KHOA KINH T - QU N TRẾ Ả Ị
B MÔN QU N TRỘ Ả Ị
-----
TI U LU NỂ Ậ
H C PH NỌ Ầ : NGU N NHÂN L CỒ Ự
Đ tàiề:
Chính sách đào t o và phát tri n ngu nạ ể ồ
nhân l c Vi t Nam.ự ệ
1
L I M ĐUỜ Ở Ầ
N c ta đang trong quá trình công nghi p hóa, hi n đi hóa đt n c, cùngướ ệ ệ ạ ấ ướ
v i s phát tri n m nh m c a khoa h c công ngh , ti n b khoa h c k thu t đòiớ ự ể ạ ẽ ủ ọ ệ ế ộ ọ ỹ ậ
h i ngu n nhân l c ngày càng tăng v s l ng và nâng cao v ch t l ng đ đápỏ ồ ự ề ố ượ ề ấ ượ ể
ng đc nhu c u phát tri n c a đt n c, t o đi u ki n đ đt n c phát tri nứ ượ ầ ể ủ ấ ướ ạ ề ệ ể ấ ướ ể
nhanh và b n v ng . Đ nâng cao ch t l ng ngu n nhân l c ph i ti n hành đàoề ữ ể ấ ượ ồ ự ả ế
t o và phát tri n ngu n nhân l c ch y u là thông qua giáo d c. Vì v y đ th cạ ể ồ ự ủ ế ụ ậ ể ự
hi n có hi u qu quá trình đào t o và phát tri n ngu n nhân l c c n ph i có nh ngệ ệ ả ạ ể ồ ự ầ ả ữ
chính sách c th đ h ng d n th c hi n. quá trình đào t o và phát tri n ngu nụ ể ể ướ ẫ ự ệ ạ ể ồ
nhân l c có hi u qu .ự ệ ả
Vì v y em th c hi n đ tài: “ậ ự ệ ề Chính sách đào t o và phát tri n ngu n nhânạ ể ồ
l c Vi t Namự ệ ” nh m có nh ng hi u bi t v các chính sách đào t o và phát tri nằ ữ ể ế ề ạ ể
ngu n nhân l c và tình hình th c hi n các chính sách đào t o và phát tri n ngu nồ ự ự ệ ạ ể ồ
nhân l c Vi t Nam hi n nay. ự ở ệ ệ
N i dung chính c a bài ti u lu n g m có 3 ph n:ộ ủ ể ậ ồ ầ
I. Khái ni m và các thành ph n c a chính sách qu n lý ngu n nhân l cệ ầ ủ ả ồ ự .
II. Th c tr ng chính sách đào t o và phát tri n ngu n nhân l c c a Vi t Nam.ự ạ ạ ể ồ ự ủ ệ
III. M t s gi i pháp nh m hòan thi n chính sách đào t o và phát tri n ngu nộ ố ả ằ ệ ạ ể ồ
nhân l c.ự
2
N I DUNGỘ
I. KHÁI NI M VÀ CÁC THÀNH PH N C A CHÍNH SÁCH QU N LÝỆ Ầ Ủ Ả
NGU N NHÂN L CỒ Ự
1. Các khái ni m c b nệ ơ ả
1.1. Khái ni m ngu n nhân l cệ ồ ự
Ngu n nhân l c là ngu n l c con ng i, là m t trong ba y u t c a quá trìnhồ ự ồ ự ườ ộ ế ố ủ
s n xu t, cung c p s c lao đng cho xã h i t o ra c a c i v t ch t cho xã h i.ả ấ ấ ứ ộ ộ ạ ủ ả ậ ấ ộ
Ngu n nhân l c đc xem xét trên nhi u khía c nh khác nhau nên có nh ng kháiồ ự ượ ề ạ ữ
ni m khác nhau.ệ
Ti p c n d a trên kh năng lao đng c a con ng i: Ngu n nhân l c baoế ậ ự ả ộ ủ ườ ồ ự
g m t t c nh ng ng i có c th phát tri n bình th ng có kh năng lao đng.ồ ấ ả ữ ườ ơ ể ể ườ ả ộ
Ti p c n d a vào kh năng lao đng và gi i h n tu i lao đng: Ngu n nhânế ậ ự ả ộ ớ ạ ổ ộ ồ
l c bao g m t t c nh ng ng i t đ 15 tu i tr lên, có kh năng lao đng khôngự ồ ấ ả ữ ườ ừ ủ ổ ở ả ộ
k đn tr ng thái có vi c làm hay không có vi c làm.ể ế ạ ệ ệ
Ti p c n theo cách hi u c a các nhà kinh t : Ngu n nhân l c là t ng thế ậ ể ủ ế ồ ự ổ ể
nh ng ti m năng c a con ng i c a m t qu c gia có trong m t th i k nh t đnh.ữ ề ủ ườ ủ ộ ố ộ ờ ỳ ấ ị
Ti m năng đó bao g m t ng hòa năng l c v th l c, trí l c, nhân cách c a conề ồ ổ ự ề ể ự ự ủ
ng i đáp ng m t c c u do n n kinh t - xã h i đòi h i (v s l ng, ch t l ngườ ứ ộ ơ ấ ề ế ộ ỏ ề ố ượ ấ ượ
và c c u).ơ ấ
Nh v y ngu n nhân l c bao g m hai b ph n: b ph n th nh t là t t cư ậ ồ ự ồ ộ ậ ộ ậ ứ ấ ấ ả
nh ng ng i trong đ tu i lao đng có kh năng lao đng. B ph n th hai làữ ườ ộ ổ ộ ả ộ ộ ậ ứ
3
nh ng ng i ngoài đ tu i lao đng, có kh năng lao đng và có nhu c u tham giaữ ườ ộ ổ ộ ả ộ ầ
lao đng.ộ
Khi nghiên c u v ngu n nhân l c không ch xem xét v m t s l ng màứ ề ồ ự ỉ ề ặ ố ượ
ph i xem xét c v m t ch t l ng ngu n nhân l c bao g m s c kh e, trình đ h cả ả ề ặ ấ ượ ồ ự ồ ứ ỏ ộ ọ
v n, trình đ chuyên môn lành ngh , năng l c, ph m ch t và thái đ lao đng c aấ ộ ề ự ẩ ấ ộ ộ ủ
cá nhân ng i lao đng, cũng nh ph i xem xét c v m t c c u ngu n nhân l c.ườ ộ ư ả ả ề ặ ơ ấ ồ ự
Ch t l ng ngu n nhân l c còn ph thu c vào c c u đi ngũ lao đng, trình đ,ấ ượ ồ ự ụ ộ ơ ấ ộ ộ ộ
năng l c t ch c và qu n lý, kh năng ph i h p đ th c hi n các m c tiêu đt ra. ự ổ ứ ả ả ố ợ ể ự ệ ụ ặ
1.2. Khái ni m qu n lý ngu n nhân l cệ ả ồ ự
“Qu n lý ngu n nhân l c là tìm m i cách t o thu n l i cho m i ng i trongả ồ ự ọ ạ ậ ợ ọ ườ
t ch c hoàn thành t t các m c tiêu chi n l c và các k ho ch c a t ch c, tăngổ ứ ố ụ ế ượ ế ạ ủ ổ ứ
c ng c ng hi n c a m i ng i theo h ng phù h p v i chi n l c c a t ch c,ườ ố ế ủ ọ ườ ướ ợ ớ ế ượ ủ ổ ứ
đo đc và xã h i”.ạ ứ ộ [ 5, tr29].
c p đ vi mô t ch c đây là: t s n xu t, phân x ng, phòng ban, doanhỞ ấ ộ ổ ứ ở ổ ả ấ ưở
nghi p. Và các ho t đng qu n lý ngu n nhân l c c p đ này bao g m các ho tệ ạ ộ ả ồ ự ở ấ ộ ồ ạ
đng tuy n m tuy n ch n, b trí l c lao đng trong t ch c, t ch c đào t o vàộ ể ộ ể ọ ố ự ộ ổ ứ ổ ứ ạ
phát tri n lao đng … nh m đm b o m t l c l ng lao đng đáp ng đc yêuể ộ ằ ả ả ộ ự ượ ộ ứ ượ
c u công vi c c a t ch c c v m t s l ng và ch t l ng.ầ ệ ủ ổ ứ ả ề ặ ố ượ ấ ượ
c p đ vĩ mô thì t ch c đây có th là đa ph ng, qu c gia, có th làỞ ấ ộ ổ ứ ở ể ị ươ ố ể
khu v c và qu c t . Và ho t đng qu n lý ngu n nhân l c đây bao g m m t sự ố ế ạ ộ ả ồ ự ở ồ ộ ố
ho t đng nh quy t đnh các chính sách qu c gia, k ho ch v ngu n nhân l c,ạ ộ ư ế ị ố ế ạ ề ồ ự
phân b s d ng lao đng toàn xã h i. Ban hành và h ng d n thi hành các văn b nổ ử ụ ộ ộ ướ ẫ ả
pháp lu t lao đng và ki m tra vi c thi hành pháp lu t lao đng … Và các ho tậ ộ ể ệ ậ ộ ạ
đng trên nh m t o ra m t l c l ng lao đng đ v s l ng và cao v ch tộ ằ ạ ộ ự ượ ộ ủ ề ố ượ ề ấ
l ng, có c c u h p lý đáp ng đc yêu c u c a xã h i.ượ ơ ấ ợ ứ ượ ầ ủ ộ
Nh v y, Qu n lý ngu n nhân l c là m t quá trình ph i đc xem xét trongư ậ ả ồ ự ộ ả ượ
m i quan h không th tách r i gi a các quá trình: Phát tri n ngu n nhân l c, phânố ệ ể ờ ữ ể ồ ự
b ngu n nhân l c và s d ng ngu n nhân l c.ố ồ ự ử ụ ồ ự
1.3. Khái ni m đào t oệ ạ
4
“Đào t o đc hi u là các ho t đng h c t p nh m giúp cho ng i lao đngạ ượ ể ạ ộ ọ ậ ằ ườ ộ
có th th c hi n hi u qu h n ch c năng nhi m v c a mình”.[1, tr161]ể ự ệ ệ ả ơ ứ ệ ụ ủ
Đào t o là nh ng ho t đng h c t p đc di n ra trong th i gian ng n h nạ ữ ạ ộ ọ ậ ượ ễ ờ ắ ạ
nh m cung c p cho ng i lao đng nh ng ki n th c, k năng chuyên sâu h n vằ ấ ườ ộ ữ ế ứ ỹ ơ ề
công vi c hi n t i, c ng c và b sung nh ng ki n th c và k năng, trình đệ ệ ạ ủ ố ổ ữ ế ứ ỹ ộ
chuyên môn còn thi u h t c a ng i lao đng. Đó là các ho t đng h c t p nh mế ụ ủ ườ ộ ạ ộ ọ ậ ằ
nâng cao ki n th c, trình đ, k năng c a ng i lao đng đ th c hi n có hi u quế ứ ộ ỹ ủ ườ ộ ể ự ệ ệ ả
h n công vi c hi n t i.ơ ệ ệ ạ
1.4. Khái ni m phát tri n.ệ ể
“Phát tri n là các ho t đng h c t p v t ra kh i ph m vi công vi c tr cể ạ ộ ọ ậ ượ ỏ ạ ệ ướ
m t c a ng i lao đng, nh m m ra cho h nh ng công vi c m i d a trên c sắ ủ ườ ộ ằ ở ọ ữ ệ ớ ự ơ ở
nh ng đnh h ng t ng lai c a t ch c” [1, tr161] ữ ị ướ ươ ủ ổ ứ
Nh v y phát tri n là các ho t đng h c t p nh m cung c p nh ng ki nư ậ ể ạ ộ ọ ậ ằ ấ ữ ế
th c, k năng, năng l c cho ng i lao đng khi h chu n b b c vào công vi cứ ỹ ự ườ ộ ọ ẩ ị ướ ệ
m i v i nh ng đòi h i, yêu c u cao h n v trình đ chuyên môn lành ngh trongớ ớ ữ ỏ ầ ơ ề ộ ề
công vi c. Phát tri n ch y u là chu n b cho ng i lao đng nh ng ki n th c kệ ể ủ ế ẩ ị ườ ộ ữ ế ứ ỹ
năng v công vi c trong t ng lai.ề ệ ươ
1.5. Khái ni m chính sáchệ
Chính sách là m t trong nh ng công c ch y u mà Nhà n c s d ng độ ữ ụ ủ ế ướ ử ụ ể
qu n lý nên kinh t qu c dân. M i chính sách c th là m t t p h p các gi i phápả ế ố ỗ ụ ể ộ ậ ợ ả
nh t đnh đ th c hi n các m c tiêu b ph n trong quá trình đt t i các m c tiêuấ ị ể ự ệ ụ ộ ậ ạ ớ ụ
chung c a s phát tri n kinh t - xã h i.ủ ự ể ế ộ
1.6. Chính sách qu n lý ngu n nhân l cả ồ ự
Chính sách qu n lý ngu n nhân l c là công c đ qu n lý ngu n nhân l cả ồ ự ụ ể ả ồ ự
g m các ch đ, các bi n pháp, các qui đnh c th tác đng đn hành vi lao đng,ồ ế ộ ệ ị ụ ể ộ ế ộ
thái đ lao đng c a ng i lao đng đ đt đc các m c tiêu đã đc đt ra.ộ ộ ủ ườ ộ ể ạ ượ ụ ượ ặ
1.7. Chính sách đào t o và phát tri n ngu n nhân l c.ạ ể ồ ự
Chính sách đào t o và phát tri n ngu n nhân l c là công c đ qu n lý ngu nạ ể ồ ự ụ ể ả ồ
nhân l c, bao g m các ch đ, các qui đnh c th v quá trình đào t o và phát tri nự ồ ế ộ ị ụ ể ề ạ ể
5