Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 1 - ThS. Trần Thùy Linh

Chia sẻ: Fgnfffh Fgnfffh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

146
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 1 Đại cương về tài chính tiền tệ nhằm giới thiệu về các khái niệm tiền tệ, tài chính; bản chất của tiền tệ và tài chính; chức năng của tiền tệ và tài chính...bài giảng hữu ích dành cho sinh viên ngành kinh tế và quản trị kinh doanh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Lý thuyết tài chính tiền tệ: Chương 1 - ThS. Trần Thùy Linh

MÔN H C LÝ THUY T TÀI CHÍNH TI N T Gi ng viên: Th.s Tr n Thùy Linh B môn Kinh t - ĐH Thăng Long Website: http://www.thanglong.edu.vn/members/linhtt/tab.aspx 1
N I DUNG • Chương I: Đ i cương v tài chính và ti n t • Chương II: T ng quan v h th ng tài chính • Chương III: Th trư ng tài chính • Chương IV: Các t ch c tài chính trung gian • Chương V: M t s v n ñ cơ b n v lãi su t • Chương VI: L m phát và ti n t 2
M C TIÊU MÔN H C • Cung c p nh ng ki n th c lý thuy t cơ b n v các v n ñ thu c lĩnh v c tài chính, ti n t • C p nh t các ki n th c th c t liên quan ñ n môn h c • Hư ng d n sinh viên cách ti p c n, nghiên c u và trình bày m t v n ñ th c t 3
TÀI LI U THAM KH O • Giáo trình “Lý thuy t Tài chính-Ti n t ” ; Trư ng Đ i h c Kinh t Qu c dân, Khoa Ngân Hàng- Tài Chính • Lý thuy t Tài chính-Ti n t , GS.TS Dương Th Bình Minh-TS. S Đình Thành, Trư ng Đ i h c Kinh t TP. HCM, Khoa Tài chính Nhà nư c, NXB Th ng Kê • Giáo trình “Lý thuy t Tài chính-Ti n t ”, PGS.TS Lê Văn T -TS. Nguy n Văn Hà • Ti n và ho t ñ ng ngân hàng, Lê Vinh Danh, NXB Chính tr Qu c Gia • The Economics of Money, Banking and Financial Markets, Frederic S. Mishkin 4
CHƯƠNG I Đ I CƯƠNG V TÀI CHÍNH- TI N T N i dung chính: • Gi i thi u các khái ni m: ti n t , tài chính • B n ch t c a ti n t và tài chính • Ch c năng c a ti n t và tài chính 5
1.1 B n ch t c a ti n t 1.1.1 Khái quát s ra ñ i c a ti n t • G n li n v i s ra ñ i và phát tri n c a n n kinh t hàng hoá Trong n n kinh t không có ti n: • Ph m vi và nhu c u trao ñ i h p, n n kinh t t cung t c p, trao ñ i tr c ti p H-H’ • Ph m vi và nhu c u trao ñ i m r ng: trao ñ i thông qua v t trung gian H-v t trung gian-H’ Trong n n kinh t có ti n: • Ti n ra ñ i giúp quá trình trao ñ i hàng hoá và d ch v d dàng và nhanh chóng hơn: H-Ti n-H’ 6
1.1.2 B n ch t c a ti n t • Quan ñi m v ti n t theo nghĩa r ng hay h p ph thu c vào trình ñ phát tri n kinh t và ti n t c a m i nư c • Ti n là v t ngang giá chung làm phương ti n ñ trao ñ i hàng hoá, d ch v và thanh toán các kho n n • Theo Mishkin: Ti n t là b t c cái gì ñư c ch p nh n chung trong vi c thanh toán ñ nh n hàng hoá, d ch v ho c trong vi c tr n 7
1.2 Ch c năng c a ti n 1.2.1 Đơn v ño lư ng giá tr • Ti n ñư c dùng ñ ño lư ng giá tr c a các hàng hóa và d ch v trư c khi th c hi n trao ñ i • Ví d : Xét n n kinh t có 3 hàng hóa A, B và C – N n kinh t trao ñ i hi n v t, c n có 3 m c giá v i 3 ñơn v tính khác nhau Giá c a hàng A tính b ng hàng hóa B Giá c a hàng hóa A tính b ng hàng hóa C Giá c a hàng hóa B tính b ng hàng hóa C – N u n n kinh t có ti n, cũng c n có 3 m c giá nhưng có chung m t ñơn v tính là ti n t . 8
1.2.1 Đơn v ño lư ng giá tr • Trư ng h p t ng quát: n n kinh t có n hàng hóa – Trong n n kinh t trao ñ i hi n v t s giá c c n bi t là n(n-1)/2 – Trong n n kinh t có ti n: s giá c c n bi t là n • Đ i v i n n kinh t vĩ mô: GDP ñư c bi u th b ng ti n có th so sánh, ñáng giá hi u qu c a n n kinh t • Đ i v i công tác k toán: t t c các tài s n c a DN ñ u ñư c ño lư ng b ng 1 ñơn v duy nh t là ti n t 9
1.2.2 Phương ti n trao ñ i • Ti n làm phương ti n trao ñ i khi ñư c dùng ñ mua hàng hóa, d ch v ho c thanh toán các kho n n • Gi m b t các chi phí cho quá trình giao d ch • Kh c ph c ñư c các như c ñi m c a quá trình trao ñ i tr c ti p: trùng kh p nhu c u trao ñ i, th i gian trao ñ i và không gian trao ñ i. • Tách r i quá trình bán và quá trình mua Ti n ñư c coi là “th d u bôi trơn” giúp n n kinh t ho t ñ ng trôi ch y hơn. 10
1.2.3 Phương ti n c t tr giá tr • Ti n là nơi ch a s c mua hàng hoá trong m t th i gian nh t ñ nh • Tách r i th i gian t lúc có thu nh p ñ n lúc tiêu dùng • Ti n không ph i là tài s n duy nh t có ch c năng này nhưng ti n là tài s n có tính thanh kho n cao nh t. 11
1.3 Các hình thái c a ti n t 1.3.1 Ti n hàng hoá (hoá t ) Đ c ñi m c a ti n b ng hàng hoá • Ph thu c vào ñ c ñi m c th c a các dân t c khác nhau và các th i ñ i khác nhau. • Thư ng là nh ng v t d ng quan tr ng hay nh ng ñ c s n quý hi m: gia súc, da thú, v c quý, chè, mu i... 12
1.3 Các hình thái c a ti n t 1.3.1 Ti n hàng hoá (hoá t ) Như c ñi m: • Khó phân chia, ví d như gia súc • N u có th chia nh l i khó b o qu n, ví d như các d ng ch t l ng C n tìm ra m t lo i ti n t kh c ph c ñư c nh ng như c ñi m trên. Đó là ti n b ng kim lo i . 13
1.3.2 Ti n b ng kim lo i • Ban ñ u, các kim lo i bình thư ng như ñ ng, chì • Các kim lo i quý ñư c s d ng làm ti n như vàng, b c. • Cu i cùng, vai trò ti n t ñư c c ñ nh vàng • Vàng có nh ng ñ c tính ưu vi t: – Có tính ñ ng nh t r t cao thu t l i trong vi c ño lư ng, bi u hi n giá c – D phân chia mà không nh hư ng ñ n giá tr v n có – D mang theo – Thu n ti n trong vi c th c hi n ch c năng c t tr giá tr c a ti n 14
1.3.3 Ti n gi y (gi y b c ngân hàng) • Ban ñ u: - nh ng t gi y b c ngân hàng là nh ng d u hi u ñ i di n cho vàng có trong lưu thông. - Gi y b c ñư c t do chuy n sang vàng • Sau ñó: - Ti n gi y phát hành nhi u hơn lư ng vàng - Ti n không ñư c t do chuy n sang vàng - Ti n gi y tr thành ph bi n do tính thu n ti n trong vi c làm phương ti n trao ñ i hàng hoá 15
1.3.4 Ti n ghi s • Là nh ng kho n ti n g i không kỳ h n ngân hàng (ti n g i có th phát hành séc) • ưu ñi m - Gi m b t nh ng chi phí v lưu thông ti n m t - Nhanh chóng và thu n ti n cho các ñ i tư ng tham gia thanh toán qua NH - B o ñ m an toàn và h n ch nh ng hi n tư ng tiêu c c (các ho t ñ ng c a n n kinh t ng m) - T o ñi u ki n thu n l i cho NHTƯ trong vi c qu n lý và ñi u ti t lư ng ti n cung ng 16
1.4 Đo lư ng ti n t 1.4.1 Kh i ti n t M1 • Đây là kh i ti n t theo nghĩa h p nh t • Bao g m nh ng phương ti n ch p nh n ngay trong trao ñ i hàng hoá mà không ph i qua m t bư c chuy n ñ i nào. • M1 bao g m: - Ti n ñang lưu hành g m toàn b ti n m t do NHTƯ phát hành, ñang lưu thông ngoài h th ng NH - Ti n g i không kỳ h n NHTM 17
1.4.2 Kh i ti n t M2 • M2 bao g m: - Lư ng ti n M1 - Ti n g i ti t ki m các NHTM 1.4.3 Kh i ti n t M3 • M3 bao g m: - Lư ng ti n M2 - Ti n g i có kỳ h n NHTM 1.4.4 Kh i ti n t L - L bao g m: - Lư ng ti n M3 - Ch ng t có giá có tính thanh kho n cao: ch ng ch ti n g i, thương phi u, tín phi u, trái phi u 18
1.5 Ch ñ ti n t • Ch ñ ti n t là hình th c t ch c lưu thông ti n t c a m t qu c gia, ñư c quy ñ nh b ng lu t pháp. • Ch ñ ti n t bao g m các y u t sau: - B n v ti n t - Đơn v ti n t - Công c trao ñ i 19
1.5.1 Ch ñ song b n v • Đ ng ti n c a m t qu c gia ñư c xác ñ nh b ng m t tr ng lư ng c ñ nh c a hai kim lo i, thư ng là vàng và b c. • Ví d : - Năm 1792, M 1 ñôla vàng = 1,603 g vàng ròng 1 ñôla b c = 24,06 g b c ròng • Quy lu t Gresham: “Ti n x u ñu i ti n t t ra kh i lưu thông” 20