Baøi giaûng 8
Caàu caù nhaân vaø caàu thò tröôøng
Nội dung
Caàu caù nhaân
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá
Caàu thò tröôøng
Caùc ngoại taùc maïng löôùi
25. 10. 2015 2 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu caù nhaân
Ñöôøng caàu cuûa caù nhaân veà moät saûn phaåm phaûn aùnh moái quan heä giöõa soá löôïng saûn phaåm maø một ngöôøi seõ mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau cuûa saûn phaåm (caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi)
Lieäu giöõa chuùng coù moái quan heä nghòch
bieán nhö tieân nghieäm?
25. 10. 2015 3 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi giaù
y 10
Giaû ñònh: I = $20 PY = $2 PX = $2, $1, $.50
A
6
D
5
U1
B
U3
4
U2
x
4
12
20
40
25. 10. 2015 4 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi giaù
y
Ñöôøng giaù caû – tieâu duøng laø taäp hôïp nhöõng phoái hôïp (roå haøng) toái öu khi giaù moät haøng hoaù thay ñoåi, caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi.
A
6
U1
Ñöôøng giaù caû – tieâu duøng D
5
B
U3
4
U2
x
4
12
20
40
25. 10. 2015 5 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi giaù hình thaønh ñöôøng caàu
Px
E
$2.00
Ñöôøng caàu caù nhaân chæ ra soá löôïng moät loaïi haøng maø ngöôøi tieâu duøng seõ mua öùng vôùi moãi möùc giaù cuûa haøng hoùa ñoùù.
G
$1.00
Ñöôøng caàu
$.50
H
4
12
20
x
25. 10. 2015 6 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi thu nhaäp
y
Giaû ñònh: Px = $1 Py = $2 I = $10, $20, $30
Ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng
D
7
U3
B
5
U2
A
Ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng laø taäp hôïp nhöõng phoái hôïp toái öu (roå haøng) khi thu nhaäp thay ñoåi, caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi.
3
U1
4
10
16
x
25. 10. 2015 7 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng cuûa söï thay ñoåi thu nhaäp laøm ñöôøng caàu dòch chuyeån
Px
Khi thu nhaäp taêng töø $10 leân $20, $30, ñöôøng caàu cuûa ngöôøi tieâu duøng seõ dòch chuyeån sang phaûi.
E
G
H
$1.00
d3
d2
d1
x
4
10
16
25. 10. 2015 8 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu caù nhaân
Nhöõng thay ñoåi veà thu nhaäp
Khi thu nhaäp gia taêng seõ laøm dòch chuyeån ñöôøng ngaân saùch sang phaûi, tieâu duøng gia taêng doïc theo ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng.
Ñoàng thôøi, thu nhaäp gia taêng seõ laøm dòch
chuyeån ñöôøng caàu sang phaûi.
25. 10. 2015 9 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu caù nhaân
Haøng thoâng thöôøng - Haøng caáp thaáp
Khi ñöôøng thu nhaäp-tieâu duøng coù ñoä doác döông:
Löôïng caàu taêng khi thu nhaäp taêng. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp laø soá döông. Ñaây laø haøng thoâng thöôøng.
25. 10. 2015 10 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu caù nhaân
Haøng thoâng thöôøng - Haøng caáp thaáp
Khi ñöôøng thu nhaäp-tieâu duøng coù ñoä doác aâm:
Löôïng caàu giaûm khi thu nhaäp taêng. Ñoä co giaõn cuûa caàu theo thu nhaäp laø soá aâm Ñaây laø haøng caáp thaáp.
25. 10. 2015 11 Ñaëng Vaên Thanh
Haøng thoâng thöôøng vaø haøng caáp thaáp
15
Ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng
Y
C
Caû X vaø Y ñeàu laø haøng thoâng thöôøng trong ñoaïn A vaø B...
10
U3
B
5
… tuy nhieân X trôû thaønh haøng caáp thaáp khi ñöôøng thu nhaäp – tieâu duøng quay höôùng vaøo trong, giöõa B vaø C.
U2
A
U1
X
20
5
10
30
25. 10. 2015 12 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu caù nhaân
Ñöôøng Engel
Ñöôøng Engel phaûn aùnh moái quan heä giöõa löôïng haøng hoùa tieâu duøngï vôùi thu nhaäp. Neáu laø haøng hoùa thoâng thöôøng, ñöôøng Engel
coù ñoä doác döông (doác leân).
Neáu laø haøng hoùa caáp thaáp, ñöôøng Engel coù ñoä
aâm (doác xuoáng).
25. 10. 2015 13 Ñaëng Vaên Thanh
Ñöôøng Engel
30
I
20
Ñoái vôùi haøng thoâng thöôøng, ñöôøng Engel doác leân
10
x
0
4
8
12
16
25. 10. 2015 14 Ñaëng Vaên Thanh
Ñöôøng Engel
30
I
Haøng caáp thaáp
20
Ñoái vôùi haøng caáp thaáp, ñöôøng Engel doác xuoáng
Haøng thoâng thöôøng
10
x
0
4
8
12
16
25. 10. 2015 15 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá
Giaù cuûa moät haøng hoùa giaûm gaây ra hai taùc ñoäng: taùc ñoäng thay theá & taùc ñoäng thu nhaäp Taùc ñoäng thay theá
Ngöôøi tieâu duøng coù khuynh höôùng mua nhieàu haøng hoùa coù giaù reû hôn, vaø mua ít haøng hoùa coù giaù töông ñoái ñaét hôn.
Taùc ñoäng thu nhaäp
Söùc mua thöïc cuûa ngöôøi tieâu duøng taêng leân khi giaù cuûa moät haøng hoùa giaûm.
25. 10. 2015 16 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá
Taùc ñoäng thay theá
Taùc ñoäng thay theá laø söï thay ñoåi soá löôïng tieâu duøng cuûa moät haøng hoùa gaén lieàn vôùi thay ñoåi giaù cuûa haøng hoùa ñoù vôùi möùc thoûa duïng khoâng ñoåi.
Khi giaù cuûa moät haøng hoùa giaûm, taùc ñoäng
thay theá luoân laøm taêng löôïng caàu haøng hoùa ñoù, vaø ngöôïc laïi.
25. 10. 2015 17 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá
Taùc ñoäng thu nhaäp
Taùc ñoäng thu nhaäp laø söï thay ñoåi soá löôïng
tieâu duøng cuûa moät haøng hoùa do söùc mua thay ñoåi, vôùi möùc giaù khoâng ñoåi.
Khi thu nhaäp thöïc taêng, löôïng caàu haøng hoùa
coù theå taêng hoaëc giaûm.
Ngay caû ñoái vôùi haøng hoùa caáp thaáp, taùc ñoäng thu nhaäp ít khi aûnh höôûng maïnh hôn taùc ñoäng thay theá.
25. 10. 2015 18 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá: Haøng hoùa thoâng thöôøng
y
Khi giaù cuûa X giaûm, löôïng tieâu duøng taêng töøø x1 ñeán x2 laøø toång cuûa hai taùc ñoäng
R
y1
A
Taùc ñoäng thay theá, x1x/, giaù töông ñoái thay ñoåi nhöng thu nhaäp thöïc (ñoä thoûa duïng) khoâng ñoåi.
D
B
Taùc ñoäng thu nhaäp, x/x2, giaù töông ñoái khoâng ñoåi nhöng söùc mua taêng.
y2
Taùc ñoäng thay theá
U1
O
S
T
x1
x2
x/ Toång taùc ñoäng
U2 x Taùc ñoäng thu nhaäp
25. 10. 2015 19 Ñaëng Vaên Thanh
Ñöôøng caàu thoâng thöôøng vaø ñöôøng caàu buø ñaép
Px
A
Px1
B
Px2
Ñöôøng caàu thoâng thöôøng
G
Ñöôøng caàu buø ñaép
x
x/
x2
x1
25. 10. 2015 20 Ñaëng Vaên Thanh
Taùc ñoäng thu nhaäp vaø taùc ñoäng thay theá: Haøng hoùa caáp thaáp
y
R
A
B
Do X laø haøng caáp thaáp, taùc ñoäng thu nhaäp ngược chiều với taùc ñộng thay thế. Tuy nhieân, taùc ñoäng thay theá lôùn hôn taùc ñoäng thu nhaäp neân löôïng caàu vaãn taêng
U2
D
Taùc ñoäng thay theá
U1
O
x/
S
T
x2
x
x1 Toång taùc ñoäng
Taùc ñoäng thu nhaäp
25. 10. 2015 21 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu thò tröôøng
Ñöôøng caàu thò tröôøng
Theå hieän moái quan heä giöõa soá löôïng cuûa moät haøng hoaù maø taát caû nhöõng ngöôøi tieâu duøng treân thò tröôøng seõ mua töông öùng vôùi caùc möùc giaù khaùc nhau cuûa haøng hoaù ñoù (caùc yeáu toá khaùc khoâng ñoåi).
Laø toång coäng cuûa caùc ñöôøng caàu caù nhaân theo
soá löôïng
25. 10. 2015 22 Ñaëng Vaên Thanh
Xaùc ñònh ñöôøng caàu thò tröôøng
Giaù Caù nhaân A Caù nhaân B Caù nhaân C Thò tröôøng ($)
(ñôn vò)
(ñôn vò)
(ñôn vò)
(ñôn vò)
1
6
10
16
32
2
4
8
13
25
3
2
6
10
18
4
0
4
7
11
5
0
2
4
6
25. 10. 2015 23 Ñaëng Vaên Thanh
Ñöôøng caàu thò tröôøng
5
Giaù
4
Ñöôøng caàu thi tröôøng ñöôïc xaùc ñònh baèng caùch coäng caùc ñöôøng caàu caù nhaân theo phương ngang.
3
Ñöôøng caàu thò tröôøng
2
1
D
dA
dB
dC
Löôïng
5
10
15
20
25
30
0
25. 10. 2015 24 Ñaëng Vaên Thanh
Caàu thò tröôøng
Hai ñaëc ñieåm quan troïng
1) Ñöôøng caàu thò tröôøng seõ dòch chuyeån sang phaûi khi coù nhieàu ngöôøi tieâu duøng tham gia thò tröôøng.
2) Caùc nhaân toá taùc ñoäng ñeán caùc ñöôøng caàu caù nhaân seõ cuõng taùc ñoäng ñeán ñöôøng caàu thò tröôøng.
25. 10. 2015 25 Ñaëng Vaên Thanh
Caùc ngoaïi taùc maïng löôùi
Ngoaïi taùc maïng löôùi thuaän xaûy ra neáu coù nhieàu ngöôøi mua hôn hoaëc löôïng caàu cuûa moät caù nhaân taêng leân khi löôïng mua cuûa nhöõng ngöôøi tieâu duøng khaùc taêng.
Ngoaïi taùc maïng löôùi nghòch laø tröôøng
hôïp ngöôïc laïi.
25. 10. 2015 26 Ñaëng Vaên Thanh
Ngoaïi taùc maïng löôùi thuaän: hieäu öùng traøo löu
Ñieàu naøy aùm chæ ñeán loøng khao khaùt theo moát, laø mong muoán coù moät haøng hoùa do phaàn lôùn nhöõng ngöôøi khaùc ñeàu coù noù.
Ñaây laø muïc tieâu chính cuûa caùc chieán dòch tieáp
thò vaø quaûng caùo (ñoái vôùi caùc saûn phaåm ñoà chôi, quaàn aùo …).
25. 10. 2015 27 Ñaëng Vaên Thanh
Ngoaïi taùc maïng löôùi thuaän: hieäu öùng traøo löu
D20
D40 D60 D80 D100
P
Giaû söû giaù giaûm töø $30 xuoáng $20. Neáu khoâng coù hieäu öùng traøo löu, löôïng caàu seõ chæ taêng ñeán 52.
$30
Tuy nhieân do coù nhieàu ngöôøi mua hôn, noù trôû thaønh moät traøo löu vaø löôïng caàu seõ taêng hôn nöõa.
$20
Caàu
Taùc ñoäng giaù ñôn thuaàn
Taùc ñoäng taâm lyù ñaùm ñoâng
Q
20
40
60
80
100
52
25. 10. 2015 28 Ñaëng Vaên Thanh
Ngoaïi taùc maïng löôùi nghòch: hieäu öùng thích chôi troäi
Hieäu öùng thích chôi troäi noùi leân
mong muoán ñöôïc sôû höõu nhöõng loaïi haøng hoùa rieâng bieät, duy nhaát.
Löôïng caàu cuûa moät loaïi haøng “chôi troäi” caøng nhieàu hôn thì soá ngöôøi coù noù caøng ít hôn.
25. 10. 2015 29 Ñaëng Vaên Thanh
Ngoaïi taùc maïng löôùi nghòch: Hieäu öùng thích chôi troäi
P
Caàu
$30,000
Ñöôøng caàu laø ít co giaõn do haøng hoùa coù tính “chôi troäi”, löôïng caàu seõ giaûm nhieàu neáu caøng coù nhieàu ngöôøi mua haøng. Do ñoù löôïng baùn seõ giaûm.
Taùc ñoäng roøng
Taùc ñoäng thích chôi troäi
$15,000
D2
D4
D6
D8
Q
2
6
8
14
4 Taùc ñoäng giaù ñôn thuaàn
25. 10. 2015 30 Ñaëng Vaên Thanh