằm mục
đích tạo lợi thế cạnh tranh (Hemsley-Brown &
Oplatka, 2006; Temple & Shattock, 2007). Do
vậy, marketing dịch vụ đang ngày càng được
áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực giáo dục, đặc
biệt giáo dục đại học. Marketing giáo dục
không chỉ dừng lại việc quảng còn
một công cụ chiến lược giúp nhà trường nâng
cao giá trị thương hiệu, thu hút tài năng,
phát triển mối quan hệ với các bên liên quan.
Đối với Trường Đại học Thành Đông, N
trường đãđang thực hiện rất nhiều các biện
pháp khác nhau như đu xây dựng cơ sở hạ
tầng; đổi mới, đa dạng hóa chương trình đào
tạo (CTĐT); nâng cao chất lượng giảng dạy;
tăng cường công tác tuyển sinh truyền
thông; hợp c với các doanh nghiệp trong
ngoài nước nhằm hỗ trợ m kiếm việc m cho
sinh viên (SV) sau khi tốt nghiệp… Do đó, việc
áp dụng marketing thể đóng p vào sự phát
triển bền vững, nâng cao chất lượng đào tạo
nâng cao khả năng cạnh tranh của Nhà trường.
Trên sở đó, bài báo nghiên cứu thực trạng
hoạt động của Nhà trường trong những năm trở
lại đây trên quan điểm marketing dịch vụ, từ đó
đề xuất các giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt
động này góp phần xây dựng phát triển N
trưng.
2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT
Kotler Fox (1995) đưa ra định nghĩa
“Marketing quá trình phân tích, lập kế
hoạch, thực hiện kiểm soát các chương trình
đã được thiết kế để trao đổi c giá trị với thị
trường mục tiêu đạt được mục tiêu của t
chức”. Trong lĩnh vực giáo dục, Foskett (1992)
cho rằng “Marketing giáo dục qtrình thiết
kế cung cấp c CTĐT nhằm đáp ứng nhu
cầu xác định của con người các nhóm
người”. Như vậy, thể hiểu rằng marketing
giáo dục là quá trình phân tích, thiết kế, lập kế
hoạch, thực hiện, kiểm soát các CTĐT nhằm
đáp ng nhu cầu của người học, nhà sử dụng
lao động cộng đồng để thực hiện các mục
tiêu của tổ chức giáo dục.
Palmer (2001) đã chỉ ra một số hạn chế
của hình marketing hỗn hợp (4P) trong việc
sử dụng các công cụ marketing cho dịch vụ nói
chung dịch vụ giáo dục đại học nói riêng.
Hạn chế này xuất phát từ bản chất của dịch v
giáo dục, nó vượt quá bốn chữ P.
Ivy (2008) định nghĩa marketing hỗn hợp
trong giáo dục đại học bao gồm các công cụ
các trường đại học sử dụng để gây ảnh hưởng
đến nhu cầu về dịch vụ giáo dục mà trường
cung cấp. Dịch vụ giáo dục nói chung giáo
dục đại học nói riêng đầy đủ các đặc điểm
như các ngành dịch vụ khác:
- Tính nh: Chất lượng giáo dục không
phảithứth đo lường hoặc quan sát ngay
lập tức được kiểm chứng qua thời gian. Sau
khi SV tốt nghiệp áp dụng kiến thức, k
năng đã học vào công việc, đời sống. Các tiêu
chí như khả năng cạnh tranh nghề nghiệp, mức
lương, hay sự thăng tiến trong công việc s
minh chứng thực tế cho chất lượng đào tạo.
- Tính không tách rời giữa cung cấp và
tiêu dùng: Dịch vụ giáo dục chỉ được “cung
cấp” “tiêu thụ” đồng thời tại một địa điểm,
thời gian nhất định. SV không chỉ người tiêu
thụ dịch vụ mà còn đóng vai trò “đồng sáng tạo
giá trị” bằng cách trực tiếp tham gia vào các
hoạt động học tập, thảo luận, nghiên cứu
góp phần xây dựng môi trường học tập hiệu
quả.
- Không thể lưu trữ: một đặc điểm quan
trọng của dịch vụ giáo dục đại học, phản ánh
việc dịch vụ chỉ tồn tại có giá trị tại thời
điểm được cung cấp. Một chỗ trống trong
lớp học hoặc một khọc bị bỏ qua không th
bù đắp hay tái sử dụng trong tương lai.
- Tính không đồng nhất: Chương trình học
không th cung cấp ng loạt, không được
KINH
TẾ
QUẢN
Phạm
Văn
Phi
Số
17(2025),
34
-
44
36
Tạp
chí Khoa
học
Công
ngh
chuẩn hhoàn toàn phụ thuộc vào các yếu
tố như giảng viên (GV), sở vật chất, và cả
sự cố gắng của SV. Phong cách giảng dạy,
trình độ chuyên n, kinh nghiệm cũng như
thái độ, nhiệt huyết khả ng tạo động lực
của GV quyết định sự hấp dẫn của bài giảng
ảnh hưởng lớn đến chất lượng giảng dạy ngay
cả trong cùng một CTĐT. Các trường đại học
với điều kiện cơ sở vật chất khác nhau (phòng
học, thư viện, công nghệ hỗ trợ, phòng t
nghiệm) sẽ cung cấp trải nghiệm học tập không
giống nhau. Bên cạnh đó chất lượng dịch vụ
không chỉ được quyết định bởi nhà trường
còn phụ thuộc vào sự nỗ lực, thái độ học tập,
mức độ tham gia của SV. Sự khác biệt trong
động lực, năng lực cách học của từng SV
dẫn đến mức độ tiếp thu kết quả học tập
khác nhau.
- Tính liên kếthội: Giáo dục đại học
nơi đào tạo các chuyên gia, nhà khoa học,
những người lao động trình độ cao, đóng vai
trò then chốt trong việc thúc đẩy tăng trưởng
kinh tếgiải quyết các vấn đềhội. Không
chỉ cung cấp kiến thứckỹ năng cho cá nhân
còn ảnh hưởng mạnh mđến các lĩnh vực
như phát triển nhân lực, xây dựng văn a
thúc đẩy đổi mới, góp phần định hình nền tảng
hội hiện đại phản ánh vai tcủa trong
việc thúc đẩy sự phát triển toàn diện của xã hội.
Do đó, Kotler Fox (1995) đã kế thừa
phát triển một phiên bản marketing hỗn hợp
(7Ps) dành riêng cho giáo dục gồm 7 yếu tố:
CTĐT (Program), Chi pđào tạo (Price), Địa
điểm đào tạo (Place), Chiêu thị (Promotion),
Nhân sự (People), Quy trình (Process)
sở vật chất (Physical evidence). Trong nghiên
cứu này tác giả sử dụng mô hình của Kotler và
Fox làm khung thuyết để nghiên cứu thực
trạng hoạt động marketing dịch vụ giáo dục đại
học tại Trường Đại học Thành Đông.
3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
3.1. Phương pháp thu thập số liệu
Nghiên cứu tập trung vào việc thu thập
phân tích các dữ liệu đã sẵn tại Trường Đi
học Thành Đông như c số liệu, thông tin về
bộ máy, cấu tổ chức, nhân sự, sở vật chất,
công tác tuyển sinh truyền thông, CTĐT,
quy đào tạo… Ngoài ra, số liệu được thu
thập từ các nguồn uy tín như báo cáo, tài liệu
nghiên cứu của các tác giả đi trước, các tổ chức
đơn vị nghiên cứu trong nh vực marketing
dịch vụ giáo dục sở dữ liệu trực tuyến từ
các quan quản chuyên môn trong lĩnh vực
giáo dục liên quan đến việc vận dụng các công
cụ marketing tại các trường đại học Việt
Nam.
Nghiên cứu cũng tham khảo ý kiến
chuyên gia như Ban giám hiệu, cán bộ quản
tại các phòng ban chức năng, GV tại c khoa
để tìm hiểu những thông tin liên quan đến việc
sử dụng các công cụ marketing của Nhà
trường. Đồng thời, lắng nghe ý kiến của SV,
nhà s dụng lao động để làm sở, đưa ra giải
pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động marketing
dịch vụ giáo dục cho Nhà trường.
3.2. Phương pháp phân tích và xửsố liệu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp thống
mô tả, thống kê so sánh. Số liệu thu thập
được sẽ được làm sạch xử thông quan
phần mềm tính toán Excel.
4. THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG
MARKETING DỊCH VỤ GIÁO DỤC TẠI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC THÀNH ĐÔNG
4.1. Chương trình đào tạo (Program)
Về cấu CTĐT: Tính đến năm học
2024 2025, Nhà trường đãđầy đủ CTĐT,
kế hoạch học tậpgiảng dạy cho 25 CTĐT
bậc đại học, 06 CTĐT bậc thạc sĩ, 01 CTĐT
bậc tiến sĩ. CTĐT của Trường được xây dựng
theo các quy định hiện hành, trong danh
mục CTĐT của Bộ Giáo dục Đào tạo
(GD&ĐT); theo Quy định về xây dựng, soát,
điều chỉnh cập nhật CTĐT các ngành học
của Trường. cấu CTĐT của Trường tập
trung vào hệ chính quy dài hạn (bậc đại học).
Quy trình xây dựng, rà soát, đánh giá và
cập nhật CTĐT: Đảm bảo tính khoa học, hệ
KINH
TẾ
QUẢN
Phạm
Văn
Phi
Số
17(2025),
34
-
44
37
Tạp
chí Khoa
học
Công
ngh
thống có tính kế thừa của các CTĐT hiện
hành; cấu trúc, nội dung CTĐT phải đảm bảo
theo quy định của Nhà trường, đáp ứng chuẩn
kiểm định chất lượng CTĐT của Bộ Giáo dục
Đào tạo. Trên sở đó, Nhà trường đã thành
lập Ban xây dựng, rà soát, đánh giá và cập nhật
CTĐT (gọi tắt là Ban xây dựng CTĐT), đồng
thời phân công nhiệm vụ cho từng thành viên
của Ban. Ban xây dựng CTĐTnhiệm vụ dự
thảo báo cáo Hội đồng Khoa học Đào tạo
(KH&ĐT) Khoa để tổ chức họp tham khảo p
ý cho CTĐT của các bên liên quan (chuyên gia,
GV, n bộ quản lý, SV, cựu SV, nhà tuyển
dụng…). Các ý kiến góp ý và kết quả khảo sát
được tiếp thu, xử lý và chọn lọc để rút ra được
những thông tin tham khảo ý nghĩa trong
việc xây dựng, điều chỉnh CTĐT. Sau khi Hội
đồng KH&ĐT Khoa thống nhất sẽ trình Hội
đồng KH&ĐT Trường thẩm định và trình Hiệu
trưởng ra Quyết định ban hành CTĐT.
Các CTĐT của Nhà trường đều mục
tiêu chung mục tiêu cthể, cấu trúc
kết cấu hợp lý, khoa học, được xây dựng,
soát theo nguyên giáo dục dựa trên chuẩn
đầu ra (OBE), đáp ứng chuẩn kiểm định chất
lượng CTĐT của Bộ Giáo dụcĐào tạo. Hai
năm một lần, Nhà trường đều tổ chức rà soát,
điều chỉnh, bổ sung tất cả các CTĐT sự
tham khảo, đối sánh với các CTĐT của các
trường đại học uy n trong nước đối với
từng ngành đào tạo như: Học việnng nghiệp
Việt Nam, Đại học LuậtNi, Đại học Kinh
tế Quốc dân, Học viện Ngân hàng, Học viện
Tài chính, Đại học Công nghiệp Nội, Đại
học Nông Lâm TP.HCM, Đại học Tài nguyên
& Môi trường… CTĐT sau khi ban hành được
đăng tải trên website của Trường, sổ tay SV và
được cụ thể hóa bằng kế hoạch đào tạo của Nhà
trưng.
Mở rộng CTĐT: Nhằm đáp ứng nhu cầu
của các đơn vị sử dụng lao động cũng như
người học, trong những năm qua Trường liên
tục mở rất nhiều ngành học, cụ thể: Từ khi mới
thành lập năm 2009, Trường chỉ 06 ngành
học, Thời gian sau đó, để đáp ứng nhu cầu của
các đơn vị sử dụng lao động và người học,
cũng như phù hợp với điều kiện thực tế của
Nhà trường, đến năm học 2019 2020 số
lượng CTĐT 16 với những ngành đào tạo
thu hút số lượng lớn người học như Luật Kinh
tế, Luật, Điều dưỡng, YHCT, Dược học… đến
năm học 2024 2025, Nhà trường đã ban hành
tổng s25 CTĐT (tăng 9 CTĐT so với năm
học 2019 – 2020).
Bên cạnh đào tạo kiến thức chuyên môn,
trong những năm gần đây, Nhà trường đã ng
thời lượng đào tạo các môn kỹ năng mềm cho
SV nhằm tạo lợi thế sau khi ra trường như: kỹ
năng mềm, khởi nghiệp, kthuật ban hành
soạn thảo văn bản… Đồng thời, SV được đi
thực tập nghề nghiệp ngay từ năm học thứ hai
để thể làm việc ngay sau khi ra trường
các đơn vsử dụng lao động không phải đào
tạo lại.
Tuy nhiên, một thực tế trong những
năm gần đây một số ngành đào tạo tuyển sinh
được rất ít hay không tuyển được thí sinh như:
Chính trị học, thú y. Một số ngành mới mở ra
nhưng cũng chưa thu hút được SV như: Công
nghệ k thuật khí, Kỹ thuật điều khiển và t
động hóa, Công nghệ kỹ thuật điện tử,
Thương mại điện tử…
4.2. Chi phí đào tạo (Price)
Soedijati Pratminingsih (2011) cho
rằng, trong giáo dục chi phí liên quan phần lớn
đến vấn đề học phí. Học phí là khoản tiền
cha mẹ phải trả để tham gia CTĐT do trường
cung cấp. Trường Đại học Thành Đông là
trường đại học tư thục nhưng mức thu học p
vẫn thấp hơn rất nhiều so với mức quy định
mức trần học phí đối với các khối ngành đào
tạo trình độ đại học tại các sở giáo dục đại
học công lập tự bảo đảm chi thường xuyên
chi đầu tại Nghị định 97/2023/NĐ-CP ngày
31/12/2023 Nghị định: 81/2021/NĐ-CP
ngày 27/8/2021 của Chính phủ (Bảng 1)
thấp hơn so với mức thu học phí của các trường
đại học dân lập khác.
KINH
TẾ
QUẢN
Phạm
Văn
Phi
Số
17(2025),
34
-
44
38
Tạp
chí Khoa
học
Công
ngh
Bảng 1. Mức thu học phí áp dụng cho hệ đại học chính quy
Đơn vị tính: nghìn đồng/ SV /tháng
STT Hệ đào tạo
Chính quy
Năm học
2022
-
2023
Năm học
2023
-
2024
Năm học
2024
-
2025
Quy
định
Mức
thu
Quy
định
Mức
thu
Quy
định
Mức
thu
1
Khối
ngành
III
2.050
1.100
2.500
1.100
2.820
1.300
2
Khối
ngành
V
2.400
1.200
2.900
1.200
3.280
1.500
3
Khối
ngành
VI.1
5.050
1.800
3.700
1.800
4.180
2.135
4
Khối
ngành
VI.2
5.050
2.800
4.900
2.800
5.520
3.313
5
Khối
ngành
VII
2.050
1.200
2.400
1.300
3.000
1.433
Nguồn: Nghị định 97/2023/NĐ-CP và Nghị định: 81/2021/NĐ-CP, Website: thanhdong.edu.vn
Năm học 2024-2025, trừ khối ngành sức
khoẻ thì mức học phí trung bình của Trường
Đại học Thành Đông 456,000đ/TC, trong
khi đó Trường Đại học Thăng Long
600.000đ/TC. Cụ thể một số ngành học trong
năm học 2023 - 2024 ca Trường Đại học
Thành Đông so với Trường Đại học Công nghệ
Đông Á được thể hiện ở Bảng 2.
Bảng 2. So sánh mức thu học phí một số ngành của Trường Đại học Thành Đông
Đơn v tính: Triệu đồng/SV/năm
STT Ngành học
Trường
Đại
học
Công
nghệ Đông Á
Trường
Đại
học
Thành
Đông
1
Ngành
ơc
35
20
2
Ngành
Điều
ỡng
27
18
3
Ngành
Công nghệ
thông
tin
29
12
4
Ngành
Công nghệ
kỹ thuật ô
27
12
5
Ngành
Quản
trị
kinh
doanh
27
11
Nguồn: https://eaut.edu.vn; https://thanhdong.edu.vn
thể nói, mức học phí của Nhà trường
một lợi thế so với các trường đại học ngoài
công lập, đồng thời mức thu này phù hợp với
thu nhập trung bình của phần lớn gia đình, đặc
biệt những gia đình khu vực nông thôn.
Ngoài khoản học phí trên, tất cả SV học
nhu cầu túc đều được min phí với
nhiều tiện nghi sinh hoạt như điều hòa nhiệt độ,
wifi, bình nóng lạnh, máy giặt…
4.3. Địa điểm đào tạo (Place)
Theo Soedijati và Pratminingsih (2011),
kênh phân phối đối với dịch vụ giáo dục gồm
các lớp học được tổ chức tại các địa điểm vật
của c trường hoặc các lớp được tổ chức
trực tuyến. Trường Đại học Thành Đông được
đặt tại phường Tứ Minh, thành phố Hải Dương,
tỉnh Hải Dương. Đây vị trí thuận tiện đi lại
cho người học tại các huyện của tỉnh Hải
Dương các tỉnh Đồng bằng sông Hồng
Đông Bắc Bộ. Tuy nhiên, do trường không
phải Trung tâm của vùng nên cũng một
tiêu chí chưa hấp dẫn trong việc thu hút người
học. Trong những năm gần đây, để đáp ứng
nhu cầu của người học Nhà trường đã liên kết
đào tạo hệ vừa học vừa làm tại một số tỉnh
mở các văn phòng diện tại khu vực Miền
Trung, Nam Trung Bộ Tây Nguyên. Bên
cạnh đó, hệ đào tạo từ xa E_learning cũng được
Nhà trường chú trọng đầu phát triển với 10
ngành đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng
của người học trên cả ớc người Việt Nam
nước ngoài, đặc biệt đối với người đang đi
làm có ít thời gian dành cho việc học trực tiếp
nhưng vẫn nhu cầu học thêm n bằng thứ
hai hoặc nâng cao trình độ.