
1
Lêi më ®Çu
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Êt níc ta ®ang chuyÓn m×nh ho¹t ®éng
theo c¬ chÕ míi c«ng cuéc "C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸" ®Êt níc ®ang
trong thêi gian gÊp rót hoµn thµnh môc tiªu kinh tÕ - x· héi. V× vËy cïng víi
sù ra ®êi cña nh÷ng chÝnh s¸ch vµ chÕ ®é míi thÝch hîp cña Nhµ níc. Bé mÆt
cña ®Êt níc ®ang ®æi thay tõng ngµy, tõng giê trong sù thay ®æi nµy cã mét
phÇn ®ãng gãp kh«ng nhá lµ cña ngµnh c«ng nghiÖp nãi chung vµ ngµnh c¬
b¶n nãi riªng.
§èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ nhiÖm vô kinh doanh chÝnh lµ s¶n xuÊt ra
s¶n phÈm ®Ó cung cÊp cho x· héi th× viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh chñ
yÕu th«ng qua chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh. Chi phÝ lµ giai ®o¹n khëi ®Çu cña qu¸
tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Th«ng qua chi phÝ vµ gi¸ thµnh th× doanh nghiÖp cã
thÓ biÕt ®îc sè vèn bá ra vµ biÓu hiÖn díi h×nh thøc lµ lîi nhuËn. Gióp co
doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh c¸c ph¬ng ¸n ®Çu t, c¸c ph¬ng ¸n tiÕt kiÖm tèi ®a
c¸c kho¶n chi phÝ nh»m mang l¹i nhiÒu lîi nhuËn cho doanh nghiÖp mµ cßn
cung cÊp nh÷ng sè liÖu quan träng ®Ó doanh nghiÖp c¨n cø vµo ®ã thùc hiÖn
quyÒn vµ nghÜa vô ®èi víi Nhµ níc.
Tõ ý nghÜa thiÕt thùc cña kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh vèn dÜ ®· lµ
mét phÇn c¬ b¶n cña c«ng t¸c kÕ t¸on l¹i cµng cã ý nghÜa quan träng ®èi víi
c«ng ty ph¸t triÓn ®« thÞ S¬n La. TËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ
c¬ së ®Ó gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng ®Ó tõ ®ã kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, ph¸t huy
nh÷ng tiÒm n¨ng míi ®¶m b¶o cho c«ng ty tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¬ chÕ
h¹ch to¸n kinh doanh cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®ång thêi lµ c¬ së ®Ó Nhµ
níc kiÓm so¸t vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n.
NhËn thøc ®îc tÇm quan träng cña vÊn ®Ò trªn. Qua thêi gian thùc tËp
t¹i c«ng ty Ph¸t triÓn ®« thÞ S¬n La, ®îc sù gióp ®ì cña c« gi¸o híng dÉn C«
D¬ng H¶i Oanh vµ c« Nhung phßng tµi vô - kÕ to¸n trëng c«ng ty ®· nhiÖt
t×nh híng dÉn, gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp víi ®Ò
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

2
tµi: "C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y lÆp t¹i
c«ng ty ph¸t triÓn ®« thÞ S¬n La".
Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp nµy ngoµi lêi më ®Çu vµ kÕt luËn gåm 3
phÇn sau:
PhÇn I: Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi
phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y
l¾p.
PhÇn II: Thùc tr¹ng tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n
xuÊt tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty §« thÞ ph¸t triÓn S¬n La
PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p t¹i c«ng ty Ph¸t triÓn ®« thÞ
S¬n La.
Trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu mÆc dï em ®· cè g¾ng vµ ®îc sù gióp ®ì
nhiÖt t×nh cña c« gi¸o D¬ng H¶i Oanh, c« Nhung cïng nh©n viªn phßng kÕ
to¸n cña c«ng ty. Do thêi gian vµ tr×nh ®é cã h¹n nhÊt lµ bíc dÇu tiÕp cËn víi
thùc tÕ nªn bµi cña em cßn nhiÒu h¹n chÕ vµ thiÕt xãt em rÊt mong nhËn ®îc
sù gióp ®ì, tiÕp thu nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp bæ sung nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a
vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña m×nh.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì cña c¸c thµnh viªn trong c«ng ty.
NhÊt lµ c« Nhung phßng tµi vô- kÕ to¸n cña c«ng ty ®· gióp ®ì em hoµn thµnh
®Ò tµi nµy.
S¬n La, ngµy….th¸ng….n¨m 2006
Sinh viªn
NguyÔn ThÞ Phîng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

3
PhÇn I
Nh÷ng vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n
tËp hîp chi phÝ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
t¹i c¸c doanh nghiÖp kinh doanh x©y l¾p.
I. §Æc ®iÓm cña doanh nghiÖp x©y l¾p ¶nh hëng tíi c«ng t¸c
ho¹ch to¸n kÕ to¸n
* S¶n phÈm cña ngµnh x©y l¾p cã nh÷ng ®Æc ®iÓm sau
- S¶n phÈm x©y l¾p lµ nh÷ng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh, vËt kiÕn
tróc… cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc thêi gian thi
c«ng l©u dµi vµ ph©n t©m… MÆt kh¸c cã rÊt nhiÒu ph¬ng thøc kü thuËt thi
c«ng kh¸c nhau dÉn ®Õn gi¸ trÞ c«ng tr×nh kh¸c nhau. V× vËy ®ßi hái viÖc qu¶n
lý h¹ch to¸n s¶n phÈm x©y l¾p nhÊt thiÕt ph¶i ®îc h¹ch to¸n, gi¸ thµnh s¶n
xuÊt ph¶i ®îc h¹ch to¸n, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ph¶i so s¸nh víi dù to¸n vµ lÊy
dù to¸n lµm thíc ®o.
- S¶n phÈm x©y l¾p hoµn thµnh kh«ng thÓ nhËp kho mµ ®îc tiªu thô sö
dông ngay theo gi¸ dù to¸n hoÆc gi¸ thÇu ®· ®îc tho¶ thuËn víi chñ ®Çu t tõ
tríc. Do vËy tÝnh chÊt hµng ho¸ cña s¶n phÈm kh«ng ®îc thÓ hiÖn râ.
- Thêi gian sö dông s¶n phÈm l©u dµi ®ßi hái chÊt lîng c«ng tr×nh ph¶i
®¶m b¶o ®Æc ®iÓm nµy ®ßi hái c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ®îc tæ chøc tèt sao cho
chÊt lîng s¶n phÈm nh dù to¸n ph¶i ®îc tæ chøc tèt kÕ to¸n t¹o ®iÒu kiÖn
cho viÖc bµn giao c«ng tr×nh ghi nhËn doanh thu vµ thu håi vèn.
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm riªng cña s¶n phÈm x©y l¾p tæ chøc s¶n xuÊt t¹i
doanh nghiÖp x©y l¾p còng cã nh÷ng nÐt riªng.
* Ho¹t ®éng x©y l¾p ®îc diÔn ra víi tÝnh chÊt cña c«ng viÖc kh«ng æn
®Þnh lu«n biÕn ®æi theo ®Þa ®iÓm c«ng tr×nh vµ ®iÒu kiÖn thi c«ng.
Do vËy ph¶i lu«n thay ®æi lùa chän ph¬ng ¸n thi c«ng thÝch hîp ®Ó
®¶m b¶o chÊt lîng vµ tiÕn ®é.
* Chu kú s¶n xuÊt x©y l¾p kÐo dµi lµm cho nguån ®Çu t ø ®äng, do vËy
c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc ®Çu t nµy sÏ gÆp rñi ro ngÉu nhiªn
theo thêi gian nh:
Hao mßn v« h×nh, ®iÒu kiÖn tù nhiªn.
* Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt diÔn ra trªn 1 ph¹m vi hÑp víi sè lîng c«ng nh©n
vµ vËt liÖu lín, ®ßi hái c«ng t¸c tæ chøc x©y l¾p s¾p xÕp hîp lý, cã sù phèi hîp
®ång bé vµ chÆt chÏ gi÷a c¸c bé phËn vµo c¸c giai ®o¹n c«ng viÖc.
* S¶n xuÊt x©y l¾p diÔn ra ngoµi trêi nªn chÞu ¶nh hëng lín cña ®iÒu
kiÖn tù nhiªn ®iÓm nµy ®ßi hái kÕ ho¹ch thi c«ng ph¶i ®îc v¹ch ra theo mét
tiÕn ®é thÝch hîp ®Ó tr¸nh c¸c thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra.
Tõ nh÷ng ®Æc ®iÓm trªn trong c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh x©y l¾p
c«ng t¸c kÕ to¸n b¾t buéc ph¶i ®¶m b¶o yªu cÇu ph¶n ¸nh chung cña mét ®¬n
vÞ s¶n xuÊt lµ ghi chÐp, tÝnh to¸n ®Çy ®ñ c¸c ghi chÐp gi¸ thµnh s¶n phÈm thùc
hiÖn phï hîp víi ngµnh nghÒ, ®óng chøc n¨ng, cung cÊp th«ng tin vµ c¸c sè
liÖu chÝnh x¸c phôc vô qu¶n lý doanh nghiÖp.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

4
II. C¬ së lý luËn vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
x©y l¾p
1. Kh¸i niÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y
l¾p
- Sù ph¸t sinh vµ ph¸t triÓn cña x· héi loµi ngêi g¾n liÒn víi bÊt kú
ph¬ng thøc nµo còng g¾n liÒn víi sù vËn ®éng vµ tiªu hao cña c¸c yÕu tè c¬
b¶n t¹o nªn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t liÖu lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, vµ søc lao
®éng, ngµnh x©y l¾p cã ®Æc ®iÓm riªng so víi c¸c ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt
kh¸c nhng ®Ó t¹o ra s¶n phÈm còng cÇn ph¶i cã t liÖu lao ®éng (gåm c¸c
lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh…) ®èi tîng lao ®éng (c¸c
nguyªn vËt liÖu, c¸c thiÕt bÞ ®a ®i l¾p ®Æt) vµ søc lao ®éng cña con ngêi, sù
kÕt hîp cña 3 yÕu tè nµy trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt h×nh thµnh nªn 3 lo¹i chi phÝ
vÒ sö dông t liÖu lao ®éng, chi phÝ vÒ ®èi tîng vµ chi phÝ vÒ lao ®éng sèng
trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt.
Hµng ho¸ vµ chi phÝ nµy ®îc biÓu hiÖn díi d¹ng gi¸ trÞ cßn l¹i gäi lµ
chi phÝ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c hao phÝ lao ®éng
sèng vµ lao ®éng vËt ho¸, mµ doanh nghiÖp bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng
s¶n xuÊt trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th¸ng, quý, n¨m) nh vËy chØ ®îc tÝnh
vµo chi phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan vÒ khèi lîng s¶n phÈm s¶n
xuÊt ra trong kú.
Nh vËy gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm
hai mÆt: mÆt hao phÝ s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt.
Chi phÝ s¶n xuÊt ph¶n ¸nh tÊt c¶ nh÷ng kÕt qu¶ chi phÝ ph¸t sinh trong
kú, kú tríc kÕt chuyÓn sang vµ chi phÝ trÝch tríc cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶
s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chi tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm
+ Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao
phÝ vÒ lao ®éng sèng, lao ®éng vËt ho¸ liªn quan ®Õn khèi lîng hoµn thµnh
trong kú.
+ Còng nh bÊt kú c¸c ngµnh s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c gi¸ thµnh cña
s¶n phÈm x©y l¾p còng ®îc thùc hiÖn víi hai chøc n¨ng chñ yÕu: ®ã lµ bï ®¾p
chi phÝ vµ t¸i s¶n xuÊt më réng.
Sè tiÒn thu vÒ khi bµn giao c«ng tr×nh ph¶i ®ñ ®Ó bï ®¾p toµn bé chi phÝ
mµ doanh nghiÖp ®· bá ra tõ khëi c«ng ®Õn khi tiªu thô mÆt kh¸c c¬ chÕ thÞ
trêng môc ®Ých vµ nguyªn t¾c kinh doanh lµ ngµy cµng ®Çu t ph¸t triÓn quy
m« muèn vËy ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp ph¶i ®em l¹i lîi nhuËn.
2. Mèi quan hÖ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p
- Chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p lµ 2 mÆt thèng
nhÊt cña qu¸ tr×nh x©y l¾p do ®ã chóng.
Gièng nhau: VÒ chÊt ®Òu lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña c¸c hao phÝ vÒ lao
®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ c¸c doanh nghiÖp bá ra, tuy nhiªn gi÷a
chóng l¹i cã sù.
Kh¸c nhau vÒ c¬ b¶n nÕu nãi chi phÝ s¶n xuÊt lµ tæng hîp tÊt c¶ nh÷ng
kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong kú th× gÝa thµnh l¹i lµ sù tæng hîp tÊt c¶ nh÷ng
kho¶n chi phÝ g¾n liÒn víi viÖc s¶n xuÊt vµ hoµn thµnh mét khèi lîng c«ng
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.

5
viÖc x©y l¾p nhÊt ®Þnh ®Ó nghiÖm thu bµn giao gi¸ thµnh kh«ng bao gåm chi
phÝ dë dang ®Çu kú, chi phÝ ®· trÝch tríc, nh÷ng thùc tÕ cha chi vµ nh÷ng
kho¶n chi phÝ tríc ph©n bæ cho kú nµy.
ViÖc tËp hîp chi phÝ ®Çy ®ñ ®óng ®¾n sÏ t¹o c¬ së cho c«ng t¸c tÝnh gi¸
thµnh chÝnh x¸c ®ã lµ hai bíc c«ng viÖc kÕ tiÕp cña quy tr×nh.
C«ng thøc:
Tæng gi¸ thµnh; s¶n phÈm = Gi¸ trÞ s¶n phÈm; DD ®Þnh kú +
Tæng chi phÝ; ph¸t sinh trong kú - Gi¸ trÞ; s¶n phÈm; dë cuèi kú
3. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n
phÈm x©y l¾p
a. §Æc ®iÓm
XuÊt ph¸t tõ quy ®Þnh vÒ lËp dù to¸n chu tr×nh x©y dùng c¬ b¶n lµ ph¶i
lËp theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh ph¶i ph©n tÝch theo tõng kho¶n môc chi phÝ
còng nh ®Þa ®iÓm t¹i ®¬n vÞ nhËn thÇu. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸
thµnh s¶n phÈm x©y l¾p cã c¸c ®Æc ®iÓm sau:
- KÕ to¸n chi phÝ nhÊt thiÕt ph¶i ®îc ph©n tÝch theo tõng kho¶n môc
chi phÝ, tõng h¹ng môc c«ng tr×nh, tõng c«ng tr×nh cô thÓ, qua ®ã thêng
xuyªn so s¸nh kiÓm tra viÖc thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ xem xÐt nguyªn nh©n
vît hôt dù to¸n chi phÝ vµ ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh.
- §èi tîng kÕ to¸n chi phÝ cã thÓ lµ c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh,
c¸c ®¬n ®Æt hµng c¸c giai ®o¹n cña h¹ng môc hay nhãm h¹ng môc. V× thÕ lËp
dù to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh theo tõng h¹ng môc giai ®o¹n cña h¹ng môc.
- Gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y l¾p thiÕt bÞ kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ do
doanh nghiÖp x©y l¾p bá ra cã liªn quan ®Õn x©y l¾p c«ng tr×nh. Bëi vËy khi
nhËn thiÕt bÞ do ®¬n vÞ chñ ®Çu t bµn giao ®Ó l¾p ®Æt gi¸ c¸c thiÕt bÞ ®îc ghi
vµo c¸ bªn nî tµi kho¶n 002.
Gi¸ thµnh c«ng t¸c x©y dùng vµ l¾p ®Æt kÕt cÊu bao gåm gi¸ trÞ vËt kÕt
cÊu vµ gi¸ trÞ thiÕt bÞ kÌm theo nh c¸c thiÕt bÞ vÖ sinh, th«ng giã.
b. Yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý ®èi víi chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh
s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p
Trong nhãm c¸c ngµnh trùc tiÕp s¸ng t¹o ra cña c¶i vËt chÊt cho x· héi,
x©y dùng c¬ b¶n nãi chung, x©y l¾p nãi riªng lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt
®éc lËp cã chøc n¨ng c¶i t¹o l¹i tµi s¶n cè ®Þnh cho nÒn kinh tÕ quèc d©n.
Víi ®Æc ®iÓm ®Æc thï s¶n phÈm x©y l¾p do vËy viÖc tæ chøc qu¶n lý chØ
®¹o s¶n xuÊt th× c«ng cµng cã nÐt riªng biÖt cña nã. Cô thÓ h¬n viÖc qu¶n lý
chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp x©y l¾p lu«n
ph¶i ®îc quan t©m chó träng ®Ó lµm sao qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông cã hiÖu
qu¶ nguån vèn ®Çu t nh»m:
- §¶m b¶o ®óng môc tiªu chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi trong tõng
thêi kú theo híng x· héi chñ nghÜa, thùc hiÖn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ
theo ®Þnh híng c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸. §Èy m¹nh tèc ®é t¨ng trëng
kinh tÕ n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt tinh thÇn nh©n d©n.
-Huy ®éng vµ sö dông cã hiÖu qña cao nhÊt lµ nguån vèn ®Çu t trong
níc còng nh níc ngoµi ®Çu t t¹i ViÖt Nam, khai th¸c tèt tµi nguyªn, tiÒm
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.