ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
KHOA LỊCH SỬ
BỘ MÔN KHẢO CỔ HỌC
Giảng viên: PGS.TS. Lâm Thị Mỹ Dung
LỊCH SỬ
KHẢO CỔ HỌC VIỆT NAM
(ĐỀ CƢƠNG BÀI GIẢNG)
Hà Nội - 2007
1
ĐỀ CƢƠNG MÔN HỌC
Lịch sử Khảo cổ học Việt Nam
Đại học Quốc gia Hà Nội
Trường Đại học Khoa học Xã Hội và Nhân Văn
Khoa: Lịch sử Bộ môn: Khảo cổ học
1. THÔNG TIN VỀ GIẢNG VIÊN
1.1. Họ và tên giảng viên 1: Lâm Thị Mỹ Dung
Chức danh, học hàm, học vị: Giảng viên chính, Phó Giáo sư, Tiến sĩ
Thời gian, địa điểm làm việc: Thứ 2, 5.
Tại: Bảo tàng Nhân học, tầng 3 nhà D, Trường Đại học Khoa học Xã Hội
và Nhân Văn, số 336 Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
Địa chỉ liên hệ: Bảo tàng Nhân học, Trường Đại học Khoa học Xã Hội và
Nhân Văn, Phòng Tư liệu hoặc Phòng Giám đốc, tầng 3, nhà D, số 336 Nguyễn
Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
Điện thoại: CQ: 84-4-5589744 Di động: 0912239853
Email: lam_mydzung@yahoo.com & baotangnhanhoc@yahoo.com
Các hướng nghiên cứu chính:
- Thời đại Kim khí Việt Nam
- Khảo cổ học Đông Nam Á
- Quá trình hình thành Nhà nước sớm ở miền Trung Việt Nam
- Một số vấn đề về lý thuyết và phương pháp Khảo cổ học
-
1.2. Họ và tên giảng viên 2:
Chức danh, học hàm, học vị:
Email:
2. THÔNG TIN VỀ MÔN HỌC
2.1. Tên môn học: Lịch sử Khảo cổ học Việt Nam
2
2.2. Mã số môn học: HIS3062
2.3. Số tín chỉ: 2
2.4. Môn học: Tự chọn
2.5. Các môn học tiên quyết: Cơ sở Khảo cổ học
2.6. Các môn học kế tiếp:
2.7. Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
- Nghe giảng lý thuyết : 22 giờ tín chỉ
- Thảo luận : 4 giờ tín chỉ
- Bài tập : 0
- Tự học, tự nghiên cứu : 4 giờ tín chỉ
2.8. Địa chỉ khoa phụ trách môn học: Khoa Lịch sử
Tầng 3 nhà D, Trường Đại học Khoa học Xã Hội và Nhân Văn, số 336
Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội.
2.9. Yêu cầu đối với môn học: Giảng đường, máy chiếu, thăm quan và
học tập tại Bảo tàng Nhân học và Bảo tàng Lịch sử Việt Nam...
3. MỤC TIÊU MÔN HỌC
3.1. Mục tiêu chung:
3.1.1. Mục tiêu về kiến thức: Thu nhận các kiến thức chung về lịch sử
Khảo cổ học Việt Nam. Phân chia được các giai đoạn phát triển khảo cổ học của
Việt Nam. Các thành tựu cũng như các hạn chế của mỗi một giai đoạn nghiên
cứu. Phương hướng nghiên cứu khảo cổ học trong tương lai.
3.1.2. Mục tiêu về kỹ năng:
- Đọc tài liệu.
- Chuẩn bị xeminar theo yêu cầu của giáo viên.
- Phân tích và tổng hợp các tri thức đã được giới thiệu và tự học để nhận
dạngvà đưa ra những ý kiến của mình về một số vấn đề trong nghiên cứu khảo
cổ học Việt Nam qua cac thời kỳ, nhận biết những thành tựu và hạn chế trong
nghiên cứu thực dịa và lý thuyết. Những xu hướng nghiên cứu hiện nay.
3
- Vận dụng kiến thức đã học để tiến hành từng bước cách thức làm việc
theo nhóm, tự học và tự nghiên cứu tài liệu, tự tổ chức điền dã dưới nhiều hình
thức khác nhau.
3.1.3. Mục tiêu về thái độ:
- Có thái độ tích cực tham gia vào mọi hoạt động giảng dạy và thảo luận
trên lớp.
- Chủ động trong việc tìm kiếm chủ đề thảo luận và tiến hành công việc
điền dã.
- Hoàn thành đầy đủ và có chất lượng những vấn đề trong các nội dung
của môn học.
- Có tinh thần trách nhiệm và tích cực trong làm việc và nghiên cứu theo
nhóm.
- Trung thực và trách nhiệm trong nghiên cứu khoa học.
3.2. Mục tiêu của từng bài học cụ thể:
Nội dung
Bậc 11
Bậc 22
Bậc 33
Nội dung 1.
Sự hình thành
và phát triển
của khoa học
khảo cổ
- Tính sử - một đặc
điểm riêng của con
người.
- Những quan tâm
đầu tiên của nhân
loại về quá khứ
của mình.
- Điều kiện và cơ
sở hình thành khoa
học khảo cổ.
- Những quan
điểm khác nhau về
bản chất của khoa
học khảo cổ.
- Sự khác nhau
giữa nghiên cứu,
khai quật khảo cổ
và sưu tập cổ vật.
- Mối quan hệ giữa
khoa học khảo cổ
và sưu tập cổ vật.
- Nghiên cứu khảo
cổ học và phát
triển kinh tế.
Nội dung 2.
Những giai
- Giai đoạn sơ khai
với những hứng
- Quá trình nhận
thức và tích lũy
- Sự cần thiết của
việc nâng cao và
1 Bậc 1: Nhớ, hiểu
2 Bậc 2: So sánh, phân tích
3 Bậc 3: Áp dụng, đánh giá, đưa ra kiến thức mới
4
Nội dung
Bậc 11
Bậc 22
Bậc 33
đoạn phát
triển chính
của khoa học
khảo cổ
thú sưu tầm cổ vật.
- Giai đoạn tiến
hành những cuộc
khai quật lớn ở
châu Âu.
- Giai đoạn phát
triển lý thuyết ba
thời đại và ứng
dụng PP địa tầng.
- Khảo cổ học Cựu
và Tân thế giới.
dần dần, lâu dài
hình thành khoa
học khảo cổ.
- Cống hiến cơ bản
của một số nhà
khảo cổ học.
- Một số tác phẩm
nổi tiếng nghiên
cứu khảo cổ học
(lý thuyết và thực
hành).
cải tiến phương
pháp nghiên cứu
khảo cổ học
- Một số trường
phái khảo cổ học
trên thế giới.
- Đặc điểm của
một số lý thuyết
khảo cổ học hiện
đại.
Nội dung 3.
Sơ lƣợc khảo
cổ học Việt
Nam
- Những quan tâm
đầu tiên của người
Việt đối với cổ vật
của tiền nhân.
- Những mốc quan
trọng đánh dấu sự
hình thành khoa
học khảo cổ ở Việt
Nam.
- Khái quát về các
tổ chức, cơ quan
nghiên cứu khảo
cổ học ở Việt
Nam.
- Điều kiện và
nguyên nhân dẫn
đến sự hình thành
của khoa học khảo
cổ ở Việt Nam.
- Nghiên cứu khảo
cổ ở Việt Nam và
Đông Nam Á giai
đoạn khởi đầu cuối
thế kỷ XIX, đầu
thế kỷ XX.
- Mục đích của
nghiên cứu khảo
cổ học qua các giai
đoạn.
- Mối quan hệ giữa
phương pháp và
mục đích nghiên
cứu của khảo cổ
học bản địa và
khảo cổ học nước
ngoài ở Việt Nam
và Đông Nam Á.
Nội dung 4.
Tự học
1. Tìm hiểu lịch sử hình thành và các giai đoạn phát triển
công tác đào tạo của bộ môn Khảo cổ học.
Nội dung 5.
Thảo luận: