21/2/2020
1
1
Chöông 3
CHÍNH SAÙCH THÖÔNG MAÏI
QUOÁC TEÁ
TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC NGAÂN HAØNG TP HOÀ CHÍ MINH
MOÂN KINH TQUOÁC TEÁ
2
Noäi dung chính
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
Khaùi nieäm
Muïc tieâu cuûa chính saùch thöông maïi quoác teá
Vai troø cuûa chính saùch thöông maïi quoác teá
Caùc phöông phaùp hoaïch ñònh chính saùch TMQT
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong chính saùch
TMQT
III. Caùc loaïi chính saùch TMQT
IV. Coâng nghieäp hoùa höôùng veà xuaát khaåu –Söï
dieäu kyø Ñoâng AÙ
3
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
1. Khaùi nieäm
Nguyeân taéc, coâng
cuï, bieän phaùp Muïc tieâu hoaït
ñoäng TMQT
CHÍNH PHUÛ Chính saùch
TMQT
21/2/2020
2
4
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
1. Khaùi nieäm
Chính saùch thöông maïi quoác teá (TMQT)
laø moät heä thoáng caùc nguyeân taéc, coâng
cuï vaø bieän phaùp thích hôïp maø Nhaø
nöôùc (chính phuû) söû duïng ñeå ñieàu chænh
caùc muïc tieâu ñaõ xaùc ñònh trong hoaït
ñoäng TMQT cuûa moãi QG trong moät thôøi
kyø nhaát ñònh.
5
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
2. Muïc tieâu cuûa CSTMQT
Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho caùc DN
Xaâm nhaäp vaø môû roäng thò tröôøng ra nöôùc
ngoaøi
Tham gia maïnh meõ vaøo phaân coâng lao
ñoäng QTeá vaø hoaït ñoäng MDQT.
Baûo veä thò tröôøng noäi ñòa, lôïi ích QG.
6
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
3. Vai troø cuûa CSTMQT
Hoã trôï maïnh meõ cho quaù trình taùi SX, chuyeån
dòch cô caáu kinh teá cuûa ñaát nöôùc
Hình thaønh quy moâ vaø phöông thöùc tham gia
vaøo quaù trình phaân coâng lao ñoäng quoác teá
Khai thaùc lôïi theá so saùnh cuûa neàn kinh teá
Ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá
Naâng cao hieäu quaû cuûa caùc hoaït ñoäng kinh teá
21/2/2020
3
7
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
4. Caùc phöông phaùp hoaïch ñònh CSTMQT
Phöông phaùp töï ñònh
CP’ töï mình quy ñònh nhöõng bieän phaùp, CS khaùc
nhau trong hoaït ñoäng TM vôùi caùc QG khaùc
Cô sôû ñeå thöïc hieän: quyeàn ñoäc laäp, töï chuû, töï quyeát
cuûa moãi QG
Trong xu theá nhaát theå hoùa khu vöïc vaø hoäi nhaäp
toaøn caàu, pp naøy ñang giaûm daàn vai troø
ÔÛ nhöõng neàn kinh teá lôùn –chi phoái caùc lónh vöïc
taøi chính tieàn teä toaøn caàu, hoï vaãn thöôøng tieáp tuïc
söû duïng pp naøy
8
I. Toång quan veà chính saùch TMQT
4. Caùc phöông phaùp hoaïch ñònh CSTMQT
Phöông phaùp thöông löôïng, ñaøm phaùn
CP’ thöïc hieän thöông löôïng vôùi caùc QG
khaùc ñeå ñöa ra caùc CSTM phuø hôïp
Phöông phaùp naøy ñöôïc thöïc hieän döôùi hình
thöùc laø caùc Hieäp ñònh TM song phöông vaø
ña phöông
9
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh
trong CSTMQT
Nguyeân taéc töông hoã
Nguyeân taéc “toái hueä quoác” (Most
Favoured Nation –MFN)
Nguyeân taéc ñoái xöû trong nöôùc (National
Treatment –NT)
21/2/2020
4
10
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong
CSTMQT
1. Nguyeân taéc töông hoã
Caùc beân tham gia daønh cho nhau nhöõng
öu ñaõi vaø nhaân nhöôïng töông xöùng nhau
trong quan heä mua baùn
Möùc ñoä öu ñaõi vaø ñieàu kieän nhaân nhöôïng
phuï thuoäc vaøo tieàm löïc kinh teá cuûa caùc
beân tham gia
Caùc QG nhoû thöôøng bò “leùp veá”, buoäc
chaáp nhaän nhöõng ñieàu khoaûn do QG coù
thöïc löïc kinh teá maïnh hôn ñöa ra
11
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong
CSTMQT
2. Nguyeân taéc “toái hueä quoác”-MFN
Laø “khoâng phaân bieät ñoái xöû” trong quan heä
maäu dòch giöõa caùc QG: caùc beân tham gia
quan heä TM seõ daønh cho nhau nhöõng ñieàu
kieän öu ñaõi khoâng keùm hôn nhöõng öu ñaõi maø
mình ñaõ hoaëc seõ daønh cho caùc nöôùc khaùc
MFN hay coøn goïi laø quy cheá ñoái xöû thöông
maïi bình thöôøng (Normal Trade Relation –
NRT)
12
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong
CSTMQT
2. Nguyeân taéc “toái hueä quoác”-MFN
Nguyeân taéc naøy ñöôïc hieåu theo 2 caùch:
Taát caû nhöõng öu ñaõi vaø mieãn giaûm maø moät beân tham
gia trong caùc quan heä kinh teá –TMQT ñaõ hoaëc seõ
daønh cho baát kyø moät nöôùc thöù 3 naøo, thì cuõng ñöôïc
daønh cho beân tham gia kia ñöôïc höôûng moät caùch
khoâng ñieàu kieän
Haøng hoùa di chuyeån töø moät beân tham gia naøy ñöa vaøo
laõnh thoå cuûa beân tham gia kia seõ khoâng phaûi chòu
möùc thueá vaø caùc phí toån cao hôn, khoâng bò chòu
nhöõng thuû tuïc phieàn haø hôn so vôùi haøng hoùa nhaäp
khaåu töø nöôùc thöù 3 khaùc.
21/2/2020
5
13
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong
CSTMQT
2. Nguyeân taéc “toái hueä quoác”-MFN
Theo luaät phaùp quoác teá, ñieàu chuû yeáu cuûa quy
cheá naøy laø khoâng phaûi cho nhau höôûng caùc ñaëc
quyeàn, maø laø ñaûm baûo söï bình ñaúng giöõa caùc
QG coù chuû quyeàn veà caùc cô hoäi giao dòch TM vaø
KT
Muïc ñích cuûa vieäc söû duïng nguyeân taéc MFN:
Laø nhaèm choáng phaân bieät ñoái xöû,
Laøm cho ñieàu kieän caïnh tranh giöõa caùc baïn haøng
ngang baèng nhau
Thuùc ñaåy taêng tröôûng thöông maïi giöõa caùc QG
14
II. Caùc nguyeân taéc ñieàu chænh trong
CSTMQT
2. Nguyeân taéc “toái hueä quoác”-MFN
Caùch thöùc aùp duïng nguyeân taéc MFN:
AÙp duïng cheá ñoä toái hueä quoác coù ñieàu kieän
AÙp duïng cheá ñoä toái hueä quoác khoâng ñieàu kieän
Ñeå ñaït ñöôïc quy cheá MFN cuûa moät QG
khaùc, coù 2 phöông phaùp:
Ñaøm phaùn song phöông ñeå kyù keát hieäp ñònh
thöông maïi
Gia nhaäp WTO
15
Cheá ñoä MFN cho caùc nöôùc ñang phaùt
trieån (Generalized System of Preference GSP)
GSP laø heä thoáng öu ñaõi chung veà thueá quan do
caùc QG coâng nghieäp phaùt trieån daønh cho moät
soá saûn phaåm nhaát ñònh maø hoï NK töø caùc QG
ñang phaùt trieån
Naêm 1968, Hoäi nghò LHQ veà TM vaø phaùt trieån
(UNCTAD) laàn ñaàu tieân thoâng qua GSP daønh
cho caùc nöôùc ÑPT taêng khaû naêng XK, môû roäng
thò tröôøng, khuyeán khích phaùt trieån CN, ñaåy
nhanh toác ñoä phaùt trieån kinh teá,…