33
ĐÀOTẠONGÀNHTHITKẾTHITRANG:PHỐIHP
GIỮAKỸNĂNGCÔNGNGHỆSỐVÀTHƯƠNGMẠI
ĐIỆNTỬNHẰMPHÁTTRIỂNTHƯƠNGHIỆUCÁNHÂN
VũHuyềnTrang
Email:vhtrang@ntt.edu.vn
Ngàytòasoạnnhậnđượcbàibáo:29/09/2025
Ngàyphảnbiệnđánhgiá:15/10/2025
Ngàybàibáođượcduyệtđăng:24/10/2025
DOI:10.59266/houjs.2025.855
Tómtắt:Trongbốicảnhcáchmạngcôngnghiệp4.0,côngnghệsốvàthươngmạiđiện
tửkhôngcònlàyếutốhỗtrợmàđãtrởthànhnhântốquyếtđịnhthànhcôngcủacácnhà
thiếtkếtrẻtrongviệcxâydựngvàpháttriểnthươnghiệucánhân.
Đàotạongànhthiếtkếthờitrangkhôngchỉđòihỏingườihọcphảinắmvữngnghệ
thuậtthiếtkế,sángtạomàcòncầnthànhthạocáccôngcụkỹthuậtsốnhưphầnmềmthiết
kế,quảnlýhìnhảnh,kỹthuậtsố3D,cũngnhưcácnềntảngthươngmạiđiệntửđểquảng
básảnphẩmrộngrãivàtốiưuhóachiếnlượckinhdoanh.Việcphốihợpgiữakỹnăngcông
nghệsốvàthươngmạiđiệntửgiúpsinhviênnângcaokhảnăngtiếpcậnthịtrường,tăng
tínhtươngtácvớikháchhàngvàxâydựngthươnghiệucánhânmộtcáchhiệuquả.Bàiviết
đềxuấtcácphươngphápđàotạothíchngnhưtíchhợpcácmônhọcvềmarketingsố,quản
truyềnthôngmạngxãhội,kỹnăngbánhàngtrựctuyếncùngcácbàitậpthựctếnhưxây
dựngwebsite,quảnlýthươnghiệutrênnềntảngsố.Từđó,ngườihọcđượctrangbịđầyđủ
kiếnthứcvàkỹnăngđểđápứngnhucầupháttriểnbềnvữngtrongngànhthờitranghiện
đạiđồngthờitạolợithếcạnhtranhtrongmôitrườngkinhdoanhngàycàngsốhóa.Đâylà
xuhướngtấtyếugiúpnângcaochấtlượngđàotạovàgiátrịthươnghiệucánhâncủanhà
thiếtkếtrẻtrongthờiđạimới.
Từkhóa:côngnghệsố,thươngmạiđiệntử,đàotạo,ngànhthiếtkế,thờitrang
1
TrườngĐạihọcNguyễnTấtThành
I.Đặtvấnđề
Trong thời đại cách mạng công
nghiệp 4.0, sự phát triển của công nghệ
số đang tạo nên những biến chuyển sâu
sắctrongmọilĩnhvực,từsảnxuất,kinh
doanhchođếngiáodụcvàđàotạo.Ngành
công nghiệp thời trang vốn được coi là
lĩnh vực sáng tạo giàu tính nghệ thuật
cũngkhôngnằmngoàixuthếđó.Trước
34
đây, đào tạo thiết kế thời trang chủ yếu
tậptrungvàocáckỹnăngthủcông,như
vẽphácthảo,cắtmay,dựngrậpvàthực
nhmaymặc.Tuynhiên,bốicảnhmới
đãđặtrayêucầuvềsựkếthợpgiữanăng
lựcsángtạovàkhảnăngứngdụngcông
nghệ số. Theo báo cáo của McKinsey,
Company&BusinessofFashion(2025)
2
,
nhómkháchhàngtrẻ(GenZ,Millenials)
đượccoilànhómtiêudùngxaxỉnhấtchú
trọngvàotrảinghiệmmangtínhcánhân
hoávàbềnvững.Điềuđókhiếnhơn70%
thươnghiệuthờitranglớntrênthếgiớiđã
chuyển dịchmạnh mẽsangnềntảngsố,
thương mại điện tử, trảinghiệm số hoá,
metaverse… để tiếp cận tệp khách mới.
Cũngchínhvìvậyđòihỏicácnhàthiếtkế
hiệnđạiphảitrangbịkỹnăngcôngnghệ,
từ sử dụng phần mềm thiết kế 3D như
CLO3D,MarvelousDesignerđếnquảnlý
thươngmạiđiệntửvàtruyềnthôngtrên
mạng xã hội trong các khâu bán hàng,
thiết kế và quảng bá thương hiệu. Như
vậy,chuyểnđổisốkhôngcònlàxuhướng
đãtrởthànhđiềukiệnbắtbuộcđểsinh
viên ngành Thiết kế thờitrang hội nhập
cạnh tranh. Ở Việt Nam, ngành giáo
dụcthiếtkếthờitrangmớichỉbắtđầutiếp
cậnquátrìnhnàytrongkhoảngmộtthập
niêngầnđây.Mộtsốtrườngđạihọcnhư
ĐạihọcNguyễnTấtThành,ĐạihọcHoa
Sen,RMIT Vietnamđã đưa vào chương
trìnhcácmônhọcvềthươngmạiđiệntử,
maketingsốvàtruyềnthôngxãhội,kinh
doanh sáng tạo… tuy nhiên nhìn chung
vẫncònchưađủtínhhệthống.Chínhvì
vậy,việcnghiêncứuvềsựtíchhợpcông
nghệsốvàthươngmạiđiệntửtrongđào
tạo ngành thiết kế thời trang nhằm phát
trin thươnghiệu cá nhâncho sinhviên
2
McKinsey&Company&BusinessofFashion.(2025).TheStateofFashion:LuxuryEdition.(Specialedition)
cầnthiết,vừađểđápứngnhucầuthực
tiễn, vừagóp phần nâng cao chất ợng
đàotạo.Bàiviếtvớimongmuốngópphần
bổsungcơsởkhoahọcchoviệcxâydựng
khung lý thuyết đào tạo ngành Thiết kế
thờitrangtrongkỷnguyênsố.Đồngthời
đưaragợiýchocáccơsởđàotạotrong
việcthiếtkếchươngtrìnhhọc,cungcấp
định hướng phát triển nghề nghiệp cho
sinhviênngànhThiếtkếthờitrang.
II.Cơsởlýthuyết
Cơsởlýthuyếtcủanghiêncứudựa
trên những khung học thuật về chuyển
đổi số trong giáo dục, ứng dụng công
nghệtrongthiếtkếthờitrangvàlýthuyết
ydựngthươnghiệucánhântrongmôi
trườngthươngmạiđiệntử.
2.1. Lý thuyết về chuyển đổi số
tronggiáodụcđạihọc
Theo Zawacki-Richter et al.
(2021),chuynđổisốtronggiáodụcđại
hclàquá tnh tái cấu trúc hoạtđộng
giảng dạy, học tập và quản trđào tạo
thông qua việc tích hợp công ngh kỹ
thuật số. Mc tiêu không ch nhm số
hóanộidungmàcòntạorapơngthức
hctậplinhhoạt,ơngtáccaovàgắn
vi thực tin ngh nghiệp. Trong bối
cnhCáchmngcôngnghiệp4.0,công
nghệ s trở thành yếu tố ct i giúp
ngườihọcpháttriểnnănglctchứng,
sángtovàhinhậptoàncu.
Việc áp dụng chuyển đổi số trong
đào tạo ngành Thiết kế thời trang được
xemnhưsựmởrộngcủalýthuyếtnày,khi
côngnghệđượcsửdụngkhôngchỉtrong
giảngdạymàcòntrongtoànbộchuỗigiá
trsángtạo,sảnxuất,phânphốisảnphẩm
thờitrang(VũHuyềnTrang,2025).
35
2.2. Lý thuyết về ứng dụng công
nghệsốtrongthiếtkếthờitrang
Công nghệ kỹ thuật số trong giáo
dục thời trang dựa trên các công cụ mô
phỏng ảo (2D, 3D, VR, AR) và trí tuệ
nhântạo(AI).Kim&LaBat(2021)cho
rằngcôngnghệ3Dkhôngchỉtốiưuhóa
quytrìnhtạomẫu,màcònlàphươngtiện
giúpsinhviênrútngắnkhoảngchgiữa
ýtưởngvàhiệnthực,đồngthờigiảmthiểu
chiphí,thờigianvàtácđộngmôitrường.
Theo PwC (2022), công nghệVR/
ARchophépngườihọctươngtáctrong
môitrườngảo,quađónângcaohiệuquả
đào tạo thông qua trải nghiệm thực tế.
Nhữnglýthuyếtnàyđặtnềntảngchoviệc
hiểurằngcôngnghệkhôngchỉlàcôngcụ
hỗtrợmàlàthànhtốcấutrúccủachương
trìnhđàotạothiếtkếthờitranghiệnđại.
Nhưvậy,lýthuyếtvềcôngnghệsố
trongthiếtkếthờitrangchorằngviệcứng
dụngcáccôngcụkỹthuậtsốkhôngchỉtối
ưuhóaquátrìnhgiảngdạymàcòngiúp
sinhviênpháttriểnnănglựcsángtạo,kỹ
ngsốvàkhảnănghộinhậpquốctế.
2.3.Lýthuyếtvềthươngmạiđiện
tửvàthươnghiệucánhân
Khungthuyếtvềthươngmạiđin
tử(TMĐT)dựatrên mô hình của Statista
(2023) xem TT n mt hệ sinh thái
schophépnhàthiếtkếtrựctiếptiếpcận
ngườitiêudùngtoàncầu,quađóđịnhnh
mônh“direct-to-consumer”(D2C).Trong
đó,nềntngkỹthuậtsốđóngvaitcầunối
giữasảnphẩmsángtạothịtrưng.
Songsong,lýthuyếtthươnghiệucá
nhân đượcMontoya &Vandehey(2008)
3
OECD.(2020).TheDigitalisationofEducation:AGlobalPerspective.Paris:OECDPublishing
4
Etzkowitz,H.,&Leydesdor,L.(2000),Thedynamicsofinnovation:Fromnationalsystemsand“Mode
2”toatriplehelixofuniversity-industry-governmentrelations.ResearchPolicy,29(2),109-123
địnhnghĩalàquátrìnhđịnhvịvàtruyền
thông bản sắc cá nhân nhằm tạo giá trị
khác biệt trong thị trường cạnh tranh.
Trongmôitờngsố,thươnghiệucánhân
củanhàthiếtkếđượccủngcốthôngqua
hoạtđộngtruyềnthôngmạngxãhội,quản
lýhìnhảnh,vàchiếnlượckinhdoanhtrên
nềntảngTMĐT.
McKinsey & Business of Fashion
(2024)bổsungrằngthươnghiệucánhân
trongthờitranghiệnđạikhôngchỉlàhình
ảnhthẩmmỹmàcònlà“nănglựctựquản
tr - tc khả năng điều phối giữa sáng
tạo,côngnghệvàthươngmạiđểduytrì
sựhiệndiệnlâudàitrênthịtrườngsố.
Chínhvìvậy,lýthuyếtthươngmại
điệntửvàthươnghiệucánhânkhẳngđịnh
mốiquanhệ tương hỗ:công nghệ sốvà
TMĐTlàphươngtiện,cònthươnghiệucá
nhânlàkếtquảbiểuhiệncủanănglựchội
nhậpvàsángtạotrongkỷnguyênsố
2.4. Lý thuyết tích hợp đa ngành
trongđàotạosángtạo
Theo OECD(2020),
3
môhình đào
tạo hiệu quả trong kỷ nguyên số cần
dựatrên nguyênlý tíchhợp đalĩnh vực
(interdisciplinary integration), kết hợp
giữanghệthuật,côngnghệvàkinhdoanh.
Trongngànhthờitrang,điềunàythểhiện
quaviệcđồngthờipháttriểnbanhómnăng
lực:(1)sángtạothiếtkế,(2)côngnghệkỹ
thuậtsố,và(3)thươngmại-thươnghiệu.
Etzkowitz & Leydesdor (2000)
4
vớimôhình“TripleHelix”(Nhàtrường
-Doanhnghiệp-Nhànước)cungcấpnền
tảnglýthuyếtchoviệcgắnkếtđàotạovới
thựctiễn,đảmbảorằngsinhviênkhông
36
chỉhọclýthuyếtmàcònđượctrảinghiệm
môi trường nghề nghiệp thật thông qua
hợptácvớidoanhnghiệpvàcácnềntảng
TMĐT.Trongđó,nhàtrườngđóngvaitrò
trungtâmđàotạo,doanhnghiệpcungcấp
môi trường thực hành, và nhà nước tạo
nh lang chínhsách.Việc áp dụngmô
hìnhnàytrongđàotạothiếtkếthờitrang
giúpgắnkếtchặtchẽgiữalýthuyết-công
nghệ-thựctiễnnghềnghiệp.
III. Phương pháp, vt liu
nghiêncu
3.1. Thực trạng đào tạo ngành
ThiếtkếthờitranghiệnnaytạiViệtNam
vàquốctế
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế
chuyểnđổisố,đàotạongànhThiếtkế
thờitrangtạiViệtNamđãcónhiềubước
chuyểnbiếntíchcực,songvẫncònnhiều
thách thứckhi so sánh vớicác mô hình
đàotạotiêntiếntrênthếgiới.
TạiViệtNam,đàotạoThiếtkếthời
trang xuất hiện chủ yếu tại các trường
đại học, cao đẳng nghệ thuật và một số
sởtưthục.Nhiềutrườngđãchútrọng
đổi mới nội dung, phương pháp giảng
dạynhằmđápứngnhucầunhânlựcchất
ợng cao cho ngành công nghiệp sáng
tạo.VídụnhưtrườngĐạihọcMỹthuật
CôngnghiệpHàNộivẫnduytrìthếmạnh
tiên phong ở nền tảng mỹ thuật cơ bản,
kỹnăng thủcôngvà sángtạo; trongkhi
5
VũHuyềnTrang(2025),SựpháttriểncôngnghệtrongđàotạongànhThiếtkếthờitranghiệnnay,Kỷ
yếuhộithảoquốcgiavềMỹthuậtứngdụng2025“Sángtạokhônggiớihạn:Nghệthuật,côngnghệvàđổi
mới”,NxbMỹthuậtISBN:9786044946146
6
NguyễnThịThuHà.(2022).Ứngdụngcôngnghệ3DtronggiảngdạythiếtkếthờitrangởViệtNam.Tạp
chíKhoahọcGiáodụcNghệthuật,18(3),45-53.
7
ParsonsSchoolofDesign.(2022).BFAFashionDesignCurriculumOverview.TheNewSchool.https://
www.newschool.edu/parsons/fashion-design-bfa/
8
LondonCollegeofFashion.(2023).FashionInnovationAgency:Projects.UniversityoftheArtsLondon.
https://www.arts.ac.uk/fashion/a
đó, các trường như Đại học Kiến trúc,
Đại học Mở,Đại học Hoa Sen, Đạihọc
Tôn Đức Thắng, Đại họcn lang, Đại
họcNguyễnTấtThànhlạiđitheohướng
gắnđàotạovớithựctiễn,bổsungcáchọc
phầnthươngmạiđiệntửvàcôngnghệsố
(VũHuyềnTrang,2025)
5
.
Tuy nhiên, hạn chế lớn nhất hiện
naylànhiềucơsởđàotạocònthiếutrang
thiếtbịhiệnđạivàgiảngviêncochuyên
mônsâuvềcôngnghệ.TheoNguyễnThị
ThuHà(2022)
6
việcứngdụngphầnmềm
3DnhưCLO3DhayMarvelousDesigner
trong đào tạo mới chỉ dừng ở mức thử
nghiệm,chưađượcphổcậprộngrãi.Điều
ykhiếnsinhviênkhiratrườngthường
thiếukỹnăngsốvàgặpkhókhănkhikhởi
nghiệptrongbốicảnhthươngmạiđiệntử
pháttriểnmạnh.
Trênthếgiới,đàotạoThiếtkếthời
trang đã phát triển theo hướng tích hợp
giữa sángtạo, công nghệ số và quảntrị
thương hiệu. Parsons School of Design
(Mỹ)
7
đã sớm đưa CLO3D và AR/VR
o chương trình đào tạo,đồng thời kết
hợpvớinềntảngShopifyđểsinhviênthử
nghiệmbánbộsưutậptrựctuyến(Parsons,
2022). Tại London College of Fashion
(Anh)
8
,sinhviênkhôngchỉhọckỹnăng
thiếtkếcònđượcđàotạovềquảntrị
thương hiệu cá nhân và xây dựng chiến
dịch truyền thông số (London College
of Fashion, 2023). Trong khi đó, Bunka
37
FashionCollege(NhậtBản)
9
nổitiếngvới
sựkếthợphàihòagiữakỹnăngthủcông
truyềnthốngvàcôngnghệhiệnđại,cung
cấpchosinhviênphòngthínghiệmthời
trangảo(VirtualFashionLab)đểsángtạo
trìnhdiễnbộutập.Nhữngmôhình
ychứngminhrằngđểđàotạorathếhệ
nhàthiếtkếmới,cáctrườngđạihọcphải
coicôngnghệsốvàthươngmạiđiệntửlà
cấuphầnbắtbuộctrongchươngtrìnhđào
tạo(Zawacki-Richteretal.,2021)
10
.
Hìnhảnhthiếtkếvềthờitrangsốtại
trườngBunkaFashionCollege(NhậtBản)
SosánhgiữaViệtNamquốctếđã
chothấymộtkhoảngcáchđángkểvềcơ
sởvậtchất,chươngtrìnhđàotạovàcảcơ
hộithịtrường.Trongđó:
Vềcơsởvậtchất,cáctrườngởViệt
Nam cònhạn chếthiết bị côngnghệsố,
trongkhicáctrườngquốctếđầutưmạnh
ophònglabsốvàphầnmềmbảnquyền.
Vềchươngtrìnhđàotạo,cáctrường
quốctếđãtíchhợpmônhọccôngnghệvà
thươngmạiđiệntửthànhcấuphầnchính,
9
Dentsu,BunkaFashionCollege,andRobloxCollaboratetoCultivateDigitalFashionDesigners.(2025,
February28).Dentsu.
10
Zawacki-Richter,O.,Kerres,M.,Bedenlier,S.,Bond,M.,&Buntins,K.(2021).SystematicReview
of Research on Digital Transformation in Higher Education. Educational Technology Research and
Development,69,885-906.https://doi.org/10.1007/s11423-021-09944-8
còntạiViệtNam,nộidungnàymớiởmức
bổsung.
Vềcơhộithịtrường,sinhviênquốc
tế đưc khuyến khích khởi nghiệp trực
tuyếnngaykhicònđihọc,trongkhisinh
viênViệtNamchủyếuchỉdừnglạiởthiết
kếvàtrìnhdiễnnộibộ.
Tuyvậy,ViệtNamcólợithếriêng:
lựclượngsinhviêntrẻ,sángtạo,chịukhó
họchỏivànhanhnhạyvớixuhướngmạng
xãhội. Nếu được trang bịcông nghệ và
kiếnthcthươngmạiđiệnt,họhoàntoàn
cóthểvươn rathịtrườngtoàncầuthông
quakênhtrựctuyến.Quađócóthểthấy,
thựctiễnđàotạoThiếtkếthờitrangởViệt
Namđangđứngtrướccơhộivàtháchthc
lớn.Họchỏimôhìnhđàotạotiêntiếnquốc
tếvàtíchhợpngnghệsốcùngthương
mạiđiệntửvàochươngtrìnhlàconđường
tất yếu để rútngắn khoảngch và nâng
caochấtlượngnguồnnhânlựcthờitrang
ViệtNamtrongkỷnguyênsố.
3.2.Ứngdụngcôngnghệsốtrong
đàotạongànhthiếtkếthờitrang
Côngnghệsốđangtạorabướcngoặt
quan trọng trong giáo dục thiết kế thời
trang.Khôngchỉdừngởvaitròcôngcụ
hỗtrợ,côngnghệsốhiệnđãtrởthànhmột
phầnthiếtyếucủaquátrìnhsángtạo,trình
diễnvàthươngmạihóasảnphẩm.Theo
Zawacki-Richteretal.(2021),chuyểnđổi
sốtronggiáodụcđại họcgiúp cải thiện
khảnăngtiếpcậntrithức,khuyếnkhích
họctậpchủđộng,đồngthờimởrộngcơ
hộikếtnốigiữanhàtrườngvàthịtrường
laođộng.Tronglĩnhvựcthờitrang,điều