Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công: Bài 20

Ñònh giaù trong ñieàu kieän coù söùc maïnh thò tröôøng

Caùc nội dung chính

 Phaân bieät giaù caáp moät, caáp hai, caáp ba

 Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm vaø ñònh

giaù luùc cao ñieåm

 Giaû caû hai phaàn

 Quaûng caùo

Phaân bieät giaù laø gì?

 Phaân bieät giaù laø vieäc baùn moät haøng hoùa vôùi

nhöõng möùc giaù khaùc nhau cho:

 nhöõng ngöôøi (nhoùm ngöôøi) tieâu duøng khaùc nhau

 nhöõng khoái löôïng tieâu duøng khaùc nhau, vaø

 nhöõng thôøi ñieåm tieâu duøng khaùc nhau

Phaân bieät giaù caáp moät

 Laø baùn haøng vôùi nhöõng möùc giaù khaùc

nhau theo ñuùng baèng möùc saün loøng chi traû cuûa moãi khaùch haøng.

 Coøn goïi laø phaân bieät giaù caáp moät hoaøn

haûo

Lôïi nhuaän gia taêng töø phaân bieät giaù caáp moät

Khi chöa coù chính saùch phaân bieät giaù, saûn löôïng laø Q* vaø giaù laø P*. TR-TVC laø vuøng dieän tích giöõa caùc ñöôøng MC & MR (maøu vaøng).

$/Q Pmax

Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng laø vuøng dieän tích naêm treân P* vaø döôùi ñöôøng caàu

P*

Vôùi chính saùch phaân bieät giaù caáp 1 hoaøn haûo, ñöôøng MR môùi truøng vôùi ñöôøng caàu PC

D = AR

Q

Q*

Q**

Lôïi nhuaän gia taêng töø phaân bieät giaù caáp moät

$/Q

Thaëng dö ngöôøi tieâu duøng khi khoâng coù phaân bieät giaù

Pmax

TR-TVC khi aùp duïng moät möùc giaù duy nhaát laø P*.

MC

P*

PC

Lôïi nhuaän taêng theâm do aùp duïng chính saùch phaân bieät giaù caáp moät hoaøn haûo

D

MR

Q

Q*

Q**

Phaân bieät giaù caáp moät hoaøn haûo

 Moâ hình naøy chuû yeáu chöùng minh lôïi nhuaän seõ gia taêng khi aùp duïng chính saùch phaân bieät giaù ôû moät möùc ñoä naøo ñoù.

 Ví duï veà phaân bieät giaù khoâng hoaøn haûo laø

ngöôøi baùn coù khaû naêng phaân khuùc thò tröôøng vaø ñöa ra caùc möùc giaù khaùc nhau cho cuøng moät loïai saûn phaåm:  Luaät sö, baùc syõ, keá toaùn vieân

 Ngöôøi baùn xe oâ toâ

Phaân bieät giaù caáp hai

Phaân bieät giaù caáp 2 laø vieäc ñònh giaù phaân bieät theo soá löôïng haøng tieâu thuï

$/Q

P1

P0

Khi chöa coù chính saùch giaù phaân bieät: P = P0 vaø Q = Q0. Vôùi giaù caû phaân bieät caáp 2, seõ aùp duïng 3 möùc giaù P1, P2 vaø P3.

P2

P3

Q0

Q1

Q2

Q3

Tính kinh teá theo quy moâ cho pheùp: • Taêng thaëng dö ngöôøi tieâu duøng • Lôïi nhuaän doanh nghieäp nhieàu hôn

khoái 1

khoái 2

khoái 3

Giá bán lẻ điện tiêu dùng tại TP.HCM (áp dụng từ 01/06/2014) chưa có VAT

Đơn vị tính: đồng/kwh

Cho kwh từ 0 – 50

1.388 Cho kwh từ 51 – 100

1.433 Cho kwh từ 101 – 200

1.660

2.082 Cho kwh từ 201 – 300

Cho kwh từ 301 - 400

2.324

2.399 Cho kwh từ 401 trở lên

Phaân bieät giaù caáp ba

 Ñieàu kieän aùp duïng phaân bieät caáp ba

1) Coâng ty phaûi coù söùc maïnh thò tröôøng.

2) Coù nhöõng nhoùm khaùch haøng khaùc nhau coù möùc saün loøng chi traû khaùc nhau (ñoä co giaõn

cuûa caàu khaùc nhau).

3) Coâng ty phaûi coù caên cöù ñeå phaân bieät nhöõng

nhoùm khaùch haøng.

4) Ngaên chaën ñöôïc söï mua ñi baùn laïi

Phaân bieät giaù caáp ba

C(QT) = toång chi phí; QT = Q1 + Q2 Lôïi nhuaän p = P1Q1 + P2Q2 - C(QT)

   Töông töï:  Lôïi nhuaän toái ña khi: MR1 = MR2 = MC

 Ñaët phaàn gia taêng p cuûa nhoùm 1 = 0

Phaân bieät giaù caáp ba

 Xaùc ñònh caùc möùc giaù töông ñoái

 Ñònh giaù cao hôn cho nhoùm khaùch haøng coù ñoä co giaõn cuûa caàu thaáp hôn

Phaân bieät giaù caáp ba

 Ví duï: E1 = -2 & E2 = -4

P1 neân gaáp 1,5 laàn P2

Phân biệt giá cấp 2 và cấp 3

12/11/2015

Ñaëng Vaên Thanh

Kinh teá hoïc veà phieáu mua haøng vaø khaáu tröø giaù

Giaù caû phaân bieät

 Nhöõng ngöôøi tieâu duøng coù ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù cao thöôøng coù xu höôùng söû duïng phieáu mua haøng giaûm giaù/phieáu khaáu tröø giaù nhieàu hôn so vôùi ngöôøi coù ñoä giaõn cuûa caàu theo giaù keùm.

 Caùc chöông trình phieáu mua haøng giaûm giaù vaø phieáu khaáu tröø giaù cho pheùp doanh nghieäp thöïc hieän chieán löôïc phaân bieät giaù.

Kinh teá hoïc veà phieáu mua haøng vaø khaáu tröø giaù

 Ví duï

 P2 tính cho ngöôøi coù söû duïng phieáu giaûm giaù(E2 =-4)

 P1 tính cho ngöôøi khoâng söû duïng phieáu giaûm giaù(E1=-2) Söû duïng:

Giaù cuûa ngöôøi khoâng söû duïng neân cao gaáp 1,5 laàn

ngöôøi coù söû duïng phieáu giaûm giaù

 Hoaëc, neáu saûn phaåm thoâng thöôøng ñöôïc baùn vôùi giaù 15 ngaøn, thì phieáu giaûm giaù neân coù giaù trò laø 5 ngaøn.

Phân biệt giá cấp ba

Coupon (phiếu giảm giaù)

12/11/2015

Ñaëng Vaên Thanh

Phân biệt giá cấp ba

Chương trình buø giaù sau

12/11/2015

Ñaëng Vaên Thanh

Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm

 Phaân khuùc thò tröôøng theo thôøi gian

 Trong giai ñoaïn ñaàu, coâng ty ñöa saûn phaåm ra thò tröôøng soá löôïng ít ñeå phuïc vuï cho nhoùm khaùch haøng coù möùc saün loøng chi traû cao, ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù thaáp.

 Saùch môùi, bìa cöùng

 Phim môùi

 Maùy vi tính theá heä môùi

Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm

 Phaân khuùc thò tröôøng theo thôøi gian

 Moät khi thò tröôøng naøy ñaõ ñaït lôïi nhuaän toái ña, doanh nghieäp seõ haï giaù nhaèm thu huùt nhoùm khaùch haøng ñaïi chuùng coù ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù cao

 Caùc cuoán saùch bìa meàm

 Caùc phim qua ñôït

 Chieát khaáu maùy vi tính

Phân biệt giá theo thời điểm

SAÙCH Harry Potter tập 6

Ngaøy 30/06/05: chỉ coù 1000 cuốn ñược baùn vôùi giaù 350.000 ñoàng/cuốn

Ngaøy 15/09/05: 15000 cuốn ñược phaùt haønh với giaù 80.000 ñoàng/cuoán

12/11/2015

Ñaëng Vaên Thanh

Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm

$/Q

Khaùch haøng ñöôïc chia thaønh hai nhoùm theo thôøi gian. ÔÛ giai ñoaïn ñaàu, caàu keùm co giaõn neân giaù ñöôïc ñònh ôû möùc P1 .

P1

Theo thôøi gian, caàu trôû neân co giaõn hôn vaø giaù giaûm ñeå thu huùt soá ñoâng khaùch haøng treân thò tröôøng.

AC = MC

MR2 D1 MR1

Q

Q1

Q2

Phaân bieät giaù theo thôøi ñieåm vaø giaù caû luùc cao ñieåm Giaù caû luùc cao ñieåm

 Caàu moät soá haøng hoùa seõ taêng cao vaøo moät

soá thôøi ñieåm.  Giao thoâng giôø cao ñieåm  Ñieän naêng - luùc chieàu toái vaøo muøa heø  Khu du lòch vaøo ngaøy cuoái tuaàn

Giaù caû luùc cao ñieåm

$/Q MC

Giaû luùc cao ñieåm = P1 .

Giaù ngoaøi giôø cao ñieåm = P2

MR1

D2

MR2

Q

Q2

Q1

Giaû caû hai phaàn

 Vieäc tieâu thuï moät haøng hoùa vaø dòch vuï coù theå ñöôïc

chia thaønh 2 quyeát ñònh, vaø do ñoù coù hai giaù.

 Ví duï

1) Coâng vieân giaûi trí

 Mua veù vaøo coång  Mua veù troø chôi vaø thöùc aên trong coâng vieân

2) Caâu laïc boä quaàn vôït hay bôi loäi

 Phí gia nhaäp (Hoäi phí)  Leä phí chôi moãi laàn

3) Ñieän thoaïi

 Phí thueâ bao  Phí söû duïng

Giaû caû hai phaàn

 Quyeát ñònh veà giaù laø ñònh ra phí gia nhaäp

(T) vaø phí söû duïng (P).

 Löïa choïn söï ñaùnh ñoåi giöõa phí gia nhaäp

thaáp vaø giaù söû duïng cao hay phí gia nhaäp cao vaø giaù söû duïng thaáp.

Giaù caû hai phaàn vôùi moät ngöôøi tieâu duøng

$/Q

Ñònh möùc giaù söû duïng P* = MC. Möùc phí gia nhaäp T* ñöôïc ñònh baèng vôùi thaëng dö cuûa ngöôøi tieâu duøng.

Q

Giaù caû hai phaàn vôùi hai ngöôøi tieâu duøng

Möùc giaù P* lôùn hôn MC. Möùc phí gia nhaäp T* baèng vôùi thaëng dö tieâu duøng cuûa ngöôøi coù möùc saün loøng chi traû thaáp hôn

$/Q

p  2T* (P* -MC)* (Q1 +Q2)

A

p lôùn hôn 2 laàn dieän tích ABC

P*

MC=AC

B

C

Q

Q2

Q1

Giaû caû hai phaàn vôùi nhieàu ngöôøi tieâu duøng khaùc nhau

 Khoâng coù caùch tính chính xaùc P* vaø T* trong thöïc teá

neân phaûi thöû nghieäm vaø ñieàu chænh.

 Phaûi xem xeùt vieäc ñaùnh ñoåi giöõa phí gia nhaäp T* vaø phí

söû duïng P*.

 Phí gia nhaäp thaáp: lôïi nhuaän töø baùn saûn phaåm (P-MC)* n cao

 Phí gia nhaäp cao: lôïi nhuaän töø baùn saûn phaåm (P-MC)* n thaáp

 Ñeå xaùc ñònh keát hôïp toái öu, tieán haønh choïn nhieàu

keát hôïp cuûa P,T.

 Choïn keát hôïp naøo laøm toái ña hoùa lôïi nhuaän.

Giaù caû hai phaàn vôùi nhieàu ngöôøi tieâu duøng khaùc nhau









( T T n )

 ( P

) n Q ( ) MC

p p p a s



Lôïi nhuaän

soá ngöôøi gia nhaäp

:töø phí gia nhaäp

: töø baùn haøng

T T*

Giaû caû hai phaàn

 Quy taéc kinh nghieäm

 Caàu gioáng nhau: Choïn P xaáp xæ MC vaø T cao  Caàu khaùc nhau: Choïn P cao vaø T thaáp.

Quaûng caùo

 Caùc giaû ñònh

 Doanh nghieäp chæ ñònh ra moät möùc giaù  Doanh nghieäp ñaõ bieát Q(P,A) Löôïng caàu tuyø thuoäc vaøo giaù vaø quaûng caùo

nhö theá naøo?

Taùc ñoäng cuûa quaûng caùo

$/Q

AR’ AC’

P0

MR’

Q

Q0

Q1

12/11/2015

Ñaëng Vaên Thanh

Quaûng caùo

 Löïa choïn giaù baùn vaø chi phí quaûng caùo

Quaûng caùo

 Moät quy taéc kinh nghieäm veà Quaûng caùo

Quaûng caùo

 Moät quy taéc kinh nghieäm cuûa quaûng caùo  Ñeå toái ña hoùa lôïi nhuaän, tyû leä giöõa chi phí

quaûng caùo vaø doanh thu cuûa doanh nghieäp phaûi baèng vôùi tyû leä giöõa ñoä co giaõn cuûa caàu theo quaûng caùo vaø ñoä co giaõn cuûa caàu theo giaù