Cảm quan sinh thái trong truyện viết cho thiếu nhi của Tô Hoài: Phân tích chi tiết

HNUE JOURNAL OF SCIENCE

Social Sciences 2024, Volume 69, Issue 2, pp. 80-86

This paper is available online at https://hnuejs.edu.vn

DOI: 10.18173/2354-1067.2024-0028

ECOLOGICAL SENSE

IN TO HOAI’S STORIES

FOR CHILDREN

CM QUAN SINH THI TRONG

TRUYN VIT CHO THIU NHI

CA TÔ HOI

Le Van Trung

Faculty of Primary Education, University of

Science and Education, The University

of Da Nang, Da Nang city, Vietnam

Corresponding author: lvtrung@ued.udn.vn

Lê Văn Trung

Khoa Gio dc Tiu hc, Trưng Đi hc

Sư phm, Đi hc Đ Nng,

thnh phố Đ Nng, Việt Nam

Tác giả liên hệ: lvtrung@ued.udn.vn

Received March 14, 2024.

Revised April 18, 2024.

Accepted May 12, 2024.

Ngày nhận bài: 14/3/2024.

Ngày sửa bài: 18/4/2024.

Ngày nhận đăng: 12/5/2024.

Abstract. The study of literature and the

environment, or ecological criticism, is one of the

increasingly affirmed approaches to literary texts

with the progressive devastation of the natural

environment in our time. With an eco-centric

philosophy, ecological critics always seek the

relationship between nature and culture, the wild

and the civilized. Diary of a Cricket and Deserted

Island by To Hoai has been warmly received by

worldwide readers with various approaches to the

work. By adopting an ecological approach to

decode the foundational essence of these stories,

we hope to provide readers, especially young ones,

a fresh perspective on the familiar literature while

unveiling some novelty.

Keywords: ecological sense, Ecological studies,

Nature and Human Relationship, Wild, Culture,

Civilized.

Tóm tắt. Nghiên cu văn hc và môi trưng hay

phê bnh sinh thi là mt trong nhng hưng tip

cận văn bản văn hc ngày càng đưc khng đnh

khi mà môi trưng t nhiên đang b tàn ph như

hiện nay. Vi tư tưng ly sinh thi làm trung tâm,

cc nhà phê bnh sinh thi luôn tm kim mi quan

hệ gia t nhiên và văn ha, hoang d và văn minh.

D Mn phiêu lưu kí, Đo hoang ca Tô Hoài đưc

bn đc trong và ngoài nưc đn nhận nng nhiệt.

Đ c nhiu hưng tip cận cc văn bản này. Chn

phê bnh sinh thi khi giải m nhng ni dung cơ

bản ca cc câu chuyện trên, chúng tôi mong mun

đưa đn bn đc, đặc biệt là nhng bn đc  la

tuổi thiu nhi mt gc nhn v nhng tc phẩm

tưng chừng như đ quen nhưng luôn m ra nhng

điu mi l.

Từ khóa: phê bnh sinh thi, nghiên cu xanh, mi

quan hệ t nhiên và con ngưi, hoang d, văn ha,

văn minh.

1. Mở đầu

Môi trưng sinh thi là môi trưng sng, là nơi vn vật đưc sinh ra, tn ti, pht trin và

ha thân tr v vi nguyên thy. Từ xa xưa cho đn nay, vn vật gn b mật thit vi môi trưng

tn ti ca chúng. S vận đng và bin đổi ca môi trưng sinh thi đu c tc đng đn s hiện

diện ca muôn vật. Con ngưi là mt ch th chu s chi phi ca sinh thi, đng thi con ngưi

cng c nhng tc đng làm thay đổi môi sinh theo nhng chiu hưng khc nhau.

Xem xt mi tương tc gia con ngưi đi vi t nhiên và x hi, đ cao nhng gi tr sinh

thi và nhân văn, xem môi trưng sng phải mang tnh ngưi đ cao mi quan hệ vi t nhiên và

x hi là mi quan hệ hài ha cng sinh và pht trin. Phê bnh sinh thi văn chương xem mi

quan hệ này là ci ngun nuôi dưng mi sng to ca văn chương đng thi văn chương cng

Cm quan sinh thái trong truyện vit cho thiu nhi của Tô Hoài

tc đng tr li môi trưng sinh thi to dng ra n: “Quan hệ sinh thi vật cht và sinh thi tinh

thn là ht sc chặt ch, không th tch ri, và cng không th coi nh mt bên nào d là sinh thi

vật cht hay tinh thn.  đây th hiện cao nht mi quan hệ gia T nhiên – Con ngưi – X hi

trong khi nghiên cu sinh thi văn chương [1; 61].

Nghiên cu sinh thi văn chương là mt vn đ mi ca phê bnh văn hc hiện nay. Nhng

vn đ này đang tn ti nhng quan niệm khc nhau trong việc vận dng lí luận sinh thi và

nghiên cu văn chương. Trong bài vit này, chúng tôi vận dng mt s ni dung cơ bản ca phê

bnh sinh thi trong việc tip cận hai tc phẩm D Mn phiêu lưu kí và Đo hoang ca nhà văn

Tô Hoài. Chúng tôi hi vng bài vit s m ra mt hưng nghiên cu thú v v nhng tc phẩm

văn hc dành cho bn đc  la tuổi thiu nhi.

D Mn phiêu lưu kí là mt tc phẩm vit theo th loi đng thoi. Đây là mt th loi rt

hp dn vi la tuổi thiu nhi, bi th gii nhân vật là th gii ca nhng con vật mà bn đc

tr tuổi yêu thch nht. C th, trong vô thc sng to, nhà văn cng chưa đặt mi quan hệ mật

thit gia môi sinh và s tc đng ca hệ sinh thi đi vi th gii nhân vật trong tc phẩm.

Nhưng vi đặc trưng th loi, D Mn phiêu lưu kí đ đưa đn s gặp g diệu kì trong mi

tương giao gia sinh quyn và s tn ti, bin đổi trong cuc sng ca muôn loài. D Mn cng

vi cc nhân vật b nh trong thiên truyện đ c s chung sng, chuyn ha trong mt thiên

nhiên rng ln, kì thú nhưng cng rt b ẩn. Vn vật chung quanh chúng cng c s sng, khi

hin ha, nhưng đôi lúc cng rt khc nghiệt. Truyện hp dn bn đc theo chân Mn và Tri

qua nhng chuyn phiêu lưu k thú. Mi vng đt chúng đi qua hiện lên vô cng phong phú, c

nhng vng c cây xanh tt, nhng dng sông nh hin ha nhưng cng c nhng vng nưc

ngập mênh mông như thử thch s tn ti ca chúng. Bn ma trong năm cng đưc vn vật

cảm nhận qua s thch ng nhanh nhy ca đông đảo th gii côn trng. Cảm quan “mơ h sinh

thi” ca câu chuyện này v th cng đưc khơi gi đy thú v: “Bng cch đặt con ngưi – t

nhiên trong ci nhn tương giao, tiu thuyt đng vật không ch phản nh th gii sinh thi t

nhiên mà cn chuyn tải nhng thông điệp v sinh thi tinh thn qua ci nhn phản tư văn ha,

văn minh ca nhân loi. Ci t nhiên tr thành tm gương đ con ngưi soi chiu. Trên tinh

thn đ, tiu thuyt đng vật đ trnh bày mt ci nhn v đo đc ca t nhiên thông qua quy

luật sinh tn ca đng vật” [2; 1277].

Đo hoang ca Tô Hoài cng đ đặt ra trưc ngưi đc nhng mi quan hệ vừa hp dn mà

cng đy k thú và b ẩn gia s tn ti ca con ngưi vi th gii t nhiên. Hoang đảo là mt

môi trưng sng hoang d, xa l vi cc nhân vật trong câu chuyện. Đ tn ti, con ngưi phải

bit tm ngun sng và thch ng trong t nhiên. Đảo hoang là câu chuyện: “diễn giải khái niệm

kinh d sinh thái khi mô tả thiên nhiên như mt th gii bí ẩn, sng đng và đy thách thc, mặt

khác là s bổ sung khái niệm khi đ xut con đưng đ chung sng hài hòa cùng thiên nhiên. Câu

chuyện ngm xc đnh mt cách ng xử tài hoa vi t nhiên: chp nhận ri b nhng g đ bit,

mun bit v t nhiên đ lng nghe ting nói và tr thành bn ca t nhiên” [3; 171].

2. Nội dung nghiên cứu

2.1. Rung v nưc, sinh quyn tn ti ca muôn loi trong D Mn phiêu lưu kí

Mưn th gii côn trng làm hệ thng nhân vật ca thiên truyện, D Mn phiêu lưu kí ca

Tô Hoài đ vô tnh chm đn nhng vn đ cơ bản ca nghiên cu sinh thi văn chương trong

tương quan gia sinh thi t nhiên và sinh thi x hi. Th gii côn trng rt nhy cảm trưc

nhng thay đổi nh nht ca môi trưng chung quanh, hay nhng thay đổi ca môi trưng luôn

d bo nhng bin đng trong cuc sng ca nhân vật. Mn sinh ra bên b rung, ch trông ra

đm nưc. Rung và nưc là sinh quyn tn ti ca th gii côn trng vô cng đa dng, phong

phú. Rung và nưc là hai sinh th đem đn cho th gii nhân vật trong thiên truyện mt môi sinh

tuyệt vi: “Khi đêm đ xung hn, tt cả xm chúng tôi, cc bô lo l kh già cc đ cng bng

LV Trung

nhiên vui tnh, ai cng ra khi hang, đn t hi thật đông tận gia bi trong đêm ti mt lnh,

cng ung sương đng, cng ăn c ưt và nhng g tài hoa th gảy đàn thổi so, cng nhau ca

ht, nhảy múa linh đnh đn tận sng bch, lúc ông mặt tri quen thuc li nghiêm trang l lên

đng đông, mi tan cuc, ai v hang y” [4; 8].

Đặt th gii nhân vật vô cng phong phú trong mi quan hệ gn chặt vi môi trưng t nhiên

qua D Mn phiêu lưu kí, Tô Hoài c nhiu cơ hi khi ti hiện nhng v đp huyn diệu muôn

màu, muôn sc ca to ha. Sc hp dn ca câu chuyện là s dn dt ngưi đc đưc thưng

thc nhng khung cảnh thiên nhiên vô cng thơ mng. Đim gặp g ca câu chuyện vi tinh thn

cơ bản mà cc nhà lí luận phê bnh sinh thi đặt ra là ht sc thú v: “Cc nhà phê bnh mun đ

xut  đây là, mi khi nhn thy v đp ca thiên nhiên, thưng ngon n, ngưi ta s c nhu cu

gn gi n” [5; 174]. Theo nhng chuyn phiêu lưu ca Mn, không gian truyện đưc m ra vi

mt hệ sinh thi phong phú, đông đúc ca s kt giao gia đông đảo loài vật và môi sinh ca

chúng. Mi loài vật c mt tập qun và không gian trú ng riêng: “My hôm n, tri mưa ln,

nhng h ao quanh bi trưc mặt, nưc dâng trng mênh mông. Nưc đy và nưc mi th cua

c cng tp nập xuôi ngưc, th là bao nhiêu c, su, vc, cc, le, sâm cm, vt tri, b nông,

mng, kt  cc bi sông xơ xc tận đâu bay v vng tri nưc đ kim mi” [4; 14]. Nhng

đon văn giàu cht thơ đ to nên sc hp dn cho thiên truyện. Khi đng rung và nưc hài ha,

không gian sng ca th gii nhân vật tr nên gn gi và an lành. Bản tu khúc ca muôn loài

như mt bản ha ca v cuc sng tươi đp. S cân bng trong hệ sinh thi trên đưc tip tc m

rng trong cu trúc t s ca câu chuyện.

Đi vi cư dân sinh sng vi ngh nông, nhng cơn mưa đu ma đ đem li mt không

gian thật trong tro và tươi mt. Ma nưc nổi là môi sinh ha hn nhng ngun sinh dưng bt

tận cho muôn loài. Tô Hoài là mt trong nhng nhà văn am hiu mt cch sâu sc v s cng sinh

ca th gii côn trng đa dng vi sinh quyn tn ti ca chúng. Cả th gii đông đúc y gặp nhau

 mt đim là chúng bit lng nghe ting ni ca t nhiên. Đim gặp g rt thú v gia cc trang

vit ca Tô Hoài và cc nhà trit hc môi trưng và trit hc sinh thi là: “Trit hc sinh thi quan

niệm rng, mi s vật trong th gii t nhiên không tn ti đc lập mà đu c quan hệ mc xch

vi nhau, môi trưng sng là do kt cu hu cơ gia cc s vật to thành. Hệ thng hu cơ y

khin cho s vật nương ta vào nhau, bao hàm ln nhau và cng nhau tn ti [6; 27-28]. Trong

D Mn phiêu lưu kí, s cng sinh ca muôn loài vi môi trưng sng luôn gn b mật thit. Mi

loài mi đặc tnh sng khc nhau nhưng đu chu s ảnh hưng và chi phi bi đng rung và

nưc. Hai yu t t nhiên này khi cân bng, chúng to nên mt sinh quyn thuận li cho s sng

và s pht trin ca chúng.

Nhng chuyn đng d rt mong manh ca khúc giao ma cng đưc nhà văn ti hiện thật

tinh t: “Ma thu mi chm, nhưng nưc đ trong vt. Trong thy cả nhng hn cui trng tinh

nm dưi đy. Nhn hai bên ven sông, phong cảnh đổi thay đ điu ngon mc [4; 74]. Cảm thc

v s thay đổi ca bn ma trong năm đi vi th gii nhân vật trong truyện cng đưc Tô Hoài

th hiện tinh t. Ngưi m thiên nhiên tr mnh trong cảm nhận rt nhanh nhy ca th gii côn

trng. Ma xuân gn lin vi khúc hoan ca. Nhng cơn mưa đu ma h d bo s sung túc, ma

thu đp nao lng trong nhng không gian thơ mng. Và ma đông đ v, cc loài vật vi tập tnh

ca mnh, đ tn ti, chúng tm nơi di trú: “Chng my lúc, không cn thy bng ai ngoài tri.

Bn chun chun cnh giy – cc cậu Km Km Kim m o bit mnh không th chu nổi cơn gi

giật đ m mm đi trưc. Anh em nhà Ning Niễng th lặn sâu xung bn nm vi my anh Gng

V bên cnh nhng Cua, nhng ch lo rt đương vi v đp nhng ci nhà đt lô nhô bt úp

quanh b cc đm ao” [4; 124].

Ra đi trong nhng thập niên na đu th k XX, khi thiên nhiên luôn đưc nhà văn đưa vào

tc phẩm như nhng cảnh quan đ làm nn cho việc th hiện tâm trng hoặc ni đn s chuyn

đng sâu lng bên trong tâm hn con ngưi, cch nhn v t nhiên, v môi trưng sng ca Tô

Hoài c nhng thay đổi ln. S sng to trong th gii nghệ thuật ca nhà văn đ khơi gi nhng

Cm quan sinh thái trong truyện vit cho thiu nhi của Tô Hoài

vn đ v vai tr ca t nhiên: “C s khc biệt v đim nhn, cc tc giả vit v t nhiên dưi

mt cảm quan mi – cảm quan sinh thi. S khc biệt v đim nhn đ dn đn s thay đổi quan

niệm v t nhiên, vai tr ca t nhiên. Cc ưc lệ v t nhiên b ph v, thay vào đ là quan niệm

v mt t nhiên t tr, tn ti bên ngoài con ngưi, không cn ph thuc vào bàn tay con ngưi,

t nhiên như c sinh mệnh đc lập [5; 72]. Lng nghe và hiu đưc ting ni ca t nhiên, ha

mnh vào t nhiên, tôn trng t nhiên, muôn loài c th thch ng vi bt c s thay đổi nào ca

ngưi m thiên nhiên v đi.

2.2. Bin v rừng – s tn ti ca con ngưi trong th gii hoang d

T nhiên là tổng ha mt ca mt sinh quyn c rt nhiu yu t, t nhiên đ ngu nhiên tr

thành mt hệ thng rt diệu kì. Mi thành t trong hệ thng đ đu c vai tr, v tr riêng ca

chúng. Ph v mt thành t trong hệ thng, sinh quyn y s c nhng thay đổi kh xc đnh.

Quan hệ gia con ngưi và t nhiên luôn là quan hệ cng sinh, n cng tn ti và tương tc qua

li.  thc sinh thi: “nhn mnh con ngưi và tt cả sinh mệnh khc đu là nhng thành viên

bnh đng trong hệ thng đi t nhiên, nhân loi không phải là ch nhân ca t nhiên, t nhiên

cng không phải là nô lệ hoặc đi tưng tiêu dng ca nhân loi” [6; 23].

Đo hoang là thiên truyện th hiện mt cch sinh đng v mi quan hệ gia con ngưi và

th gii t nhiên. Trong quan niệm ca nhà văn, t nhiên c mi quan hệ rt k l vi s hiện diện

con ngưi. Câu chuyện đ đi sâu vào mi quan hệ cng sinh ca con ngưi và th gii hoang d.

Khi đi diện vi môi trưng sng đy b ẩn ca hoang đảo, An Tiêm ngh ngay đn việc tm đn

vi rừng xanh. Trong suy ngh ca ông th ch c rừng mi là nơi con ngưi c th tm ngun

sng. Hành trnh từ nhng hang núi, nhng mm vch đ cheo leo ven bin ca hoang đảo đn

vi rừng là hành trnh đi tm s sng. Trong nhng ngày đu, cuc sng ca gia đnh An Tiêm vô

cng kh khăn. H đ tm ra ngun nưc, nhưng nhng dng sui nh gia lưng chừng vch đ

cng không th là nơi nuôi sng lâu dài, ch c rừng mi c th là nơi h dung thân: “Th là mt

ngày kia, cả nhà An Tiêm ri đnh núi đ đi tm rừng” [7; 125]. Và chnh rừng đ tr thành nơi

cho h tip tc tm ngun sng đ hi vng tr li đt lin. Trong Đo hoang, rừng là mt sinh

quyn cc kì phong phú, n vừa quen và vừa b ẩn, quyn năng ca rừng luôn là mt thch đ

ca con ngưi.

n tưng đu tiên v rừng trong Đo hoang là nhng cnh rừng ca hoa tm xuân quen

thuc: “Quả nhiên đây là nhng bi tm xuân mc thành rừng. Bi tm xuân từ bao gi mc lên,

nhng khúc dây qun qut cun cun cao như tưng. Đưng vào ma hoa tm xuân, khp nơi

ửng hng màu nht” [7; 127]. Cch vit ca Tô Hoài luôn mang tnh d bo, môi trưng sng

luôn đưc đặt trưc, con ngưi s đưc đặt trong ci sinh quyn mà nhà văn m ra. Không gian

ca nhng cảnh rừng hoa tm xuân đ đưa đn cho gia đnh An Tiêm cảm gic v s sng đang

ha hn nhng đu tt đp khi mà h vừa trải qua nhng bin c khng khip trong cuc sng:

“An Tiêm nhn Mon ri ni:

- Con nh đưc mi hoa tm xuân này  Bi L, gii đy. Phải, nơi này cng như quê mnh,

cng c hoa tm xuân. Hoa tm xuân n th ht ma lnh.  Bi L, th là li sp đn ma nưc,

li lo đy. Cc con , sau này ta s đưa ngưi ra đảo m đt, ri đây cng thành như Bi L 

sông Ci. , c khi sau này…” [7; 127-128].

S hiện diện ca gia đnh An Tiêm gia hoang đảo đ khng đnh quan đim cng sinh gia

con ngưi và t nhiên. T nhiên đ cung cp cho h nơi trú ng, đu tiên là nhng hang đ, sau

đ h bit nhặt nhnh nhng thân g đ che ln, làm nhà. T nhiên cung cp ngun sng khi con

ngưi bit tm kim, t nhiên cho h ci đp nu h bit cảm nhận. Con ngưi đ thc s nương

nh t nhiên đ tn ti. Đ thch ng, con ngưi cn phải c nhng hiu bit v t nhiên hoang

d, nu không cn thit th không đi khng li vi nhng tn ti chung quanh mnh. Ma lnh,

gia đnh An Tiêm đt lửa sưi m, nhng đàn rn từ nhng vch đ cảm nhận hơi m ca lửa đ

tm đn: “Nhng con rn  cc pha vch đ dn cả đn trên ngn lửa, chc, nhng ci đuôi li

LV Trung

th xung, như nhng đuôi chut. Gi bưng tay lên mặt, không dm nhn. Rn đâu t thành nhng

mảng to như cả mặt vch đ nhp nhnh. Mon rút mảnh c dưi chân mun chc lên cho n rơi

xung. Phải đnh rn. Không đnh, c lúc n cn mnh.

Nhưng An Tiêm đ ni:

Con trăn, con rn ma rt th hin lành, chng làm hi ai đâu. Sut ma này n cun trn

ng kh trong hc đ. Thy lửa m th n m đn. N cng rt, mun sưi m như mnh thôi”

[7; 114-115]. Con ngưi và th gii t nhiên đ cng nương ta vào nhau.

Cc nhà l luận cho rng: “M hc sinh thi bao gm quan hệ thẩm m sinh thi ca con ngưi

và t nhiên, vi x hi và vi chnh mnh, là mt th m hc đương đi ph hp vi quy luật sinh

thi. M hc sinh thi xem hài ha là hnh thi m hc cao nht, nhn mnh mi liên hệ gia tnh

mệnh, xem sinh mệnh là thuc tnh ca con ngưi và vn vật trong t nhiên” [6; 75]. Vi Đo

hoang, Tô Hoài đ nhiu ln khng đnh mi tương giao vô cng kì diệu gia con ngưi và nhng

tn ti chung quanh. Phải hiu bit sâu sc v t nhiên, cảm nhận đưc nhng chuyn đng ca

vn vật, con ngưi mi c th không đơn đc nơi hoang d.

Mon tht lc, cuc sng nơi hoang d ca gia đnh An Tiêm đ c nhng thay đổi ln. Đ

trải qua nhng bin c khi sng cng gia đnh, Mon nh li nhng việc ban đu h thch ng vi

cuc sng t nhiên. Mon đ bit cch thc đ tn ti. Bưc ngoặc ln nht trong phn th ba ca

thiên truyện là s xut hiện ca hai chú gu b mt m. S hiện diện ca Gu anh và Gu em đ

gp phn xoa đi ni đau, ni nh v ngưi thân ca cậu b Mon. Con ngưi và loài vật c cng

cảnh ng. S hiện diện ca chúng bi đp cho nhau. Mon thot khi cuc sng đơn đc đn tận

cng. Sau mt thi gian dài ch ni thm vi chnh mnh, gi đây cậu đưc tr chuyện: “Bao lâu

nay Mon c lm l cả ngày, không đưc ni. Bây gi mi đưc ni. Hai con gu không đp đưc

chuyện, nhưng c đưc ni, mnh nghe ting mnh đ thch ri. Và hai con gu c th bit chu

chuyện” [7; 194].

Mi quan hệ cng sinh gia ngưi và vật trong Đo hoang là nhng trang vit hp dn nht

ca thiên truyện. Mon chng kin hoàn cảnh mt m ca hai chú gu. Mon cưu mang và nuôi

dưng chúng ln lên và ngưc li, s hiện diện ca Gu Anh và Gu Em đ làm vơi đi ni nh

gia đnh, ni đơn đc nơi cuc sng hoang d. Du không bit đưc ting ngưi, nhưng hai chú

gu đ hiu đưc từng cử ch, điệu b ca Mon, chúng cảm nhận đưc cả nhng thay đổi trong

cơ th ca Mon khi Mon m: “Mon bây gi như ngưi c hai ci bng. Mon đi đâu, hai ci bng

cng đi theo. C hôm tr tri, Mon st nm trên mặt sàn, mặt đ rừ, hai con gu cng quanh quẩn

không đi đâu. Làm g, hai ci bng cng làm” [7; 203].

Đo hoang đ đặt ra mt vn đ ln ca phê bnh sinh thi là xem vn vật đu bnh đng và

c sinh mệnh trong s tn ti và chuyn đng đa dng ca th gii t nhiên. Nhà văn đ giải quyt

vn đ trên qua hư cu nghệ thuật ca mnh. C th, như chúng tôi đ lập luận  phn trên, s gặp

g gia nhng tc phẩm nghệ thuật và lí luận vừa là tnh c nhưng cng vừa là thuc tnh ca văn

hc. Văn hc mang tnh d bo, nhng tc phẩm văn hc đch thc s m ra nhiu chân tri mà

con ngưi c đi mi cng chưa khm ph ci đch cui cng ca chúng.

2.3. S bt thưng ca nưc v bin động ca muôn loi

Trong hai thiên truyện trên, nưc hiện hu như hai mặt ca t nhiên, hin ha nhưng c lúc

giận gi. Nưc đem li ngun sng cho con ngưi nhưng đôi lúc nưc đặt con ngưi trưc nhng

thch thc rt khc nghiệt. Đi vi th gii nhân vật trong D Mn phiêu lưu kí, đng rung và

nưc là môi trưng sng quen thuc ca chúng. Nhưng khi mt trong hai yu t trên c s bin

đổi, mt cân bng, th ngun sng ca chúng lập tc b đe da. Bưc ngoặc đu tiên làm thay đổi

cuc sng ca Mn cng bt đu từ nưc. Mặc d Mn cng đ rt  thc phng b cho s tn ti

ca mnh là đào nhiu ngch trong hang đ phng b khi him ha. Nhưng khi mà nhng chú b

c gng sử dng nưc như mt th lc đ hy hoi môi sinh ca Mn th mi c gng ca cậu ta

cng tr nên bt lc. Nưc ph v mi hệ thng phng vệ, nưc ngm sâu vào không gian sng

Cảm quan sinh thái trong truyện viết cho thiếu nhi của Tô Hoài

Chủ đề:

Tài liệu liên quan

Tài liêu mới

AI tóm tắt

Giới thiệu tài liệu

Đối tượng sử dụng

Từ khoá chính

Nội dung tóm tắt

Hỗ trợ

Phương thức thanh toán

Theo dõi chúng tôi