Ch ng IV. T tr ngươ ườ
I. H th ng ki n th c trong ch ng ế ươ
1. T tr ng. C m ng t ườ
- Xung quanh nam châm và xung quanh dòng đi n t n t i t tr ng. T tr ng có tính ch t ườ ườ
c b n là tác d ng l c t lên nam châm hay lên dòng đi n đ t trong nó.ơ
- Vect c m ng t đ i l ng đ c tr ng cho t tr ng v m t tác d ng l c t . Đ n vơ ư ư ườ ơ
c m ng t Tesla (T).
- T tr ng c a dòng đi n trong dây d n th ng, dài đ t trong không khí: ườ
r
I
10.2B
7
=
r là kho ng cách t đi m kh o sát đ n dây d n. ế
- T tr ng t i tâm c a dòng đi n trong khung dây tròn: ườ
R
NI
10.2B
7
π=
R là bán kính c a khung dây, N là s vòng dây trong khung, I là c ng đ dòng đi n trong ườ
m i vòng.
- T tr ng c a dòng đi n trong ng dây: ườ
nI10.4B
7
π=
n là s vòng dây trên m t đ n v dài c a ng. ơ
2. L c t
- L c t tác d ng lên m t đo n dòng đi n ng n: F = Bilsin
là góc h p b i đo n dòng đi n và vect c m ng t . ơ
- L c t tác d ng trên m i đ n v i c a hai dòng đi n song song: ơ
r
II
10.2F
21
7
=
r là kho ng cách gi a hai dòng đi n.
3. Mômen ng u l c t
Mômen ng u l c t tác d ng lên khung dây dòng đi n: M = IBS.sin , trong đó Sdi n
tích ph n m t ph ng gi i h n b i khung, góc h p b i vect pháp tuy n c a khung ơ ế
vect c m ng tơ
4. L c Lorenx ơ
L c Lorenx tác d ng lên h t mang đi n chuy n đ ng: ơ
α=
sinBvqf
, trong đó q đi n
tích c a h t, là góc h p b i vect v n t c c a h t và vect c m ng t ơ ơ
II. Câu h i và bài t p
26. T tr ng ườ
4.1 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
Ng i ta nh n ra t tr ng t n t i xung quanh dây d n mang dòng đi n vì:ườ ườ
A. có l c tác d ng lên m t dòng đi n khác đ t song song c nh nó.
B. có l c tác d ng lên m t kim nam châm đ t song song c nh nó.
C. có l c tác d ng lên m t h t mang đi n chuy n đ ng d c theo nó.
D. có l c tác d ng lên m t h t mang đi n đ ng yên đ t bên c nh nó.
4.2 Tính ch t c b n c a t tr ng là: ơ ườ
A. gây ra l c t tác d ng lên nam châm ho c lên dòng đi n đ t trong nó.
B. gây ra l c h p d n lên các v t đ t trong nó.
C. gây ra l c đàn h i tác d ng lên các dòng đi n và nam châm đ t trong nó.
D. gây ra s bi n đ i v tính ch t đi n c a môi tr ng xung quanh. ế ườ
4.3 T ph là:
A. hình nh c a các đ ng m t s t cho ta hình nh c a các đ ng s c t c a t ườ ườ
tr ng.ườ
B. hình nh t ng tác c a hai nam châm v i nhau. ươ
C. hình nh t ng tác gi a dòng đi n và nam châm. ươ
D. hình nh t ng tác c a hai dòng đi n ch y trong hai dây d n th ng song song. ươ
4.4 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. Qua b t kỳ đi m nào trong t tr ng ta cũng có th v đ c m t đ ng s c t . ườ ượ ườ
B. Đ ng s c t do nam châm th ng t o ra xung quanh nó là nh ng đ ng th ng.ườ ườ
C. Đ ng s c mau n i có c m ng t l n, đ ng s c th a n i có c m ng t nh .ườ ơ ườ ư ơ
D. Các đ ng s c t là nh ng đ ng cong kín.ườ ườ
4.5 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
T tr ng đ u là t tr ng có ườ ườ
A. các đ ng s c song song và cách đ u nhau.ườ
B. c m ng t t i m i n i đ u b ng nhau. ơ
C. l c t tác d ng lên các dòng đi n nh nhau. ư
D. các đ c đi m bao g m c ph ng án A và B. ươ
4.6 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. T ng tác gi a hai dòng đi n là t ng tác t .ươ ươ
B. C m ng t là đ i l ng đ c tr ng cho t tr ng v m t gây ra tác d ng t . ượ ư ườ
C. Xung quanh m i đi n tích đ ng yên t n t i đi n tr ng và t tr ng. ườ ườ
D. Đi qua m i đi m trong t tr ng ch có m t đ ng s c t . ườ ườ
4.7 Phát bi u nào sau đây là đúng?
A. Các đ ng m t s t c a t ph chính là các đ ng s c t .ườ ườ
B. Các đ ng s c t c a t tr ng đ u có th là nh ng đ ng cong cách đ u nhau.ườ ườ ườ
C. Các đ ng s c t luôn là nh ng đ ng cong kín.ườ ườ
D. M t h t mang đi n chuy n đ ng theo qu đ o tròn trong t tr ng thì qu đ o ườ
chuy n đ ng c a h t chính là m t đ ng s c t . ườ
4.8 Dây d n mang dòng đi n không t ng tác v iươ
A. các đi n tích chuy n đ ng.
B. nam châm đ ng yên.
C. các đi n tích đ ng yên.
D. nam châm chuy n đ ng.
27. Ph ng và chi u c a l c t tác d ng lên dòng đi nươ
4.9 Phát bi u nào sau đây là đúng?
M t dòng đi n đ t trong t tr ng vuông góc v i đ ng s c t , chi u c a l c t tác d ng ườ ườ
vào dòng đi n s không thay đ i khi
A. đ i chi u dòng đi n ng c l i. ượ
B. đ i chi u c m ng t ng c l i. ượ
C. đ ng th i đ i chi u dòng đi n và đ i chi u c m ng t .
D. quay dòng đi n m t góc 90 0 xung quanh đ ng s c t .ườ
4.10 M t đo n dây d n dòng đi n I n m ngang đ t trong t
tr ng các đ ng s c t th ng đ ng t trên xu ng nh hìnhườ ườ ư
v . L c t tác d ng lên đo n dây d n có chi u
A. th ng đ ng h ng t trên xu ng. ướ
B. th ng đ ng h ng t d i lên. ướ ướ
C. n m ngang h ng t trái sang ph i. ướ
D. n m ngang h ng t ph i sang trái. ướ
4.11 Chi u c a l c t tác d ng n đo n dây d n mang dòng đi n, th ng đ c xác đ nh ườ ượ
b ng quy t c:
A. v n đinh c 1.
B. v n đinh c 2.
C. bàn tay trái.
D. bàn tay ph i.
4.12 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. L c t tác d ng lên dòng đi n có ph ng vuông góc v i dòng đi n. ươ
B. L c t tác d ng lên dòng đi n có ph ng vuông góc v i đ ng c m ng t . ươ ườ
C. L c t tác d ng lên dòng đi n ph ng vuông góc v i m t ph ng ch a dòng đi n ươ
và đ ng c m ng t .ườ
D. L c t tác d ng lên dòng đi n có ph ng ti p thuy n v i các đ ng c m ng t . ươ ế ế ườ
4.13 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. L c t tác d ng lên dòng đi n đ i chi u khi đ i chi u dòng đi n.
B. L c t tác d ng lên dòng đi n đ i chi u khi đ i chi u đ ng c m ng t . ườ
C. L c t tác d ng lên dòng đi n đ i chi u khi tăng c ng đ dòng đi n. ườ
D. L c t tác d ng lên dòng đi n không đ i chi u khi đ ng th i đ i chi u dòng đi n
đ ng c m ng t .ườ
28. C m ng t . Đ nh lu t Ampe
4.14 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. C m ng t là đ i l ng đ c tr ng cho t tr ng v m t tác d ng l c ượ ư ườ
B. Đ l n c a c m ng t đ c xác đ nh theo công th c ượ
α
sinIl
F
B
=
ph thu c o
c ng đ dòng đi n I và chi u dài đo n dây d n đ t trong t tr ngườ ườ
C. Đ l n c a c m ng t đ c xác đ nh theo công th c ượ
α
sinIl
F
B
=
không ph thu c
vào c ng đ dòng đi n I và chi u đài đo n dây d n đ t trong t tr ngườ ườ
D. C m ng t là đ i l ng vect ượ ơ
4.15 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
A. L c t tác d ng lên m t đo n dây d n mang dòng đi n đ t trong t tr ng đ u t l ườ
thu n v i c ng đ dòng đi n trong đo n dây. ườ
B. L c t tác d ng lên m t đo n dây d n mang dòng đi n đ t trong t tr ng đ u t l ườ
thu n v i chi u dài c a đo n dây.
C. L c t tác d ng lên m t đo n dây d n mang dòng đi n đ t trong t tr ng đ u t l ườ
thu n v i góc h p b i đo n dây và đ ng s c t . ườ
D. L c t tác d ng lên m t đo n dây d n mang dòng đi n đ t trong t tr ng đ u t l ườ
thu n v i c m ng t t i đi m đ t đo n dây.
4.16 Phát bi u nào d i đây là ướ Đúng?
Cho m t đo n dây d n mang dòng đi n I đ t song song v i đ ng s c t , chi u c a dòng ườ
đi n ng c chi u v i chi u c a đ ng s c t . ượ ườ
A. L c t luôn b ng không khi tăng c ng đ dòng đi n. ườ
B. L c t tăng khi tăng c ng đ dòng đi n. ườ
C. L c t gi m khi tăng c ng đ dòng đi n. ườ
D. L c t đ i chi u khi ta đ i chi u dòng đi n.
4.17 M t đo n dây d n dài 5 (cm) đ t trong t tr ng đ u vuông góc v i vect c m ườ ơ
ng t . Dòng đi n ch y qua dây có c ng đ 0,75 (A). L c t tác d ng lên đo n dây đó ườ
3.10-2 (N). C m ng t c a t tr ng đó có đ l n là: ườ
A. 0,4 (T).
B. 0,8 (T).
C. 1,0 (T).
D. 1,2 (T).
4.18 Phát bi u nào sau đây là không đúng?
M t đo n dây d n th ng mang dòng đi n I đ t trong t tr ng đ u thì ườ
A. l c t c d ng lên m i ph n c a đo n dây.
B. l c t ch tác d ng vào trung đi m c a đo n dây.
C. l c t ch tác d ng lên đo n dây khi nó không song song v i đ ng s c t . ườ
D. l c t c d ng lên đo n dây có đi m đ t là trung đi m c a đo n dây.
4.19 M t đo n dây d n th ng MN dài 6 (cm) dòng đi n I = 5 (A) đ t trong t tr ng ườ
đ u c m ng t B = 0,5 (T). L c t tác d ng lên đo n dây đ l n F = 7,5.10 -2(N).
Góc h p b i dây MN và đ ng c m ng t là: ườ
A. 0,50
B. 300
C. 600
D. 900
4.20 M t dây d n th ng dòng đi n I đ t trong vùng không gian t tr ng ườ
đ u nh hình v . L c t tác d ng lên dây có ư
A. ph ng ngang h ng sang trái.ươ ướ
B. ph ng ngang h ng sang ph i.ươ ướ
C. ph ng th ng đ ng h ng lên.ươ ướ
D. ph ng th ng đ ng h ng xu ng.ươ ướ
29. T tr ng c a m t s dòng đi n có d ng đ n gi n ườ ơ
4.21 Phát bi u nào d i đây là ướ Đúng?
A. Đ ng s c t c a t tr ng gây ra b i dòng đi n th ng dài nh ng đ ng th ngườ ườ ườ
song song v i dòng đi n
B. Đ ng s c t c a t tr ng gây ra b i dòng đi n tròn là nh ng đ ng trònườ ườ ườ
C. Đ ng s c t c a t tr ng gây ra b i dòng đi n tròn nh ng đ ng th ng songườ ườ ườ
song cách đ u nhau
D. Đ ng s c t c a t tr ng gây ra b i dòng đi n th ng i nh ng đ ng trònườ ườ ườ
đ ng tâm n m trong m t ph ng vuông góc v i dây d n
4.22 Hai đi m M và N g n m t dòng đi n th ng dài. Kho ng cách t M đ n dòng đi n l n ế
g p hai l n kho ng cách t N đ n dòng đi n. Đ l n c a c m ng t t i M N B ế M
BN thì
A. BM = 2BN
B. BM = 4BN
C.
NM
BB 2
1
=
D.
NM
BB 4
1
=
4.23 Dòng đi n I = 1 (A) ch y trong dây d n th ng dài. C m ng t t i đi m M cách dây
d n 10 (cm) có đ l n là:
A. 2.10-8(T)
B. 4.10-6(T)
C. 2.10-6(T)
D. 4.10-7(T)
4.24 T i tâm c a m t dòng đi n tròn c ng đ 5 (A) c m ng t đo đ c 31,4.10 ườ ượ -6(T).
Đ ng kính c a dòng đi n đó là:ườ