Vi t Nam Và Du Kháchệ
[20/12/2005 - Tác gi : ảadmin1 - Vietnam Review]
Tr n Vi t Minh-Thanhầ ế
1. Mi n B cề ắ
Hình (KQN Images): Cô Yukino Kawabe, m t du khách Nh t B n t i Vi t-Nam. ộ ậ ả ạ ệ
Du khách ngo i qu c, không k ng i ngo i qu c g c Vi t, mà Vi t Nam u ái t ngạ ố ể ườ ạ ố ố ệ ệ ư ặ
cho m danh Vi t Ki u, ph n đông là ng i Pháp, và th đ n là t các n c Âu Châu,ỹ ệ ề ầ ườ ứ ế ừ ướ
Đ c, Thu Sĩ, Thu Đi n. Các n c láng gi ng nh Đài Loan, H ng Kông, Trungứ ỵ ỵ ể ướ ề ư ồ
qu c, Thái Lan, Nh t, Úc cũng thích đ n Vi t Nam vì g n. T t nhiên ng i M cũngố ậ ế ệ ầ ấ ườ ỹ
chi m m t con s nhi u vì có nh ng liên h t tr c. Vi t Nam và Cam B t là haiế ộ ố ề ữ ệ ừ ướ ệ ố
n c còn hoang s và có nhi u ng i l i thích tính ch t này. ướ ơ ề ườ ạ ấ
Tr c h t xin nói đ n anh Pháp, đ phân bi t v i t Tây, mà Vi t Nam ta dùng đ g iướ ế ế ể ệ ớ ừ ệ ể ọ
chung du khách ph ng Tây, v y Tây không nh t thi t là t Pháp t i, h n n a s đôngươ ậ ấ ế ừ ớ ơ ữ ố
dân chúng không phân bi t đ c Tây, Úc hay Anh, M . Ng i Pháp v n thích t i Vi tệ ượ ỹ ườ ẫ ớ ệ
Nam. Ngoài giá c r , các Tây già (l i quen mi ng) v n nh th i vàng son. Cùng conả ẻ ạ ệ ẫ ớ ờ
cháu v Vi t Nam ngh mát, h đi thăm l i nh ng di tích x a, in d u m t th i vangề ệ ỉ ọ ạ ữ ư ấ ộ ờ
bóng. Cũng là ng i ngo i qu c tr l i Vi t Nam tr c nh t, nên có r t nhi u nhàườ ạ ố ở ạ ệ ướ ấ ấ ề
hàng cũng nh ti m bánh Pháp, mà bánh mì Tây đã tr thành món ăn bình dân c aư ệ ở ủ
ng i Vi t. Xa ngàn trùng nh ng Vi t Nam đ i v i ng i Pháp v n r t đ i thân quen!ườ ệ ư ệ ố ớ ườ ẫ ấ ỗ
Pháp và Sapa:
T i các ch n du l ch xa xôi nh Sapa, ta th y d u hi u Franco r t rõ. Là thành ph màạ ố ị ư ấ ấ ệ ấ ố
tr c đây ng i Pháp đã khám phá, nh ng không nh Đà L t, sau bao nhiêu năm chi nướ ườ ư ư ạ ế
tranh, thành ph mi n núi, đ t s ng c a ng i dân t c b lãng quên, và m i đ c khaiố ề ấ ố ủ ườ ộ ị ớ ượ
thác m i năm tr l i, nay tr thành m t ch n du l ch r t có ti ng, nh khí h u mátườ ở ạ ở ộ ố ị ấ ế ờ ậ
m , trong lành, và còn mang tính ch t hoang dã. Đ ng t i Sapa v n còn gian nan,ẻ ấ ườ ớ ẫ
ph i l y tàu l a đi Lào Cai, r i t đó l y m t chuy n xe đi m t kho ng n a ti ng.ả ấ ử ồ ừ ấ ộ ế ấ ả ử ế
Nh ng cũng nh gian nan, h o lánh mà Sapa thu hút khách du mu n tìm n i v ng l ng,ư ờ ẻ ố ơ ắ ặ
xa ch n ph n hoa đô th , đ n m t ch n ngh ng i, tìm l i mình? Thành ph tuy nh ,ố ồ ị ế ộ ố ỉ ơ ạ ố ỏ
nh ng đ y đ ti m ăn, t quán bình dân bán c m lam, th ng c , l n c p nách, cho đ nư ầ ủ ệ ừ ơ ắ ố ợ ặ ế
các ti m ăn Vi t Nam, quán ăn Pháp có không khí Tây, ng i ngoài v n, giàn hoa leoệ ệ ồ ườ
nh li ti, bàn tr i khăn tr ng, nh ng th c ăn v n thu n Vi t Nam, th t gà lu c, rauỏ ả ắ ư ứ ẫ ầ ệ ị ộ
mu ng xào t i ... ố ỏ
Có r t nhi u khách s n l n nh , t bình dân đ n sang sang, mà sang nh t là Victoria,ấ ề ạ ớ ỏ ừ ế ấ
n m trên ng n đ i, bên d i là ph chính c a Sapa. Ph n đông khách tr c a Victoriaằ ọ ồ ướ ố ủ ầ ọ ủ
là ng i Âu Châu. Nh m i khách s n sang khác, Victoria có bu i ăn sáng ki u buffet,ườ ư ọ ạ ổ ể
đ y đ các lo i bánh mì, tr ng, jambon (th t ngu i) và có c th c ăn Vi t Nam. Vìầ ủ ạ ứ ị ộ ả ứ ệ
đ ng xá xa xôi, nên đ c bi t t i Victoria có bánh mì, m t (confiture), có l do đ uườ ặ ệ ạ ứ ẽ ầ
b p t tay làm hàng ngày đ ph c v khách tr , vì th th c ăn có cá tính h n nh ngế ự ể ụ ụ ọ ế ứ ơ ữ
khách s n khác. Nhân viên ph c v t i nh ng n i h o lánh nh th này, là t các vùngạ ụ ụ ạ ữ ơ ẻ ư ế ừ
khác đ n, ph n đông làm vi c m y năm m i v l i quê. L ng ti n khiêm nh ng,ế ầ ệ ấ ớ ề ạ ươ ề ườ
h là thành ph n lao đ ng, âm th m, nh n nh c, đóng góp vào s phát tri n c a ngànhọ ầ ộ ầ ẫ ụ ự ể ủ
du l ch. ị
Đ ng lên Sapa ngo n ngoèo, sáng s m mây ph la đà. Vào mùa hè, năm gi tr i đãườ ằ ớ ủ ờ ờ
sáng, trông rõ các n ng ru ng th p cao, ngăn n p. Ng i M ng đi t ng đôi, ho cươ ộ ấ ắ ườ ườ ừ ặ
ba, b n ng i, b n qu n áo dân t c h , mà nhi u nh t là ng i M ng đen, do yố ườ ậ ầ ộ ọ ề ấ ườ ườ
ph c là màu đen. Trên đ ng là nh ng b ng hi u ti ng Pháp chào m ng quan khách:ụ ườ ữ ả ệ ế ừ
Bienvenue à Sapa. Nh ng đ ng v l i th y bi n b ng ti ng Anh: See you again. ư ườ ề ạ ấ ể ằ ế
Ngoài du khách Pháp, ng i Âu Châu nói chung thích vi ng Sapa, nhi u nh t là gi iườ ế ề ấ ớ
thanh niên thích Hiking, t c leo núi, vì Sapa là thành ph nhi u đ i núi, đ t s ng c aứ ố ề ồ ấ ố ủ
ng i dân t c (mi n Nam g i là ng i Th ng), mà đông nh t là ng i Hmong,ườ ộ ề ọ ườ ượ ấ ườ
M ng đen. Đ a n c lên đ i không ph i là chuy n d , cho nên các n ng ru ngườ ư ướ ồ ả ệ ễ ươ ộ
đ c xây ch ng lên nhau đ gi n c, n c c a n ng này đ xu ng n ng kia.ượ ồ ể ữ ướ ướ ủ ươ ổ ố ươ
Ng i M ng nh con so v i ng i Vi t, có l vì h đi b su t ngày. Các r y và lángườ ườ ỏ ớ ườ ệ ẽ ọ ộ ố ẫ
n m r t sâu d i đ i, hàng ngày ng i M ng ph i leo lên leo xu ng, đi b c cây sằ ấ ướ ồ ườ ườ ả ố ộ ả ố
dài đ t i các làng, t nh thành, t ng đ i ph ng c a ng i Kinh đ buôn bán, làmể ớ ỉ ươ ố ẳ ủ ườ ở ể
ăn. Ng i x nào b n đ theo dân t c h , ng i M ng đen b n b đ đen, ng chânườ ứ ậ ồ ộ ọ ườ ườ ậ ộ ồ ố
qu n t t cho đ a kh i bám vào. ấ ấ ỉ ỏ
Ng i mi n núi, g i chung ng i dân t c - mi n Nam ta g i là ng i Th ng - r tườ ề ọ ườ ộ ề ọ ườ ượ ấ
th t thà. Nhà nào nuôi trâu, bò, gà, dê, sáng ra c th cho chúng đi ăn. Chi u chúng tậ ứ ả ề ự
đ ng v , n u không th y m i sai tr ra lùa v , gi a nhau h không s m t súc v t, vìộ ề ế ấ ớ ẻ ề ữ ọ ợ ấ ậ
h không bi t ăn c p là gì. Món ăn dân t c n i ti ng trong vùng là c m lam, t c c mọ ế ắ ộ ổ ế ơ ứ ơ
n p n u trong ng tre, d o và ngon. Ngoài ra còn có món th t heo n ng xăm trong câyế ấ ố ẻ ị ướ
và tr ng n ng. Sáng s m trong láng, h p l i cùng nhau làm th t m t con heo, r i chiaứ ướ ớ ọ ạ ị ộ ồ
th t cho t ng nhà, m i nhà có cách ngâm th t khác nhau, ch t t c c a hàng n i thácị ừ ỗ ị ứ ấ ả ử ơ
B c đ u cùng m t con heo mà ra. Th t heo vì t i nên ăn r t ngon, ít m . Ngày mai hạ ề ộ ị ươ ấ ỡ ọ
l i đ i phiên x m t con heo c a nhà khác. Hai món ăn th nh nh t gi a ng i dân t cạ ổ ẻ ộ ủ ị ấ ữ ườ ộ
v i nhau là th t heo c p nách và th ng c . Heo c p nách là heo con, có th b ng m tớ ị ắ ắ ố ắ ể ồ ộ
bên nách. Th ng c là món th t h l n, nhi u m , ch có ng i dân t c m i thích ăn,ắ ố ị ổ ố ề ỡ ỉ ườ ộ ớ
nh ng vì đi r ng v t v , nên ch ng th y ai m p vì món ăn này. Ng i dân t c nóiư ừ ấ ả ẳ ấ ậ ườ ộ
chung, l p gia đình r t s m, con gái kho ng 14, 16 tu i đã l y ch ng. Nh ng ng iậ ấ ớ ả ổ ấ ồ ữ ườ
buôn bán ch th ng nói s i ti ng Kinh. H th ng bán nh ng khung v i d t b ngở ợ ườ ỏ ế ọ ườ ữ ả ệ ằ
v i thô đ bán cho du khách. Ngoài ra cũng có các lo i n m, r u đ lo i t i các c aả ể ạ ấ ượ ủ ạ ạ ử
hàng.
Th ng c nh nhi u ng i vi ng nh t Sapa là Thác B c. Xe đ bên d i, du khách cóắ ả ề ườ ế ấ ở ạ ổ ướ
th leo lên đ n g n sát con thác đ trông lên ngu n, qua c u thang, có đo n b ng g ,ể ế ầ ể ồ ầ ạ ằ ỗ
đo n khác xây b ng đá. Th nh ng các b c c u thang không đ u nhau, n c thác l iạ ằ ế ư ậ ầ ề ướ ạ
b n vào nên lúc nào cũng t, tr n tr t, hãy coi ch ng. Ng i trong n c hình nhắ ướ ơ ợ ừ ườ ướ ư
quen r i, h mang dép đi t nhiên, nhi u cô còn mang giày cao gót n a! Ch có duồ ọ ự ề ữ ỉ
khách n c ngoài thì có ph n ng i, nh t là nh ng ng i l n tu i. Không th y có b ngướ ầ ạ ấ ữ ườ ớ ổ ấ ả
hi u c nh cáo nào c . Quý v du khách có tính đi Sapa thì nên mang theo giày th thao,ệ ả ả ị ể
k o giày th thao bày th ng xá Hà N i r t đ t. Giá đôi giày là h n hai tri u, màẻ ể ở ươ ộ ấ ắ ơ ệ
100 đô là m t tri u r i, v y đôi giày Nike là kho ng 130 đô. M đôi giày trên 100ộ ệ ưỡ ậ ả Ở ỹ
đô là đôi giày nhà ngh , chuyên đ ch i m t b môn th thao. 40, 50 đô là đã muaề ể ơ ộ ộ ể
đ c đôi giày r t t t r i! V y không ph i th gì Vi t Nam cũng r đâu! ượ ấ ố ồ ậ ả ứ ở ệ ẻ
Hàm R ng, C ng Tr i n m trong m t công viên ngay trong th xã. Nên chu n b c pồ ổ ờ ằ ộ ị ẩ ị ặ
giò đ leo lên các b c thang r t cao, s t i m t công viên nhi u lo i hoa, nh t là hoaể ự ấ ẽ ớ ộ ề ạ ấ
Lan. M t ngày nhàn t n, d o ch i công viên ng m hoa r t thích! Sau đó b n c tộ ả ạ ơ ắ ấ ạ ứ ự
nhiên theo chân các nhóm ng i trong công viên mà leo lên C ng Tr i. Đ ng trên caoườ ổ ờ ứ
chúng ta chiêm ng ng đ c c thành ph bên d i. ưỡ ượ ả ố ướ
Ng i Trung Qu c và Lào Cai: ườ ố
Tuy g n biên gi i Trung qu c, nh ng ít th y ng i Hoa t i Sapa. Ng i Hoa có m tầ ớ ố ư ấ ườ ạ ườ ặ
r t nhi u Lào Cai, m t t nh l biên gi i Vi t Hoa. T i tr m xe l a Lào Cai, du kháchấ ề ở ộ ỉ ỵ ớ ệ ạ ạ ử
xu ng tàu, quang c nh v ng v , tiêu đi u, không n ào nh các nhà ga t i thành phố ả ắ ẻ ề ồ ư ạ ố
l n. Qua tr m h i quan, bên ngoài không khí r n ràng h n v i ti ng m i chào lia chiaớ ạ ả ộ ơ ớ ế ờ
c a các xe h i, xe ôm. N u du khách không có ng i đón đ a, thì s không kh i bủ ơ ế ườ ư ẽ ỏ ở
ng , v y mu n tránh tình tr ng "không-bi t-nên-g i-thân-ph n-mình-cho-ai", thì nênỡ ậ ố ạ ế ở ậ
đi qua tour du l ch cho ti n vi c s sách. ị ệ ệ ổ
Lào Cai là c a ngõ c a biên gi i Hoa Vi t, thành ra m i ho t đ ng nh m vào s v nử ủ ớ ệ ọ ạ ộ ằ ự ậ
chuy n hàng hóa gi a hai n c, nh ng ch c ch n là phía Trung qu c nhi u h n. Đangể ữ ướ ư ắ ắ ố ề ơ
th i kỳ bành tr ng, nhi u nhà m i xây, nhi u c s công c ng, k ngh đ c c t lênờ ướ ề ớ ề ơ ở ộ ỹ ệ ượ ấ
trong công vi c m r ng giao th ng v i Trung qu c, nh ng Lào Cai ch là tr m d ngệ ở ộ ươ ớ ố ư ỉ ạ ừ
chân cho khách ph ng Tây. T nh không có gì h p d n, là m t thành ph buôn bán,ươ ỉ ấ ẫ ộ ố
nh ng v n còn nghèo, không có m t công trình ki n trúc gì đ c s c. Thành ph có r tư ẫ ộ ế ặ ắ ố ấ
nhi u ti m ăn, đa s là bình dân. Trong khi d ng chân ch đ i chuy n tàu, chúng tôiề ệ ố ừ ờ ợ ế
vào quán g i món mì xào, cháo c a ng i Hoa. Cháo ngon, nh ng mì thì b i trong m ,ọ ủ ườ ư ơ ỡ
l i là mì gói, nhìn th t kém h p d n. Th nh ng ti m ăn r t l n, hai t ng đ u dùng làạ ậ ấ ẫ ế ư ệ ấ ớ ầ ầ
nhà hàng, còn t ng th ba là phòng ng , cho khách ng ng chân t m qua đêm, hay vàiầ ứ ủ ừ ạ
gi đ i chuy n tàu k ti p. Ti m ăn l n nh v y ch ng t có m t dân s khá đông ờ ợ ế ế ế ệ ớ ư ậ ứ ỏ ộ ố ở
Lào Cai, ti m có l dùng đ làm đám c i hay ti c tùng cho nhân viên công s . Nóiệ ẽ ể ướ ệ ở
chung, ti m ăn, khách s n Lào Cai nh m ph c v khách đi công tác, hay buôn bán tệ ạ ằ ụ ụ ừ
Trung qu c qua. Đi m đ c bi t c a nhà hàng t i Lào Cai (và c H Long n a) làố ể ặ ệ ủ ạ ả ạ ữ
mu n vào t ng đ u tiên ph i leo lên m t c u thang khá cao. Sau này tôi suy ra, ch c cóố ầ ầ ả ộ ầ ắ
l xây nh v y đ tránh l t trong mùa m a. ẽ ư ậ ể ụ ư
V nh H Long là ch n du l ch qu c t , và du khách t Trung qu c r t thích vi ng Hị ạ ố ị ố ế ừ ố ấ ế ạ
Long. Theo l i anh h ng d n viên thì t i Trung Hoa, có m t vùng đ t có c nh trí r tờ ướ ẫ ạ ộ ấ ả ấ
gi ng H Long, nh ng n m trên đ t li n, đó là lý do chính ng i Hoa thích H Long.ố ạ ư ằ ấ ề ườ ạ
V sau tôi có vào m ng ki m, và có th y m t vùng đ t Trung Hoa r t gi ng Hề ạ ế ấ ộ ấ ở ấ ố ạ
Long, nh ng nh h n và cũng có n c bao quanh. D p hè du khách đ n H Long nhi uư ỏ ơ ướ ị ế ạ ề
nh t, nh ng ng i Hoa còn thích vi ng H Long vào ngày m ng hai T t, ho c thángấ ư ườ ế ạ ồ ế ặ
T t, vì h tin r ng đi v ph ng Nam là t t. ế ọ ằ ề ươ ố
G n đây Vi t Nam ra thông cáo s bi t đãi ng i Hoa, dành m i s d dàng trong thầ ệ ẽ ệ ườ ọ ự ễ ủ
t c du l ch đ n vi ng Vi t Nam. Đó là quy t đ nh c a các quan l n, còn các nhân viênụ ị ế ế ệ ế ị ủ ớ
ph c v trong ngành du l ch l i không m y có c m tình v i khách du Trung qu c.ụ ụ ị ạ ấ ả ớ ố
Đ c bi t, khách du Trung qu c ph n đông là nông dân, t ng đ ng v i ch nhà quêượ ế ố ầ ươ ươ ớ ữ
mà ta dùng th i tr c. H thu c gi i lao đ ng, nay làm vi c có ti n b c d dã, đi duờ ướ ọ ộ ớ ộ ệ ề ạ ư
l ch t i các n c láng gi ng g n và r . Du khách Trung qu c n ào, chen l n, kém l chị ạ ướ ề ầ ẻ ố ồ ấ ị
thi p so v i ng i Tây Ph ng, ng i Nh t, Nam Tri u Tiên và Đài Loan. Sáng sángệ ớ ườ ươ ườ ậ ề
t i khách s n Sài Gòn H Long, t ng 14, có d n th c ăn sáng ki u buffet cho du khách.ạ ạ ạ ầ ọ ứ ể
Th c ăn r t nhi u, đ y đ , quen thói chen l n, dành đ c đi tr c. M t ng i đàn bàứ ấ ề ầ ủ ấ ượ ướ ộ ườ
ng i Hoa đ a tay gi t cái mu ng c a cô bé trong nhóm tôi, lúc cô nh đang loay hoayườ ư ự ỗ ủ ỏ
không bi t nên múc cháo hay múc canh! Theo l i c a anh h ng d n viên, tôi có c mế ờ ủ ướ ẫ ả
giác hai bên dân c Vi t và Trung qu c có nh ng tình c m dè d t v i nhau. Ng iư ệ ố ữ ả ặ ớ ườ
Vi t không thích cách c x s sàng và kém l ch s c a các ông láng gi ng mình l nệ ư ử ỗ ị ự ủ ề ỷ ớ
xác này.
Riêng V nh H Long, ch c không c n ph i nói nhi u. C nh đ p nh trong tranh. Hị ạ ắ ầ ả ề ả ẹ ư ạ
Long đang đ c phát tri n thành m t ch n du l ch qu c t , có sân bay nh và có sânượ ể ộ ố ị ố ế ỏ
golf.
2. Mi n Trung: ề
Hu , H i An, Đà N ng, là n i có nhi u di tích l ch s c a mi n Nam, l i th y nhi uế ộ ẵ ơ ề ị ử ủ ề ạ ấ ề
ng i Pháp. Nh ng ng i mi n Nam tr c đây b th t nghi p, nay có công vi c làm làườ ữ ườ ề ướ ị ấ ệ ệ
h ng d n viên trong ngành du l ch. Ng i Pháp thích đi xem tri u đình, lăng t m c aướ ẫ ị ườ ề ẩ ủ
tri u Nguy n. H đ n Faifo - H i An ngày nay - đ xem d u tích l ch s ng i ngo iề ễ ọ ế ộ ể ấ ị ử ườ ạ
qu c đ u tiên đ n h i c ng này. T i Đà N ng h d ng chân t i b o tàng vi n Chàmố ầ ế ả ả ạ ẵ ọ ừ ạ ả ệ
do ng i Pháp xây th i kỳ chính ph b o h Pháp t i Vi t Nam. ườ ờ ủ ả ộ ạ ệ
Chính ph Vi t Nam b ra ngân phí l n đ s a sang l i nh ng ch n thăm vi ng n iủ ệ ỏ ớ ể ử ạ ữ ố ế ổ
ti ng c a Hà N i. Đ ng đi vào Qu c T Giám ngăn n p và không còn mùi khai nhế ủ ộ ườ ố ử ắ ư
nh ng năm tr c. Hu thì nh UNESCO b ti n trùng tu l i lăng t m và cung đi nữ ướ ế ờ ỏ ề ạ ẩ ệ
nhà vua. Cũng nh Hu Festival nên Hu m i có không khí t ng b ng, các nhà hàng,ờ ế ế ớ ư ừ
khách s n m i đ c xây thêm. Con thuy n trên sông trông tân th i, không ph i là conạ ớ ượ ề ờ ả
đò năm x a, thuy n ra gi a dòng, t t máy và các cô thi u n trình bày các bài ca Hu ,ư ề ữ ắ ế ữ ế
đi u hò quen thu c. Ban nh c không đ u, có hai cô ca sĩ tr r t xinh, có ông trung niênệ ộ ạ ề ẻ ấ
nh c sĩ kh y đàn, trán h n nét nhăn, nh n nh c c a th i gian, và m t nh c côngạ ả ằ ẫ ụ ủ ờ ộ ạ
không-rõ-tu i s d ng hai cái tách lách cách đánh nh p, t t c t o cho ban nh c cá tínhổ ử ụ ị ấ ả ạ ạ
riêng bi t. Cô gái Hu v n gi ng nói ng t ngào, d u dàng, nh bi n chuy n c a l ch sệ ế ẫ ọ ọ ị ư ế ể ủ ị ử
không bao gi thay đ i đ c cung cách c a các cô Tôn. M Tôn nghèo, ra đ ng v nờ ổ ượ ủ ệ ườ ẫ
lên xe xích lô, và ông xích lô v n ch M đi t i n i M mu n t i, ti n nong tính sau... ẫ ở ệ ớ ơ ệ ố ớ ề
Hu nh , Kim Luông không xa v i nh trong trí tôi, đó là quê h ng c a m tôi, cóế ỏ ờ ư ươ ủ ẹ
khu v n lá m t xanh nh ng c, gi đây nh n nh p, r n ràng ... Th nh ng đ ng trênườ ướ ư ọ ờ ộ ị ộ ế ư ứ
chùa Thiên M , nhìn c nh trí toàn thành ph Hu , thì lòng ai cũng chùng xu ng, m tụ ả ố ế ố ộ
th i vua chúa huy hoàng, nh ng bi n chuy n l ch s , nh ng tâm tình g i qua ti ng hòờ ữ ế ể ị ử ữ ở ế
trên sông H ng ... nh còn vang v ng đâu đây ... Hình chùa Thiên M trong tranh màươ ư ọ ụ
chúng ta th ng th y, là Tháp Ph c Duyên, do vua Thi u Tr d ng lên. Còn chùaườ ấ ướ ệ ị ự
Thiên M n m bên trong đ c xây t th i chúa Nguy n Hoàng qua truy n thuy t dânụ ằ ượ ừ ờ ễ ề ế
gian k có bà già b n qu n áo đ xu t hi n, cho bi t s có chân Chúa đ n l p chùa ể ậ ầ ỏ ấ ệ ế ẽ ế ậ ở
đây. Chùa r ng rãi, trang nghiêm, v n ngoài có giàn hoa h c trò, nhi u lo i cây xanhộ ườ ọ ề ạ
t i mát m , có đ ng d o thi n, v n trong là hàng cây thông cao tĩnh m ch. Chùaươ ẻ ườ ạ ề ườ ị
Linh M thanh t nh, là ngôi chùa c nh t Hu r t nên vi ng. ụ ị ổ ấ ế ấ ế
Trên đ ng t Hu đi Đà N ng trên con đèo H i Vân, bi n Lăng Cô ch y dài bênườ ừ ế ẵ ả ể ạ
d i, xanh mát m t màu, trông nh t m t t m nh du l ch. Đèo H i Vân nay đã đ cướ ộ ư ừ ộ ấ ả ị ả ượ
tu b nên r ng h n, có hai l i cho xe đi, không ph i ng ng l i đ i ch nh tr c kia,ổ ộ ơ ố ả ư ạ ợ ờ ư ướ
ch có m t đo n ng n ph i ng ng cho xe l a đi qua. Trên đ nh đèo có hàng quán, choỉ ộ ạ ắ ả ư ử ỉ
khách du ng ng l i ch p hình, u ng n c. Phong c nh đ ng đèo t a các đ ng lênừ ạ ụ ố ướ ả ườ ự ườ
núi nh m i n i, ch khác là hai bên đ ng th nh tho ng l i có các am, làm tim tôi h iư ọ ơ ỉ ườ ỉ ả ạ ơ
thót l i. Bên kia Đèo là Đà N ng. Ng i Hu nói: Ch cách m t con đèo thôi mà thanhạ ẵ ườ ế ỉ ộ
âm Đà N ng khác h n thanh âm Hu . Ng i Hu ăn nói "d dàng" h n. Ng i Đàẵ ẳ ế ườ ế ẹ ơ ườ
N ng có th không thanh tao b ng Hu , nh ng nh v trí, nay Đà N ng đã tr thànhẵ ể ằ ế ư ờ ị ẵ ở
t nh thành l n th ba trong n c sau Sài Gòn và Hà N i. ỉ ớ ứ ướ ộ
B o tàng vi n Chàm do ng i Pháp xây n m Đà N ng, t năm 1915. Th i ti t đangả ệ ườ ằ ở ẵ ừ ờ ế
n ng và nóng, nh ng khi vào bên trong vi n, leo lên các b c đ đi d o ng m cácắ ư ệ ụ ể ạ ắ
t ng, thì du khách đ c gió đón, mát l ng l ng. Hai ki n trúc gia Pháp xây th t th nượ ượ ồ ộ ế ậ ầ
tình, b o tàng vi n n m trên đ i, gió th i vào không b h m. Ngh thu t c a ng iả ệ ằ ồ ổ ị ầ ệ ậ ủ ườ
Chàm ch u nh h ng c a n Đ , có nh ng t ng điêu kh c t m c a các th n thiêngị ả ưở ủ Ấ ộ ữ ượ ắ ỉ ỉ ủ ầ
liêng, đ c bi t th n Linga, các voi, s t ... Đi xem b o tàng vi n là tùy s thích c aặ ệ ầ ư ử ả ệ ở ủ
m i ng i, vì ch có t ng là t ng, ai không thích thì không th y cái đ p c a các phoỗ ườ ỉ ượ ượ ấ ẹ ủ
t ng, nói lên c m t n n văn minh nay không còn n a. Riêng tôi, t ng nh th yượ ả ộ ề ữ ưở ư ấ
nh ng linh h n c a m t dân t c qua các tác ph m điêu kh c này. ữ ồ ủ ộ ộ ẩ ắ
V c kêu s ng! ạ ươ
Bu n nh c đây bao lúc x a qu t c ng. ồ ắ ư ậ ườ
...
Ng i x a đâu? ườ ư