Bài giảng Bảo hiểm: Chương 2 - Nguyễn Đoàn Châu Trinh

Chương 2 của tài liệu này trình bày về thiết kế sản phẩm bảo hiểm, bao gồm cả bảo hiểm nhân thọ (BHNT) và bảo hiểm phi nhân thọ (BHPNT). Chương này đi sâu vào khái niệm, đặc điểm và các loại sản phẩm cụ thể của từng loại hình bảo hiểm, cung cấp kiến thức nền tảng về cách thức các sản phẩm bảo hiểm được cấu trúc và vận hành.

Sinh viên chuyên ngành tài chính, bảo hiểm; người làm trong lĩnh vực bảo hiểm; người quan tâm đến các sản phẩm bảo hiểm.

Chương này đi sâu vào hai loại hình bảo hiểm chính: bảo hiểm nhân thọ (BHNT) và bảo hiểm phi nhân thọ (BHPNT).

1. **Bảo hiểm nhân thọ (BHNT):**

* **Khái niệm và đặc điểm:** BHNT bảo hiểm các rủi ro liên quan đến sinh mạng, cuộc sống và tuổi thọ. Đặc điểm nổi bật bao gồm thời hạn trung và dài hạn, đảm bảo rủi ro liên quan đến tuổi thọ, tính đa mục đích (tiết kiệm và bảo hiểm), tuân thủ nguyên tắc khoán, đa dạng về hợp đồng và quá trình định phí phức tạp.
* **Các sản phẩm BHNT:**
* **Biến cố tử vong:** Tử kỳ (có thời hạn), BHNT trọn đời (trường sinh).
* **Biến cố tồn tại:** Sinh kỳ thuần túy (ví dụ: bảo hiểm an sinh giáo dục), niên kim (đảm bảo thu nhập cố định sau khi về hưu).
* **Kết hợp hai biến cố:** BHNT hỗn hợp (bảo hiểm cả tử vong và tồn tại).
* **Điều khoản bổ sung:** BH nằm viện & phẫu thuật, BH tai nạn, BH sức khỏe.

2. **Bảo hiểm phi nhân thọ (BHPNT):**

* **Khái niệm và đặc điểm:** BHPNT bảo hiểm các rủi ro độc lập với tuổi thọ con người. Đặc điểm chính là thời hạn ngắn, tính rủi ro cao, tuân thủ nguyên tắc bồi thường và thế quyền, ra đời sớm hơn BHNT, và hợp đồng không có giá trị thị trường.
* **Các sản phẩm BHPNT:**
* **Bảo hiểm tài sản:** BH vật chất xe cơ giới, BH thiệt hại do gián đoạn kinh doanh, BH hàng hóa vận chuyển, BH thân tàu, BH các công trình xây dựng, BH nông nghiệp, BH tín dụng và rủi ro tài chính. Nguyên tắc bồi thường dựa trên giá trị tài sản, không chấp nhận bảo hiểm trùng, áp dụng mức miễn thường.
* **Bảo hiểm trách nhiệm dân sự:** BH trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, BH trách nhiệm sản phẩm, BH trách nhiệm nghề nghiệp. Số tiền bồi thường dựa trên mức độ lỗi và thiệt hại thực tế.
* **Bảo hiểm con người phi nhân thọ:** BH tai nạn thân thể, BH sức khỏe, BH trợ cấp nằm viện và phẫu thuật.