Các hệ thống điều khiển khác của ô tô

Chia sẻ: Tai Tieu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Thêm vào BST

Báo xấu

150
lượt xem 56
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngoài những hệ thống EFI , ESA , ISC phần lớn các hệ thống điều khiển động cơ được trang bị các hệ thống sau , mặc dù chúng khác nhau giữa các động cơ

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các hệ thống điều khiển khác của ô tô

M« t¶ M« t¶ Ngoµi nh÷ng hÖ thèng EFI, ESA, vµ ISC, phÇn lín c¸c hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®éng c¬ ®ược trang bÞ c¸c hÖ thèng sau, mÆc dï chóng kh¸c nhau gi÷a c¸c ®éng c¬, TÊt c¶ nh÷ng hÖ thèng nµy ®Òu ®ược ®iÒu khiÓn bëi ECU ®éng c¬. • ETCS-i (Electronic Throttle Control System-intelligent – HÖ thèng ®iÒu khiÓn bím ga ®iÖn tö - th«ng minh) • VVT-i (Variable Valve Timing-intelligent – Thêi ®iÓm phèi khÝ thay ®æi – Th«ng minh) • VVTL-i (Variable Valve Timing and Lift-intelligent - Thêi ®iÓm phèi khÝ vµ hµnh tr×nh xup¸p thay ®æi – Th«ng minh) • HÖ thèng ®iÒu khiÓn sÊy nãng c¶m biÕn «xy/ c¶m biÕn tû lÖ kh«ng khÝ nhiªn liÖu • HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®iÒu hßa kh«ng khÝ • §iÒu khiÓn qu¹t lµm m¸t • ACIS (Acoustic Control Induction System – HÖ thèng n¹p khÝ cã chiÒu dµi hiÖu dông thay ®æi) • HÖ thèng AI (Air Injection – Phun khÝ) / HÖ thèng AS (Air Suction – Hót khÝ) • HÖ thèng kiÓm so¸t h¬i nhiªn liÖu • HÖ thèng ®iÒu khiÓn khÝ n¹p • §¸nh gi¸ trÞ sè èctan • HÖ thèng ®iÒu khiÓn c¾t OD ECT • HÖ thèng ®iÒu khiÓn c¾t EGR • T-VIS (Toyota-Variable Induction System – HÖ thèng n¹p biÕn ®æi Toyota) • HÖ thèng SCV (Swirl Control Valve – Van ®iÒu khiÓn xo¸y) • HÖ thèng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt tuabin t¨ng ¸p • HÖ thèng ®iÒu khiÓn m¸y nÐn t¨ng ¸p • HÖ thèng ®iÒu khiÓn EHPS (Electro-Hydraulic Power Steering – HÖ thèng trî lùc l¸i ®iÖn - thñy lùc) (1/1) HÖ thèng ETCS-i M« t¶ ETCS-i (HÖ thèng ®iÒu khiÓn bím ga ®iÖn tö - th«ng minh) lµ mét hÖ thèng sö dông m¸y tÝnh ®Ó ®iÒu khiÓn b»ng ®iÖn gãc më cña bím ga. Gãc më cña bím ga th«ng thêng ®îc ®iÒu khiÓn trùc tiÕp b»ng d©y c¸p nèi tõ bµn ®¹p ga ®Õn bím ga ®Ó më vµ ®ãng nã. Trong hÖ thèng nµy, d©y c¸p ®îc lo¹i bá, vµ ECU ®éng c¬ dïng m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga ®Ó ®iÒu khiÓn gãc më cña bím ga ®Õn mét gi¸ trÞ tèi u t¬ng øng víi møc ®é ®¹p bµn ®¹p ga. Ngoµi ra, gãc më cña bµn ®¹p ga ®îc nhËn biÕt b»ng c¶m biÕn vÞ trÝ bµn ®¹p ga, vµ gãc më cña bím ga ®îc nhËn biÕt bëi c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga. HÖ thèng ECTS-i bao gåm c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga, ECU ®éng c¬ vµ cæ häng giã. Cæ häng giã bao gåm bím ga, m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga, c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga vµ c¸c bé phËn kh¸c. (1/1) -1-
CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña cæ häng giã Nh trªn h×nh minh häa, cæ häng giã bao gåm bím ga, c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga dïng ®Ó ph¸t hiÖn gãc më cña bím ga, m«t¬ bím ga ®Ó më vµ ®ãng bím ga, vµ mét lß xo håi ®Ó tr¶ bím ga vÒ mét vÞ trÝ cè ®Þnh. M«t¬ bím ga øng dông mét m«t¬ ®iÖn mét chiÒu (DC) cã ®é nh¹y tèt vµ tiªu thô Ýt n¨ng lîng. ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn ®é lín vµ híng cña dßng ®iÖn ch¹y ®Õn m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga, lµm quay hay gi÷ m«t¬, vµ më vµ ®ãng bím ga qua mét côm b¸nh r¨ng gi¶m tèc. Gãc më bím ga thùc tÕ ®îc ph¸t hiÖn b»ng mét c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga, vµ th«ng sè ®ã ®îc ph¶n håi vÒ cho ECU ®éng c¬. Khi dßng ®iÖn kh«ng ch¹y qua m«t¬, lß xo håi sÏ më bím ga ®Õn mét vÞ trÝ cè ®Þnh (kho¶ng 7O). Tuy nhiªn, trong chÕ ®é kh«ng t¶i bím ga ®îc ®ãng l¹i nhá h¬n so víi vÞ trÝ cè ®Þnh. Gîi ý: • Khi ECU ®éng c¬ ph¸t hiÖn thÊy cã trôc trÆc, nã bËt ®Ìn b¸o h háng trªn ®ång hå t¸pl« ®ång thêi c¾t nguån ®Õn m«t¬, nhng do bím ga ®îc gi÷ ë gãc më kho¶ng 7O, xe vÉn cã thÓ ch¹y ®Õn n¬i an toµn. • Nh÷ng kiÓu xe ®Çu tiªn cã hÖ thèng ETCS-i sö dông mét ly hîp tõ gi÷a m«t¬ vµ bím ga, nã cã thÓ dïng ®Ó nèi vµ ng¾t m«t¬. (1/1) -2-
C¸c chÕ ®é ®iÒu khiÓn ETCS-i ®iÒu khiÓn gãc më cña bím ga ®Õn gi¸ trÞ tèi u nhÊt tïy theo møc ®é nhÊn cña bµn ®¹p ga. 1. §iÒu khiÓn ë chÕ ®é b×nh thêng, chÕ ®é c«ng suÊt cao vµ chÕ ®é ®i ®êng tuyÕt VÒ c¬ b¶n, ®éng c¬ sö dông chÕ ®é b×nh thêng, nhng cã thÓ dïng c«ng t¾c ®iÒu khiÓn ®Ó chuyÓn sang chÕ ®é c«ng suÊt cao hay ®i ®êng tuyÕt. • §iÒu khiÓn chÕ ®é thêng §©y lµ chÕ ®é ®iÒu khiÓn c¬ b¶n ®Ó duy tr× sù c©n b»ng gi÷a tÝnh dÔ vËn hµnh vµ chuyÓn ®éng ªm. • §iÒu khiÓn chÕ ®é ®êng tuyÕt ChÕ ®é ®iÒu khiÓn nµy gi÷ cho gãc më bím ga nhá h¬n so víi chÕ ®é b×nh thêng ®Ó tr¸nh trît khi l¸i xe trªn ®êng tr¬n trît, nh ®êng cã tuyÕt r¬i. • §iÒu khiÓn chÕ ®é c«ng suÊt cao ë chÕ ®é nµy, bím ga më lín h¬n so víi chÕ ®é b×nh thêng. Do ®ã, chÕ ®é nµy mang l¹i c¶m gi¸c ®éng c¬ ®¸p øng ngay víi thao t¸c ®¹p ga vµ xe vËn hµnh m¹nh mÏ h¬n so víi chÕ ®é thêng. ChÕ ®é nµy chØ cã ë mét sè kiÓu xe. (1/4) 2. §iÒu khiÓn m«men truyÒn lùc chñ ®éng ChÕ ®é ®iÒu khiÓn nµy lµm cho gãc më bím ga nhá h¬n hay lín h¬n so víi gãc ®¹p cña bµn ®¹p ga ®Ó duy tr× tÝnh t¨ng tèc ªm. H×nh minh häa cho thÊy khi bµn ®¹p ga ®îc gi÷ ë mét vÞ trÝ ®¹p nhÊt ®Þnh. §èi víi nh÷ng kiÓu xe kh«ng cã hÖ thèng ®iÒu khiÓn m«men truyÒn lùc chñ ®éng, bím ga ®îc më ra gÇn nh ®ång bé víi chuyÓn ®éng cña bµn ®¹p ga, nh vËy, trong mét kho¶ng thêi gian ng¾n, t¹o ra gia tèc däc xe G t¨ng ®ét ngét vµ sau ®ã gi¶m dÇn. So víi xe ®ã, kiÓu xe cã ®iÒu khiÓn m«men truyÒn lùc chñ ®éng, bím ga ®îc më dÇn ra sao cho gia tèc däc xe G t¨ng dÇn trong mét kho¶ng thêi gian l©u h¬n ®Ó ®¶m b¶o t¨ng tèc ªm. (2/4) -3-
3. C¸c ®iÒu khiÓn kh¸c (1) §iÒu khiÓn tèc ®é kh«ng t¶i Chøc n¨ng nµy ®iÒu khiÓn bím ga ë phÝa ®ãng ®Ó duy tr× tèc ®é kh«ng t¶i lý tëng. (2) §iÒu khiÓn gi¶m va ®Ëp khi chuyÓn sè Chøc n¨ng ®iÒu khiÓn nµy gi¶m gãc më cña bím ga vµ gi¶m m«men ®éng c¬ ®ång thêi víi ®iÒu khiÓn ECT khi hép sè tù ®éng chuyÓn sè ®Ó lµm gi¶m va ®Ëp khi chuyÓn sè. (3) §iÒu khiÓn bím ga TRAC NÕu b¸nh xe chñ ®éng bÞ trît qu¸ nhiÒu, nh lµ mét phÇn cña hÖ thèng TRAC, tÝn hiÖu yªu cÇu tõ ECU ®iÒu khiÓn trît sÏ ®ãng bím ga ®Ó gi¶m c«ng suÊt ®Ó t¨ng tÝnh æn ®Þnh cña xe vµ ®¶m b¶o ®îc lùc dÉn ®éng. (4) §iÒu khiÓn hç trî VSC Chøc n¨ng nµy ®iÒu khiÓn gãc më bím ga b»ng ®iÒu khiÓn kÕt hîp víi ECU ®iÒu khiÓn trît ®Ó tËn dông tèi ®a hiÖu qu¶ ®iÒu khiÓn cña hÖ thèng VSC. (5) §iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng Trong ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng th«ng thêng, ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng më vµ ®ãng bím ga qua bé chÊp hµnh ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng vµ d©y c¸p. Nhng víi hÖ thèng ETCS-i, ECU ®éng c¬, mµ bao gåm ECU ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng, sÏ trùc tiÕp ®iÒu khiÓn gãc më bím ga qua m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga ®Ó thùc hiÖn thao t¸c ®iÒu khiÓn ch¹y tù ®éng. (3/4) 4. Chøc n¨ng dù phßng • NÕu ECU ®éng c¬ ph¸t hiÖn thÊy cã trôc trÆc trong hÖ thèng ETCS-i, nã bËt ®Ìn b¸o h háng trªn ®ång hå t¸pl« ®Ó b¸o cho l¸i xe. • C¶m biÕn vÞ trÝ bµn ®¹p ga cã m¹ch c¶m biÕn cho 2 hÖ thèng, chÝnh vµ phô. NÕu h háng x¶y ra trong mét m¹ch c¶m biÕn, vµ ECU ph¸t hiÖn thÊy cã sù chªnh lÖch ®iÖn ¸p kh«ng b×nh thêng trong tÝn hiÖu gi÷a 2 m¹ch c¶m biÕn, ECU ®éng c¬ sÏ chuyÓn sang chÕ ®é ho¹t ®éng h¹n chÕ. Trong chÕ ®é ho¹t ®éng h¹n chÕ, m¹ch cßn l¹i ®îc sö dông ®Ó tÝnh to¸n gãc cña bµn ®¹p ga vµ xe vËn hµnh víi gãc më bím ga h¹n chÕ h¬n so víi b×nh thêng. Ngoµi ra, nÕu cã vÎ nh h háng x¶y ra trong c¶ hai m¹ch, ECU ®éng c¬ sÏ ®Æt bím ga ë tr¹ng th¸i kh«ng t¶i. Lóc nµy xe chØ cã thÓ ch¹y ë trong ph¹m vi kh«ng t¶i. • C¶m biÕn vÞ trÝ bím ga còng cã 2 m¹ch c¶m biÕn, chÝnh vµ phô. NÕu h háng x¶y ra ë trong m¹ch c¶m biÕn, vµ ECU ®éng c¬ ph¸t hiÖn thÊy ®iÖn ¸p kh«ng b×nh thêng gi÷a 2 m¹ch c¶m biÕn, ECU ®éng c¬ sÏ c¾t dßng ®iÖn ®Õn m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga vµ sau ®ã chuyÓn sang chÕ ®é ho¹t ®éng h¹n chÕ. Lóc nµy bím ga ®îc më ë gãc cè ®Þnh b»ng lß xo håi, vµ lîng phun nhiªn liÖu vµ thêi ®iÓm ®¸nh löa ®îc ®iÒu khiÓn b»ng tÝn hiÖu bµn ®¹p ga. C«ng suÊt cña ®éng c¬ sÏ bÞ h¹n chÕ ®i nhiÒu nhng xe vÉn cã thÓ ch¹y ®îc. • Khi ECU ®éng c¬ ph¸t hiÖn thÊy cã h háng trong hÖ thèng m«t¬ ®iÒu khiÓn bím ga, khi ®ã nã sÏ ®iÒu khiÓn gièng nh khi cã h háng vÒ c¶m biÕn vÞ trÝ bím ga. (4/4) -4-
HÖ thèng VVT-i M« t¶ Th«ng thêng, thêi ®iÓm phèi khÝ ®îc cè ®Þnh, nh÷ng hÖ thèng VVT-i sö dông ¸p suÊt thñy lùc ®Ó xoay trôc cam n¹p vµ lµm thay ®æi thêi ®iÓm phèi khÝ. §iÒu nµy cã thÓ lµm t¨ng c«ng suÊt, c¶i thiÖn tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu vµ gi¶m khÝ x¶ « nhiÔm. Nh trong h×nh minh häa, hÖ thèng nµy ®îc thiÕt kÕ ®Ó ®iÒu khiÓn thêi ®iÓm phèi khÝ b»ng c¸ch xoay trôc cam trong mét ph¹m vi 40O so víi gãc quay cña trôc khuûu ®Ó ®¹t ®îc thêi ®iÓm phèi khÝ tèi u cho c¸c ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng cña ®éng c¬ dùa trªn tÝn hiÖu tõ c¸c c¶m biÕn. Thêi ®iÓm phèi khÝ ®îc ®iÒu khiÓn nh sau. (1/1) • Khi nhiÖt ®é thÊp, khi tèc ®é thÊp ë t¶i nhÑ, hay khi t¶i nhÑ Thêi ®iÓm phèi khÝ cña trôc cam n¹p ®îc lµm trÔ l¹i vµ ®é trïng lÆp xup¸p gi¶m ®i ®Ó gi¶m khÝ x¶ ch¹y ngîc l¹i phÝa n¹p. §iÒu nµy lµm æn ®Þnh chÕ ®é kh«ng t¶i vµ c¶i thiÖn tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu vµ tÝnh khëi ®éng. • Khi t¶i trung b×nh, hay khi tèc ®é thÊp vµ trung b×nh ë t¶i nÆng Thêi ®iÓm phèi khÝ ®îc lµm sím lªn vµ ®é trïng lÆp xup¸p t¨ng lªn ®Ó t¨ng EGR néi bé vµ gi¶m mÊt m¸t do b¬m. §iÒu nµy c¶i thiÖn « nhiÔm khÝ x¶ vµ tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu. Ngoµi ra, cïng lóc ®ã thêi ®iÓm ®ãng xup¸p n¹p ®îc ®Èy sím lªn ®Ó gi¶m hiÖn tîng quay ngîc khÝ n¹p l¹i ®êng n¹p vµ c¶i thiÖn hiÖu qu¶ n¹p. • Khi tèc ®é cao vµ t¶i nÆng Thêi ®iÓm phèi khÝ ®îc lµm sím lªn vµ ®é trïng lÆp xup¸p t¨ng lªn ®Ó t¨ng EGR néi bé vµ gi¶m mÊt m¸t do b¬m. §iÒu nµy c¶i thiÖn « nhiÔm khÝ x¶ vµ tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu. Ngoµi ra, cïng lóc ®ã thêi ®iÓm ®ãng xup¸p n¹p ®îc ®Èy sím lªn ®Ó gi¶m hiÖn tîng quay ngîc khÝ n¹p l¹i ®êng n¹p vµ c¶i thiÖn hiÖu qu¶ n¹p. Ngoµi ra, ®iÒu khiÓn ph¶n håi ®îc sö dông ®Ó gi÷ thêi ®iÓm phèi khÝ xup¸p n¹p thùc tÕ ë ®óng thêi ®iÓm tÝnh to¸n b»ng c¶m biÕn vÞ trÝ trôc cam. (1/1) -5-
CÊu t¹o Bé chÊp hµnh cña hÖ thèng VVT-i bao gåm bé ®iÒu khiÓn VVT-i dïng ®Ó xoay trôc cam n¹p, ¸p suÊt dÇu dïng lµm lùc xoay cho bé ®iÒu khiÓn VVT-i, vµ van ®iÒu khiÓn dÇu phèi phÝ trôc cam ®Ó ®iÒu khiÓn ®êng ®i cña dÇu. 1. Bé ®iÒu khiÓn VVT-i Bé ®iÒu khiÓn bao gåm mét vá ®îc dÉn ®éng bëi xÝch cam vµ c¸c c¸nh g¹t ®îc cè ®Þnh trªn trôc cam n¹p. ¸p suÊt dÇu göi tõ phÝa lµm sím hay lµm muén trôc cam n¹p sÏ xoay c¸c c¸nh g¹t cña bé ®iÒu khiÓn VVT-i theo híng chu vi ®Ó thay ®æi liªn lôc thêi ®iÓm phèi khÝ cña trôc cam n¹p. Khi ®éng c¬ ngõng, trôc cam n¹p chuyÓn ®éng ®Õn tr¹ng th¸i muén nhÊt ®Ó duy tr× kh¶ n¨ng khëi ®éng. Khi ¸p suÊt dÇu kh«ng ®Õn bé ®iÒu khiÓn VVT-i ngay lËp tøc sau khi ®éng c¬ khëi ®éng, chèt h·m sÏ h·m c¸c c¬ cÊu ho¹t ®éng cña bé ®iÒu khiÓn VVT-i ®Ó tr¸nh tiÕng gâ. Tham kh¶o: Ngoµi lo¹i trªn, còng cã mét lo¹i mµ pÝtt«ng däc chuyÓn theo híng trôc gi÷a c¸c then xo¾n cña b¸nh r¨ng bªn ngoµi (t¬ng øng víi vá) vµ b¸nh r¨ng trong (g¾n trùc tiÕp vµo trôc cam) ®Ó lµm xoay trôc cam. 2. Van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam Van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam ho¹t ®éng theo sù ®iÒu khiÓn (Tû lÖ hiÖu dông) tõ ECU ®éng c¬ ®Ó ®iÒu khiÓn vÞ trÝ cña van èng vµ ph©n phèi ¸p suÊt dÇu cÊp ®Õn bé ®iÒu khiÓn VVT-i ®Õ phÝa lµm sím hay lµm muén. Khi ®éng c¬ ngõng ho¹t ®éng, thêi ®iÓm phèi khÝ xup¸p n¹p ®îc gi÷ ë gãc muén tèi ®a. (1/1) -6-
Ho¹t ®éng Van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam chon ®êng dÇu ®Õn bé ®iÒu khiÓn VVT-i t¬ng øng víi ®é lín dßng ®iÖn tõ ECU ®éng c¬. Bé ®iÒu khiÓn VVT-i quay trôc cam n¹p t¬ng øng víi vÞ trÝ n¬i mµ ®Æp ¸p suÊt dÇu vµo, ®Ó lµm sím, lµm muén hoÆc duy tr× thêi ®iÓm phèi khÝ. ECU ®éng c¬ tÝnh to¸n thêi ®iÓm ®ãng më xup¸p tèi u díi c¸c ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng kh¸c nhau theo tèc ®é ®éng c¬, lu lîng khÝ n¹p, vÞ trÝ bím ga vµ nhiÖt ®é níc lµm m¸t ®Ó ®iÒu khiÓn van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam. H¬n n÷a, ECU dïng c¸c tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn vÞ trÝ trôc cam vµ c¶m biÕn vÞ trÝ trôc khuûu ®Ó tÝnh to¸n thêi ®iÓm phèi khÝ thùc tÕ vµ thùc hiÖn ®iÒu khiÓn ph¶n håi ®Ó ®¹t ®îc thêi ®iÓm phèi khÝ chuÈn. 1. Lµm sím thêi ®iÓm phèi khÝ Khi van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam ®îc ®Æt ë vÞ trÝ nh trªn h×nh vÏ b»ng ECU ®éng c¬, ¸p suÊt dÇu t¸c ®éng lªn khoang c¸nh g¹t phÝa lµm sím thêi ®iÓm phèi khÝ ®Ó quay trôc cam n¹p vÒ chiÒu lµm sím thêi ®iÓm phèi khÝ. 2. Lµm muén thêi ®iÓm phèi khÝ Khi ECU ®Æt van ®iÒu khiÓn thêi ®iÓm phèi khÝ trôc cam ë vÞ trÝ nh chØ ra trong h×nh vÏ, ¸p suÊt dÇu t¸c dông lªn khoang c¸nh g¹t phÝa lµm muén thêi ®iÓm phèi khÝ ®Ó lµm quay trôc cam n¹p theo chiÒu quay lµm muén thêi ®iÓm phèi khÝ. -7-
3. Gi÷ ECU ®éng c¬ tÝnh to¸n gãc phèi khÝ chuÈn theo t×nh tr¹ng vËn hµnh. Sau khi ®Æt thêi ®iÓm phèi khÝ chuÈn, van ®iÒu khiÓn dÇu phèi khÝ trôc cam duy tr× ®êng dÇu ®ãng nh ®îc chØ ra trªn h×nh vÏ, ®Ó gi÷ thêi ®iÓm phèi khÝ hiÖn t¹i. (1/1) HÖ thèng VVTL-i M« t¶ HÖ thèng VVTL-i dùa trªn hÖ thèng VVT-i vµ ¸p dông mét c¬ cÊu ®æi vÊu cam ®Ó thay ®æi hµnh tr×nh cña xup¸p n¹p vµ x¶. §iÒu nµy cho phÐp ®îc ®îc c«ng suÊt cao mµ kh«ng ¶nh hëng ®Õn tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu hay « nhiÔm khÝ x¶. CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng c¬ b¶n cña hÖ thèng VVTL-i gièng nh hÖ thèng VVT-i. ViÖc chuyÓn gi÷a hai vÊu cam cã hµnh tr×nh kh¸c nhau ®îc sö dông ®Ó thay ®æi hµnh tr×nh cña xup¸p. C¬ cÊu chuyÓn vÊu cam, ECU ®éng c¬ chuyÓn gi÷a 2 vÊu cam b»ng van ®iÒu khiÓn dÇu VVTL dùa trªn c¸c tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn nhiÖt ®é níc lµm m¸t vµ c¶m biÕn vÞ trÝ trôc khuûu. (1/1) -8-
CÊu t¹o C¸c bé phËn cÊu thµnh hÖ thèng VVTL-i gÇn gièng nh nh÷ng bé phËn cña hÖ thèng VVT-i. Nh÷ng bé phËn ®Æc biÖt cho hÖ thèng VVTL-i lµ van ®iÒu khiÓn dÇu cho VVTL, c¸c trôc cam vµ cß mæ. 1. Van ®iÒu khiÓn dÇu cho VVTL Van ®iÒu khiÓn dÇu cho VVTL ®iÒu khiÓn ¸p suÊt dÇu cÊp ®Õn phÝa cam tèc ®é cao cña c¬ cÊu chuyÓn vÊu cam b»ng thao t¸c ®iÒu khiÓn vÞ trÝ van èng do ECU ®éng c¬ thùc hiÖn. 2. Trôc cam vµ cß mæ §Ó thay ®æi hµnh tr×nh xup¸p, trôc cam cã 2 lo¹i vÊu cam, vÊu cam tèc ®é thÊp vµ vÊu cam tèc ®é cao, cho mçi xylanh. C¬ cÊu chuyÓn vÊu cam ®îc l¾p bªn trong cß mæ gi÷a xup¸p vµ vÊu cam. ¸p suÊt dÇu tõ van ®iÒu khiÓn dÇu cña VVTL ®Õn lç dÇu trong cß mæ, vµ ¸p suÊt nµy ®Èy chèt h·m bªn díi chèt ®Öm. Nã cè ®Þnh chèt ®Öm vµ Ên khíp cam tèc ®é cao. Khi ¸p suÊt dÇu ngõng t¸c dông, chèt h·m ®îc tr¶ vÒ b»ng lùc cña lß xo vµ chèt ®Öm ®îc tù do. §iÒu nµy lµm cho chèt ®Öm cã thÓ di chuyÓn tù do theo híng th¼ng ®øng vµ v« hiÖu hãa vÊu cam tèc ®é cao. (1/1) -9-
Ho¹t ®éng Trôc cam n¹p vµ x¶ cã c¸c vÊu cam víi 2 hµnh tr×nh kh¸c nhau cho tõng xylanh, vµ ECU ®éng c¬ chuyÓn nh÷ng vÊu cam nµy thµnh vÊu cam ho¹t ®éng b»ng ¸p suÊt dÇu. 1. Tèc ®é thÊp vµ trung b×nh (tèc ®é ®éng c¬: díi 6000 v/p) Nh trong h×nh minh häa ë trªn, van ®iÒu khiÓn dÇu më phÝa x¶. Do ®ã, ¸p suÊt dÇu kh«ng t¸c dông lªn c¬ cÊu chuyÓn vÊu cam. Nh trong h×nh minh häa ë díi, ¸p suÊt dÇu kh«ng t¸c dông lªn chèt h·m. Do ®ã, chèt h·m bä Ên b»ng lß xo håi theo híng nh¶ khãa. Nh vËy, chèt ®Öm sÏ lÆp l¹i chuyÓn ®éng tÞnh tiÕn v« hiÖu hãa. Do ®ã, nã sÏ dÉn ®éng xup¸p b»ng cam tèc ®é thÊp vµ trung b×nh. (1/2) 2. Tèc ®é cao (Tèc ®é ®éng c¬: trªn 6,000 v/p/nhiÖt ®é níc lµm m¸t.: cao h¬n 60C) Nh trong h×nh vÏ bªn trªn, phÝa x¶ cña van ®iÒu khiÓn dÇu ®îc ®ãng l¹i sao cho ¸p suÊt dÇu t¸c dông lªn phÝa cam tèc ®é cao cña c¬ cÊu chuyÓn vÊu cam. Lóc nµy, nh trong h×nh minh häa bªn díi, bªn trong cß m«t, ¸p suÊt dÇu Ên chèt h·m bªn díi chèt ®Öm ®Ó gi÷ chèt ®Öm vµ cß mæ. Do ®ã, cam tèc ®é cao Ên xuèng cß mæ trýíc khi cam tèc ®é thÊp vµ trung b×nh tiÕp xóc víi con l¨n. Nã dÉn ®éng c¸c xup¸p b»ng cam tèc ®é cao. Lóc nµy, ECU ®éng c¬ ®ång thêi ph¸t hiÖn r»ng vÊu cam ®· ®îc chuyÓn sang vÊu cam tèc ®é cao dùa trªn tÝn hiÖu tõ c«ng t¾c ¸p suÊt dÇu. (2/2) -10-
C¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn kh¸c HÖ thèng ®iÒu khiÓn bé sÊy nãng c¶m biÕn «xy/c¶m biÕn tû lÖ kh«ng khÝ nhiªn liÖu Kh¶ n¨ng ph¸t hiÖn cña c¶m biÕn «xy vµ c¶m biÕn AF gi¶m ®i ë nhiÖt ®é thÊp (díi 400OC). Do ®ã, mét sè c¶m biÕn «xy vµ c¶m biÕn AF ®îc trang bÞ mét bé sÊy ®Ó sÊy nãng c¸c phÇn tö ®o. ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn ®é lín cña dßng ®iÖn bé sÊy theo khèi lîng khÝ n¹p vµ tèc ®é ®éng c¬. Nèi theo mét c¸ch kh¸c, khi t¶i cña ®éng c¬ nhê vµ nhiÖt ®é khÝ x¶ thÊp, ®é lín cña dßng ®iÖn ch¹y ®Õn bé sÊy t¨ng lªn ®Ó duy tr× hiÖu qu¶ cña c¶m biÕn. Tuy nhiªn, khi t¶i ®éng c¬ vµ nhiÖt ®é cña khÝ x¶ t¨ng lªn, bé sÊy ngõng ho¹t ®éng hay ®é lín cña dßng ®iÖn ch¹y qua bé sÊy gi¶m ®i. (1/1) HÖ thèng ®iÒu khiÓn ®iÒu hßa kh«ng khÝ ECU ®éng c¬ t¾t m¸y nÐn A/C theo ®iÒu kiÖn l¸i xe ®Ó duy tr× tÝnh n¨ng chuyÓn ®éng tèt vµ kh¶ n¨ng t¨ng tèc. VÝ dô, khi ®ét ngét t¨ng tèc ë tèc ®é ®éng c¬ thÊp, ECU ®éng c¬ t¾t m¸y nÐn A/C tïy theo tèc ®é xe, tèc ®é ®éng c¬, vÞ trÝ bím ga vµ ¸p suÊt ®êng èng n¹p hay lîng khÝ n¹p. Cã 2 lo¹i hÖ thèng ®iÒu khiÓn ®iÒu hßa kh«ng khÝ. Mét lo¹i ®iÒu khiÓn trùc tiÕp ho¹t ®éng cña ®iÒu hßa kh«ng khÝ qua bé khuyÕch ®¹i A/C. ECU ®éng c¬ göi tÝn hiÖu ACT ®Õn bé khuyÕch ®¹i A/C ®Ó ng¾t ly hîp tõ cña m¸y nÐn A/C. Nãi theo c¸ch kh¸c, ECU ®éng c¬ trùc tiÕp ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña ®iÒu hßa kh«ng khÝ b»ng c¸ch ®iÒu khiÓn r¬le ly hîp tõ. Víi mét sè kiÓu ®éng c¬, sau khi c«ng t¾c ®iÒu hßa kh«ng khÝ ®îc bËt lªn, ho¹t ®éng cña ly hîp tõ bÞ trÔ mét lóc. Lóc nµy, ECU ®éng c¬ më vµ ISC ®Ó t¨ng tèc ®é ®éng c¬ nh»m tr¸nh cho tèc ®é ®éng c¬ kh«ng gi¶m xuèng khi m¸y nÐn ®iÒu hßa ho¹t ®éng. Chøc n¨ng trÔ nµy ®îc gäi lµ ®iÒu khiÓn trÔ m¸y nÐn ®iÒu hßa kh«ng khÝ. (1/1) -11-
§iÒu khiÓn qu¹t lµm m¸t Cã nhiÒu kiÓu ®iÒu khiÓn qu¹t lµm m¸t ngoµi kiÓu trong h×nh minh häa. §Õn nay, tèc ®é qu¹t ®îc ®iÒu khiÓn b»ng ®iÒu khiÓn c«ng t¾c nhiÖt ®é níc lµm m¸t vµ r¬le qu¹t. HiÖn t¹i, mét sè ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn r¬le qu¹t ®Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é qu¹t, hay ECU qu¹t lµm m¸t ®Ó ®iÒu khiÓn tèc ®é qu¹t. L-u ý: Nh trong h×nh minh häa, ho¹t ®éng tèc ®é thÊp sÏ gi¶m ®iÖn ¸p cÊp ®Õn m«t¬ b»ng c¸ch sö dông mét ®iÖn trë m¾c nèi tiÕp vµo m¹ch ®Ó gi¶m tèc ®é qu¹t, hay 2 m«t¬ ®îc m¾c nèi tiÕp ®Ó gi¶m tèc ®é qu¹t. (1/1) HÖ thèng ACIS (Acoustic Control Induction System – HÖ thèng n¹p cã chiÒu dµi hiÖu dông thay ®æi) HÖ thèng ACIS thay ®æi chiÒu dµi hiÖu dông cña ®êng èng n¹p ®Ó t¨ng c«ng suÊt trªn ph¹m vi réng tõ tèc ®é thÊp ®Õn tèc ®é cao. HÖ thèng nµy sö dông mét van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p ®Ó chia ®êng èng n¹p thµnh 2 ®o¹n mµ cho phÐp thay ®Ó chiÒu dµi hiÖu dông cña ®êng èng n¹p phï hîp víi tèc ®é ®éng c¬ vµ gãc më bím ga. Cã vµi lo¹i ACIS. VÝ dô sö dông ë ®©y lµ lo¹i cho ®éng c¬ 3UZ-FE. 1. CÊu t¹o C¸c bé phËn chÝnh cña hÖ thèng ®îc m« t¶ nh sau. (1) Van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p Van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p n»m trong khoang khÝ n¹p, vµ ®îc më vµ ®ãng ®Ó thay ®æi chiÒu dµi hiÖu dông cña ®êng èng n¹p thµnh 2 tr¹ng th¸i. (2) Van VSV Tïy theo tÝn hiÖu ACIS tõ ECU ®éng c¬, VSV ®iÒu khiÓn chËn kh«ng, ®ãng vai trß nguån ®éng lùc ®Ó vËn hµnh bé chÊp hµnh cña van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p. (3) B×nh ch©n kh«ng B×nh ch©n kh«ng cã l¾p mét van mét chiÒu. Vµ nã lu ch©n kh«ng t¸c dông lªn bé chÊp hµnh sao cho van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p cã thÓ ®ãng l¹i hoµn toµn thËm chÝ ë tr¹ng th¸i ch©n kh«ng thÊp. (1/2) -12-
2. Ho¹t ®éng (1) Khi van ®iÒu khiÓn n¹p khÝ ®ãng (VSV ON) Khi ECU ®éng c¬ bËt van VSV ®Ó phï hîp víi chu kú dao ®éng dµi, ch©n kh«ng ®îc cÊp ®Õn mµng bé chÊp hµnh. Nã ®ãng van ®iÒu khiÓn. §iÒu ®ã kÐo dµi chiÒu dµi hiÖu dông cña ®êng èng n¹p, n©ng cao hiÖu qu¶ n¹p khÝ vµ c«ng suÊt ë ph¹m vi tèc ®é thÊp vµ trung b×nh do hiÖu øng dao ®éng cña kh«ng khÝ. (2) Khi van ®iÒu khiÓn n¹p khÝ më (VSV OFF) Khi ECU ®éng c¬ t¾t van VSV ®Ó phï hîp víi chu kú dao ®éng ng¾n, ¸p suÊt khÝ quyÓn ®îc cÊp ®Õn mµng bé chÊp hµnh, më van ®iÒu khiÓn. Khi van ®iÒu khiÓn më ra, chiÒu dµi hiÖu dông cña ®êng èng n¹p ®îc rót ng¾n l¹i, nã t¹o ra hiÖu qu¶ n¹p kh«ng khÝ tèi ®a ®Ó t¨ng c«ng suÊt ë d¶i tèc ®é cao. (2/2) HÖ thèng ®iÒu khiÓn AI (Air Injection) /AS (Air Suction) HÖ thèng ®iÒu khiÓn AI/AS lµ mét hÖ thèng mµ cung cÊp kh«ng khÝ vµo ®êng èng x¶ ®Ó ®èt ch¸y l¹i khÝ cha ch¸y hÕt trong khÝ x¶ nh»m gi¶m khÝ « nhiÔm HC vµ CO. Sù chªnh lÖch gi÷a hai hÖ thèng nµy lµ hÖ thèng ®iÒu khiÓn AI sö dông b¬m ®Ó cung cÊp cìng bøc kh«ng khÝ cßn hÖ thèng ®iÒu khiÓn AS sö dông ®é ch©n kh«ng trong ®êng èng x¶ ®Ó hót kh«ng khÝ vµo. HÖ thèng ®iÒu khiÓn AI sÏ ®îc m« t¶ ë ®©y. HÖ thèng nµy ®îc vËn hµnh b»ng ECU ®éng c¬ khi khÝ x¶ « nhiÔm CO vµ HC t¨ng lªn khi ®éng c¬ nguéi vµ xe ®ang gi¶m tèc. HÖ thèng thèng nµy kh«ng sö dông díi bÊt kú ®iÒu kiÖn nµo kh¸c. Khi tÊt c¶ c¸c ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng xuÊt hiÖn, ECU ®éng c¬ sÏ kÝch ho¹t b¬m kh«ng khÝ ®iÖn ®ång thêi víi van VSV ®Ó cÊp ®é ch©n kh«ng ®êng èng n¹p vµo van phun khÝ. Nã më khoang ®Ó cÊp kh«ng khÝ nÐn vµo ®êng èng x¶. ECU ®éng c¬ dù tÝnh tæng thÓ tÝch khÝ ®i qua TWC dùa trªn tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn lu lîng khÝ n¹p. Tham kh¶o: HÖ thèng ®iÒu khiÓn AI tríc ®©y gi÷a cho b¬m khi lu«n ho¹t ®éng. Do ®ã, mét ASV (Van chuyÓn kh«ng khÝ) ®îc sö dông thay cho van phun khÝ ®Ó hót kh«ng khÝ nÐn khi hÖ thèng kh«ng ho¹t ®éng. (1/1) -13-
HÖ thèng kiÓm so¸t h¬i nhiªn liÖu HÖ thèng kiÓm so¸t h¬i nhiªn liÖu ng·n kh«ng cho nhiªn liÖu bay h¬i tõ b×nh nhiªn liÖu x¶ vµo trong khÝ quyÓn b»ng c¸ch lµm cho h¬i nhiªn liÖu t¹m thêi hÊp thô b»ng bé läc than ho¹t tÝnh. Hâi nµy sau ®ã ®îc ®a vµo ®èt ch¸y sau khi ®éng c¬ ®· nãng lªn. CÊu t¹o HÖ thèng kiÓm so¸t h¬i nhiªn liÖu cã c¸c ®êng èng vµ van gi÷a läc khÝ, ®êng èng n¹p, bé läc than ho¹t tÝnh vµ b×nh x¨ng nh trong h×nh minh häa. Chóng ®îc sö dông ®Ó më vµ ®ãng VSV v.v. ®Ó cho phÐp ECU ®éng c¬ ®iÒu khiÓn sù chuyÓn ®éng cña h¬i nhiªn liÖu trong toµn bé hÖ thèng. (1/2) Tham kh¶o Gi¸m s¸t Mét lo¹t c¸c ho¹t ®éng gi¸m s¸t ®îc thùc hiÖn khi c¶m biÕn nhiÖt ®é kh«ng khÝ vµ c¶m biÕn nhiÖt ®é níc lµm m¸t cho thÊy c¸c gi¸ trÞ gièng nhau, nh khi khëi ®éng ®éng c¬ l¹nh. ECU ®éng c¬ sö dông c¶m biÕn ¸p suÊt h¬i ®Ó liªn tôc theo dâi ¸p suÊt b×nh nhiªn liÖu vµ khi cã trôc trÆc ph¸t hiÖn thÊy trong ¸p suÊt, m· DTC ®îc lu trong bé nhí vµ ®Ìn b¸o hý háng ®îc bËt ON ®Ó b¸o cho l¸i xe. ECU ®éng c¬ ®ãng van ®ãng bé läc than ho¹t tÝnh vµ më van lµm s¹ch vµ van chuyÓn ¸p suÊt ®Ó cÊp ch©n kh«ng cho toµn bé hÖ thèng. Khi cÊp ®ñ ®é ch©n kh«ng, ECU ®éng c¬ ®ãng van lµm s¹ch ®Ó ®ãng c¸c khoang trªn toµn hÖ thèng. Sau ®ã, ECU ®éng c¬ thùc hiÖn viÖc gi¸m s¸t ®Ó kiÓm tra rß rØ khi ¸p suÊt hÖ thèng ®îc t¨ng dÇn ®Õn ®é ch©n kh«ng cè ®Þnh. ECU ®éng c¬ sau ®ã vËn hµnh c¸c van theo tr×nh tù van ®ãng bé läc than ho¹t tÝnh vµ sau ®ã van chuyÓn ¸p suÊt, vµ sau ®ã x¸c ®Þnh sù thay ®æi ¸p suÊt ®Ó xem VSV cã tèt hay kh«ng. (1/1) -14-
Ho¹t ®éng • Dßng lµm s¹ch Khi ®éng c¬ ®¹t ®îc c¸c ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh, ECU ®éng c¬ më VSV (cho van ®ãng bé läc than ho¹t tÝnh) ®ång thêi ®iÒu khiÓn van VSV (cho EVAP) b»ng ®iÒu khiÓn theo hÖ sè hiÖu dông cña xung. §iÒu nµy lµm cho ®é ch©n kh«ng cña ®êng èng n¹p më van khÝ vµo vµ cho phÐp khÝ hÊp thô bëi bé läc than ho¹t tÝnh cïng víi kh«ng khÝ tõ läc giã ®i vµo ®êng èng n¹p qua van VSV (cho van ®ãng bé läc than ho¹t tÝnh). ECU ®éng c¬ sö dông ®iÒu khiÓn theo hÖ sè hiÖu dông cho VSV (cho EVAP) ®Ó ng·n dßng lµm s¹ch qu¸ nhiÒu khi kh«ng t¶i vµ c¸c chÕ ®é kh¸c, h háng ®éng c¬ vµ khÝ x¶ kÐm ®i. (2/2) HÖ thèng ®iÒu khiÓn khÝ n¹p HÖ thèng ®iÒu khiÓn khÝ n¹p ®îc chia thµnh 2 ®êng vµo läc khÝ, mét trong hai ®êng vµo nµy cã l¾p mét van, nã më vµ ®ãng ®Ó ®¹t ®îc hiÖu qu¶ n¹p kh«ng khÝ phï hîp víi tèc ®é ®éng c¬. §iÒu nµy lµm gi¶m tiÕng ån n¹p ë d¶i tèc ®é thÊp. 1. CÊu t¹o HÖ thèng nµy bao gåm bé van ®iÒu khiÓn n¹p khÝ bªn trong ®êng n¹p khÝ, van VSV ®Ó ®iÒu khiÓn ch©n kh«ng dïng lµm nguån dÉn ®éng vµ van mét chiÒu ®Ó ng¨n kh«ng khÝ trong khÝ quyÓn kh«ng lät vµo trong khoang n¹p khÝ. 2. Ho¹t ®éng Khi ®éng c¬ ho¹t ®éng ë d¶i tèc ®é thÊp ®Õn trung b×nh, ECU ®éng c¬ ®ãng van ®iÒu khiÓn n¹p khÝ. §iÒu nµy lµm cho viÖc n¹p khÝ chØ diÔn ra ë mét phÝa, nã lµm gi¶m tiÕng ån n¹p. Khi ®éng c¬ ho¹t ®éng ë d¶i tèc ®é cao, ECU ®éng c¬ më van ®iÒu khiÓn khÝ n¹p ®Ó cho phÐp kh«ng khÝ hót vµo tõ 2 ®êng n¹p khÝ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ n¹p kh«ng khÝ. (1/1) -15-
C¸c chøc n¨ng ®iÒu khiÓn kh¸c Nh÷ng hÖ thèng sau ®©y còng ®îc ®iÒu khiÓn b»ng ECU ®éng c¬. 1. NhËn biÕt trÞ sè èctan cña nhiªn liÖu Tïy theo kiÓu xe, ECU ®éng c¬ x¸c ®Þnh trÞ sè èctan cña x¨ng ®ang sö dông tõ tÝn hiÖu c¶m biÕn tiÕng gâ ®éng c¬ vµ sau ®ã chuyÓn s¬ ®å ®¸nh löa bªn trong thµnh “X·ng tèt” hay “X·ng thêng” phï hîp víi lo¹i x¨ng ®ang sö dông. 2. HÖ thèng ®iÒu khiÓn c¾t ECT OD §Ó duy tr× tÝnh n¨ng chuyÓn ®éng vµ t¨ng tèc tèt, ECU ®éng c¬ göi tÝn hiÖu c¾t OD ®Õn ECU ECT dùa trªn tÝn hiÖu tõ c¶m biÕn nhiÖt ®é níc lµm m¸t vµ c¶m biÕn tèc ®é xe ®Ó ng¨n kh«ng cho hép sè tù ®éng chuyÓn sang sè truyÒn t¨ng. Ngoµi ra, ë mét sè ®éng c¬, ECU ®éng c¬ göi tÝn hiÖu c¾t sè 3 ®Õn ECU ECT. 3. HÖ thèng ®iÒu khiÓn c¾t EGR HÖ thèng nµy t¾t EGR (tuÇn hoµn khÝ x¶) ®Ó duy tr× tÝnh n¨ng chuyÓn ®éng khi ®éng c¬ ®ang h©m nãng, khi l¸i xe víi tèc ®é cao v.v. 4. HÖ thèng T-VIS (HÖ thèng n¹p tiÕt diÖn thay ®æi) Mét van ®îc ®Æt ë mét trong hai ®êng n¹p cña mçi xylanh ®Ó ®ãng van khi tèc ®é ®éng c¬ thÊp vµ më van khi tèc ®é ®éng c¬ cao. §iÒu nµy n©ng cao tÝnh n¨ng cña ®éng c¬ ë c¶ d¶i tèc ®é thÊp vµ tèc ®é cao. 5. HÖ thèng SCV (Van ®iÒu khiÓn xo¸y lèc) Mét van ®îc ®Æt trªn mét trong 2 ®êng n¹p cña tõng xylanh ®Ó ®ãng van khi tèc ®é ®éng c¬ thÊp vµ më van khi tèc ®é ®éng c¬ cao nh»m n©ng cao tÝnh n¨ng cña ®éng c¬ ë c¶ d¶i tèc ®é thÊp vµ tèc ®é cao. Ngoµi ra, cæng n¹p kh¸c cã h×nh d¹ng sao cho diÖn tÝch mÆt c¾t ngang gi¶m dÇn vÒ phÝa tríc ®Ó t¨ng tèc ®é dßng ch¶y cña dßng khÝ khi ®i qua nã. §iÒu nµy lµm cho kh«ng khÝ n¹p xo¸y trong xylanh t¨ng hiÖu qu¶ ch¸y vµ n©ng cao tÝnh kinh tÕ nhiªn liÖu ë d¶i tèc ®é thÊp. 6. HÖ thèng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt tuabin t¨ng ¸p B»ng c¸ch ®iÒu khiÓn ¸p suÊt t¨ng ¸p t¸c dông lªn bé chÊp hµnh cña van x¶ ¸p, hÖ thèng ®iÒu khiÓn ¸p suÊt tuabin t¨ng ¸p khÝ n¹p. Nã n©ng cao c«ng suÊt ®éng c¬ ®ång thêi duy tr× ®é bÒn cña ®éng c¬ v× vËy n©ng cao kh¶ n¨ng t¶i. 7. HÖ thèng ®iÒu khiÓn m¸y nÐn t¨ng ¸p HÖ thèng nµy ®iÒu khiÓn tÊt c¶ liªn quan ®Õn m¸y nÐn t¨ng ¸p, nh khëi ®éng vµ ngõng m¸y nÐn, më vµ ®ãng khoang kh«ng khÝ khi m¸y nÐn ngõng. 8. HÖ thèng ®iÒu khiÓn EHPS (Electro-Hydraulic Power steering – HÖ thèng l¸i trî lùc thñy lùc - ®iÖn) HÖ thèng nµy chØ cã trªn nh÷ng xe cã hÖ thèng EHPS sö dông m«t tâ ®iÖn ®Ó dÉn ®éng b¬m c¸nh g¹t. HÖ thèng nµy ®iÒu khiÓn tèc ®é cña m« tâ b¬m c¸nh g¹t. VÝ dô, b¬m c¸nh g¹t ®îc ngõng l¹i ®Ó ®¶m b¶o tÝnh khëi ®éng hay tr¸nh cho ®éng c¬ chÕt m¸y khi ®éng c¬ cßn nguéi hay tèc ®é ®éng c¬ ®Æc biÖt thÊp. (1/1) -16-
Bài tập Hãy sử dụng các bài tập này để kiểm tra mức hiểu biết của bạn về các tài liệu trong chương này. Sau khi trả lời mỗi bài tập, bạn có thể dùng nút tham khảo để kiểm tra các trang liên quan đến câu hỏi về dòng điện. Khi các bạn có câu trả lời đúng, hãy trở về văn bản để duyệt lại tài liệu và tìm câu trả lời đúng. Khi đã trả lời đúng mọi câu hỏi, bạn có thể chuyển sang chương tiếp theo. -17-
Câu hỏi- 1 Những câu sau đây nói đến hệ thống ETCS-i. Hãy đánh dấu Đúng hay Sai cho mỗi câu. Các câu trả lời STT Câu hỏi Đúng hoặc Sai đúng 1. ETCS-i là một hệ thống mở và đóng trực tiếp bướm ga. Đúng Sai 2. Đối với bàn đạp ga của ETCS-i hiện tại, cảm biến vị trí bàn đạp ga được lắp trên bàn đạp ga. Đúng Sai 3. Chỉ bướm ga và môtơ điều khiển bướm ga được lắp trên cổ họng gió. Đúng Sai 4. Khi dòng điện không chạy qua môtơ bướm ga, bướm ga đóng lại hoàn toàn. Đúng Sai Câu hỏi- 2 Những câu sau đây nói đến hệ thống VVT-i. Hãy đánh dấu Đúng hay Sai cho mỗi câu. Các câu trả lời No. Câu hỏi Đúng hoặc Sai đúng 1. Hệ thống VVT-i sử dụng áp suất dầu để thay đổi thời điểm phối khí xupáp và nâng cao công suất ra hay tiêu hao nhiên liệu v.v. Đúng Sai 2. Bộ điều khiển VVT-i xoay trục cam để thực hiện 3 chế độ hoạt động: sớm, muộn và giữ. Đúng Sai 3. Bộ điều khiển VVT-i trở nên muộn nhất bằng lò xo hồi khi động cơ ngừng lại. Đúng Sai 4. Khi động cơ nguội, xupáp nạp được làm sớm lên để ổn định không tải. Đúng Sai Câu hỏi- 3 Những câu sau đây nối về hệ thống VVTL-i. Hãy chọn câu Đúng. 1. Hệ thống này tăng hành trình của xupáp dưới chế độ tải nặng để cải thiện công suất động cơ. 2. Hệ thống nàu dùng áp suất dầu để xoay trục cam nạp và chỉ thay đổi thời điểm phối khí. 3. Hệ thống này mở và đóng các xupáp lắp ở một bên của đường ống nạp để cải thiện tính năng động cơ. 4. Hệ thống này gắn liền với cơ cấu chuyển vấu cam để thay đổi hành trình và hệ thống VVT-i. -18-