CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THUẾ
Nguyễn Đình Chiến - HVTC 1
THUẾ NHÀ NƯỚC
NỘI DUNG
Chương 1 Tổng quan về thuế
Chương 2 Thuế Giá trị gia tăng
Chương 3 Thuế Tiêu thụ đặc biệt
Chương 4 Thuế Xuất khẩu, Nhập khẩu
Chương 5 Thuế Thu nhập doanh nghiệp
Chương 6 Thuế Thu nhập cá nhân
Chương 7 Các sắc thuế khác
Chương 8 Quản lý thuế
Chương 9 Thuế trong Hội nhập kinh tế quốc tế
CHƯƠNG 1
TỔNG QUAN
VỀ THUẾ
1. Khái niệm, đặc điểm của thuế
2. Vai trò của thuế
3. Hệ thống thuế và phân loại thuế
4. Các yếu tố cơ bản cấu thành sắc thuế
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU CỦA CHƯƠNG
Khái niệm của Thuế
THUẾ
Số thuế thu được được sử dụng vào các mục đích công
cộng theo chương trình, kế hoạch chi tiêu của NSNN
Số thuế phi nộp và thời hạn nộp thuế được xác định
theo các quy định của pháp luật
Các tổ chức, cá nhân đó là các đối tượng có kh năng
nộp thuế và thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật thuế gọi
là Người nộp thuế
Là khon thu của Nhà nước được chuyển giao bắt buộc
từ các tổ chức và cá nhân trong xã hội
THUẾ
1 2
34
5 6
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THUẾ
Nguyễn Đình Chiến - HVTC 2
Đặc điểm của Thuế
THUẾ
Khoản thu có
tính bắt buộc,
được pháp
luật quy định
trước
Không
hoàn trả
trực
tiếp
Có
tính
pháp
lý cao
Vai trò của thuế
1. Huy động nguồn lực tài chính cho Nhà nước
2. Góp phần điều tiết vĩ mô nền kinh tế
- Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế
- Điều chỉnh giá cả, kìm chế lạm phát
- Điều tiết việc làm, hạn chế thất nghiệp
- Bảo hộ SX, thúc đẩy quan hệ quốc tế
3. Phân phối lại thu nhập, đm bo công bằng
xã hội
Hệ thống thuế
YÊU CẦU CƠ BẢN
Hiệu quả:
-HQ kinh tế
-HQ xã hội
Hệ thống Thuế là tổng hợp các hình thức thuế khác
nhau (các sắc thuế) có mối quan hệ thống nhất, biện
chứng, phụ thuộc nhau, cùng hướng vào một mục
tiêu chung nhằm thực hiện các nhiệm vụ nhất định
của Nhà nước trong từng thời kỳ.
Rõ ràng
Minh bạch Linh hoạt
Phù hợp
Ổn định
Năng suất
Công bằng
-CB ngang
-CB dọc
Phân loại Thuế
THUẾ
THEO
ĐỐI
TƯỢNG
ĐÁNH
THUẾ
Thuế Thu nhập: Có Đối tượng đánh
thuế là thu nhập nhận được hiện tại
Thuế Tài sản: Có Đối tượng đánh thuế là
Giá trị của Tài sản chịu thuế
Thuế Tiêu dùng: Có Đối tượng đánh
thuế là phần thu nhập dùng để tiêu
dùng hiện tại
Phân loại Thuế
THUẾ
THEO
PHƯƠNG
THỨC
ĐÁNH
THUẾ
Thuế Trực thu: Đánh trực tiếp vào thu
nhập hoặc tài sản của người nộp
thuế/người chịu thuế
Thuế Gián thu: Đánh gián tiếp vào thu
nhập hoặc tài sản của người chịu thuế
thông qua giá cả HH, DV tiêu dùng
Phân loại Thuế
THUẾ
THEO
MỨC
ĐỘ
ĐIỀU
TIẾT
THỰC
TẾ
CỦA
THUẾ
Thuế Lũy tiến: Tỷ lệ điều tiết thực tế
trên thu nhập tăng khi thu nhập tăng
Thuế Lũy thoái: Tỷ lệ điều tiết thực tế
trên thu nhập giảm khi thu nhập tăng
Thuế Tỷ lệ: Tỷ lệ điều tiết thực tế trên
thu nhập không đổi khi thu nhập tăng
78
910
11 12
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ THUẾ
Nguyễn Đình Chiến - HVTC 3
Phân loại Thuế
THUẾ
THEO
CÁCH
THIẾT
KẾ
MỨC
THUẾ
Thuế Tỷ lệ %: Mức thuế bằng một tỷ lệ
% trên giá trị cơ sở thuế
Thuế Hỗn hợp: Mức thuế xác định theo
tỷ lệ % vừa theo mức tuyệt đối
Thuế Tuyệt đối: Mức thuế bằng một số
tuyệt đối trên một đơn vị vật lý đối
tượng chịu thuế
Phân loại Thuế
THUẾ
THEO
PHẠM VI
THẨM
QUYỀN
VỀ THUẾ
Thuế Trung ương: Các sắc thuế do chính
quyền nhà nước Trung ương ban hành
Thuế Địa phương: Các sắc thuế do
chính quyền nhà nước địa phương ban
hành
Sắc thuế và các yếu tố cấu thành
Sắc thuế là một hình thức thuế cụ thể, có tên gọi
riêng, có nội dung điều chỉnh riêng và được quy
định bằng các văn bản pháp luật
Tên gọi Người
nộp thuế Đối tượng
chịu thuế
Cơ sở
thuế Mức thuế Miễn,
giảm,
hoàn
thuế
Thể hiện
đối tượng
điều
chỉnh
hoặc mục
tiêu đánh
thuế
Tổ chức,
cá nhân
có nghĩa
vụ khai,
nộp thuế
theo
Luật
định
Đối tượng
vật chất
trực tiếp
chịu sự
điều
chỉnh của
Luật thuế
Đặc
trưng
của
ĐTCT
được sử
dụng
làm căn
cứ xác
định số
thuế
Đại
lượng
dùng để
xác định
số thuế
phải nộp
trên một
đơn vị cơ
sở thuế
Các
quy
định
mang
tính
ngoại
lệ
CÂU HỎI CHƯƠNG 1
1. Thuế là gì? Phân tích sự cần thiết và mục đích chính của
việc đánh thuế của Nhà nước?
2. Phân tích các đặc điểm của thuế? Chỉ rõ sự khác nhau cơ
bản giữa thuế và phí, lệ phí?
3. Phân tích các vai trò của thuế? Tại sao nói thuế là nguồn
thu chủ yếu của Ngân sách nhà nước?
4. Tại sao thuế lại có vai trò điều tiết vĩ mô nền kinh tế -xã
hội? Phân tích các nội dung và cách thức điều tiết
của thuế trong từng trường hợp cụ thể: lạm phát, suy
thoái, bảo hộ sản xuất trong nước?
5. Phân tích các yêu cầu cơ bản của một hệ thống thuế?
Mối quan hệ giữa các yêu cầu đó?
6. Nêu các cách phân loại thuế cơ bản? ý nghĩa của các
cách phân loại thuế đó?
CÂU HỎI CHƯƠNG 1
7. Hãy sắp xếp các sắc thuế hiện hành của Việt Nam vào
các loại thuế theo các tiêu thức phân loại cơ bản?
8. Tại sao thuế TNCN thường áp dụng thuế suất lũy tiến
từng phần còn thuế TNDN thường áp dụng thuế suất
tỷ lệ ổn định?
9. Tại sao thuế tiêu dùng luôn có tính lũy thoái? Nêu các
biện pháp hạn chế tác động lũy thoái của thuế TD?
10. Phân biệt các thuật ngữ: đối tượng chịu thuế, người
nộp thuế, người chịu thuế? Cho ví dụ minh họa?
11. Tại sao người nộp thuế luôn được quy định trong các
sắc thuế, còn người chịu thuế không được quy định?
12. Cơ sở thuế là gì? Tầm quan trọng của việc xác định cơ
sở thuế?
13. Trình bày các loại mức thuế? ý nghĩa của việc xác định
mức thuế trong các sắc thuế?
13 14
15 16
17