Bài giảng Quản trị học: Chương 7 - Trường ĐH Tài chính - Marketing

Tài liệu này là Chương 7 của bài giảng Quản trị học, tập trung vào các khía cạnh cốt lõi của lãnh đạo, động lực làm việc và quản trị xung đột trong môi trường tổ chức. Chương này cung cấp cái nhìn tổng quan về bản chất của lãnh đạo, các lý thuyết liên quan đến lãnh đạo và động lực, cũng như các phương pháp quản lý xung đột hiệu quả.

Sinh viên ngành Quản trị học, các nhà quản lý, và những ai quan tâm đến việc nâng cao kỹ năng lãnh đạo, tạo động lực cho nhân viên và giải quyết xung đột trong môi trường làm việc.

Chương 7 của bài giảng Quản trị học này đi sâu vào ba trụ cột chính của quản lý tổ chức: Lãnh đạo, Động lực làm việc và Quản trị xung đột. Phần đầu tiên, 'Bản chất của lãnh đạo', định nghĩa lãnh đạo là quá trình gây ảnh hưởng và truyền cảm hứng để đạt mục tiêu chung, đồng thời phân biệt rõ ràng giữa lãnh đạo và quản trị, nhấn mạnh vai trò của tầm nhìn và định hướng con người trong lãnh đạo so với việc thực hiện nhiệm vụ và duy trì trong quản trị. Chương cũng trình bày các đặc trưng của một nhà lãnh đạo hiệu quả về thể chất, tính cách, công việc, xã hội, và đề cập đến vai trò của giới tính trong lãnh đạo cũng như khái niệm lãnh đạo đáng tin cậy. Phần 'Các lý thuyết về lãnh đạo' khám phá các quan điểm khác nhau về cách thức lãnh đạo hoạt động. Bắt đầu với Lý thuyết tố chất, cho rằng lãnh đạo dựa trên các đặc điểm cá nhân bẩm sinh. Tiếp theo là Lý thuyết tiếp cận theo hành vi, phân tích các phong cách lãnh đạo như độc đoán, dân chủ, tự do (nghiên cứu của Kurt Lewin) và các phong cách định hướng công việc/con người (nghiên cứu của Đại học Ohio và Michigan), chỉ ra rằng phong cách lấy con người làm trọng tâm thường mang lại sự hài lòng và năng suất cao hơn. Cuối cùng, Lý thuyết lãnh đạo theo tình huống (như mô hình Fiedler và lý thuyết con đường – mục tiêu) nhấn mạnh sự phù hợp giữa phong cách lãnh đạo và hoàn cảnh cụ thể, cùng với các lý thuyết lãnh đạo mới như lãnh đạo bằng uy tín và lãnh đạo chuyển đổi, tập trung vào khả năng thu hút và truyền cảm hứng của cá nhân lãnh đạo. Phần 'Các lý thuyết về động lực thúc đẩy' giải thích các yếu tố tạo ra động lực làm việc, phân loại thành động lực bên trong (từ sự hài lòng công việc) và bên ngoài (từ phần thưởng vật chất). Chương giới thiệu các lý thuyết nhu cầu kinh điển như Tháp nhu cầu của Abraham Maslow (từ sinh lý đến tự thể hiện), Lý thuyết ERG của Clayton Alderfer (tồn tại, quan hệ, phát triển) và Lý thuyết hai nhân tố của Herzberg (yếu tố duy trì và yếu tố thúc đẩy). Ngoài ra, còn có Lý thuyết nhu cầu của McClelland (thành tích, quyền lực, hòa nhập) và Lý thuyết kỳ vọng, giải thích rằng động lực là sự kết hợp giữa giá trị phần thưởng, mối quan hệ giữa hiệu suất và phần thưởng, và mối quan hệ giữa nỗ lực và hiệu suất. Phần cuối cùng, 'Quản trị xung đột', định nghĩa xung đột là sự bất đồng giữa các cá nhân/nhóm và trình bày ba quan điểm chính về xung đột: truyền thống (tiêu cực), quan hệ con người (tự nhiên, có thể tích cực) và quan hệ tương tác (tích cực, cần duy trì ở mức độ nhất định để đổi mới). Chương cũng phân biệt xung đột chức năng (có lợi cho tổ chức) và xung đột phi chức năng (cản trở hoạt động), và mô tả quá trình xung đột qua các giai đoạn từ nguyên nhân, nhận thức, dự định giải quyết, hành vi ứng xử đến kết quả, đồng thời đề xuất các biện pháp quản lý xung đột hiệu quả.