1
4-1
Chương 3
Hành vi của nhà sản xuất
Nội dung chương
Mối quan hệ giữa sản xuất và chi phí
Hàm sản xuất
Quan hệ sản xuất trong ngắn hạn
Đường đẳng lượng (Isoquant)
Sự thay thế giữa các yếu tố sản xuất
Quan hệ sản xuất trong dài hạn
Chi phí
Phân Loại Chi Phí
Đường đẳng phí (Isocost)
Chi Phí Trong Ngắn Hạn
Chi Phí Trong Dài Hạn
2
Hàm sản xuất
Mức sản lượng cao nhất doanh nghiệp có thể tạo ra
bằng sự kết hợp các yếu tố sản xuất đầu vào.
Hàm sản xuất có dạng: Q = f(X1, X2, X3, …, Xn)
Sản lượng sản xuất (Q) được xác định bằng số lượng nguyên
vật liệu đầu vào khác nhau được sử dụng.
Hàm sản xuất thể hiện quy trình nào khả thi về mặt kỹ thuật
khi doanh nghiệp vận hành hiệu quả.
Hàm sản xuất trong trường hợp chỉ xét hai yếu tố đầu vào là
Lao động (L) và Vốn (K) sẽ có dạng: Q = f(K,L).
Hàm sản xuất
Quá trình sản xuất
Đầu vào Quá trình
Đầu ra
Đất
Lao động
Vốn
Sản phẩm
hay dịch vụ
tạo ra
giá trị gia tăng
3
Hàm sản xuất
Hàm sản xuất ngắn hạn: khoảng thời gian có ít nhất
một yếu tố sản xuất không đổi yếu tố cố định và
yếu tố biến đổi.
Hàm sản xuất dài hạn: Thời gian đủ dài để tất cả
các yếu tố sản xuất trở thành yếu tố biến đổi.
Sản xuất trong ngắn hạn
Trong ngắn hạn có ít nhất 1 yếu tố không đổi. Nếu chỉ có 2
yếu tố sản xuất K và L: K là yếu tố sản xuất cố định, L là yếu
tố sản xuất biến đổi Q chỉ phụ thuộc vào L.
Phản ảnh cách doanh nghiệp phản ứng khi có sự thay đổi
của sản lượng.
Có thể tăng hoặc giảm sản lượng bằng cách dùng ít hoặc
nhiều hơn yếu tố sản xuất.
Việc tăng tổng năng lực chỉ có thể xảy ra trong dài hạn.
4
Sản xuất trong ngắn hạn
Các khái niệm
Tổng sản phẩm: tổng sản lượng sản xuất Q
Năng suất trung bình của yếu tố sản xuất (APX):
Mức sản lượng tạo ra của từng đơn vị yếu tố đầu
vào, được xác định bằng cách lấy tổng sản lượng Q
chia cho số lượng yếu tố sản xuất biến đổi được sử
dụng.
Sản xuất trong ngắn hạn
Năng suất trung bình của lao động (APL) là số sản
phẩm tính trung bình cho mỗi lao động sản xuất ra:
APLcó đặc điểm:
Khi gia tăng lượng lao động sử dụng (L) thì APL
tăng dần và đạt cực đại. Nếu tiếp tục gia tăng lao
động thì APLgiảm dần.
5
Sản xuất trong ngắn hạn
Năng suất biên (Sản phẩm cận biên - MPX):
Năng suất biên của một yếu tố sản xuất biến đổi là phần
thay đổi trong tổng sản lượng khi thay đổi một đơn vị yếu
tố sản xuất biến đổi, trong khi các yếu tố sản xuất khác
được giữ nguyên.
Năng suất biên của lao động (MPL): là mức sản lượng
tăng thêm trong tổng sản lượng khi sử dụng thêm một đơn
vị lao động, khi các yếu tố sản xuất khác được giữ nguyên.
L
Q
L
MP
Sản xuất trong ngắn hạn
Năng suất biên của lao động (MPL)
Chính là độ dốc của đường tổng sản lượng.
Nếu hàm sản xuất liên tục thì MPLcó thể được tính bằng
cách lấy đạo hàm bậc nhất của hàm sản xuất (MPL=
dQ/dL).
Ví dụ: Hàm sản xuất có dạng: Q = K*(L - 2)
Năng suất biên của lao động: MPL= dQ/dL = K
Năng suất biên của vốn: MPK= dQ/dK = L – 2