Caâu 7: Cô Sôû Vaø Ñieàu Kieän Lòch Söû Chuyeån Töø Thôøi Trung Ñaïi Sang
Thôøi Kyø Caän Ñaïi Tö Baûn.
_ Cô sôû
+ Phaùt kieán ñòa lyù ñaõ giuùp ngöôøi Chaâu AÂu hieåu roõ veà beà maët haønh tinh laø
cô sôû thò tröôøng roäng lôùn cho caùc thöông nhaân.
+ Phaùt kieán ñòa lyù ñaõ laøm thay ñoåi caùc con ñöôøng haøng haûi ôû Taây AÂu ñaõ
chuyeån sang caùc nöôùc vuøng duyeân haûi ñaïi taây döông.
+ Phaùt kieán ñòa lyù daãn ñeán cuoäc caùch maïng giaù caû nguoàn vaøng, baïc ôû caùc
luïc ñòa ñoå veà Taây AÂu -> giaù caû tieâu duøng caàn thieát taêng leân töø 3 -> 5 laàn.
_ Ñaõ thuùc ñaåy maïnh neàn saûn xuaát haøng hoùa thuùc ñaåy nhanh söï tan raõ cuûa
phöông thöùc saûn xuaát phong kieán.
_ Ñieàu kieän :
+ Phöông thöùc saûn xuaát tö baûn khoâng chæ laø phöông thöùc saûn xuaát haøng
hoaù maø coøn laø phöông thöùc saûn xuaát ra giaù trò thaëng dö. Taïo laäp thò tröôøng
haøng hoaù söùc lao ñoäng, haøng hoaù söùc lao ñoäng ñöôïc taïo ra trong lòch söû
thoâng qua quaù trình tích luyõ lao ñoäng maø coøn goïi laø tích luõy nguyeân thuyû
(haøng hoaù söùc lao ñoäng khoâng phaûi laø saûn xuaát tö baûn naûy sinh ra ) . Quaù
trình tích luõy ban ñaàu ñöôïc hình thaønh taäp trung chuû yeáu ôû nöôùc Anh, quaù
trình aáy ñöôïc thöïc hieän baèng baïo löïc xaõ hoäi.
Caâu 8 : Noäi Dung Caùch Maïng Coâng Nghieäp Cô Khí Hoaù Neàn Saûn
Xuaát Vaø Trao Ñoåi Tö Baûn. Nhöõng Taùc Ñoäng Cuûa Caùch Maïng Coâng
Nghieäp Cô Khí Hoaù.
_ Sau thaéng lôïi cuûa cuoäc caùch maïng xaõ hoäi, xaõ hoäi tö saûn muoán chieán
thaéng xaõ hoäi phong kieán thì phaûi taïo ra naêng suaát lao ñoäng cao hôn caû
thôøi kì phong kieán -> phaûi bieán ñoåi lao ñoäng thuû coâng thaønh lao ñoäng maùy
moùc -> thay ñoåi coâng tröôøng thuû coâng thaønh nhaø maùy. Caùch maïng coâng
nghieäp muoán noå ra phaûi coù nhöõng ñieàu kieän lòch söû nhaát ñònh. Nöôùc Anh
vaøo theá kyû 18 ñaõ taäp trung ñaày ñuû caùc ñieàu kieän ñeå caùch maïng coâng
nghieäp noå ra vaø giaønh thaéng lôïi -> nöôùc Anh trôû thaønh queâ höông cuûa
caùch maïng coâng nghieäp cô khí hoaù. Caùch maïng coâng nghieäp Anh baét ñaàu
töø maùy coâng cuï trong 2 laõnh vöïc : coâng nghieäp môùi : deät + sôïi.
_ Naêm 1733 xuaát hieän thoi bay trong lónh vöïc coâng nghieäp deät : Gioân-caây.
1764 – 1767 maùy keùo sôïi ñöôïc saùng cheá bôûi Gieâm-Hac-Gri-Vô ñaët teân laø
Jeny.
_1735 Ñecbi ñaõ coâng boá nguoàn naêng löïc môùi : naêng löôïng than ñaù.
_ 1784 Gieâm-Oaùt ñaõ coâng boá ñoäng cô chaïy baèng hôi nöôùc. Ñoäng cô hôi
nöôùc laøm cho cô sôû moät soá ngaønh coâng nghieäp môùi xuaát hieän : coâng
nghieäp cô khí cheá taïo maùy, vôùi caùc maùy moùc ñaõ taïo ra -> naêng suaát taêng
voït -> cuoäc caùch maïng trong giao thoâng vaän taûi.
_ 1805 taøu thuyû xuaát hieän.
_ 1825 nöôùc Anh thöû nghieäm giao thoâng vaän taûi ñöôøng saét ñaõ taïo ra 1 kyû
nguyeân môùi phaùt trieån giao thoâng ñöôøng saét treân theá giôùi.
_ Nhöõng taùc ñoäng :
+ Taïo ra caùc trung taâm coâng nghieäp lôùn, phaùt hieän ra caùc loaïi nguyeân lieäu
môùi.
+ Taïo ra caùc quy luaät tuyeät ñoái cuûa phöông thöùc saûn xuaát tö baûn coâng
nghieäp laø saûn xuaát ra giaù trò thaëng dö hay tieàn lôøi chi phoái toaøn xaõ hoäi,kyõ
thuaät saûn xuaát phaùt trieån thuùc ñaåy söï phaùt trieån cuûa caùc ngaønh khoa hoïc
khaùc.
Caâu 9 : Nhöõng Ñaëc Tröng Cô Baûn Cuûa Caùch Maïng Khoa Hoïc Kyõ
Thuaät Nöûa Cuoái TK19
_ Tö baûn muoán toàn taïi thì tö baûn khoâng theå khoâng saûn xuaát. Do vaäy 30
naêm cuoái cuûa TK19 ñaây laø giai ñoaïn ñaàu cuûa cuoäc caùch maïng môùi veà kyõ
thuaät saûn xuaát : caùch maïng khoa hoïc kyõ thuaät, caùch maïng khoa hoïc kinh
teá , noåi leân caùc ñaëc tröng :
+ Cô sôû saûn xuaát kinh teá môùi döïa treân neàn taûng khoa hoïc vaät lyù, hoaù hoïc
(töø TK19 khoa hoïc tieán raát nhanh)
+ Naêng löôïng môùi : ñoäng cô ñoát trong, ñoäng cô ñieän, tua bin, ñoäng cô
Diesel…
+ Phöông phaùp luyeän theùp môùi cuûa Beùtxma vôùi loø naáu kim loaïi Maùc tanh.
+ Naêng löôïng môùi : ñieän naêng 1868, nhieân lieäu loûng, nguyeân lieäu daàu löûa
1870, thuyû ñieän 1897.
+ Ñaát roäng lôùn.
+ Phöông tieän vaän taûi môùi : xe hôi khoaûng 1897.
+ Phöông phaùp toå chöùc saûn xuaát theo khoa hoïc cuûa Tay-lor.
Caâu 10 : Nhöõng Nguyeân Nhaân Phaùt Trieån Ñaëc Bieät Neàn Kinh Teá Myõ
Sau Cuoäc Noäi Chieán 1861 – 1865.
_ Söï phaùt trieån nhanh cuûa neàn kinh teá Myõ trong giai ñoaïn naøy laø do nhöõng
nguyeân nhaân sau ñaây :
+ Cuoäc noäi chieán ôû nöôùc Myõ thöïc chaát laø cuoäc caùch maïng daân chuû, tö saûn
noù ñaõ thuû tieâu moïi quan heä saûn xuaát tieàn tö baûn môû ñöôøng cho phong traøo
di daân sang caùc vuøng ñaát roäng lôùn phì nhieâu ôû mieàn Taây ñeå tieán haønh
kinh doanh trang traïi theo kieåu tö baûn, môû ñöôøng cho LLSX phaùt trieån.
+ Nöôùc Myõ coù moät cô sôû nguyeân lieäu raát to lôùn vôùi nguoàn khoaùng saûn to
lôùn & caùc ñieàu kieän töï nhieân thuaän lôïi ñaõ aûnh höôûng raát lôùn ñeán söï phaùt
trieån nhanh cuûa neàn kinh teá nöôùc Myõ.
+ Nöôùc Myõ phaùt trieån neàn kinh teá tö baûn sau Anh, Phaùp vì vaäy caùc nhaø tö
baûn ñaõ bieát söû duïng kinh nghieäm & caùc thaønh töïu KH-KT cuûa caùc nöôùc ñi
tröôùc, hoï ñaõ xaây döïng nhieàu nhöõng xí nghieäp cuûa mình treân cô sôû tieân
tieán nhaát.
+ Nöôùc Myõ ñaõ thu huùt ñöôïc nguoàn lao ñoäng coù naêng löïc & coù khaû naêng
nhaát ôû Chaâu AÂu di cö sang, taïo ñieàu kieän môùi cho neàn kinh teá phaùt trieån.
Baøi hoïc kinh nghieäm nöôùc ta coù theå hoïc hoûi ñeå khaéc phuïc nguy cô tuït haäu
phaùt trieån kinh teá.
_ Vôùi nhöõng ñieàu kieän thöïc teá vaø hoaøn caûnh kinh teá cuûa nöôùc ta vaøo giai
ñoaïn hieän nay thì ñieàu caàn thieát maø chuùng ta caàn phaûi laøm laø hoïc hoûi
kinh nghieäm cuûa caùc nöôùc ñi tröôùc vaø tieáp thu neàn KH-KT cuûa theá giôùi
hieän taïi ñeå aùp duïng vaøo vieäc phaùt trieån neàn kinh teá cuûa quoác gia ñeå ruùt
ngaén khoaûng caùch vôùi caùc nöôùc khaùc treân theá giôùi.
Caâu 11 : Toång Khuûng Hoaûng Hình Thaùi Kinh Teá – Xaõ Hoäi Tö Baûn
Nöûa Ñaàu TK20 Vôùi Nhöõng Söï Kieän Lòch Söû Lôùn Naøo ?
_ Nöûa ñaàu TK 20 sau 1 giai ñoaïn phaùt trieån hình thaùi KTXHTB, hình thaùi
kinh teá naøy ñaõ böôùc vaøo giai ñoaïn toång khuûng hoaûng traàm troïng veà moïi
maët noù ñöôïc bieåu hieän qua 3 söï kieän lôùn :
+ Cuoäc ñaïi chieán theá giôùi laàn thöù nhaát (1914 – 1918) nguyeân nhaân laø do
maâu thuaãn veà maët lôïi ích kinh teá taïi caùc vuøng thuoäc ñòa cuûa caùc nöôùc ñeá
quoác Anh, Phaùp, Nga > < Ñöùc, AÙo, Hung, YÙ. Chieán tranh laø cô sôû taäp
trung quyeàn löïc vaøo CNTB ñoäc quyeàn nhaø nöôùc. Chieán tranh laøm cho neàn
kinh teá caùc nöôùc phong kieán suïp ñoã, xaõ hoäi roái loaïn, neàn DCTS suïp ñoå.
• Ñöùc, AÙo, YÙ : laïm phaùt XH ñeán kinh hoaøng.
• Ñöùc, YÙ treân cô sôû neàn DC giaûi theå => neàn chính trò ñoäc taøi baét ñaàu
phaùt trieån.
+ Ñaïi khuûng hoaûng kinh teá (1929 – 1933) ñaàu tieân dieãn ra ôû Myõ : 30 trieäu
lao ñoäng bò sa thaûi, DCTS bò khuûng hoaûng cao ñoä, ngöôøi lao ñoäng bò TS
chieám ñoaït, daân chuùng khoâng coù khaû naêng tieâu duøng => saûn xuaát bò
ngöng treä.
+ Cuoäc ñaïi chieán theá giôùi laàn 2 (1939 – 1945) ñaõ loâi cuoán 61 quoác gia
tham döï vôùi khoaûng 1,7 tyû ngöôøi, thieät haïi khoaûng 4000 tyû USD. Keát thuùc
chieán tranh neàn kinh teá tö baûn Chaâu AÂu - Nhaät suïp ñoå hoaøn toaøn, neàn
kinh teá Myõ ñöôïc taêng cöôøng nhanh choùng : CN 56,5%, ngoaïi thöông treân
theá giôùi 32%, ¾ löôïng vaøng TGTB. Neàn DCTS coù nguy cô bò suïp ñoå treân
theá giôùi do ñoù Myõ cöùu vaõn neàn DCTS ñang treân ñaø suïp ñoå.