Bài giảng Kết cấu động cơ đốt trong: Chương 4 - Hệ thống bôi trơn

CHÖÔNG IV : HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN<br /> Ñuõa ñaåy<br /> <br /> Loïc nhôùt tinh<br /> <br /> Con ñoäi<br /> <br /> Caïcte nhôùt<br /> Seân cam<br /> <br /> Nhoâng coát<br /> maùy<br /> <br /> Thaân maùy<br /> Truïc cam<br /> Ñöôøng Nhôùt<br /> chính<br /> Truïc khuyûu Thanh truyeàn<br /> <br /> Piston<br /> <br /> Bôm nhôùt<br /> Loïc nhôùt thoâ<br /> <br /> Caïcte nhôùt<br /> 1<br /> <br /> CHÖÔNG IV : HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN<br /> <br /> 4.1 NHIEÄM VUÏ CUÛA HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN VAØ COÂNG DUÏNG CUÛA DAÀU NHÔØN:<br /> - Heä thoáng boâi trôn cuûa ñoäng cô ñoát<br /> trong coù nhieäm vuï ñöa daàu ñeán caùc maët ma saùt,<br /> ñoàng thôøi loïc saïch nhöõng taïp chaáùt laãn trong daàu<br /> nhôøn khi daàu nhôøn taåy röûa caùc maët ma saùt naøy<br /> vaø laøm maùt daàu nhôøn ñeå ñaûm baûo tính naêng hoaù<br /> lyù cuûa noù.<br /> - Heä thoáng boâi trôn cuûa caùc loaïi ñoäng cô<br /> ñoát trong ñeàu duøng daàu nhôøn ñeå laøm giaûm ma<br /> saùt cuûa oå truïc, ñöa nhieät löôïng do ma saùt sinh ra<br /> ra khoûi oå truïc. Ngoaøi ra daàu nhôøn coøn baûo veä<br /> caùc beà maët cuûa caùc chi tieát trong ñoäng cô khoâng<br /> bò gæ (oxyt hoaù beà maët).<br /> - Daàu boâi trôn (daàu nhôøn) duøng trong<br /> caùc heä thoáng boâi trôn coù raát nhieàu loaïi. Löïa choïn<br /> söû duïng loaïi daàu nhôøn naøo tuyø thuoäc vaøo möùc<br /> ñoä phuï taûi cuûa oå truïc tính naêng toác ñoä vaø möùc<br /> ñoä cöôøng hoaù cuûa ñoäng cô. Nhöng noùi chung,<br /> daàu nhôøn trong ñoäng cô ñoát trong coù 4 coâng<br /> duïng cô baûn sau ñaây:<br /> 2<br /> <br /> CHÖÔNG IV : HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN<br /> <br /> 1- Boâi trôn caùc beà maët ma saùt, laøm giaûm toån thaát ma saùt: Trong tröôøng<br /> hôïp naøy daàu nhôøn ñoùng vai troø chaát lieäu trung gian ñeäm vaøo giöõa caùc beà maët ma<br /> saùt coù chuyeån ñoäng töông ñoái vôùi nhau khieán cho caùc maët ma saùt khoâng tröïc tieáp<br /> tieáp xuùc vôùi nhau. Chính caên cöù vaøo tính chaát naøy maø ngöôøi ta phaân loaïi ma saùt<br /> tröôït cuûa oå truïc thaønh 4 loaïi:<br /> -Ma saùt khoâ xaûy ra khi giöõa hai beà maët ma saùt hoaøn toaøn khoâng coù daàu<br /> nhôøn, caùc maët ma saùt tröïc tieáp tieáp xuùc vôùi nhau.<br /> -Ma saùt öôùt xaûy ra khi giöõa hai beà maët ma sa(t coù moät lôùp daàu boâi trôn<br /> khieán trong quaù trình chuyeån ñoäng caùc maët ma saùt hoaøn toaøn khoâng tieáp xuùc tröïc<br /> tieáp vôùi nhau.<br /> -Ma saùt nöûa khoâ hoaëc nöûa öôùt xaûy ra khi maøng daàu nhôøn ngaên caùch beà<br /> maët ma saùt bò phaù hoaïi. Maët ma saùt tieáp xuùc cuïc boä ôû nhöõng vuøng maøng daàu<br /> nhôøn bò phaù hoaïi.<br /> -Ma saùt tôùi haïn: laø traïng thaùi trung gian giöõa ma saùt khoâ vaø ma saùt öôùt.<br /> Khi xaûy ra ma saùt tôùi haïn, treân maët ma saùt toàn taïi moät maøng daàu raát moûng, maøng<br /> daàu naøy chòu taùc duïng cuûa löïc phaân töû cuûa beà maët kim loaïi neân baùm chaët treân beà<br /> maët kim loaïi vaø maát khaû naêng löu ñoäng. Vì vaäy trong tröôøng hôïp naøy, löïc ma saùt<br /> quyeát ñònh bôûi quaù trình saûn sinh do keát quaû cuûa löïc töông taùc giöõa beà maët ma saùt<br /> vaø maøng daàu nhôøn.<br /> 3<br /> <br /> CHÖÔNG IV : HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN<br /> <br /> Heä soá<br /> <br /> ma saùt<br /> <br /> Ma saùt khoâ<br /> <br /> Ma saùt öôùt<br /> <br /> Gang vôùi gang<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 0,07 - 0,12<br /> <br /> Gang vôùi ñoàng<br /> <br /> 0,15 - 0,2<br /> <br /> 0,07 - 0,15<br /> <br /> Theùp vôùi theùp<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 0,05 - 0,1<br /> <br /> Theùp vôùi ñoàng<br /> <br /> 0,15<br /> <br /> 0,01 - 0,15<br /> <br /> Theùp vôùi Babit<br /> <br /> 0,25 - 0,28<br /> <br /> 0,05 - 0,1<br /> <br /> Theùp vôùi Nhoâm<br /> <br /> 0,20<br /> <br /> 0,05 - 0,1<br /> <br /> Vaät lieäu oå truïc<br /> <br /> 4<br /> <br /> CHÖÔNG IV : HEÄ THOÁNG BOÂI TRÔN<br /> <br /> 2 - Laøm maùt oå truïc: Trong quaù trình laøm vieäc, coâng do toån<br /> thaát ma saùt chuyeån bieán thaønh nhieät naêng laøm nhieät ñoä cuûa oå truïc<br /> taêng leân raát cao. Neáu khoâng coù daàu nhôøn, caùc ma saùt seõ bò quaù<br /> noùng roài hö hoûng. Vì vaäy, daàu nhôøn trong tröôøng hôïp naøy ñaõû ñoùng<br /> vai troø chaát loûng laøm maët oå truïc, taûi nhieät löôïng do ma saùt sinh ra<br /> khoûi oå truïc, ñaûm baûo nhieät ñoä laøm vieäc bình thöôøng cuûa oå truïc.<br /> Caàn phaûi löu yù raèng nhieät hoaù hôi cuûa daàu nhôøn chæ vaøo<br /> khoaûng 40  70kcal/kg (trong khi ñoù nhieät hoaù hôi cuûa nöôùc laø<br /> 590kcal/kg) vaø khaû naêng daãn nhieät cuûa daàu nhôøn cuõng raát nhoû<br /> (0,0005 cal/0C.g.s; trong khi aáy, cuûa nöôùc laø 0,0015cal/0C.g.s).<br /> Nhöng nöôùc khoâng theå thay theá ñöôïc chöùc naêng cuûa daàu nhôøn. Vì<br /> vaäy, ñeå daàu nhôøn phaùt huy ñöôïc taùc duïng laøm maùt caùc maët ma saùt,<br /> bôm daàu nhôøn cuûa heä thoáng boâi trôn phaûi cung caáp cho caùc maët ma<br /> saùt moät löôïng daàu khaù lôùn.<br /> 5<br /> <br />