Tr ng trung c p Nông Nghi p & PTNT H i D ngườ ươ
CH NG IVƯƠ
TRANG B ĐI N – T Đ NG HOÁ CHO THI T B HÀN ĐI N
4.1 KHÁI NI M CHUNG
1. Đ nh nghĩa
Hàn đi n m t công ngh đ n i ghép kim lo i dùng nhi t l ng sinh ra ượ
b i ngu n đi n.
2. Phân lo i thi t b hàn đi n : ế
a. Theo ph ng pháp hàn :ươ
+ Hàn h quang :
- B ng tay .
- T đ ng :
- Hàn d i l p tr dungướ
- Hàn trong ga b o v .
+ Hàn ti p xúc ( hàn đi n tr )ế
Hàn n i
Hàn đ ng.ườ
Hàn đi m
b. Theo tính ch t dòng đi n
Hàn h qu ng 1 chi u
Hàn h quang xoay chi u
3. u đi mƯ
Hàn đi n có các u đi m sau : ư
Ti t ki m đ c nguyên v t li u so v i các ph ng pháp gia công khácế ượ ươ
Có đ b n c h c cao ơ
Giá thành h , năng su t cao
Công ngh đ n gi n ơ
D t đ ng hoá nên có th c i thi n đ c đi u ki n làm vi c . ượ
4. Các yêu c u đ i v i ngu n hàn h quang :
- Đi n áp không t i đ l n đ m i đ c h quang . ượ
Giáo viên: Ph m Thanh H i
Tr ng trung c p Nông Nghi p & PTNT H i D ngườ ươ
+ Khi ngu n hàn là m t chi u v i đi n c c là :
Kim lo i : Uo min = ( 30 – 40 )V
Than : Uo min = ( 45 – 55)V
+ Khi ngu n hàn là xoay chi u : Uomin = ( 50 – 60)V
- Đ m b o an toàn khi ch đ làm vi c cũng nh khi ch đ ng n ế ư ế
m ch làm vi c, b i s dòng đi n ng n m ch không đ c quá l n ượ
λI = Inm / Iđm = 1,2 ÷ 1,4
Trong đó : λI - b i s dòng đi n ng n m ch .
Inm : Dòng đi n ng n m ch
Iđm – dòng đi n hàn đ nh m c
- Ngu n hàn ph i có công su t đ l n .
- Ngu n hàn ph i kh năng đi u ch nh đ c dòng hàn , dòng đi n ượ
hàn ph thu c vào đ ng kính que hàn . Dòng đi n hàn đ c tính theo bi u ườ ượ
th c sau :
Ih = ( 40 ÷ 60 )d
Ih : dòng đi n hàn (A)
d : đ ng kính que hàn ( mm)ườ
- Đ ng đ c tính ngoài ( đ c tính V – A) c a ngu n hàn ph i đáp ng theoườ
t ng lo i ph ng pháp hàn . ươ
+ Ngu n hàn dùng cho ph p ng pháp hàn h quang b ng tay ph i ư ư
đ ng đ c tính ngoài d c.ườ
+ Ngu n hàn dùng cho ph ng pháp hàn h quang t đ ng ph i đ ng ươ ườ
đ c tính ngoài c ng.
2.2 CÁC NGU N HÀN H QUANG
2.2.1 NGU N HÀN XOAY CHI U
Ngu n hàn h quang xoay chi u th ng dùng bi n áp hàn nh ng u ườ ế ư
đi m n i b t sau :
+ D ch t o, giá thành h . ế
+ Có th t o ra dòng đi n l n .
Giáo viên: Ph m Thanh H i
Tr ng trung c p Nông Nghi p & PTNT H i D ngườ ươ
Bi n áp hàn ph bi n nh t là bi n áp hàn m t pha, khi 3 pha . Th ngế ế ế
th ng BA hàn 3 pha dùng cho nhi u đ u hàn.ườ
a. Máy bi n áp hàn có cuôn kháng ngoàiế
W
1
W
2
W
CK
a
U
I
h
a1 < a2 < a3
Khi không t i U0 = U2
Trong đó U0 là đi n áp khôg t i
U2 là đi n áp th c p MBA
Khi hàn Uhq = U2 - Uck suy ra
Uck là đi n áp r i trên cu n kháng ơ
Uck = I2Rck + j I2Xck = ωLI2
b. Máy hàn có c c t h n h p.
Giáo viên: Ph m Thanh H i
Tr ng trung c p Nông Nghi p & PTNT H i D ngườ ươ
W
1
W
2
W
a
U
Khi không t i U0 = U2 + Uck
Trong đó U0 là đi n áp khôg t i
U2 là đi n áp th c p MBA
Uck là đi n áp r i trên cu n kháng ơ
Khi hàn đi n áp r i trên cu n kháng và t i ơ
Ud = I2X2 + I2Xck
Đi n áp h quang
Uhq = U2 + Uck - Ud = U2 + Uck - I2 (X2 + Xck)
2.2.2 NGU N HÀN 1 CHI U
2.2.2.1. Máy phát hàn 1 chi u
a. Máy phát hàn 1 chi u kích t
đ c l p có cu n kh t n i ti p ế
Máy phát hàn lo i này hai
cu ng kích t : cu n kích t đ c l p
W1 đ c c p đi n t ngu n m tượ
m t chi u đ c l p đi u ch nh
dòng đi n kích t b ng chi t áp VR ế
cu n kh t n i ti p W ế 2 đ u n i
ti p v i ph n ng c a máy phát. Tế
thông Φ1 sinh ra trong cu n W1
Giáo viên: Ph m Thanh H i
+
F
W
2
CM
2
1
-
W
1
VR
+
-
Hình 4-4. Máy phát hàn 1 chi u kích t đ c l p
có cu n kh t n i ti p ế
Tr ng trung c p Nông Nghi p & PTNT H i D ngườ ươ
ng c chi u v i t thông ượ Φ2 sinh ra trong cu n W2. T thông Φ2 t l v i
dòng đi n hàn.
Nh v y khi không t i, t thông ư Φ2 = 0 s c đi n đ ng c a máy phát
b ng:
Eo = Kc.Φ.ω
Trong đó : Kc - h s c u trúc c a máy phát
Φ1 - t thông sinh ra trong cu n W 1
ω - t c đ quay c a ph n ng.
Khi có t i:
Uhq = E - IRF = Kc (Φ1 - Φ2)ω - IRF
Trong đó : RF - đi n tr trong c a máy phát
Đ đi u ch nh dòng hàn và t o ra h đ c tính ngoài có hai cách:
Đi u ch nh thô b ng chuy n m ch CM đ thay đ i s vòng dây c a cu n
W2
Đi u ch nh b ng chi t áp VR đ thay đ i dòng kích t I ế kt c a máy phát
2.3. MÁY HÀN H QUANG T Đ NG
1. Mô t chung
Máy hàn h quang t đ ng có các nhi m v sau:
M i h quang
Di chuy n đi n c c hàn đ đ m b o h quang cháy n đ nh
Di chuy n xe hàn
Giáo viên: Ph m Thanh H i
I
W
21
> W
22
I
kt1
< I
kt2
< I
kt3
1 2 3
U
U
I
I
nm1
I
nm2
a) b)
Hình 4 -5 . H đ c tính ngoài và đ c tính đi u ch nh c a máy hàn 1 chi u