Bài 1: Qun tr cung ng nguyên vt liu
TXQTTH02_Bai1_v1.0015106229 1
BÀI 1 QUN TR CUNG NG NGUYÊN VT LIU
Hướng dn hc
Để hc tt bài này, sinh viên cn tham kho các phương pháp hc sau:
Hc đúng lch trình ca môn hc theo tun, làm các bài luyn tp đầy đủ và tham gia
tho lun trên din đàn.
Đọc tài liu:
Giáo trình Tài chính quc tế (2011),
Tài chính quc tế hin đại trong nn kinh tế m (2005). Tác gi: GS.TS. Nguyn
Văn Tiến.
Sinh viên làm vic theo nhóm và trao đổi vi ging viên trc tiếp ti lp hc hoc qua email.
Tham kho các thông tin t trang Web môn hc.
Ni dung
Bài 1 trong hc phn Qun tr kinh doanh 2 nghiên cu nhng vn đề:
Khái lược qun tr cung ng nguyên vt liu.
Các ch tiêu trong cung ng và d tr nguyên vt liu.
La chn người cung ng.
Xây dng và qun tr h thng kho tàng.
T chc hot động vn chuyn.
Mc tiêu
Sau khi hc xong bài này, sinh viên cn nm được các ni dung sau:
Khái lược qun tr cung ng nguyên vt liu.
Các ch tiêu trong cung ng và d tr nguyên vt liu.
La chn người cung ng.
Xây dng và qun tr h thng kho tàng.
T chc hot động vn chuyn.
Bài 1: Qun tr cung ng nguyên vt liu
2 TXQTTH02_Bai1_v1.0015106229
Tình huống dẫn nhập
Nhà thu đã trúng gói thu cung cp thiết b, nhưng có mt s thiết b khi d thu nhà thu chào
ca mt nhà sn xut t M. Trong quá trình thc hin hp đồng, do thiết b trên cung cp ti th
trường châu Á (Vit Nam) thì không được cung cp trc tiếp t M mà thay thế cùng hãng
nhưng được sn xut Đài Loan. Nhà thu đề ngh Ch đầu tư chp nhn.
Vy trong tình hung này nếu bn là Ch đầu tư thì gii quyết thế nào? Chp
nhn hàng hóa xut x t Đài Loan hay có bin pháp gì khác?
Bài 1: Qun tr cung ng nguyên vt liu
TXQTTH02_Bai1_v1.0015106229 3
1.1. Khái lược qun tr cung ng nguyên vt liu
1.1.1. Đặc đim nguyên vt liu
1.1.1.1. Khái nim và đặc đim
Khái nim: Nguyên vt liu là phm trù mô t các loi đối tượng, được con người
tác động trc tiếp hoc gián tiếp nhm biến đổi nó để to ra sn phm hoc dch v.
Phân loi
Chung nht, có th phân chia nguyên vt liu ra
thành 3 loi:
o Nguyên liu: Là phn được được đưa vào sn
xut, chưa qua chế biến, chưa qua tác động ca
con người. Đó là qung hoc nông lâm, hi sn.
o Vt liu: Là nhng đối tượng lao động đã tri
qua chế biến và được tiếp tc s dng vào quá
trình chế biến sn phm khác.
o Nhiên liu: Là nhng đối tượng lao động được s dng để to ra ngun năng
lượng phc v cho quá trình sn xut.
Đặc đim
o Mi loi nguyên vt liu đều ch tham gia mt ln vào quá trình sn xut sn
phm. S tham gia này có th dn đến quá trình biến dng nguyên vt liu theo
ý mun ca con người.
o Khi tham gia vào quá trình sn xut, giá tr toàn b ca mi loi nguyên vt
liu không b mt đi mà kết tinh vào giá tr sn phm được to ra t nguyên vt
liu đưa vào sn xut.
o Các nguyên vt liu khác nhau tham gia vào quá trình sn xut nhng thi
đim khác nhau và vi s lượng khác nhau.
1.1.1.2. La chn, đảm bo và tn dng nguyên vt liu
La chn nguyên vt liu: Là quá trình xác định, la chn các nguyên vt liu
phù hp vi quá trình sn xut.
o Điu kin cn: để sn xut sn phm/dch v, phù hp công ngh cn nguyên
vt liu đúng chng loi, s và cht lượng.
o Điu kin đủ:
Dù nguyên vt liu do con người chế biến hoc khai thác t t nhiên cũng
đều có rt nhiu phm cp, quy cách, c loi khác nhau.
Mt khác, công ngh k thut sn xut cho phép con người có th s dng
nguyên vt liu thay thế nhau.
Phi la chn nguyên vt liu phù hp.
Đảm bo nguyên vt liu: Là quá trình sn sàng cung ng các mc nguyên vt
liu theo yêu cu ca quá trình sn xut vào các thi đim khác nhau.
Bài 1: Qun tr cung ng nguyên vt liu
4 TXQTTH02_Bai1_v1.0015106229
o Để tiến hành sn xut doanh nghip thường s dng rt nhiu chng loi
nguyên vt liu khác nhau vi s lượng, cht lượng, mu mã khác nhau và
các thi đim khác nhau. Vì thế, phi tiến hành d tr nguyên vt liu cho quá
trình sn xut.
o Mt vn đề các nhà qun tr luôn quan tâm là làm thế nào để d tr mi loi
nguyên vt liu cn thiết cho sn xut mc ti ưu?
Tn dng nguyên vt liu: Là phương thc nhm s dng trit để và hiu qu
nguyên vt liu trong quá trình sn xut.
o Trong nhiu trường hp, giá tr nguyên vt liu chiếm tng giá tr cao trong
tng chi phí sn xut.
o Nguyên vt liu có nhiu loi, nhiu th vi quy cách, kích c rt khác nhau
mà người sn xut có th tn dng để sn xut ra nhiu loi sn phm khác nhau.
Vì thế, vic nghiên cu tn dng nguyên vt liu trong quá trình chế biến là vn đề
rt quan trng.
1.1.2. V trí ca hot động cung ng nguyên vt liu
Khái nim: Hot động cung ng nguyên vt liu là
hot động đảm bo đầy đủ nguyên vt liu cho quá
trình sn xut, ng vi tng thi k, vi s lượng,
cht lượng theo yêu cu.
Ni dung: Mi hot động cung ng nguyên vt đều
bao gm 3 ni dung ch yếu là mua sm, vn
chuyn và bo qun nguyên vt liu.
o Mua sm: doanh nghip phi mua cái gì? Như thế nào? đâu? Căn c để mua?
o Vn chuyn: Mua hàng hóa t nơi này đến nơi khác. Trong hot động vn chuyn,
doanh nghip phi tr li các câu hi: Vn chuyn bng phương tin nào? Phương
thc vn chuyn ra sao? L trình vn chuyn? Thi gian vn chuyn?
o Bo qun: Làm thế nào để đảm bo nguyên vt liu v phm cp, cht lượng?…
V trí ca hot động cung ng nguyên vt liu
o Hot động cung ng là hot động không th thiếu trong bt kì doanh nghip nào.
o điu kin, tin đề để đảm bo hot động sn xut – kinh doanh có hiu qu:
Cung ng tt thì hot động kinh doanh din ra nhp nhàng, ăn khp và ngược li.
o Thông qua hot động cung ng s to ra áp lc buc doanh nghip gim chi
phí sn xut, nâng cao năng sut lao động, đổi mi mày móc, thiết b, công
ngh để đáp ng yêu cu ca hot động sn xut.
o Khi kinh doanh càng phát trin, hot động cung ng din ra trên môt din rng
s xut hin mt phm trù mi là hu cn kinh doanh (Logistics).
o Hu cn kinh doanh được hiu là tng th các hot động đảm bo các yếu t
đầu vào cn thiết cho quá trình sn xut - kinh doanh kp thi và có hiu qu.
o Hu cn kinh doanh được coi là mt trong sáu chc năng ch yếu ca doanh
nghip: Tiêu th - Sn xut - Hu cn kinh doanh - Tài chính - Tính toán - qun
tr doanh nghip.
Bài 1: Qun tr cung ng nguyên vt liu
TXQTTH02_Bai1_v1.0015106229 5
1.1.3. Qun tr cung ng nguyên vt liu
Vai trò: Mc tiêu ca hot động cung ng nguyên
vt liu là luôn đảm bo cung ng đầy đủ, đúng
chng loi, s lượng và cht lượng nguyên vt liu
cn thiết cho quá trình sn xut vi chi phí kinh
doanh ti thiu. Và để thc hin được điu đó, phi
thc hin tt công tác qun tr mua sm, vn
chuyn, và d tr; tc là thc hin tt hot động
qun tr cung ng nguyên vt liu.
Khái nim: Qun tr cung ng nguyên vt liu là tng hp các hot động qun tr, xác
định cu và các ch tiêu d tr nguyên vt liu; t chc mua sm, vn chuyn và d
tr hp lý nht nhm bo nhm đảm bo luôn cung ng đúng, đủ các loi nguyên vt
liu theo tiêu chn cht lượng và thi gian phù hp vi hiu qu cao nht.
1.2. Ni dung qun tr cung ng nguyên vt liu
Qun tr cung ng nguyên vt liu bao gm các ni dung ch yếu sau:
Các ch tiêu trong cung ng và d tr nguyên vt liu.
La chn người cung ng.
Xây dng và qun tr h thng kho tàng.
T chc hot động vn chuyn.
1.2.1. Các ch tiêu trong cung ng và d tr nguyên vt liu
1.2.1.1. Xác định s lượng nguyên vt liu cn cung ng
Đối vi mi loi nguyên vt liu cu mua sm trong thi kì kế hoch thường bao gm
3 b phn: cu nguyên vt liu cho sn xut, cu do hư hng, mt mát trong quá trình
lưu kho và cu d tr đề phòng s biến động th trường.
B phn th nht thường chiếm t trng ch yếu và được xác định theo công thc:
QDi = QĐMij QSPj
Vi QDi - cu loi nguyên vt liu th i để sn xut theo kế hoch.
QĐMij - định mc tiêu dùng loi nguyên vt liu i để sn xut sn phm th j.
QSPi - sn lượng kế hoch sn phm j s được sn xut trong kì kế hoch.
B phn th hai là lượng nguyên vt liu cn cung ng thêm đểđắp cho s nguyên
vt liu hư hng, mt mát trong quá trình lưu kho. B phn này chiếm t trng nh
thường được xác định theo phương pháp thng kê kinh nghim kết hp vi các d báo
cho k kế hoch.
B phn d tr đề phòng s biến động th trường hoàn toàn ph thuc vào tính cht
ca loi nguyên vt liu s d tr, các kết qu d báo thay đổi cung ng cũng như giá
c ca th trường nguyên vt liu; lãi sut tin gi; kh năng tài chính ca doanh
nghip; năng lc kho tàng và chi phí liên quan đến m rng kho tàng;…