5 sai lầm tài chính lớn nhất
1. Cường điệu trong những tính toán và lời hứa tài chính. Enron không phải là công ty
đầu tiên “hứa quá nhiều – làm quá ít” (overpromise - underdeliver), và đáng buồn là đó cũng
không phải là công ty duy nhất. Các nhà đầu tư đôi lúc bị lừa phỉnh bởi những con số “đẹp như
mơ”, nhưng cuối cùng, công ty mà họ góp vốn lại suy sụp đáng kể. Tuy những tính toán tài
chính cùng các dự đoán lợi nhuận sẽ kéo dài quá trình tìm kiếm các nguồn vốn huy động của
bạn, nhưng khi tiền bạc thật sự đổ vào, bạn vẫn phải có sẵn trong tay một kế hoạch sinh lời
thật thuyết phục, có tính thực tế cho một vài năm kinh doanh tiếp theo.
Bên cạnh đó, nếu bạn quyết định tìm kiếm một khoản vay mới, hãy thẳng thắn nói ra
tình hình tài chính của các hoạt động kinh doanh. Bởi khi bạn bóp méo các khoản nợ để có
được khoản vay mới, thì theo các quy định pháp luật, bạn đã có hành vi gian lận tài chính. Điều
này khiến bạn sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý về các khoản nợ, thậm chí ngay cả khi bạn bị
phá sản. Có thể thấy rằng, khi dính líu đến những đồng tiền vay mượn, các khoản nợ có thể ám
ảnh bạn trong nhiều năm.
2. Bỏ qua những nhu cầu tài chính trước mắt. Nói cách khác, nếu kế hoạch của bạn cho
thấy bạn cần 50.000 USD để đưa sản phẩm ra thị trường, thì đừng yêu cầu chỉ có 30.000 USD.
Các ngân hàng và nhà đầu tư tiềm năng sẽ băn khoăn về việc tại sao họ nên đầu tư tiền bạc
vào dự án kinh doanh của bạn, liệu nó có thất bại không, nếu chỉ đầu tư 30.000 USD mà không
phải là 50.000 USD? Đây là bài học đáng buồn rút ra từ “cuộc khủng hoảng dotcom”. Các công
ty đã lâm vào tình trạng lao đao sau khi tiêu hết những khoản tiền đầu tư ban đầu mà vẫn
chưa kịp làm cho chúng sinh lời, và sau đó họ buộc phải đầu hàng. Các nhà đầu tư ngày nay đã
trở nên khôn ngoan hơn và họ sẵn sàng bỏ 50.000 USD cho một kế hoạch kinh doanh triển
vọng thật sự, chứ không chấp nhận cầm 30.000 USD ném qua cửa sổ.
Đối với những cầu tài chính trước mắt, khi nhận ra rằng bạn không có đủ tiền để thanh
toán các hóa đơn đến hạn, bạn hãy giảm tỷ lệ xói mòn tiền mặt ngay lập tức bằng việc cắt
giảm chi phí xuống mức thấp nhất. Sau đó, chuẩn bị dự án tiền mặt ngắn hạn và chuẩn bị ngay
những nhu cầu cấp thiết của bạn. Lên danh sách những khoản tiền người khác nợ bạn và đòi
về càng nhiều càng tốt. Từ số tiền này, bạn hãy ưu tiên thanh toán những khoản cần thiết như
thuế và các chi phí quan trọng, và bạn có thể hoãn chi trả những hoá đơn khác như với nhà
cung cấp hay các chủ nợ lớn.
3. Cho rằng các khoản doanh thu và lợi nhuận hiện tại là biểu hiện của tình hình tài
chính vững mạnh. Trong mỗi một giao dịch kinh doanh luôn có một khoảng thời gian chậm trễ
giữa thời điểm hoàn tất giao dịch với thời điểm thanh toán đầy đủ tiền bạc. Đây là một sự thật
trong kinh doanh, song nó sẽ không phải là vấn đề gì quá lớn nếu bạn chuẩn bị kỹ lưỡng. Đáng
tiếc là nhiều công ty đã không dự liệu trước điều này và họ lập tức vấp phải các vấn đề tài
chính nghiêm trọng, khi họ vội tiêu ngay những đồng tiền mà họ còn chưa có được. Có lẽ rắc
rối lớn nhất là trong rất nhiều giao dịch kinh doanh, việc thanh toán có thể dễ dàng bị trì hoãn
đến 30 ngày, và đến lúc đó bạn mới có thể sử dụng số tiền trong tài khoản của mình. Vì thế,
chỉ đôi chút suy tính sáng suốt, cân nhắc thận trọng và lường trước tương lai cũng sẽ có ảnh
hưởng rất lớn đến sự sống còn của công ty.
4. Xem nhẹ các cơ quan quản lý nhà nước. Số dư tài chính vào cuối mỗi ngày có thể lớn
hơn những gì bạn có được trên thực tế. Thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế giá trị gia tăng và
nhiều loại thuế khác có thể hiện tại vẫn nằm trong tài khoản, nhưng rồi cuối cùng chúng sẽ
thuộc về nhà nước. Do đó, bảng tính toán số dư tài chính của bạn không nên đưa vào những
khoản này, còn bằng không, bạn sẽ có nguy cơ gặp rủi ro tài chính trong những kế hoạch kinh
doanh tương lai, cùng những chi phí mà có thể bạn không chi trả nổi.
Bên cạnh đó, bạn cần hoàn thành việc đóng các khoản thuế theo quy định và đúng hạn.
Nếu mô hình công ty bạn là công ty cổ phần hay trách nhiệm hữu hạn, các cơ quan thuế có
thẩm quyền sẽ có thể phạt công ty vì lý do chậm nộp thuế. Thậm chí, nếu hoạt động kinh
doanh chuẩn bị đi đến phá sản, bạn vẫn có mặt trong danh sách đối tượng có nghĩa vụ nộp
thuế.
5. Quản lý và tính toán sai lầm các chi phí quảng cáo. Quảng cáo dẫn tới các giao dịch
bán hàng – điều này xem ra rất sơ đẳng. Tuy nhiên, trong các hoạt động quản lý tài chính,
nhiều công ty vẫn xem chi phí quảng cáo như tỷ lệ phần trăm trong tổng doanh số bán hàng tại
cùng một thời kỳ. Trên thực tế, để những đồng tiền quảng cáo thật sự hiệu quả, chiến dịch
quảng cáo/tiếp thị phải được bắt đầu một thời gian trước khi các giao dịch bán hàng đầu tiên
được tiến hành. Khi những chi phí tiền mặt bổ sung được tính thêm vào sổ sách tài chính, thì
một ngân quỹ lành mạnh dành cho hoạt động quảng cáo là điều hết sức quan trọng, trước khi
bạn tính đến bất cứ khoản doanh thu nào. Việc tính toán sai những đầu mục chi phí trong bảng
sổ sách kế toán vào những quãng thời gian chiến lược sẽ dẫn tới việc dự kiến sai khoản tài
chính cần thiết để hoàn thành các mục tiêu bán hàng, từ đó có thể dẫn tới việc chi tiêu quá khả
năng trong những tháng tiếp theo.
Kết luận
Việc lên công thức cho một kế hoạch kinh doanh là nhiệm vụ khá khó khăn, trong khi
việc tính toán, sử dụng các con số lại đơn giản hơn rất nhiều. Song có lẽ cũng chính vì vậy mà
đây cũng là nơi nhiều giấc mơ tan vỡ. Hy vọng là những lưu ý có vẻ đơn giản và khá hiển nhiên
trên đây sẽ giúp bạn đi vào “vết xe đổ” của những người đi trước.
