Đ c ng internet và th ng m i đi n tề ươ ươ ạ ệ ử
Câu 1: Internet là gì? Nêu nh ng l i ích c a internet?ữ ợ ủ
Khái ni m internet:ệ
•Internet (Inter-network) là m t m ng máy tính r t r ng l n k t n i cácộ ạ ấ ộ ớ ế ố
m ng máy tính khác nhau n m r i r ng kh p toàn c uạ ằ ả ộ ắ ầ
•S d ng giao th c TCP/IP đ k t n i và truy n d li u gi a các máyử ụ ứ ể ế ố ề ữ ệ ữ
L i ích c a internet:ợ ủ
M ng Internet mang l i r t nhi u ạ ạ ấ ề ti n íchệ h u d ng cho ữ ụ ng i s d ngườ ử ụ , m t trong các ti nộ ệ
ích ph thông c a Internet là h th ng ổ ủ ệ ố th đi n tư ệ ử (email), trò chuy n tr c tuy nệ ự ế (chat),
máy truy tìm d li uữ ệ (search engine), các d ch v th ng mãi và chuy n ngân, và các d chị ụ ươ ể ị
v v y t giáo d c nh là ch a b nh t xa ho c t ch c các ụ ề ế ụ ư ữ ệ ừ ặ ổ ứ l p h c oớ ọ ả . Chúng cung c pấ
m t kh i l ng thông tin và d ch v kh ng l trên Internetộ ố ượ ị ụ ổ ồ
Câu 2: IP là gì? Tên mi n là gì? T i sao ph i s d ng tên mi n?ề ạ ả ử ụ ề
IP : Internet Protocol : giao th c internet. IP là giao th c v n chuy n c b n cho các gói tinứ ứ ậ ể ơ ả
trên m ng internet và các m ng dùng giao th c TCP/IP ( transmission Control Protocol/ạ ạ ứ
Internet Protocol ). IP là hình th c liên m ng. Nó cung c p h th ng truy n thong trên cácứ ạ ấ ệ ố ề
m ng đ c n i v i nhau. Đ a ch IP là m t con s dùng đ ch máy ch ( host). Ví d v IPạ ượ ố ớ ị ỉ ộ ố ể ỉ ủ ụ ề
192.170.64.12.
Tên mi n là m t s nh n d ng v trí c a 1 máy tính trên m ng internet. Nói cách khác tênề ộ ự ậ ạ ị ủ ạ
mi n là tên c a các m ng l i, tên c a các máy ch trên m ng internet. M i đ a ch d ngề ủ ạ ướ ủ ủ ạ ỗ ị ỉ ạ
ch này luôn t ng ng v i 1 đ a ch IP d ng s .ữ ươ ứ ớ ị ỉ ạ ố
T i sao ph i s d ng tên mi n:ạ ả ử ụ ề
M i máy tính khi k t n i vào internet thì đ c gán cho 1 đ a ch IP xác đ nh. Đ a ch IP c aỗ ế ố ượ ị ỉ ị ị ỉ ủ
m i máy là duy nh t và giúp máy tính xác đ nh đ ng đi đ n 1 máy tính khác m t cách dỗ ấ ị ườ ế ộ ễ
dàng. Ta có th truy c p đ n máy tính hay trang web thông qua đ a ch IP c a nó. Nh ngể ậ ế ị ỉ ủ ư
m i đ a ch IP là 1 dãy s khác nhau đ nh đ c IP nào là c a máy tính hay trang web nàoỗ ị ỉ ố ể ớ ượ ủ
th c s là r t khó cho ng i s d ngự ự ấ ườ ử ụ
h th ng DNS ( domain name sytem ) : h th ng tên mi n ra đ i nh m giúpệ ố ệ ố ề ờ ằ
chuy n đ i t đ a ch IP khó nh mà máy s d ng sang 1 tên d nh cho ng i s d ngể ổ ừ ị ỉ ớ ử ụ ễ ớ ườ ử ụ
đ ng th i giúp h th ng internet ngày càng phát tri n.ồ ờ ệ ố ể
m i tên mi n th ng đ c đ t đ n gi n và có tính ch t g i nh , phù h p v iỗ ề ườ ượ ặ ơ ả ấ ợ ớ ợ ớ
m c đích s s ng và ph m vi ho t đ ng c a t ch c cá nhân s h u tên mi n => giúpụ ử ụ ạ ạ ộ ủ ổ ứ ở ữ ề
ng i dùng d nh h n r t nhi u thay vì ph i nh đ a ch IPườ ễ ớ ơ ấ ề ả ớ ị ỉ
tên mi n giúp các nhà qu n lý d qu n lý h n vì h th ng DNS s d ng hề ả ễ ả ơ ệ ố ử ụ ệ
th ng c s d li u phân tán và phân c p hình cây. Nhà qu n lý có th qu n lý tên mi nố ơ ở ữ ệ ấ ả ể ả ề
theo v trí đ a lý, theo t ch c, theo lĩnh v c ho t đ ng…ị ị ổ ứ ự ạ ộ
Câu 3: Mô t quy trình trao đ i thông tin theo mô hình client/server?ả ổ
Trong mô hình này m t máy tính s đóng vai trò là client và máy tính kia đóng vai trò làộ ẽ
server.
Máy tính client s g i các yêu c u (request) đ n máy tính server đ yêu c u server th cẽ ở ầ ế ể ầ ự
hi n công vi c gì đó. Ch ng h n khi ng i dùng duy t web trên m ng Internet, trình duy tệ ệ ẳ ạ ườ ệ ạ ệ
web s g i yêu c u đ n web server đ ngh web server g i v trang web t ng ng.ẽ ở ầ ế ề ị ở ề ươ ứ
Máy tính server khi nh n đ c m t yêu c u t client g i đ n s phân tích yêu c u đ hi uậ ượ ộ ầ ừ ở ế ẽ ầ ể ể
đ c client mu n đ u gì, đ th c hi n đúng yêu c u c a client. Server s g i k t qu vượ ố ề ể ự ệ ầ ủ ẽ ở ế ả ề
cho client trong các thông đi p tr l i (reply). Ví d , khi web server nh n đ c m t yêu c uệ ả ờ ụ ậ ượ ộ ầ
g i đ n t trình duy t web, nó s phân tích yêu c u đ xác đ nh xem client c n nh n trangở ế ừ ệ ẽ ầ ể ị ầ ậ
web nào, sau đó m t p tin html t ng ng trên đĩa c ng c c b c a nó đ g i v trìnhở ậ ươ ứ ứ ụ ộ ủ ể ở ề
duy t web trong thông đi p tr l i.ệ ệ ả ờ
M t s ng d ng đ c xây d ng theo mô hình client / server nh : www, mail, ftp,...ộ ố ứ ụ ượ ự ư
Quy trình trao đ i thông tin theo mô hình client/server :ổ
Câu 4: TMĐT là gì? Nêu nh ng khó khăn và l i ích c a TMĐT. Trình bày 1 ví d ápữ ợ ủ ụ
d ng TMĐT trong đào t o và gi ng d y?ụ ạ ả ạ
Theo nghĩa h p thìTMĐT (ECommerce) là các giao d ch mua, bán, hay trao đ i các s nẹ ị ổ ả
ph m, d ch v , thông tin thông qua các ph ng ti n đi n t mà ch y u là Internetẩ ị ụ ươ ệ ệ ử ủ ế
Theo nghĩa r ng thì TMĐT là toàn b chu trình và các ho t đ ng kinh doanh liên quan đ nộ ộ ạ ộ ế
các t ch c hay cá nhân, đ c th c hi n thông qua ph ng ti n đi n t .ổ ứ ượ ự ệ ươ ệ ệ ử
Khó khăn c a th ng m i đi n t :ủ ươ ạ ệ ử
•S phát tri n c a Internet v n ch a đáp ng yêu c u cho m i khách hàng, h nự ể ủ ẫ ư ứ ầ ọ ơ
n a nhi u khách hàng ch a có đ đi u ki n ti p c n v i th ng m i đi n t ,ữ ề ư ủ ề ệ ế ậ ớ ươ ạ ệ ử
nh ng đi u này đ u gây nhi u khó khăn cho phát tri n c a th ng m i đi n t .ữ ề ề ề ể ủ ươ ạ ệ ử
•Vi c qu n lý d ch v th ng m i đi n t là ph c t p, đ tin c y c a hệ ả ị ụ ươ ạ ệ ử ứ ạ ộ ậ ủ ệ
th ng là th p do các y u t công ngh liên quan luôn bi n đ ng. S phát tri n c aố ấ ế ố ệ ế ộ ự ể ủ
nh ng cu c t n công h th ng trái phép và n n ăn c p thông tin trên m ng tràn lanữ ộ ấ ệ ố ạ ắ ạ
đã gâp ra không ít nh ng khó khăn cho các nhà xây d ng h th ng,…ữ ự ệ ố
•H t ng Internet v n ch a phát tri n r ng kh p, h n n a nhi u kháchạ ầ ẫ ư ể ộ ắ ơ ữ ề
hàng ch a có đ đi u ki n ti p c n v i th ng m i đi n t .ư ủ ề ệ ế ậ ớ ươ ạ ệ ử
•Công ngh ph n c ng & ph n m m luôn thay đ i nhanh chóng , n uệ ầ ứ ầ ề ổ ế
doanh nghi p không n m b t và ng d ng k p các công ngh m i s có th bệ ắ ắ ứ ụ ị ệ ớ ẽ ể ị
t t h u và đánh m t l i th c nh tranh.ụ ậ ấ ợ ế ạ
•Vi c qu n lý h th ng TMĐT là ph c t p, đ tin c y c a h th ng làệ ả ệ ố ứ ạ ộ ậ ủ ệ ố
th p do các y u t công ngh liên quan luôn bi n đ ng. S phát tri n c aấ ế ố ệ ế ộ ự ể ủ
nh ng cu c t n công h th ng TMĐT trái phép và n n ăn c p thông tin trênữ ộ ấ ệ ố ạ ắ
m ng tràn lan đã gây ra nhi u khó khăn cho vi c phát tri n các h th ngạ ề ệ ể ệ ố
TMĐT
•Ví d v các nh h ng tiêu c c t các cu c truy nh p, t n công b tụ ề ả ưở ự ừ ộ ậ ấ ấ
h p pháp thông qua Internet vào các h th ng TMĐT: Gây ng ng ho t đ ngợ ệ ố ư ạ ộ
c a h th ng trong 1 th i gian, cho đ n làm sai l c d li u, xóa c s dủ ệ ố ờ ế ạ ữ ệ ơ ở ữ
li u, làm h ng máy ch web không th kh c ph c đ c…ệ ỏ ủ ể ắ ụ ượ
•Tuy nhiên thì cũng có m t s ho t đ ng kinh doanh không thích h pộ ố ạ ộ ợ
TMĐT. Ví d , nhi u th c ph m nhanh h ng và các m t hàng đ t ti n nh đụ ề ự ẩ ỏ ặ ắ ề ư ồ
trang s c ho c đ c không th ki m tra đ c m t cách xác đáng t đi m xaứ ặ ồ ổ ể ể ượ ộ ừ ể
theo các công ngh m i s đ c phát minh ra trong t ng lai. Tuy nhiên, h uệ ớ ẽ ượ ươ ầ
h t nh ng b t l i c a TMĐT ngày nay b t ngu n t tính ch t m i l và t cế ữ ấ ợ ủ ắ ồ ừ ấ ớ ạ ố
đ phát tri n nhanh c a các công ngh c b nộ ể ủ ệ ơ ả
•H n ch v kĩ thu t.ạ ế ề ậ
•H n ch v th ng m i.ạ ế ề ươ ạ
L i ích:ợ
•Cung c p ph ng th c giao d ch nhanh nh t, hi u qu nh t, t n d ng t i đaấ ươ ứ ị ấ ệ ả ấ ậ ụ ố
m i ngu n l c trong mua bán, kinh doanh.ọ ồ ự
•Các doanh nghi p có nhi u c h i đ qu ng bá và bán s n ph m, n m đ cệ ề ơ ộ ể ả ả ẩ ắ ượ
nhi u thông tin v th tr ng và các đ i tác.ề ề ị ườ ố
•Ng i mua l i có nhi u c h i l a ch n hàng hóa cho phù h p v i nhu c uườ ạ ề ơ ộ ự ọ ợ ớ ầ
c a mình v i giá thành r h n, thông tin v hàng hóa đ y đ h n, ….ủ ớ ẻ ơ ề ầ ủ ơ
•TMĐT giúp cho các Doanh nghi p n m đ c thông tin phong phú v thệ ắ ượ ề ị
tr ng và đ i tácườ ố
•TMĐT giúp gi m chi phí s n xu tả ả ấ
•TMĐT giúp gi m chi phí bán hàng và ti p th .ả ế ị
•TMĐT qua INTERNET giúp ng i tiêu dùng và các doanh nghi p gi m đángườ ệ ả
k th i gian và chí phí giao d ch.ể ờ ị
•TMĐT t o đi u ki n cho vi c thi t l p và c ng c m i quan h gi a cácạ ề ệ ệ ế ậ ủ ố ố ệ ữ
thành ph n tham gia vào quá trình th ng m i.ầ ươ ạ
•T o đi u ki n s m ti p c n n n kinh t s hoá.ạ ề ệ ớ ế ậ ề ế ố
Câu 5: Cho m t s ví d v ng d ng TMĐT trong lĩnh v c th ng m i, kinhộ ố ụ ề ứ ụ ự ươ ạ
doanh?
•Giao d ch gi a doanh nghi p v i doanh nghi p - B2B (business to business);ị ữ ệ ớ ệ
1. Trang Sàn giao d chị thép Vi t nam – VINAMETALệ
http://www.vinametal.com
2. Trang web c ng thông tin XNK c a B Công Th ng – V TMĐTổ ủ ộ ươ ụ
http://www.ecvn.com
3. Trang web Go Phat Dat chuyên v B2Bề
http://www.gophatdat.com
4. Trang web XNK c a Phòng TM CNVN – VCCIủ
http://www.vnemart.com
5. Trang web v XNK Th công M Nghề ủ ỹ ệ
http://www.handicraftexport.com
•Giao d ch gi a doanh nghi p v i khách hàng - B2C (business to consumer);ị ữ ệ ớ
1. 123mua.com
2. Chodientu.vn
3. Vatgia.com
Giao d ch gi a doanh nghi p v i c quan nhà n c - B2G (business to government);ị ữ ệ ớ ơ ướ
- Giao d ch tr c ti p gi a các cá nhân v i nhau - C2C (consumer to consumer);ị ự ế ữ ớ
1. Enbac.com
2. Muaban.net
3. Rongbay.com
4. Muare.vn
- Giao d ch gi a c quan nhà n c v i cá nhân - G2C (government to consumer).ị ữ ơ ướ ớ
B2B là lo i hình giao d ch qua các ph ng ti n đi n t gi a doanh nghi p v i doanhạ ị ươ ệ ệ ử ữ ệ ớ
nghi p. Theo T ch c Liên h p qu c v H p tác và Phát tri n kinh t (UNCTAD), TMĐTệ ổ ứ ợ ố ề ợ ể ế
B2B chi m t tr ng l n trong TMĐT (kho ng 90%). Các giao d ch B2B ch y u đ c th cế ỷ ọ ớ ả ị ủ ế ượ ự
hi n trên các h th ng ng d ng TMĐT nh m ng giá tr gia tăng (VAN); dây chuy n cungệ ệ ố ứ ụ ư ạ ị ề
ng hàng hoá, d ch v (SCM), các sàn giao d ch TMĐT… Các doanh nghi p có th chàoứ ị ụ ị ệ ể
hàng, tìm ki m b n hàng, đ t hàng, ký k t h p đ ng, thanh toán qua các h th ng này. ế ạ ặ ế ợ ồ ệ ố Ở
m t m c đ cao, các giao d ch này có th di n ra m t cách t đ ng. TMĐT B2B đem l iộ ứ ộ ị ể ễ ộ ự ộ ạ
nhi u l i ích th c t cho doanh nghi p, đ c bi t giúp gi m các chi phí v thu th p thông tinề ợ ự ế ệ ặ ệ ả ề ậ
tìm hi u th tr ng, qu ng cáo, ti p th , đàm phán, tăng các c h i kinh doanh,…ể ị ườ ả ế ị ơ ộ
B2C là lo i hình giao d ch gi a doanh nghi p và ng i tiêu dùng qua các ph ng ti n đi nạ ị ữ ệ ườ ươ ệ ệ
t . Doanh nghi p s d ng các ph ng ti n đi n t đ bán hàng hóa, d ch v t i ng i tiêuử ệ ử ụ ươ ệ ệ ử ể ị ụ ớ ườ
dùng. Ng i tiêu dùng thông qua các ph ng ti n đi n t đ l a ch n, m c c , đ t hàng,ườ ươ ệ ệ ử ể ự ọ ặ ả ặ
thanh toán, nh n hàng. Giao d ch B2C tuy chi m t tr ng ít (kho ng 10%) trong TMĐTậ ị ế ỷ ọ ả
nh ng có s ph m vi nh h ng r ng. Đ tham gia hình th c kinh doanh này, thông th ngư ự ạ ả ưở ộ ể ứ ườ