CHƯƠNG 2:
CÁC KỸ THUẬT THỬ NGHIỆM SINH HỌC
TRONG NGHIÊN CỨU PHÁT TRIỂN THUỐC
2.1. Các bước thử nghiệm sinh học
1. Sàng lọc sơ bộ (Prescreenings)
2. Sàng lọc ảo (Virtual /In silico screenings)
3. Thử nghiệm sơ cấp (Primary bioassays)
4. Thử nghiệm đặc hiệu (Secondary bioassays)
5. Thử nghiệm tiền lâm sàng (Preclinical trials)
6. Thử nghiệm lâm sàng (Clinical trials)
2.1.1. Sàng lọc sơ bộ (Prescreenings)
Dựa trên kinh nghiệm dân gian, tài liệu tham khảo để
lựa chọn các đối tượng mẫu thử nghiệm.
2.1.2. Sàng lọc ảo (Virtual /In silico screenings)
Thiết kế những phân tử thuốc mới;
Nghiên cứu bản chất phân tử của các tương tác thuốc;
Dự đoán HTSH sử dụng các mô hình toán học;
Nghiên cứu dự đoán cơ chế tác dụng, cơ chế gây độc
của các hợp chất.
Xây dựng các mô hình QSAR để dự đoán hoạt
tính kháng sốt rét của một số dẫn chất mới trên
các chủng Plasmodium falciparum khác nhau.
Ví dụ:
Thu thập dữ liệu gần 1.700 chất thuộc các nhóm cấu trúc
khác nhau từ nhiều bài báo.
Ứng dụng thuật toán bình phương tối thiểu từng phần để
xây dựng 5 mô hình hồi qui tuyến tính dự đoán hoạt tính
kháng sốt rét trên máy tính.
Phương pháp nghiên cứu:
Quantitative Structure-Activity Relationship (QSAR):
Mối liên hệ định lượng giữa cấu trúc và hoạt tính
Kết quả:
Mô hình QSAR/PLS cho thấy khả năng ứng dụng tốt
trong dự đoán hoạt tính kháng sốt rét của một số dẫn
chất chalcone.
Kết quả này được sử dụng trong định hướng thiết kế
và tổng hợp các phân tử mới có hoạt tính kháng sốt rét
mạnh hơn.
O
Nhóm –OCH3có mặt tại
các vị trí này sẽ làm tăng
hoạt tính
MỐI LIÊN HỆ GIỮA XANTHINE OXIDASE VÀ BỆNH GÚT
Hypoxanthine
Xanthine oxidase
O2,
H2O
Hoạt chất
O2•
H+
Bệnh Gút
Giảm
Xanthine
Xanthine oxidase
Acid uric
Bài tiết theo
nước tiểu
> 6.5mg/L ở người lớn
> 6mg/L ở phụ nữ có thai
O2,
H2O
O2•
H+
Lắng tụ acid uric trong các khớp
Thức ăn giàu
purin
-2-