Bài giảng 14 Chính sách tài khóa ở các nước đang phát triển

Chính sách tài khóa mở rộng

Macroeconomics Fall 2 2010

1

Chính sách tài khóa thu hẹp

3

Chính sách tài khóa thuận và nghịch chu kỳ

Kaminsky, Reinhart và Vegh 2004 • Ở các nước phát triển, chính sách tài khóa thường

nghịch chu kỳ.

• Ở các nước đang phát triển, chính sách tài khóa thường

thuận chu kỳ.

• Chính sách tài khóa cần đi “ngược chiều gió” hơn là

xuôi theo chiều chu kỳ kinh tế.

2

Biên Độ của Chu Kỳ Chính Sách Tài Khóa 1960-2003

Nguồn: Kaminsky, Reinhart và Vegh 2004

Mức tăng của chi tiêu chính phủ sau thuế 1960-2003

Thời thịnh

Thời suy

OECD

4.1

3.5

7.6

1.8

Các nước thu nhập trung bình cao

8.5

-2.1

Các nước thu nhập trung bình thấp

5.7

-0.4

Các nước thu nhập thấp

Nguồn: Kaminsky, Reinhart và Vegh 2004

3

Leo ngược dốc

Easterly, Irwin và Serven 2008 • Các nước giàu và nghèo đều có xu hướng cắt giảm đầu tư thay vì tiêu dùng trong thời kỳ kinh tế khó khăn, • Đầu tư giảm làm giảm tăng trưởng và giá trị hiện tại

của các dòng doanh thu hay trả nợ tài khóa

• Nhưng chúng ta phải phân biệt giữa:

– Đầu tư sinh lợi tương lai (ví dụ thu phí) – Đầu tư khuyến khích tăng trưởng – Đầu tư không phục vụ hai mục đích trên

Các nguyên tắc tài khóa

• Nguyên tắc cân bằng ngân sách • Nguyên tắc vàng • Các quỹ ổn định và tiết kiệm • Nguyên tắc 1% của Chile

4

Ước thu thuế ở VN (2006)

Dầu thô 79.900 30,6% Thu phí và lệ phí (trừ dầu) 3.608 1,4%

Thuế GTGT 59.595 22,8% Lệ phí trước bạ 3.350 1,3%

Hàng nội địa 40.207 15,4% Thu viện trợ 2.700 1,0%

Hàng nhập khẩu 19.388 7,4% Thu bán nhà thuộc SHNN 1.499 0,6%

Thuế TNDN (trừ dầu) 38.473 14,7% Thuế tài nguyên (trừ dầu) 1.421 0,5%

Thuế XNK-TTĐB hàng NK 23.112 8,9% 1.097 0,4% Thuế chuyển quyền SD đất

Thuế TTĐB trong nước 17.478 6,7% Thu tiền thuê đất 1.171 0,4%

Thu tiền sử dụng đất 14.000 5,4% Thuế môn bài 751 0,3%

Thuế thu nhập cao 5.196 2,0% Thuế nhà đất 542 0,2%

Thu phí xăng dầu 4.269 1,6% Thu khác 2.938 1,1%

Ước thực hiện ngân sách ở VN (2006)

5

Các khoản thu của Mỹ, 2004

Thuế thu nhập cá nhân, 43% Thuế bảo hiểm xã hội, 39%

Thuế doanh nghiệp, 10%

Thuế khác, 8%

Nguồn: Economic Report of the President, 2005 (http://www.gpoaccess.gov)

Cơ cấu thuế của một số nước

6