Bệnh hoại tử mắt của tôm
Nguyên nhân
Nguyên nhân gây bệnh là do các vi khuẩn Vibrio spp (V.
harveyi, V. vulnificus, V. alginolyticus, V.anguillarum, V.
parahaemolyticus…); virus hình que (giống như virus của cơ
quan Lympho, virus ở mang và virus đầu vàng). Nhìn qua
kính hiển vi điện tử, cho thấy tế bào thần kinh trong vùng hội
tụ (gần màng đáy) chứa các túi tế bào chất (đường kính 1-
3µm) có các hạt (đường kính nhân 15-26nm) và vỏ
(Nucleocapsid) hình que. Virus hình que có chiều dài 130-
260nm, đường kính 10-16nm .
Triệu chứng
Tôm hôn mê, lờ đờ, kém ăn, ruột không có thức ăn, thân tôm
chuyển màu đen, mang có màu nâu, cơ đuôi trắng, đuôi và vỏ
kitin hoại tử. Tôm lúc sắp chết mắt có dấu hiệu nhiễm trùng
viêm, hoại tử , u hạt và mềm nhũn, thấy rõ trong lát cắt mô
học. Hoại tử của mắt là chứng phù và thâm nhiễm của tế bào
máu ở những địa điểm áp xe.
Ví dụ thường ở lớp giữa hạch thần kinh mỏng (LG) và vùng
hội tụ hẹp (20àm) có các tế bào máu tự do. Nếu mắt bị bệnh
thì lớp giữa rộng 50-100àm có dịch màu hồng của tế bào bị
viêm.
Mạch máu và kẽ hở của hạch thần kinh mỏng đã mở rộng
đáng kể và các tế bào máu tạo thành đường nhăn. Vùng khúc
xạ và các vùng khác trong mắt tìm thấy các tế bào hoại tử và
thoái hóa ở những chỗ áp xe.
Hoại tử mắt thường gặp ở các ao nuôi tôm từ 10- 50%. U hạt
của mắt thường xuất trong các ao nuôi tôm khi mắt có hiện
tượng nhiễm melanin trên tầng biểu bì. Tỷ lệ u hạt của mắt
xuất hiện từ 2-5% ở những tôm sắp chết. Nó có đặc điểm là
được thay thế bởi mắt con, u hạt và cấu trúc bên trong của mắt
với những mô sợi bắt màu eosin chứa các hạt nhỏ nhiễm
melanin của tế bào máu, tế bào thoái hóa, hoại tử, lớp nhiễm
melanin của các tế bào máu bên dưới lớp biểu bì.
Mắt phồng (rộp) chiếm 1-2% ở tôm sắp chết có đặc điểm là
hoại tử ở mô thần kinh, khoang nhỏ, mạch phát triển rộng
trong hạch lõi. Nghiên cứu cẩn thận mô thần kinh hoại tử phát
hiện thấy các tế bào đa nhân khổng lồ. Những dấu vết còn lại
của tế bào cho thấy, chúng bao quanh và để lộ ra các hạt chất
nhiễm sắc mà chúng là các đại thực bào chết của hệ thống thần
kinh. Kiểm tra thần kinh mắt thấy rõ tế bào thần kinh đệm