intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Chương 5 - Vũ Trọng Nghĩa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:61

11
lượt xem
2
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học - Chương 5: Viết và thuyết trình báo cáo nghiên cứu khoa học, cung cấp cho người học những kiến thức như cấu trúc và thuyết trình báo cáo nghiên cứu khoa học; hình thức viết báo cáo nghiên cứu khoa học; thuyết trình báo cáo nghiên cứu khoa học;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Phương pháp nghiên cứu khoa học: Chương 5 - Vũ Trọng Nghĩa

  1. Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Vũ Trọng Nghĩa Trường đại học Thương Mại vutrongnghia@tmu.edu.vn Ngày 3 tháng 1 năm 2022 Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 167 / 227
  2. 5.1. Cấu trúc và thuyết trình báo cáo nghiên cứu khoa học Với các báo cáo nghiên cứu khoa học trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học kinh tế, cấu trúc phổ biến thường được dùng gồm có bốn phần, trong tiếng Anh, cấu trúc này còn được goi là cấu trúc IMRAD ( Introduction, Methods, Results, và Discussions). Phần 1 Giới thiệu Phần 2 Phương pháp nghiên cứu Phần 3 Kết quả nghiên cứu Phần 4 Thảo luận Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 168 / 227
  3. 5.1. Cấu trúc và cách viết báo cáo nghiên cứu khoa học Trình tự logic của viết báo cáo nghiên cứu khoa học kinh tế theo cấu trúc IMRAD có thể được diễn giải như sau: Phần 1: Giới thiệu (Introduction) vấn đề gì cần được nghiên cứu? Phần 2: Phương pháp nghiên cứu (Methods) vấn đề đó như thế nào, hay vấn đề nên được nghiên cứu như thế nào? Phần 3: Kết quả (Results) hay các phát hiện (Findings) của nghiên cứu là gì? Phần 4: Thảo luận (Discussions) các phát hiện, các hàm ý, các đề xuất. Chú ý Trong khuôn khổ của phần này, chúng tôi chỉ đề cập tới cấu trúc và cách viết hai loại chính là: bài báo khoa học và luận văn/khóa luận tốt nghiệp đại học. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 169 / 227
  4. 5.1.1 Cấu trúc báo cáo nghiên cứu khoa học Cấu trúc báo cáo nghiên cứu khoa học thường gồm ba phần: phần mở đầu, phần nội dung và phần kết thúc. Tùy loại báo cáo nghiên cứu khoa học mà cấu trúc có thể có các nội dung, phần viết riêng hoặc viết kết hợp khác nhau. Tuy nhiên, cấu trúc các báo cáo nghiên cứu khoa học nên bao gồm: Tiêu đề, tên bài báo, tên đề tài (Title) Tóm lược (Summary, Abstract) Phần một hoặc chương 1: Đặt vấn đề, dẫn nhập, giới thiệu (Introduction) Phần hoặc chương 2: Tổng quan lí thuyết hoặc tổng quan tài liệu (Literature Review) Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 170 / 227
  5. 5.1.1 Cấu trúc báo cáo nghiên cứu khoa học Phần hoặc chương 3: Phương pháp nghiên cứu (Methods) Phần hoặc chương 4: Kết quả và thảo luận (Results and Discussions) Phần hoặc chương 5. Kết luận (Conclusions) Phần hoặc chương 6: Khuyến nghị, hàm ý chính sách (Recommendation/ Policy Implication). Phần 5 và phần 6 có thể viết kết hợp chung. Tài liệu tham khảo TLTK (References), Ngoài ra còn có thể có phần Lời cảm tạ (Acknowledgements) Phụ lục (Appendices) Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 171 / 227
  6. 5.1.2 Cách viết báo cáo nghiên cứu khoa học Phần tóm lược Đối với bài báo khoa học Phần tóm lược của bài báo khoa học thường là một đoạn văn ngắn và súc tích, có nội dung dài khoảng 150 - 200 chữ. Đoạn văn này nên chứa bốn thành phần: 1) Mục tiêu nghiên cứu, câu hỏi hoặc giả thuyết nghiên cứu; 2) Phương pháp nghiên cứu; 3) Các phát hiện chủ yếu; 4) Kết luận. Phần này nên viết ngắn gọn, không dông dài, và dùng câu ngắn, cụ thể, rõ nghĩa.Hơn nữa, phần này nên tập trung tóm lược các kết quả, các phát hiện của nghiên cứu, và hạn chế trình bày về bối cảnh nghiên cứu. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 172 / 227
  7. Việc viết tóm lược của luận văn, hoặc báo cáo khoa học Trang tóm lược thường được viết đầu tiên để người đọc có thể hiểu ngay nội dung cơ bản của sản phẩm. Cấu trúc tóm lược thường gồm từ hai đến bốn đoạn văn. Cũng có khi tóm lược được viết liền mạch, không phân định thành các đoạn riêng. Nội dung tóm lược cần bao gồm 1 Xác định vấn đề nghiên cứu và mục tiêu nghiên cứu 2 Phương pháp nghiên cứu 3 Các phát hiện của nghiên cứu 4 Kết luận hoặc/và khuyến nghị. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 173 / 227
  8. Phần/chương 1: Đặt vấn đề hoặc giới thiệu Mục đích của viết phần đặt vấn đề là nhằm xác định tính cấp bách và cần thiết của vấn đề nghiên cứu. Đối với những đề tài nghiên cứu mang tính hàn lâm, học thuật thì phần đặt vấn đề cần tập trung làm rõ về khoảng trống kiến thức lí thuyết, và cần được giải quyết. Nếu đề tài nghiên cứu mang tính ứng dụng, phần đặt vấn đề nên tập trung làm rõ những tồn tại, khó khăn trong thực tiễn và đề ra các giải pháp giải quyết. Trong phần đặt vấn đề, tác giả cũng cần trình bày mục tiêu, câu hỏi và giả thuyết nghiên cứu. Đối với bài báo khoa học, phần giới thiệu không nên viết quá hai trang. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 174 / 227
  9. Phần/chương 1: Đặt vấn đề hoặc giới thiệu Đối với luận văn hoặc khóa luận tốt nghiệp đại học, hoặc báo cáo khoa học, phần đặt vấn đề thường được cấu trúc thành một chương với các nội dung sau: Trình bày bối cảnh nghiên cứu: việc trình bày này nhằm trình bày các phát hiện chủ yếu liên quan đến khoảng trống kiến thức, với mục tiêu là chứng minh rằng đề tài chưa được nghiên cứu, và do đó chỉ ra sự cần thiết phải nghiên cứu. Bối cảnh nghiên cứu có độ dài khoảng 2 - 4 trang A4 chuẩn. Tuyên bố đề tài nghiên cứu: thông qua trình bày bối cảnh nghiên cứu, tác giả cần xác lập vấn đề nghiên cứu chính và đó chính là tên đề tài nghiên cứu. Tên đề tài nghiên cứu được ví như "bộ mặt" hoặc là "linh hồn" của toàn bộ công trình nghiên cứu. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 175 / 227
  10. Phần/chương 1: Đặt vấn đề hoặc giới thiệu Mục tiêu nghiên cứu: là xác định vấn đề cần giải quyết, kết quả của nghiên cứu đạt được. Đối với nghiên cứu hàn lâm, mục tiêu nghiên cứu là giải quyết khoảng trống kiến thức đã được phát hiện.Đối với nghiên cứu ứng dụng, mục tiêu nghiên cứu là các đề xuất, các gợi ý, các giải pháp để giải quyết vấn đề (xung đột, tồn tại bất hợp lí. . . ) được đưa ra trong phần bối cảnh nghiên cứu. Câu hỏi nghiên cứu: trình bày các câu hỏi tổng quát nhất mà người nghiên cứu phải trả lời để giải quyết được vấn đề nghiên cứu, khoảng trống kiến thức. Đối với nghiên cứu ứng dụng, việc trả lời câu hỏi là đóng góp về thực tiễn.Đối với nghiên cứu hàn lâm, việc trả lời được câu hỏi là đóng góp về lí luận. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 176 / 227
  11. Phần/chương 1: Đặt vấn đề hoặc giới thiệu Giả thuyết nghiên cứu: mỗi câu hỏi nghiên cứu nên có một giả thuyết nghiên cứu kèm theo. Lưu ý đối với nghiên cứu định lượng, giả thuyết nghiên cứu là các phát biểu về mối quan hệ nhân quả có thể xảy ra và cần phải kiểm chứng.Giả thuyết nghiên cứu cũng có thể được đưa ra trong nghiên cứu định tính. Ý nghĩa của nghiên cứu: có thể là ý nghĩa lí luận và thực tiễn, là sự đóng góp nếu nghiên cứu được thực hiện. Thông thường, các nghiên cứu lí thuyết có ý nghĩa bổ xung vào kho kiến thức lí thuyết, lấp khoảng trống kiến thức lí thuyết.Đối với nghiên cứu ứng dụng, ý nghĩa thực tiễn nhấn mạnh đến kết quả nghiên cứu giải quyết những vấn đề đã đặt ra như thế nào? Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 177 / 227
  12. Phần/chương 1: Đặt vấn đề hoặc giới thiệu Thiết kế nghiên cứu Cần trình bày phạm vi nghiên cứu về thời gian và không gian, đơn vị nghiên cứu, các công cụ dùng để thu thập dữ liệu và quy trình nghiên cứu. Thiết kế nghiên cứu cũng cần trình bày các hạn chế mà đề tài gặp phải, các giới hạn của nghiên cứu về thời gian, kinh phí, mức độ kiểm soát và cách thức để vượt qua khắc phục, hạn chế. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 178 / 227
  13. Phần/chương 2: Tổng quan lí thuyết/tài liệu Sau phần giới thiệu là phần tổng quan lí thuyết hay tổng quan tài liệu. Phần này trình bày ngắn gọn các kết quả của các nghiên cứu trước, (nếu có các kết quả được cập nhật thì càng tốt). Nếu trình bày theo từng công trình, cần chỉ rõ tác giả của nghiên cứu; phạm vi nghiên cứu, thời gian nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, kết quả nghiên cứu đạt được, và hạn chế/tồn tại đặt ra (có thể là vấn đề mà nghiên cứu này được thực hiện tiếp). Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 179 / 227
  14. Phần/chương 2: Tổng quan lí thuyết/tài liệu Nếu trình bày theo từng nhóm nội dung hoặc nhóm vấn đề cần giải quyết, cần chỉ rõ các nghiên cứu trước đã giải quyết vấn đề gì, chưa giải quyết được vấn đề gì, đâu là khoảng trống kiến thức và đâu là tồn tại/bất cập chưa được giải quyết. Cách trình bày này được khuyến khích sử dụng trên thế giới hơn là trình bày theo từng công trình. Khi viết tổng quan lí thuyết, cần đặc biệt lưu ý đến cách viết trích dẫn và ghi tài liệu tham khảo. Đa số các công trình nghiên cứu đã công bố có trong danh mục tài liệu tham khảo. Vì thế việc đưa công trình nào vào phần tổng quan tài liệu cũng cần được đưa vào phần danh mục tài liệu tham khảo để bảo đảm nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 180 / 227
  15. Phần/chương 2: Tổng quan lí thuyết/tài liệu Trích dẫn Có nhiều kiểu trích dẫn, ví dụ khi viết khóa luận tốt nghiệp, sinh viên có thể sử dụng Hướng dẫn viết báo cáo khoa học (2012) và Quy định của bản hướng dẫn kèm theo Quyết định số 754/QĐ-ĐHTM ngày 26 tháng 11 năm 2012 của Hiệu trưởng Trường Đại học Thương mại. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 181 / 227
  16. Phần/chương 3: Phương pháp nghiên cứu Đối với bài báo khoa học Phần này thể hiện nội dung phương pháp nghiên cứu và dữ liệu dùng để tính toán. Người nghiên cứu phải xây dựng được mô hình nghiên cứu ở đây. Kế tiếp, người nghiên cứu phải trình bày mô hình thực nghiệm, cấu trúc của nó, lí do lựa chọn các yếu tố/thành phần của mô hình; diễn giải các mối quan hệ giữa các biến (độc lập và phụ thuộc). Mô hình cần được diễn tả dưới các sơ đồ mối quan hệ. Người nghiên cứu cần tiến hành các kiểm định thống kê được sử dụng để kiểm định độ tin cậy của mô hình nghiên cứu đề xuất. Người nghiên cứu cần trình bày cách thu thập dữ liệu, nguồn dữ liệu, cách xử lí dữ liệu và phân tích dữ liệu. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 182 / 227
  17. Đối với luận văn tốt nghiệp Phương pháp nghiên cứu thường được trình bày tại chương 3. Khi viết, cần làm rõ các phần sau: Tiếp cận nghiên cứu chỉ ra cách tiếp cận để giải quyết vấn đề nghiên cứu, áp dụng tiếp cận quy nạp hay diễn dịch, lịch sử so sánh, hệ thống, phương pháp nghiên cứu định tính hay định lượng, hay phối hợp và càng cụ thể càng tốt. Giả thuyết nghiên cứu hay luận điểm cần nghiên cứu, thường được viết ngắn gọn, từ 3 đến 5 dòng. Khung lý thuyết và khung phân tích (có thể được trình bày trong phần tổng quan lí thuyết) Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 183 / 227
  18. Đối với luận văn tốt nghiệp Thiết kế nghiên cứu trình bày phương pháp chọn mẫu, kế hoạch lấy mẫu; quy mô mẫu và chiến lược chọn mẫu, thu thập dữ liệu, xử lí và phân tích dữ liệu trong nghiên cứu. Đơn vị nghiên cứu Công cụ thu thập thông tin nếu thông tin được thu thập bằng phiếu điều tra/bảng hỏi, thì có thể tóm lược nội dung công cụ này. Cần chỉ rõ xem phiếu điều tra/bảng câu hỏi theo phụ lục số mấy. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 184 / 227
  19. Đối với luận văn tốt nghiệp Quy trình thu thập thông tin : Mô tả đầy đủ, chi tiết phương pháp chọn mẫu nghiên cứu, cỡ mẫu nghiên cứu, quy trình tiến hành trên thực tế. Xử lý và phân tích dữ liệu mô tả cách thức xử lý dữ liệu, phần mềm /công cụ sử dụng để phân tích dữ liệu Các vấn đề đạo đức trong nghiên cứu thực tế. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 185 / 227
  20. Phần/chương 4: Kết quả/thảo luận Đối với bài báo khoa học Đây chính là phần trình bày các phát hiện chủ yếu của đề tài nghiên cứu, và thảo luận về các phát hiện này. Tùy theo cách viết mà hai nội dung này có thể được trình bày chung trong một phần hoặc tách riêng thành hai phần riêng biệt nhau. Kết quả nghiên cứu được trình bày dưới dạng văn bản, tóm lược kết quả bằng bảng số liệu, biểu đồ, hình ảnh . . . trước, sau đó diễn giải, thảo luận, bình luận các kết quả.Các kết quả cần phải được xác nhận sự tin cậy thống kê thông qua việc áp dụng các kiểm định thống kê cần thiết đối với đề tài sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng. Vũ Trọng Nghĩa (TMU) Chương 5 VIẾT VÀ THUYẾT TRÌNH BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA3HỌC 1 năm 2022 Ngày tháng 186 / 227
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2