TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ NGHỆ AN
KHOA TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
CỘNG HOÀ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
ĐỀ CƯƠNG CHI TIẾT HỌC PHẦN: LÝ THUYẾT TÀI CHÍNH – TIỀN TỆ
HỆ ĐÀO TẠO: ĐẠI HỌC
1. Thông tin chung về học phần
- Tên học phần: Lý thuyết tài chính – tiền tệ
- Mã học phần:
- Số tín chỉ: 03
- Học phần: Bắt buộc
- Các học phần tiên quyết: Kinh tế chính trị, triết học Mác – Lênin
- Các học phần kế tiếp
- Các yêu cầu đối với học phần (nếu có)
- Giờ tín chỉ đối với các hoạt động:
+ Lý thuyết: 45 tiết
+ Làm tiểu luận, bài tập lớn: Không
+ Kiểm tra đánh giá: 1 tiết
+ Tự học, tự nghiên cứu: 90 tiết
- Địa chỉ Khoa/ bộ môn phụ trách học phần
Bộ môn Ngân hàng – Bảo hiểm, Khoa Tài chính – Ngân hàng – Tầng 2, Nhà B,
Trường Đại học Kinh tế Nghệ An.
- Thông tin giảng viên biên soạn đề cương
+ Họ và tên giảng viên phụ trách học phần:
ThS.Hoàng Thị Huyền & ThS. Phạm Thị Hoài Thanh
Thời gian, địa điểm làm việc: Bộ môn Ngân hàng – Bảo hiểm
Địa chỉ liên hệ: Đại học Kinh tế Nghệ An- Số 51 đường Lý Tự Trọng, TPVinh
Điện thoại: 0946198558 Email: huyenht.na@gmail.com
0972180226 hoaithanhttc49@gmail.com
2. Mục tiêu của học phần
* Kiến thức:
- Trình bày được những lý luận cơ bản về tiền tệ, tài chính và những nội dung chủ
yếu của các hoạt động trong lĩnh vực tài chính, tiền tệ của nền kinh tế quốc dân như:
nguồn gốc ra đời, vai trò, chức năng của tiền tệ, tài chính; các khối tiền tệ; cung cầu tiền
tệ; chế độ lưu thông tiền tệ; các nội dung về lạm phát và biện pháp ổn định tiền tệ; nhiệm
vụ của các khâu tài chính trong hệ thống tài chính.
- Trình bày được những vấn đề cơ bản về tín dụng, lãi suất tín dụng; phân biệt
được các hình thức tín dụng.
- Trình bày được tổng quan về tài chính công, hệ thống tài chính công, chính sách
tài khóa; những vấn đề chung về tài chính doanh nghiệp, tổ chức tài chính doanh nghiệp,
quản lý và sử dụng vốn kinh doanh, chi phí sản xuất kinh doanh và giá thành sản phẩm,
thu nhập và lợi nhuận của doanh nghiệp.
- Trình bày được vai trò, chức năng và phân biệt được các tổ chức tài chính trung
gian chủ yếu.
- Phân biệt được thị trường tài chính, thị trường vốn, thị trường tiền tệ.
- Trình bày được mô hình tổ chức, vai trò,chức năng của ngân hàng trung ương và
các chính sách tiền tệ của ngân hàng trung ương.
- Trình bày được những vấn đề chung về tài chính quốc tế như cơ sở hình thành
quan hệ tài chính quốc tế, tỷ giá hối đoái, cán cân thanh toán quốc tế, các hình thức cơ
bản của tín dụng quốc tế, hình thức đầu tư quốc tế, viện trợ phát triển chính thức, phân
biệt một số tổ chức tài chính quốc tế.
* Kỹ năng:
- Có khả năng nhận thức ban đầu và ứng xử với các vấn đề tài chính - tiền tệ.
- Có kỹ năng đọc, hiểu và phân tích nội dung của một số văn bản pháp luật tài
chính - Tiền tệ quan trọng.
- Giải thích, phân tích, đánh giá cơ bản các hiện tượng xảy ra trong nền kinh tế
như biến động lãi suất, lạm phát, bội chi,...dưới góc nhìn của khoa học tài chính – tiền tệ.
Từ đó, có khả năng đề xuất được một số khuyến nghị chính sách phù hợp.
- Vận dụng thực hiện giải quyết một số tình huống thực tiễn liên quan đến Tài
chính – Tiền tệ.
* Thái độ:
- Nhận thức đúng đắn về vị trí quan trọng và vai trò to lớn của tài chính, tiền tệ đối
với các hoạt động kinh tế – xã hội.
- Nhận thức được quan điểm cơ bản của Đảng và Nhà nước về công tác tài chính –
tiền tệ, những định hướng lớn về tổ chức và sử dụng tài chính – tiền tệ trong điều kiện
kinh tế thị trường ở Việt Nam.
- Có những hoạt động, hành vi tích cực góp phần thúc đẩy sự phát triển đối với lĩnh vực tài
chính, tiền tệ.
3. Tóm tắt nội dung học phần
Môn học Tài chính – tiền tệ là môn học lý luận cơ sở ngành có vị trí như cầu nối
giữa các mộn học lý luận cơ bản và các môn học nghiệp vụ.
Môn học trình bày những vấn đề lý luận cơ bản về tài chính – tiền tệ như: những
vấn đề chung về tiền tệ, tài chính, tín dụng; hệ thống tài chính, khái quát những nội dung
chủ yếu của hoạt động tài chính trong các khâu tài chính như: Ngân sách nhà nước, Tài
chính doanh nghiệp, các tổ chức tài chính trung gian, tài chính hộ gia đình, tài chính quốc
tế…
Môn học chỉ tập trung trình bày những vấn đề lý luận cơ bản về tài chính – tiền tệ,
những vấn đề có tính nguyên tắc, những tư tưởng, quan niệm cơ bản, những định hướng
lớn về tổ chức và sử dụng tài chính – tiền tệ trong điều kiện kinh tế thị trường ở Việt
Nam, cũng như trên thế giới; Môn học không đi sâu vào các vấn đề có tính chất kỹ thuật,
nghiệp vu riêng của từng công tác tài chính – tiền tệ.
4. Nội dung chi tiết học phần (tên các chương, mục, tiểu mục)
Chương
Nội dung các chương
1
Tổng quan về tài chính và tiền tệ
1.1. Những vấn đề cơ bản về tiền tệ
1.2. Những vấn đề cơ bản về tài chính và hệ thống tài chính
2
Tín dụng
2.1. Những vấn đề cơ bản về tín dụng.
2.2. Các hình thức tín dụng
2.3. Lãi suất tín dụng
3
Tài chính công
3.1. Tổng quan về tài chính công.
3.2. Hệ thống tài chính công
3.3. Chính sách tài khóa
4
Tài chính doanh nghiệp
4.1. Những vấn đề chung về Tài chính doanh nghiệp
4.2. Tổ chức Tài chính doanh nghiệp
4.3. Quản lý và sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp
4.4. Chi phí sản xuất kinh doanh và giá thành sản phẩm của doanh
nghiệp
4.5. Thu nhập và lợi nhuận của doanh nghiệp
5
Các tổ chức tài chính trung gian
5.1. Những vấn đề cơ bản về các tổ chức tài chính trung gian.
5.2. Các tổ chức Tài chính trung gian chủ yếu
6
Thị trường tài chính
6.1. Những vấn đề chung về thị trường tài chính
6.2. Thị trường tiền tệ
6.3. Thị trường vốn
6.4. Thị trường chứng khoán
7
Ngân hàng Trung ương và chính sách tiền tệ
7.1. Ngân hàng Trung ương.
7.2. Chính sách tiền tệ của Ngân hàng Trung ương
8
Tài chính quốc tế
8.1. Những vấn đề chung về Tài chính quốc tế
8.2. Nội dung hoạt động của Tài chính quốc tế
8.3. Các tổ chức Tài chính quốc tế
5. Mục tiêu định hướng nội dung chi tiết
TT
MTCT
Nội dung
Bậc 1
Bậc 3
1
Chương 1: Tổng quan về tài chính và tiền tệ
- Những vấn
đề cơ bản về
tiền tệ
*Trình bày được khái quát
về sự ra đời, phát triển và
các định nghĩa về tiền tệ
*Trình bày các chức năng
của tiển tệ bao gồm:
+ Chức năng phương tiện
trao đổi
+ Chức năng đơn vị đánh
giá
+ Phương tiện dự trữ giá
trị
*Trình bày nội dung các
khối tiền tệ:
- Khái niệm
- Công thức xác định khối
lượng tiền cần thiết cho
lưu thông.
- Các bộ phận cấu thành
khối tiền trong lưu thông.
Liên hệ thực tế hình
thức tiền hiện nay.
* Lấy các ví dụ thực
tế tương ứng với mỗi
chức năng của tiền tệ
*Trình bày nội dung về
cung và cầu tiền tệ
- Khái niệm cầu tiền, các
loại cầu tiền tệ.
- Khái niệm cung tiền, các
kênh cung tiền.
* Trình bày các nội dung
về chế độ lưu thông tiền
tệ:
- Khái niệm chế độ lưu
thông tiền tệ.
- Các yếu tố cơ bản của
chế độ lưu thông tiền tệ.
- Các chế độ lưu thông
tiền tệ chủ yếu.
* Trình bày các nội dung
về lạm phát và các biện
pháp ổn định tiền tệ:
- Khái niệm lạm phát
- Các loại lạm phát
- Nguyển nhân lạm phát
- Ảnh hưởng của lạm phát
đến sự phát triển kinh tế -
xã hội.
- Biện pháp chống lạm
phát
* Rút ra ý nghĩa của
chế độ lưu thông tiền
dấu hiệu để thấy được
sự thuận tiện và phát
triển hơn so với các
chế độ tiền tệ khác
trước đó.
*Liên hệ thực tiễn về
tình hình lạm phát tại
Việt Nam hiện nay.
- Những vấn
đề cơ bản về
tài chính và
Trình bày khái quát sự ra
đời, tồn tại và phát triển
của TC.
Phát biểu được quan niệm
về Tài chính
Vận dụng được lý
thuyết về biểu hiện
bên ngoài và bên
trong của TC để phân
tích các ví dụ thực tế
thuộc phạm trù TC
Trình bày được các chức
năng của TC bao gồm:
chức năng phân phối TC
và chức năng giám đốc
TC
Lấy được các ví dụ
thực tế tương ứng với
mỗi chức năng của
Tài chính và phân
tích được ví dụ đó
trên cơ sở vận dụng
các nội dung của các
chức năng TC.