NGHIÊN C U TR AO Đ l 33
TÌM HI U Đ Ô I NÉT
V VÃN H O é TRO NG
CÔNG TI HÀ N QU C
LÝ XUÂN CHUNG1
đ u n h n g n ă m 6 0 c a th ê k XX,
H à n Q uô c b t d u s n g h i p c ô n g
n g h i p h o á , h i n đ i h o á trư c v ô v à n k h ó
k h ă n v à th ' th á c h . N ế u n h ư trư c đ â y ,
n g ư i ta c h b i ế t t i b á n đ o H à n n g h è o
n à n l c h u v i c u c n i c h iê n d m m á u
1950 - 1 9 5 3 c ù n g vó i s th a m c h iế n c a
T r u n g Q u c v à M ĩ t h ì n g à y n a y , s a u m y
c h c n ă m l n g l p h n d u x â y d n g v à
trư n g t h à n h , n g ư i H à n Q u ô h d ã t h à o
n h n dư c s c a n g i v "k ì tíc h s ô n g H à n "
vói n ế n k in h tê p h á t tr i n , v ă n h o á v ă n
m in h v à m a n g đ m b n s c v ă n h o á H à n
Q u c. N g u y ê n n h â n t h à n h c ô n g tr o n g s
n g h i p c ô n g n g h i p h o á h i n đ i h o á â y đ ã
đư c c á c n h à H à n Q u c h c t r ê n t h ế g ió i
c h r a v à t n g k ế t , t r o n g đ ó , y ế u tô v ă n
h o á , y ê u tô N h o g iá o d ư c coi là d n g l c
th ú c d y s p h á t t r i n c a x ã h i v à đ i u
dó đ ã là m c h o m t sô n h à n g h iê n c u
c h ú n g t a n g c n h iê n . S t h c k h á c h q u a n
đó n g à y m t s á n g t v à d n d n đ ư c c á c
n h à n g h iê n c u H à n Q u c c a V i t N a m
x á c n h n q u a t h c t ế t r ê n đ t n ư c H à n
Q u c .
N g a y t s a u k h i h a i n ư c V i t - H à n
t h iế t l p q u a n h n g o i g ia o cu i n ă m 1 9 9 2
c h o t i n a y , tô i th ư n g x u y ê n có d p s a n g
H à n Q u c h c t p v à n g h iê n c u , t r o n g c á c
cu c g p g c ác n h à n g h iê n c u T r u n g
Q u c, H n g K ô n g , Đ à i L o a n dó , tô i d ư c
( 1 V i n n g h iê n c u Đ ô n g B c Á.
b iê t h n g h iê n c u v đ t à i " v ă n h o á h à n h
c h ín h " , "v ă n h o á c ô n g ti" c a H à n Q u c v à
đ i u đ ó th c s g â y c h ú ý đ ô i v i tô i.
V ê m t n g ô n t m à n ó i, n h n g t n g
" v ă n h o á ", " h à n h c h ín h " , " c ô n g ti" k h ô n g có
gì m i l , n h ư n g đ â y , nó d ư c g h é p l i v i
n h a u v à tr th à n h k h á i n i m , t r t h à n h đ
tà i m à n g ư i ta q u a n t â m n g h iê n c u
H à n Q u íc đ ê s a u d ó tr ' v ê so s á n h , á p
d n g n h n g đ iế u h a y , ý t t v à o cô n g ti
m ìn h , đ t n ư c m ìn h . V à o d u n h n g n ă m
90, n ư c t a c h ư a x u t h i n n h n g k h á i
n i m n à y , m n g th a y là n h n g n ă m g n
d â y , t h u t n g n à y d ã x u t h i n , d ư c n ê u
r a th à o lu n ' m t sô h i n g h h i th o v à
tin c h c r n g n ó s d i v à o d i sô n g h i n
th c c a c á c co' q u a n h à n h c h ín h , cá c c ô n g
ti c a c h ú n g ta .
Đ ô i v i h c g i H n g K ôn g , Đ à i L o a n ,
k h i đư c h i v ê ý n g h ĩa c a t h u t n g trê n ,
h tr lòi m t c á c h g iã n d r a n g , d ó là n é t
v ă n h o á tro n g cơ q u a n h à n h c h ín h , tro n g
c ô n g ti, là c á i h a y c á i đ p , là x â y d n g k
l u t k cư ơ n g , là h n c h ế , t r b th ó i h u t t
x u tro n g cơ q u a n h à n h c h ín h , t r o n g c ô n g
ti. Đ ôi v ó i h c g i H à n Q u ô h c ũ n g v y ,
n h ư n g h có n h n m n h t h ê m r n g v ă n
h ó a h à n h c h ín h , v ă n h o á c ô n g ti c ò n m a n g
n é t d c s c , p h o n g c á c h r iê n g c ù a cơ q u a n
h à n h c h ín h y , c ô n g ti y .
N h ư v y , đ i u m à c á c h c g i H à n
Q u c n h n m n h th ê m x e m r a có v h o a
M ĩ, hơ i k h ó h i u v à hơ i c h u n g c h u n g ,
n h ư n g , q u a th c tế , t a t h y h d ã là m đ ư c.
H là m r a sao ? C th ê t h ê n à o ? T ô i c ũ n g
m o m u i n ê u r a n h n g d iê u c m n h n
đ ư c q u a th c t ê đ m i n g ư i th a m k h a o
v à s u y xét:
1. T h n h t là xâ y d n g "thư ơ ng h i u"
B â y gi , n g ư i t a h a y n ó i d ế n h a i c h
" th ư ơ n g h i u " n ê n tô i c ũ n g d ù n g th e o ,
n h u n g s d n g đ ú n g s a i t h n à o c n g c n
34 LÝ XUÂN CHUNG
các n h à k in h tê h c a m h i u v ê n g ô n n g .
v H á n N ô m h c n ê u ý k iê n . M i m t k h á i
n i m , m t t h u t n g đ u có n i h à m c a
nó, d â y th u c l ĩn h v c k in h tê h c, x in
k h ô n g d á m l m b à n . N h ư n g v m t n g ô n t
m à n ó i, có th h i u r n g đ ó là tê n m t
h ã n g , m t c ô n g ti, là s n p h m , h à n g h o á
c a m t h ã n g , m t c ô n g ti đư c g n n h ã n
m á c c a c ô n g ti đ ã đ ư c c h u n g n h n , d ư c
cô n g n h n b n q u y n , cá c n u c tư b n
n ó i c h u n g , H à n Q u c n ó i r iê n g , m t cô n g ti
l n k h ô n g ch s a n x u t, k in h d o a n h m t
m t h à n g , m t s à n p h m m à đ c á c m t
h à n g , đ m n h i m n h i ê u n g à n h n g h k h á c
n h a u . T à t c s n p h à m c a h k h i đ e m r a
b á n n g o à i th tr ư n g đ u m a n g n h ã n m ác
c a cô n g ti. M i m t c ô n g ti d u có L O G O ,
có b iê u t r u n g r iê n g , có t ê n g i m a n g m t ý
n g h ĩa n h t đ n h , v í d n h u c ô n g ti
D A E W O O có ý n g h ĩa là v ũ t r b a o la, vù
t r r n g l n (d i v ũ ) v i b iê u t r u n g co n d i
b à n g d n g tr ê n q u d a c u , c ò n g ti
S A M S U N G có n g h ĩa là b a n g ô i s a o ( ta m
tin h ) v .v ... C ó n h u n g ý k i ế n m é o m ó ch o
r a n g tê n th ư ơ n g h i u k h ô n g q u a n t r n g
l m vì có t h th a y di d i l i m à q u a n tr n g
h ơ n là c h t lư n g s n p h m . X in nói r n g
m t c ô n g ti l n coi tr n g t t c c á c m a t x ích
tro n g m t d â y c h u y n k h é p k in . Vi v y ,
n g a y tù' bư c d i d u t iê n , t ê n h ã n g , tê n
cô n g ti d ư c l u n b à n v à t h a m k h á o n h i u
ý k iê n cu a cá c b c th ú c g i .
K h i t ê n c ô n g ti d ã d ư c x á c d in h th ì ít
k h i t h a y dô i m à c h i các c ô n g ti c o n s a u n à y
m c lên th ì t h ê m t v à o c h i c h u y ê n n g à n h
c th í', v í d n h ư D i n t S a m S u n g , ô tô
S a m S u n g .v .v... K h i c ô n g t i l n m n h lê n ,
s a n p h à m c a h d ư c t u n g r a th trư n g ,
g ià n h g i t đti c n h i u th p h n t h ì th ư ơ n g
h i u à y s có u y tí n n h á t íl n h dôi vói k h á c h
h à n g . U y t ín c à n g cao th ì g iá c a c n g n â n g
lên th e o t l t h u n .
2. T h h a i l t n g bư c x â y d n g
vù g i n g d a y tr u y n t h ô n g v ă n h o c a
côn g ti
M i m t cô n g ti lo n k h ô n g n h n g có
th ư ơ n g h i u r iê n g m à c ò n có b à i h á t tru y n
th ô n g c a c ô n g ti. N i d u n g c a b à i h á t
th ư n g là k h íc h l n h â n v iê n là m vi c c h ă m
ch , k h c p h c k h ó k h à n v ư ơ n lên tro n g lao
d n g s n x u t, t h à o vê c ô n g ti c a m ìn h .
B à i h á t tr u y n th ô n g y c h ín h th c đ ư c c t
lê n t r o n g n h n g d p có n h u n g s k i n liên
q u a n đ ô n cô n g ti h o c c tro n g các b u i h p,
dôi k h i c tro n g lúc liê n h o a n , tr à d ư t u
h u . M i n h â n v iê n t k h i b t d u g ia n h p
c ô n g ti đ u p h íìi h c th u c lò n g b à i h á t d ó và
s u y n g â m , tìm h i u v ế cô n g ti m ìn h .
P h ò n g tr u y n th ô n g c a c ô n g ti đ ư c
x â y d n g v à d ó n g v a i tr ò n h ư m t g i n g
d ư n g t r c q u a n d ê g i a n g d y ch o n h â n
v iê n cô n g ti.
Ai có d p s a n g t h ă m c á c c ô n g ti lá n c a
H à n Q u c th ì c h c c h n c n g d ư c th a m
q u a n v à n g h e g ió i th i u v ê tr u y n th ô n g
c ũ n g n h ư t h à n h t u d t d ư c c ù a c ô n g ti
â y . T rư c t iê n , các n h â n v iê n d ư c x e m các
b p h im V I D E O v q u á t r ì n h x â y d n g v à
trư n g t h à n h c a c ô n g ti d ô p h n n à o h ìn h
d u n g m t c á c h k h á i q u á t n g ô i n h à c a h .
S a u dó, c á c n h â n v iê n s d ư c th a m (p la n
n h n g t h à n h t u , n h u n g p h á t m in h , s á n g
k iê n m à t h ê h trư c d ã t o d n g . T a g i
n ô m n a là P h ò n g tr u y n th ô n g chú' t h c ra
là m t T r iê n lã m d p v ói k iê n trú c d c th ù ,
t r a n g t r í n i t h t v à á n h s á n g d p . có
p h ò n g c h iê u p h im v à d i n t h u y ế t r iê n g .
K h á c h nư c n g o à i h a y c á c n h à n g h iê n c u
m u ô n đ ô n t h a m q u a n c ô n g ti, th ă m x u n g
s n x u ã t d u đtí c d ó n t iế p n n g n h i t,
đ ư c d i t h a m (p la n n h ù n g nơ i n à v và t t
n h iê n d ư c n g h e lòi g io i t h i u k h á i (p iá t vế
q u á t r ì n h x â y d n g v à p h á t t r i n c a c ó n g
ti, d ó là lói g ió i t h i u dư c s o n b a n g n h i u
t h tiế n g , t r o n g d ó có ti ê n g V i t ta . D iê n
NGHIÊN C U TRAO Đ l 35
h ì n h n h t là h a i c ô n g ti ô tô H y u n đ a i U l-
s a n v à Đ i n t S A M S U N G S u - U ô n , đ ế n
đ â y , k h á c h h à n g h a y k h á c h t h a m q u a n s
c m n h n n g a y đ ư c " n é t đ c s c , p h o n g
c á c h r iê n g " c a v ă n h o á c ô n g ti d ó. P h ò n g
tr u y n th ô n g c a m i c ô n g ti đ ê u m u ô n t o
d n g n é t r iê n g , n é t n i b t, g â y n tư n g
đ i v i k h á c h t h ă m q u a n . Đ ô i vói n h â n v iê n
c a c ô n g ti, s a u b u i t h a m q u a n y , h p h a i
v i ê t b à i n ó i v ê c m n g h ĩ c a m ìn h , n ê u ý
k iế n c a m ìn h m t c á c h d â n c h d i vói
m i v n d ê m i góc c n h , m i p h á t k i ê n m à
h d ã đ ư c n g h e dư c th v .
3 . T h b a là g iá o d c k i lu t lao
d ng, x â y d n g tin h t g iá c , tá c p h o n g
côn g n g h i p , p h á t h u y tín h sá n g t o
c a n h â n v iên
K lu t la o đ n g d â v k h ô n g ch là giáo
d c k l u t k h ô n g d ư c đi m u n v s m , la o
đ n g t g iác t r o n g " tá m g i v à n g ng c" m à
b a o g m r t n h i u v n d t t r a n g p h c
tro n g c ô n g ti, t r a n g p h c a n t o à n la o d n g
tro n g s n x u t, c á c h x u n g h ô c h à o h i, là m
v i c c h ă m ch , th c h à n h t iế t k i m , g i g ìn
v s in h s c h s , b o v m ôi trư n g x u n g
q u a n h v .v...
- V t r a n g p h c : M i m t c ô n g ti đ u có
t r a n g p h c riê n g , có L O G O h o c b i u tr ư n g
r iê n g d è p h â n b i t. T r a n g p h c có n h i u
lo i k h á c n h a u tu th e o c ô n g v i c c th ê
n h ư là m v i c ó v ă n p h ò n g , ' x ư n g s n
x u t, s iê u t h , di q u n g c á o v .v... Q u y
đ n h n g à y m c c ũ n g r t c th , n h â n v iê n
v ă n p h ò n g v à c ô n g n h â n x ư n g m á y th ì
th ư n g x u y ê n p h i m c t r o n g k h u v c là m
vi c .
- V ế c á c h x ư n g h ô , c h à o h i: C á c c ô n g ti
H à n Q u c p h n l n là c ô n g ti t ư n h â n , t
các c ô n g ti l n ( n a y h a y g i là t p đ o à n ) '1
đ ế n c á c c ô n g ti v a v à n h đ u d o các ô n g
c h có cô p h n l n n h t d n g d u . O n g c h
y dư c g i là C h t c h H i d n g q u n tr .
p h ía d ư i g m r t n h iê u c h c v k h á c
n h a u : T ô n g g iá m đ c, G iá m dóc, P h ó g iám
đôc đ iê u h à n h , P h ó g iá m d ô c th ư ơ n g m i,
T rư n g b a n , T r ư n g p h ò n g , Đ i trư n g ,
Q u n d c, T trư n g v .v...
V à c á c h x ư n g hô, c h à o h i t r o n g c ô n g ti
k h ô n g có "ch ú c h ú c h á u c h á u " , k h ô n g g i
tê n m à g i h k è m v i c h c v . T iế n g H à n
Q u ô c có đ c đ i m là có m y c á c h n ó i k h á c
n h a u : c á c h n ó i tô n k ín h l c h s , c á c h n ó i
t h â n m t, c á c h n ó i th ô n g t h ư n g v à c á c h
n ó i tô n k ín h l c h s đ ư c s d n g đ g iao
tiế p tr o n g c ô n g ti.
K h i n h â n v iê n c p d ư i g p c â p t r ê n
b t b u c p h i c h à o , h a i t a y b u ô n g t h n g ,
c ú i n g ư i c ù n g v i c â u c h à o l c h s , cúi
n g ư i c à n g t h p t c là c à n g b iê u t h s tô n
k ín h , tô n tr n g . 0 cá c p h ò n g b a n , n h â n
v iê n th ư n g p h i đ ô n s ó m trư c g io là m
v i c t 10 đ ê n 15 p h ú t c h u n b v à b t t a y
v à o là m v i c , k h i t r ư n g p h ò n g đ ế n , t t c
n h â n v iê n p h i d n g d y , c ú i n g ư ò i v à c h à o
m t cá c h n g h i ê m c h ín h . L ú c r a v c ũ n g
v y , c á c n h â n v iê n t h ư n g t r a c n m n ,
c h ă m c h , lu i l i t 10 đ ế n 15 p h ú t m ó i v ,
c h o n ê n trư n g p h ò n g t h ư n g r a tr u c v à
n h â n v iê n c ũ n g c h à o trư n g p h ò n g n h u th ê .
N g o à i c á c c h c v r a , th e o tru y n th ô n g
H à n Q u c, t r o n g c ù n g n g à n h n g h ê còn c h ia
r a h a i t h b c là t iê n bôi v à h u bôi (t c
d à n a n h d à n e m ) 1"1, h u bôi p h i c h à o ti n
b ô i, k ín h tr n g t iế n b ô i, m u ô n n ê u ý k iê n gì
p h i có lòi r à o đ ó n l c h s .
- C h p h à n h k lu t la o d n g , th c h i n
c h ế đ d â n c h , p h á t h u v tín h s á n g t o ,
t í n h t g iá c l á c p h o n g c ô n g n g h i p c a
n h â n v iê n n h ư n g p h á i tô n t r n g g iá tr
tr u y n th n g v à p h á p l u t .
N h ư t r ê n v a n ê u , n h â n v iê n cô n g ti
th ư n g đ ế n s m t 1 0 d ê n 15 p h ú t d ê
c h u n b v à b t t a y v à o vi c, là m vi c c h ă m
c h t 9 gi s á n g đ ê n 5 gi h o c 5 gi rư i
3 6 LÝ XUÂN CHUNG
c h i u tu t h e o th i g ia n ă n t r ư a n h i u h a y
ít. B a t r ư a c a n g ư i H à n th ư n g r t đ ơ n
g i n n ê n h a i b a s á n g v à t i là h a i b a
c h ín h . N h n g b à m , n g ư i v th ư n g d y
s m c h u n b b a s á n g c h o c h n g co n (có
n g ư i c ò n c h u n b c ơ m h p , đ u n g c h o
c h n g c o n v à o b a t r ư a ) , c h ă m lo s c k h o
ch o c h n g co n d i là m . N h â n v iê n k h i đ ế n
là m vi c tu y t d ô i k h ô n g d ư c t r a u o i,
m t m i, tá c p h o n g c ô n g n g h i p lu ô n đ ư c
th h i n tro n g c ô n g v i c . Vì th ê , c á c lo i
th c ă n b d ư n g , đ v i c h t v à th u c b ,
th u c tă n g l c đ ư c các b à m , n g ư i v
c h u n b đ y đ n h à . S a u gi là m v i c,
n ê u n h â n v iê n có ý k i ế n gì s đ đ t v i c p
t r ê n v à c p t r ê n ( tr c tiế p là t r ư n g p h ò n g )
c h đ n g g p g , c ù n g đ i ă n cơ m v à tìm
h i u tâ m t ư n g u y n v n g c a n h â n v iê n ,
d n g v iê n , cô v ũ n h â n v iê n t r o n g c ô n g v i c,
tiế p t h u ý k iê n v à p h á t k iế n p h á t m in h c a
n h â n v iê n r i đ t r ì n h lê n c p ca o h ơ n . C h ế
đ d â n c h ù đ ư c p h á t h u y r n g rã i, m i
n g ư i đ ê u có q u y n n ê u k iế n n g h c a
m ìn h , n u k iế n n g h c h ín h d á n g m à c h m
h o c k h ô n g đ ư c g i i q u y ế t, h có th ê b iê u
tìn h , đ ìn h c ô n g Ccá n h â n h o c t p th .
N h ư n g kh i m i q u y đ n h d ã d ư c d è ra , c p
d ư ó i p h i p h c tù n g c p t r ê n v à tr o n g b t
kì h o à n c n h n à o , c p d ư i nói n ă n g c ũ n g
p h i s d n g c á c h n ó i k ín h n g . Đ ó là
tr u y n t h ô n g v ă n h o á c a d â n t c H à n ,
tru y n th ô n g đ ó k h ô n g n h n g v n dii c d u y
trì t r o n g c á c cơ q u a n h à n h c h ín h , c á c c ô n g
ti m à c ò n tro n g g iao t iê p x ã h i, d n g
th i, v i c s d n g c á c h n ó i d ù n g c ũ n g p h n
á n h v ă n h o á c a c ô n g ti c a o h a y th á p , con
n g u ô i y l c h t h i p h a y k h ô n g l ch th i p ,
tr ì n h d v ă n h o á đ n d â u .
T h c h i n c h ê đ d â n c h , x â y d n g tá c
p h o n g c ô n g n g h i p , p h á t h u y t í n h s á n g t o
tín h t g iá c c a n h â n v iê n c ô n g ti là n i l c
m n h d ê c n h t r a n h v i cô n g ti k h á c . C n h
t r a n h là cu c c h iê n k h ô n g k h o a n n h ư n g .
S th o h i p v i c ô n g ti c n h t r a n h v i
m ìn h có t h ế là d i u b t b u c tro n g n h n g
t ìn h h u n g b t k h k h á n g , n h ư n g c n h
t r a n h d p h á t t r i n , đ v ư t lê n t r ê n đôi
t h là b n c h t c a c á c c ô n g ti H à n Q u c
nói r iê n g , c á c nư c tư b n n ó i c h u n g . Đ ê
c n h t r a n h t ô t v à k h n g đ n h m ìn h , lo i b
đ i th , c á c c ô n g ti trư c h ê t p h i d a v à o
n i l c, n i s in h , t c là n g o à i v i c p h á t
tr i n s n x u t m t c á c h đ u d n , các p h á t
m in h , s á n g c h ê n g h i ê n c u k h o a h c lu ô n
lu ô n d ư c d u t ư v à k h u y ê n k h íc h d ê t o r a
các s n p h m m i có c h t lư n g c a o h ơ n,
h p th h iế u n g ư ò i tiê u d ù n g h ơ n .
Đ tă n g c ư n g n i l c, n i s in h , m t bí
q u y ế t là g iá o d c c h o n h â n v iê n lò n g t r u n g
t h à n h tu y t đ ô i vói c ô n g ti.
T ro n g c á c cô n g ti H à n Q u c , tu y k h ô n g
có ch ê đ là m v i c s u t d i n h ư c á c c ô n g ti
N h t B n , t c là c ô n g h iê n tr n d i, t r u n g
t h à n h s u ô t đ i v ó i m t c ô n g ti, c á c c ô n g ti
H à n Q u c đ u r t c h ú t r n g v i c g iáo d c
lò n g t r u n g t h à n h c h o n h â n v iê n . S t r u n g
t h à n h đó đ ư c g iá o d c th e o c h a i c á c h
t r u y n th ô n g v à h i n d i. N h n g l u â n lí
N h o g iáo tr u y n th ô n g v ế lò n g t r u n g t h à n h
d ư c k h a i t h á c v à g i n g g i i. V n là d â t
n ư c l g iá o , n h n g l g iá o vê' lò n g t r u n g
t h à n h m a n g t ín h t r u y n th ô n g d â n t c d
d à n g đư c n h â n v iê n ti ế p n h n , n h n g d o
li v n h â n c á c h , v lò n g t r u n g t h à n h v i
" m in h (p lan " đ ư c g i n g d y k h á th ư n g
x u y ê n v à n h â n v iê n c á p d ư i lu ô n b c à p
t r ê n "so i x ó t" . C ò n c t h t r o n g d o i s ô n g
th c tê h à n g n g à y , lò n g t r u n g t h à n h còn
dư c g iá o d c v à x e m xé t t c ác h à n h vi:
+ C ú c c u n g t n t u y vói c ô n g v i c dư c
g iao h a y k h ô n g ?
+ C ó g i b í m t th ô n g ti n v c ô n g n g h ,
g iá c d u v à o , đ o à n k ê t n i b , th i g ia n
h o à n t h à n h s n p h m v à t u n g r a th
t r u n g v .v... h a y k h ô n g ?
NGHIÊN C U TRAO Đ l 37
L ò n g t r u n g t h à n h đ ư c g iá o d c , đư c
t o d n g th e o n g u y ê n t c n h ư v y đ ã t o r a
m t s c m n h ti m tà n g , h a y n ó i c á c h k h á c
là t ă n g c ư n g n i l c, có n g ư i còn g i là
" tă n g th ê m n g u y ê n k h í" tro n g cơ t h c a
m t cô n g ti.
M t b í q u y ế t n a d ê tă n g cư n g n i l c là
giáo d c tín h t r u n g th c ch o n h â n v iê n . T u v
k h o a h c kĩ th u t p h á t t r i n m n h H à n
Q u c. chê đ k i m k ê , k i m to á n d ã dư c d i n
t h o á, các m á y c a m e ra đư c đ t ' m i v trí
x u n g y ê u đ ê k i m t r a n h ư n g k h ô n g vì th ê m à
giáo d c tín h t r u n g th c c h o n h â n v iên b
x e m n h . T ín h t r u n g th c là m t tro n g n h n g
tiê u c h u n h à n g đ u tro n g v i c tu y n c h n
n h â n v iên v à d b t th ă n g c h c . T r u n g th c
tro n g k i m to á n , t r o n g c ô n g vi c s b o đ m
c h t lư n g s n p h m ; h á o c á o s li u c h ín h
xác d c p t r ê n có k ê h o c h d ú n g đ n v à k p
th i. T dó, c h t lư n g s n p h m s đư c
b ế n v n g v à có u y tín v i k h á c h h à n g , s n
x u t m i n đ n h v à p h á t tr i n . B áo c á o sa i,
b á o cáo g i là h i u h i n c a t ín h k h ô n g
tr u n g th c s d c r u n g côn g ti v à d n d n
là m cho c ô n g ti p h á s n .
4. T h tư là q u a n h g i a c á c c p
lã n h d o v i n h n v iê n
H n g K ô n g , Đ à i L o a n v à n g a y c các
cô n g t i t ư n h â n T r u n g Qu íc l c đ a , t
"ô ng c h " (lóo b ó n ) th ư n g x u y ê n x u t h i n .
N h ư n g , H à n Q u c , t n à y k h ô n g th y
đư c s d n g tro n g c ô n g ti m à t N g à i
g iám đ c, Ô n g g iá m đ c ( S a - c h a n g -n im )
th ư n g x u y ê n đ ư c n h c t i. N gư i tr c
tiế p d iê u h à n h c ô n g vi c tro n g c ô n g ti là
g iám dôc. G iá m d c có t h là n g ư i dư c
th u ê do có n ă n g l c v à t r ì n h d c h k h ô n g
n h t t h iế t là n g ư i có v n n h i u n h t.
N g ư i có c p h a n l n n h t là C h t c h H i
d n g q u n t r n h u ' t r ê n v a n ê u có q u y n
l n n h t. Õ n g c h t c h n à y í t t iế p x ú c v i
các n h â n v iê n , c h có n h n g n g à y d i l
tro n g cô n g ti th ì m i x u t h i n v à có l i
c h ú c m n g h o c r a ch t h . N gư i t r c tiế p
q u n lí n h â n v iê n là g iá m đ c v à các c h c
v d ư i. Q u a n h t r o n g c ô n g t i là q u a n h
t r ê n d ư i, c p d ư i p h i p h c tù n g c p
tr ê n , h u b ô i p h i n g h e th e o tiê n bôi, d â n
c h ù v n d ư c p h á t h u y n h ư t r ê n d ã đê c p
n h ư n g k h ô n g có n g h ĩa là cào b n g , ơ các
c ô n g ti n h , c á c c h c v t r u n g g ia n í t h ơ n và
g iá m d ôc th ư n g là n g ư i b v ó n v à tr c
tiế p c i u h à n h c ô n g v i c th ì q u a n h g i a
g iám đ c v à n h â n v iê n g n gũ i h ơ n , có tín h
c h t g ia d in h h ơ n . N h ư n g , v ê c á c h x u n g h ô,
ă n n ó i, c h à o h i v à t á c p h o n g là m v i c th ì
c n g h c t p th e o cô n g ti l n . T r o n g n h n g
n g à y l tê t , s in h n h t h o c g ia d i n h có t a n g
l c ù a n h â n v iê n , c á c c ô n g ti t h ư n g có
th iế p c h ú c m n g , l i c h ia b u n h o c q u à
h iế u h . Đ c b i t là v à o d p t ế t â m l ch
g iô n g n h ư n ư c t a v à d p r m t r u n g t h u ,
m t n g à y l l n c a d â n t c H à n th ì q u à
c h ú c m n g th ư n g n h i ê u h ơ n , t i n th ư n g
c ũ n g n h i u hơ n . Đ i u d ó k h i ê n c h o q u a n h
g i a n h â n v iê n v c ô n g ti n g à y c à n g t h t
c h t v à n h â n v iê n c g n g là m v i c c h ă m
c h , coi c ô n g ti n h ư c a m ìn h .
ơ V i t N a m t a , h i n n a y d a n g có s
th a y đô i rõ r t v ê c á c h n h ìn n h n v a i trò c a
v ă n h o á n ó i c h u n g v à v ă n h o c ô n g ti. v ă n
h o á d o a n h n g h i p n ó i riê n g . T rư c đ â y , do
h o à n c á n h l c h s c ũ n g n h ư các n g u y ê n
n h â n k h á c n h a u , c h ú n g t a m i c h c h ú tr n g
đ ê n v a i tr ò c a v ă n h o á tro n g v i c n â n g cao
d â n trí, góp p h n x â y d n g d i s n g tu'
tư n g c a n h â n d â n , h ơ n là ý th c dư c m t
c á c h rõ r t v a i trò v à t á c d n g c a v ã n h o á
d i v i lĩn h v c k in h tế . T ro n g cá c n h à m á y
x ư a k ia c n g v y , v ă n h o á v ă n n g h c h d ư c
coi n h u ' p h n q u á n t r i t t ư tư n g , g i i t r í
tin h t h n s a u 8 gi la o đ n g m i t m à i, c i
th i n v ê m t d i sô n g t i n h t h n ch o c ô n g
n h â n la o đ n g v .v..., th m c h í tr o n g ý n g h ĩ
s â u th m c ò n coi v ă n h o á là lĩn h v c ch
" tiê u tô n t i n b c v à c a c i".
(X e m t iế p tr a n g 48)