Bài giảng Giao nhận và vận chuyển hàng hóa nguy hiểm: Chương 5 - Tác động sự cố đối với môi trường

Tài liệu này giới thiệu về các tác động môi trường của các sự cố liên quan đến Hàng hóa Nguy hiểm (HNH). Các sự cố này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe con người và kinh tế - xã hội mà còn tác động trực tiếp và nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên.

Tài liệu này hướng đến sinh viên, nghiên cứu viên, chuyên gia và cán bộ quản lý trong lĩnh vực môi trường, an toàn công nghiệp và quản lý rủi ro, đặc biệt là những người quan tâm đến các tác động môi trường của sự cố Hàng hóa Nguy hiểm.

Tài liệu này trình bày chi tiết về các tác động đa chiều của sự cố liên quan đến Hàng hóa Nguy hiểm (HNH) đối với môi trường. Ngoài những ảnh hưởng đến sức khỏe con người và kinh tế - xã hội, các sự cố này còn gây ra tác động trực tiếp và sâu rộng đến môi trường tự nhiên. Cụ thể, các HNH bị phát tán thường dẫn đến cháy, nổ, gây ô nhiễm nghiêm trọng đất, nước và không khí. Mức độ tác động có thể diễn ra tức thời hoặc để lại hậu quả lâu dài, đặc biệt đối với các sự cố lớn liên quan đến HNH độc hại. Đối với môi trường nước, sự cố HNH, đặc biệt là tràn dầu, có nguy cơ cao gây ô nhiễm diện rộng các vùng nước và ven bờ. Dầu lắng xuống tạo trầm tích ô nhiễm, ảnh hưởng lâu dài đến hệ sinh thái đáy. Do khó phân hủy và dễ phát tán, dầu làm suy giảm nghiêm trọng chất lượng nguồn nước. Môi trường trầm tích đáy cũng chịu ảnh hưởng nặng nề khi các chất nguy hiểm như kim loại nặng (Hg, Pb, Cu, S) và hợp chất hữu cơ khó phân hủy (thuốc trừ sâu) lắng đọng. Sự tích tụ này gây ô nhiễm cho các loài thủy sinh sống ở tầng đáy, bao gồm động vật không xương sống. Trong môi trường không khí, các sự cố cháy nổ trong quá trình vận chuyển, lưu giữ HNH dễ cháy tạo ra khói bụi, hơi dầu và hóa chất, lan truyền trên phạm vi rộng. Không khí bị ô nhiễm nặng, tiềm ẩn nguy cơ cháy nổ thứ cấp, và phát tán các chất độc hại như kim loại nặng (As, Hg, Pb). Cuối cùng, hệ sinh thái cũng chịu ảnh hưởng nghiêm trọng. Đặc biệt, các khu vực nhạy cảm như rừng ngập mặn có thể bị tổn hại khi HNH như dầu phủ kín rễ cây, cản trở hô hấp và quang hợp, gây rụng lá và chết cây, làm suy thoái môi trường sống của các loài thủy sản.