Chương III. Gen & genome
•Gene di truyền
–Thời Mendel (1865), gen là yếu tố quyết định sự hình thành và phát
triển một tính trạng bên ngoài. Có thể nói mỗi gen Mendel là một
nhiễm sắc thể
–Morgan (1926) cho rằng: không phải một gen mà nhiều gen cùng nằm
trên một nhiễm sắc thể và là các đơn vị không thể chia nhỏ hơn được
nữa.
–Theo giả thuyết ”một gen – một enzim” của G.Beadle và E.Tatum
(1940) cho rằng mỗi gen quyết định sự tồn tại và hoạt tính của một
enzim.
•Gene phân tử: là trình tự trên DNA cần thiết để
tổng hợp 1 sản phẩm chức năng có thể là polypeptit
hoặc RNA
–Gene tổng hợp mRNA mang thông tin qui định
chuỗi polypeptit
–Gene tổng hợp tRNA, rRNA tham gia quá trình
dịch mã tổng hợp protein
DNA và gene ở prokaryote
- Phân tử DNA ở prokaryote không cuộn xoắn với
protein histon và nhiễm sắc thể là một phân tử DNA
trần dạng vòng.
- Prokaryote không có cấu trúc
nhân hoàn chỉnh, DNA được cô
đặc trong vùng nhân. Ngoài ra,
còn có DNA khác là các plasmid,
nó cũng có dạng vòng nhưng nhỏ
hơn DNA nhiễm sắc thể
NST trần,
dạng vòng
Plasmid trong
tế bào chất
Lông roi
Cấu trúc 1 gene ở prokaryote
-Các gene nằm trong một
nhóm gọi là Operon.
- 1 operon mang thông tin qui
định sự tổng hợp, điều hòa
một số protein chức năng.
Operon mang gene tổng hợp
Triptophan ở vi khuẩn E.coli