1
LỜI NÓI ĐẦU
Kế toán Hành chính – Sự nghiệp (HCSN) là một bộ phận cấu thành của Hệ thống
Kế toán Nhà nước và là một môn học thuộc chuyên ngành kế toán. Chính vì vậy, tập bài
giảng Kế toán Hành chính Sự nghiệp được biên soạn nhằm phục vụ cho việc học tập và
nghiên cứu của sinh viên ngành Kế toán – Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Vĩnh Phúc.
Tập bài giảng cung cấp những kiến thức cơ bản về hạch toán kế toán trong đơn vị HCSN,
giúp sinh viên và bạn đọc nắm vững và vận dụng tốt các quy định của chế độ kế toán
HCSN vào công tác thực tế.
Căn cứ vào Quyết định số 19 ngày 30/03/2006 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính ban
hành Hệ thống Chế độ Kế toán áp dụng cho các đơn vị HCSN trong phạm vi cả nước các
tác giả đã biên soạn tập bài giảng gồm 7 chương sau:
Chương 1: Nhiệm vụ và yêu cầu tổ chức công tác kế toán trong các đơn vị HCSN
Chương 2: Kế toán tiền và vật tư, sản phẩm – hàng hóa.
Chương 3: Kế toán tài sản cố định.
Chương 4: Kế toán các khoản thanh toán.
Chương 5: Kế toán nguồn kinh phí và các khoản thu.
Chương 6: Kế toán các khoản chi trong đơn vị HCSN.
Chương 7: Báo cáo tài chính.
Để tạo điều kiện cho việc học tập và nghiên cứu của sinh viên, các tác giả đã kết cấu
mỗi chương trong giáo trình theo một trình tự hệ thống:
- Hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản, nội dung trình tự, nguyên tắc, phương pháp
kế toán, và ví dụ minh họa đối với từng phần hành kế toán
- Tóm tắt nội dung chủ yếu của chương và các câu hỏi ôn tập
Tham gia biên soạn và sửa chữa, bổ sung “Tập bài giảng kế toán hành chính sự
nghiệp” lần này gồm các tác giả:
1. CN. Lê Hồng Thanh: Biên soạn chương 2, chương 3, chương 5, chương 6.
2. CN. Triệu Thị Thủy: Biên soạn chương 1, chương 4, chương 7.
Trường Cao đẳng Kinh tế - Kỹ thuật Vĩnh Phúc xin chân thành cảm ơn các độc giả đã
tham gia góp nhiều ý kiến quý báu, cần thiết cho việc hoàn thiện tập bài giảng trong lần
xuất bản này.
Tập thể tác giả
2
MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU................................................................................................................. 1
MỤC LỤC………………………………………………………………………………….2
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT………………………………………………………...........5
Chương 1. NHIỆM VỤ VÀ YÊU CẦU TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ............................ 1
TOÁN TRONG CÁC ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH SỰ NGHIỆP....................................... 7
1.1. NHIỆM VỤ VÀ YÊU CẦU CỦA KẾ TOÁN TRONG ĐƠN VỊ HÀNH CHÍNH
SỰ NGHIỆP .................................................................................................................... 7
1.1.1. Khái niệm, đặc điểm đơn vị HCSN....................................................................... 7
1.1.2. Nhiệm vụ kế toán của đơn vị HCSN ..................................................................... 8
1.1.3. Yêu cầu công tác kế toán đơn vị HCSN ................................................................ 8
1.2. TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TRONG ĐƠN VỊ HCSN ............................... 8
1.2.1. Nội dung công tác kế toán trong đơn vị HCSN .................................................... 8
1.2.2. Yêu cầu tổ chức công tác kế toán trong đơn vị HCSN ......................................... 9
1.2.3. Một số nội dung chủ yếu của tổ chức công tác kế toán ........................................ 9
Chương 2. KẾ TOÁN TIỀN VÀ VẬT TƯ, SẢN PHẨM – HÀNG HÓA.................... 21
2.1. KẾ TOÁN VỐN BẰNG TIỀN ............................................................................... 21
2.1.1. Nguyên tắc kế toán các loại tiền.......................................................................... 21
2.1.2. Kế toán quỹ tiền mặt ........................................................................................... 21
2.1.3. Kế toán tiền gửi Ngân hàng, Kho bạc ................................................................. 24
2.2. KẾ TOÁN VẬT LIỆU, DỤNG CỤ........................................................................ 26
2.2.1. Nhiệm vụ của kế toán vật liệu, dụng cụ .............................................................. 26
2.2.2. Phân loại và đánh giá vật liệu, dụng cụ .............................................................. 26
2.2.3. Kế toán nhập, xuất vật liệu, dụng cụ .................................................................. 28
2.3. KẾ TOÁN SẢN PHẨM, HÀNG HÓA................................................................... 30
2.3.1. Đặc điểm của sản phẩm, hàng hoá...................................................................... 30
2.3.2. Tính giá thành sản phẩm, hàng hoá.................................................................... 30
2.3.3. Kế toán sản phẩm, hàng hoá ............................................................................... 31
Chương 3. KẾ TOÁN TÀI SẢN CỐ ĐỊNH.................................................................. 36
3.1. ĐẶC ĐIỂM, NHIỆM VỤ, PHÂN LOẠI ĐÁNH GIÁ TSCĐ................................ 36
3.1.1. Đặc điểm của TSCĐ............................................................................................. 36
3.1.2. Nhiệm vụ kế toán TSCĐ...................................................................................... 36
3.1.3. Phân loại TSCĐ ................................................................................................... 36
3.1.4. Đánh giá TSCĐ.................................................................................................... 37
3.1.5. Kế toán tăng giảm TSCĐ……………………………………...…………………..38
3.2. KẾ TOÁN HAO MÒN TSCĐ................................................................................ 44
3.2.1. Một số vấn đề chung về kế toán hao mòn TSCĐ................................................ 44
3.2.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 45
3.2.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 45
3.2.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 45
3.3. KẾ TOÁN XÂY DỰNG CƠ BẢN DỞ DANG....................................................... 46
3.3.1. Nội dung chi phí đầu tư xây dựng cơ bản........................................................... 46
3.3.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 46
3.3.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 47
3.3.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 47
Chương 4. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN THANH TOÁN ................................................ 54
4.1. KHÁI NIỆM, NỘI DUNG, NGUYÊN TẮC KẾ TOÁN CÁC KHOẢN THANH
TOÁN............................................................................................................................. 54
4.1.1. Khái niệm............................................................................................................. 54
4.1.2. Nội dung các nghiệp vụ thanh toán..................................................................... 54
4.1.3. Nguyên tắc kế toán thanh toán............................................................................ 54
4.2. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN PHẢI THU................................................................... 55
3
4.2.1. Nội dung các khoản phải thu............................................................................... 55
4.2.2. Nhiệm vụ kế toán................................................................................................. 55
4.2.3. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 55
4.2.4. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 56
4.2.5. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 56
4.3. KẾ TOÁN TẠM ỨNG............................................................................................ 58
4.3.1. Khái niệm và nguyên tắc quản lý........................................................................ 58
4.3.2. Nhiệm vụ kế toán thanh toán tạm ứng................................................................ 59
4.3.3. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 59
4.3.4. Tài khoản sử dụng ............................................................................................... 59
4.3.5. Phương pháp kế toán........................................................................................... 59
4.4. KẾ TOÁN KINH PHÍ CẤP CHO CẤP DƯỚI...................................................... 60
4.4.1. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 60
4.4.2. Tài khoản sử dụng ............................................................................................... 60
4.4.3. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 60
4.5. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN NỢ PHẢI TRẢ............................................................ 61
4.5.1. Nội dung các khoản phải trả ............................................................................... 61
4.5.2. Nhiệm vụ kế toán các khoản phải trả ................................................................. 61
4.5.3. Kế toán các khoản phải trả ................................................................................. 61
4.6. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN PHẢI NỘP CHO NHÀ NƯỚC................................... 63
4.6.1. Những quy định kế toán phải nộp cho nhà nước................................................ 63
4.6.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 64
4.6.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 64
4.6.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 64
4.7. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN PHẢI TRẢ VIÊN CHỨC, CÁC ĐỐI TƯỢNG KHÁC
VÀ CÁC KHOẢN PHẢI NỘP THEO LƯƠNG .......................................................... 67
4.7.1. Kế toán các khoản phải trả viên chức................................................................. 67
4.7.2. Kế toán các khoản phải trả cho các đối tượng khác........................................... 68
4.7.3. Kế toán các khoản phải nộp theo lương.............................................................. 69
Chương 5. KẾ TOÁN CÁC NGUỒN KINH PHÍ VÀ CÁC KHOẢN THU................ 74
5.1. KẾ TOÁN NGUỒN KINH PHÍ HOẠT ĐỘNG .................................................... 74
5.1.1. Nội dung kế toán nguồn KPHĐ........................................................................... 74
5.1.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 74
5.1.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 74
5.1.4. Phương pháp kế toán........................................................................................... 75
5.2. KẾ TOÁN NGUỒN KINH PHÍ DỰ ÁN................................................................ 77
5.2.1. Nội dung nguồn KPDA........................................................................................ 77
5.2.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 77
5.2.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 77
5.2.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 78
5.3. KẾ TOÁN QUỸ CƠ QUAN................................................................................... 79
5.3.1. Nguồn hình thành quỹ cơ quan........................................................................... 79
5.3.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 79
5.3.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 80
5.3.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 80
5.4. KẾ TOÁN NGUỒN KINH PHÍ ĐẦU TƯ XÂY DỰNG CƠ BẢN ....................... 81
5.4.1. Nguồn hình thành nguồn KP đầu tư XDCB....................................................... 81
5.4.2. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 81
5.4.3. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 81
5.4.4. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 82
5.5. KẾ TOÁN CHÊNH LỆCH THU CHI CHƯA XỬ LÝ......................................... 83
5.5.1. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 83
4
5.5.2. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 84
5.6. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN THU ............................................................................. 85
5.6.1. Nội dung các khoản thu....................................................................................... 85
5.6.2. Nhiệm vụ của kế toán .......................................................................................... 85
5.6.3. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 85
5.6.4. Tài khoản kế toán sử dụng .................................................................................. 85
5.6.5. Phương pháp kế toán........................................................................................... 85
Chương 6. KẾ TOÁN CÁC KHOẢN CHI TRONG ĐƠN VỊ HCSN.......................... 90
6.1. KẾ TOÁN CHI HOẠT ĐỘNG SẢN XUẤT KINH DOANH ............................... 90
6.1.1. Nguyên tắc chi hoạt động sản xuất kinh doanh.................................................. 90
6.1.2. Phương pháp kế toán........................................................................................... 90
6.2. KẾ TOÁN CHI HOẠT ĐỘNG .............................................................................. 92
6.2.1. Chứng từ kế toán sử dụng................................................................................... 92
6.2.2. Tài khoản sử dụng ............................................................................................... 92
6.2.3. Phương pháp kế toán........................................................................................... 93
6.3. KẾ TOÁN CHI DỰ ÁN.......................................................................................... 94
6.3.1. Tài khoản sử dụng ............................................................................................... 94
6.3.2. Phương pháp hạch toán....................................................................................... 94
Chương 7. BÁO CÁO TÀI CHÍNH............................................................................ 100
7.1. KHÁI NIỆM, MỤC ĐÍCH, NỘI DUNG VÀ TRÁCH NHIỆM, THỜI HẠN LẬP
VÀ NỘP BÁO CÁO TÀI CHÍNH .............................................................................. 100
7.1.1 Mục đích, nội dung của việc lập......................................................................... 100
7.1.2. Trách nhiệm, thời hạn lập và gửi...................................................................... 101
7.2. NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP LẬP BÁO CÁO TÀI CHÍNH...................... 103
7.2.1. Bảng cân đối tài khoản ...................................................................................... 103
7.2.2. Bảng tổng hợp tình hình KP và quyết toán KP đã sử dụng............................. 104
7.2.3. Báo cáo tình hình tăng, giảm TSCĐ.................................................................. 105
7.2.4. Báo cáo kết quả hoạt động sự nghiệp có thu..................................................... 106
7.2.5. Thuyết minh báo cáo tài chính.......................................................................... 108
5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
TSCĐ : Tài sản cố định
HCSN : Hành chính sự nghiệp
TK : Tài khoản
TSCĐHH : Tài sản cố định hữu hình
TSCĐVH : Tài sản cố định vô hình
SXKD : Sản xuất kinh doanh
HĐTX : Hoạt động thường xuyên
KP : Kinh phí
NSNN : Ngân sách nhà nước
ĐV : Đơn vị
BHXH : Bảo hiểm xã hội
BHYT : Bảo hiểm y tế
KPCĐ : Kinh phí công đoàn
BHTN : Bảo hiểm thất nghiệp
CNV : Công nhân viên
BH : Bảo hiểm
XDCB : Xây dựng cơ bản
KPHĐ : Kinh phí hoạt động
KPDA : Kinh phí dự án
DTKP : Dự toán kinh phí
BCTC : Báo cáo tài chính
ĐVT : Đơn vị tính
BCTC : Báo cáo tài chính
GTGT : Giá trị gia tăng
TGNH : Tiền gửi ngân hàng
TTĐB : Tiêu thụ đặc biệt
NK : Nhập khẩu
TT : Thực tế
VL, DC : Vật liệu, dụng cụ
TK : Trong kỳ
ĐK : Đầu kỳ
NVL : Nguyên vật liệu
VND : Việt Nam đồng
ĐĐH : Đơn đặt hàng
