Bài giảng Ấu trùng di chuyển

AÁu truøng di chuyeån

LARVA MIGRANS LARVA MIGRANS

NGOAØI DA LARVA MIGRANS NGOAØI DA LARVA MIGRANS

Giun moùc meøo (Ancylostoma brasiliense)

LARVA MIGRANS NGOAØI DA

TAÙC NHAÂN GAÂY BEÄNH

Ancylostoma braziliense, A.caninum

LAÂM SAØNG

Maån ñoû ngöùa, ñöôøng khuùc khuyûu ôû da (coù theå ôû maét)

CHAÅN ÑOAÙN

Döïa vaøo dòch teã hoïc vaø laâm saøng

ÑIEÀU TRÒ

Töï khoûi beänh (do aáu truøng cheát) Töï khoûi beänh (do aáu truøng cheát)

Laøm laïnh vuøng bò nhieãm (neáu nhieãm nheï)

Neáu nhieãm naëng duøng thuoác sau: • Thiabendazol (Mintezol*) 25 mg/kg/ngaøy x 3-5 ngaøy • Flubendazol (Fluvermal*) 500 mg/ngaøy x 7 ngaøy • Albendazol (Zentel*) 400 mg/ngaøy x 3 ngaøy • Ivermectin 200 mg/kg/ngaøy x 1-2 ngaøy

AÁu truøng giun moùc choù meøo di chuyeån döôùi da

LARVA MIGRANS LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG NOÄI TAÏNG NOÄI TAÏNG NOÄI TAÏNG

DỊCH TỄ DỊCH TỄ

(cid:1) Năm 2009: Tại Tây Ninh, Toxocara canis là 20,6%

(cid:1) Bệnh viện 30-4 TP. HCM cho biết huyết thanh dương tính

với Toxocara sp. :

- Năm 2011 là 40/861 (4,6%) trường hợp

- Năm 2012 là 130/1628 (8%) trường hợp

http://www.impehcm.org.vn/noi-dung/kham-benh-giun-san/benh-giun-dua-cho-

meo-toxocariasis.html 29/03/2016, Viện SR - KST – CT Tp. HCM

(cid:1) 90 mẫu rau sống bán tại các siêu thị trên địa bàn TP. Hồ Chí Minh, số mẫu rau nhiễm trứng giun đũa chó, mèo chiếm đến 67,7%.

(cid:1) Moät ca Toxocara canis gaây thuûng ruoät moät beù 9 tuoåi

(cid:2) Trieäu chöùng: soát, ñau buïng thöôøng xuyeân, tieâu chaûy 2-3 laàn/ngaøy, giaûm caân.

(cid:2) Chaån ñoaùn: lao ruoät (BV Tuy Hoøa)

(cid:2) Ñieàu trò: khoâng khoûi, chuyeån BV Nhi Ñoàng I

(cid:3) Tình traïng nhaäp vieän: buïng chöôùng leân, ñau, soát, ñi tieâu khoâng ñöôïc (cid:4) caàn

phaûi can thieäp ngoaïi khoa.

(cid:3) Giaûi phaãu 2h, nhieàu khoái u ôû ruoät non, 1 khoái u ñaõ vôõ, gaây nhieãm truøng caû oå

buïng (cid:4) caét boû ñoaïn ruoät 20 cm.

(cid:3) Xeùt nghieäm maùu: BCTT taêng cao, Toxocara canis (+)

(cid:5)Keát luaän: Khoâng phaûi beänh lao ruoät. Beänh AT T. canis.

AT T. canis kích thích taïo nhöõng phaûn öùng hoùa haït gaây neân nhöõng oå vieâm do

bò nhieãm nhieàu laàn.

(cid:1) Trường đại học Y dược Huế vừa điều trị cứu sống một bệnh nhân bị

bệnh ấu trùng giun đũa chó lạc chủ sang người.

Đó là Đ. Q. T., 19 tuổi, quê ở Ninh Xá, Bắc Ninh.

Đầu tháng sáu, T. nhập viện trong tình trạng nhức đầu nặng, trí nhớ giảm, hai mắt mờ và nhìn song thị, nửa cơ thể liệt nhẹ…

(cid:1) Cháu B. (9 tuổi) vào Bệnh viện Nhi Đồng 2 TP HCM do ho nhiều, sốt,

sưng đau mạn sườn trái.

Các bác sĩ phát hiện cháu bị tràn dịch màng phổi trái, có khối u mềm vùng cổ

(cid:1) Tôi đi xét nghiệm máu biết bị nhiễm giun đũa chó, đã uống thuốc nhưng

không hết nên tôi nghỉ uống.

Đến tháng vừa qua, tôi thấy bệnh nặng hơn mệt mỏi, uể oải, ăn không ngon, sụt cân

Giun ñuõa choù (Toxocara canis)

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

Chu trình phaùt trieån giun ñuõa choù

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

Bệnh ấu trùng giun ở mắt

Gây dị ứng, nổi mề đay ở da

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

AÁu truøng Toxocara canis trong gan ngöôøi

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

AÁu truøng Toxocara canis trong gan cuûa ngöôøi

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

LÂM SÀNG

• Thể không có triệu chứng.

• Thể phổ biến: Bệnh nhân bị bầm da, có những vết ban ở

da, xanh xao, gầy yếu.

• Thể nặng

+ Ở phổi (tràn dịch màng phổi, viêm phổi kẽ...)

+ Thần kinh trung ương (nhức đầu, động kinh, liệt nửa người, viêm màng não, viêm cơ tim).

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

TAÙC HAÏI

• Soát nheï, keùo daøi, bieáng aên, suït caân

• Roái loaïn tieâu hoùa

• Gan to cöùng

• Maét bò toån thöông, muø • Maét bò toån thöông, muø

• Toån thöông thaàn kinh

• Ho, khoù thôû daïng suyeãn. Dò öùng ôû da

• Nhieãm naëng aáu truøng ôû naõo gaây suy hoâ haáp

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

CHAÅN ÑOAÙN (cid:6) BCTT 50-80%, gamma globulin taêng 10-15 laàn

• Sinh thieát moâ tìm aáu truøng

• Choïc doø gan (gan to)

• Xeùt nghieäm maùu:

PP khaùng nguyeân khaùng theå (ELISA) Đo maät ñoä quang (OD) KN-KT (cid:1) chính xaùc cao chính xaùc cao o maät ñoä quang (OD) KN-KT

ÑIEÀU TRÒ

• Thiabendazol (Mintezol*) 50 mg/kg/ngaøy x 7 ngaøy

• Albendazol (Zentel*) 400 mg/laàn x 2 laàn/ngaøy x 5 ngaøy

• Mebendazol (Vermox*, Vermifar*)

100-200 mg/laàn x 2 laàn/ngaøy x 5 ngaøy

• Prednisolone, Glucocorticoids

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

ĐIỀU TRỊ THAM KHẢO HIỆN NAY

- Thiabendazole: 25-50 mg/kg từ 5-10 ngày.

hay 25 mg/kg/ngày x 21 ngày.

25 mg/kg/lần x 2 lần/ngày x 21 ngày.

- Mebendazole: 100 mg x 2 lần/ngày từ 2-4 tuần

- Albendazole: 10mg/kg từ 10-20 ngày

hay 800 mg/ngày x 2 – 3 tuần hay 800 mg/ngày x 2 – 3 tuần

- Diethylcarbamazin: 3 mg/kg x 3 lần/ngày x 21 ngày

- Ivermectin 6 mg: 3V

- Thuốc chống dị ứng: Telfast, Clarytine, Chlorpheniramine…

- Corticoid: được dùng khi khó thở nhiều, viêm nặng…

• Điều trị giun đũa chó ở mắt tương tự như điều trị giun đũa chó ở cơ quan

nội tạng nhưng có một số ca cần đến sự can thiệp bằng phẫu thuật.

LARVA MIGRANS NOÄI TAÏNG

PHOØNG BEÄNH Xoå giun ñònh kyø cho choù, meøo. Haïn cheá tieáp xuùc choù, meøo. AÊn uoáng veä sinh Veä sinh moâi tröôøng nhaø ôû

CHUÙ YÙ Phoøng beänh aáu truøng KST Phoøng beänh aáu truøng KST → aên loøng heo, gaø, vòt, choù… luoäc thaät chín.

Veä sinh moâi tröôøng soáng

- Tia cực tím, ánh sáng mặt trời, nhiệt độ cao. - Dung dịch iod, dung dịch NaOH 1% (để rửa, lau chùi nền nhà,

sàn nhà)

GIUN ÑAÀU GAI GIUN ÑAÀU GAI

Ca beänh ôû Ñoàng Thaùp, beänh nhaân thích aên goûi caù.

Beänh nhaân coù khoái u to baèng quaû tröùng gaø ôû löng, sau vaøi ngaøy

→ laën maát …

Xuaát hieän ôû caùnh tay phaûi, sau vaøi ngaøy → laën maát …

(cid:2) ñeå laïi vuøng da maøu hoàng, hôi söng, noùng. (cid:2) ñeå laïi vuøng da maøu hoàng, hôi söng, noùng.

GIUN ÑAÀU GAI (Gnathostoma spinigerum)

• HÌNH THEÅ Con ñöïc daøi 1-2,5 cm; con caùi 2-5cm Ñaàu phình to chöùa 4-8 haøng moùc, 1/3 phaàn tröôùc cuûa thaân coù gai.

Gnathostoma spinigerum

Phaûn öùng (+) cuûa Test thöû Giun Ñaàu gai

TAÙC HAÏI

• Gan: vieâm gan

• Maét: vieâm moáng maét, maøng boà ñaøo, voõng maïc,…

• Da: khoái u di ñoäng gaây vieâm, taïo veát thaâm nhieãm.

• Phoåi: vieâm phoåi, traøn dòch maøng phoåi • Phoåi: vieâm phoåi, traøn dòch maøng phoåi

• Naõo: vieâm naõo, xuaát huyeát, gaây taøn pheá, töû vong.

• Tuûy soáng: vieâm tuûy soáng, gaây lieät chi.

• Roái loaïn thaàn kinh, roái loaïn tieâu hoùa…

CHAÅN ÑOAÙN (cid:6) Laâm saøng: noåi meà ñai, coù tính di chuyeån, ñau (tay, chaân, maët,

ngöïc), khoù thôû. (cid:6) BCTT taêng 50-80% (cid:6) Phöông phaùp huyeát thanh mieãn dòch hoïc (kyõ thuaät Elisa)

DÒCH TEÃ (cid:6) Chaâu AÙ (Nhaät, Malaysia, Indonesia, Thaùi Lan, Vieät Nam) (cid:6) Mieàn nam VN nhieãm nhieàu do aên caù naáu chöa chín (cid:6) Mieàn nam VN nhieãm nhieàu do aên caù naáu chöa chín

(nöôùng trui, nhuùng giaám, goûi), naém Thaùi.

ÑIEÀU TRÒ

Khoù ñieàu trò do tính di ñoäng → Giaûi phaãu gaép giun (da, maét) (cid:6) Albendazol (400 mg/ngaøy X 7 ngaøy lieân tieáp)

Keøm thuoác khaùng histamin vaø corticoide

(cid:6) Thiaben dazol (cid:6) Ivermectin

PHOØNG NGÖØA

• Naáu chín caùc moùn aên thuûy saûn (caù, eách, löôn, toâm..)

• Uoáng nöôùc ñun soâi

• Neân mang gaêng tay khi laøm caù, eách, löôn, toâm…