Đ C NG ÔN T P H C KÌ IIỀ ƯƠ Ậ Ọ
MÔN NG VĂN 6 ( 2019 – 2020)Ữ
I/ TI NG VI TẾ Ệ :
1. Các bi n pháp tu t trong câuệ ừ :
So sánh Nhân hóa n dẨ ụ Hoán dụ
Khái
ni mệLà đi chi u ố ế
s v t, s vi cự ậ ự ệ
này v i s v t,ớ ự ậ
s vi c khác ự ệ
có nét t ng ươ
đng đ làm ồ ể
tăng s c g i ứ ợ
hình, g i c m ợ ả
cho s di n ự ễ
đtạ.
Là g i ho c t ọ ặ ả
con v t, cây c i,ậ ố
đ v t... b ng ồ ậ ằ
nh ng t ng ữ ừ ữ
v n đc dùng ố ượ
đ g i ho c t ể ọ ặ ả
con ng i, làm ườ
cho th gi i loàiế ớ
v t, cây c i, đ ậ ố ồ
v t tr nên g n ậ ở ầ
gũi v i con ớ
ng i, bi u th ườ ể ị
nh ng suy nghĩ ữ
tình c m c a ả ủ
con ng i.ườ
Là g i tên s ọ ự
v t hi n t ngậ ệ ượ
này b ng tên ằ
s v t hi n ự ậ ệ
t ng khác có ượ
nét t ng đngươ ồ
v i nó nh m ớ ằ
tăng s c g i ứ ợ
hình, g i c m ợ ả
cho s di n ự ễ
đt.ạ
Là g i tên s ọ ự
v t, hi n ậ ệ
t ng,khái ni mượ ệ
b ng tên s v t,ằ ự ậ
hi n t ng, kháiệ ượ
ni m khác có nétệ
quan h g n gũiệ ầ
v i nó nh m ớ ằ
tăng s c g i ứ ợ
hình, g i c m ợ ả
cho s di n đt.ự ễ ạ
Ví dụM t trăng tròn ặ
nh cái đĩa ư
b c.ạ
T trên cao, ừchị
trăng nhìn em
m m c i.ỉ ườ
Ăn qu nh kả ớ ẻ
tr ng cây. ( ăn ồ
qu : h ng ả ưở
th ; tr ng cây :ụ ồ
ng i làm ra)ườ
L pớ ta h c chămọ
ch .ỉ
Các
ki uể2 ki u : So ể
sánh ngang
b ng, so sánh ằ
không ngang
b ng.ằ
3 ki u nhân hóa :ể
- Dùng nh ng tữ ừ
v n g i ng i ố ọ ườ
đ g i v t.ể ọ ậ
- Dùng nh ng tữ ừ
v n ch ho t ố ỉ ạ
đng, tính ch t ộ ấ
c a ng i đ ủ ườ ể
ch ho t đng, ỉ ạ ộ
tính ch t c a ấ ủ
v t.ậ
- Trò chuy n, ệ
x ng hô v i v t ư ớ ậ
nh đi v i ư ố ớ
Có 4 ki u nể ẩ
d .ụ
- Ân d hình ụ
th c:ứ
- Ân d cách ụ
th cứ
- Ân d ph m ụ ẩ
ch t:ấ
- Ân d ụ
chuy n điể ổ
c m giác:ả
Có b n ki u ố ể
hoán d th ng ụ ườ
g p là.ặ
- L y m t b ấ ộ ộ
ph n đ g i ậ ể ọ
toàn thể
- L y v t ch a ấ ậ ứ
đng đ g i v tự ể ọ ậ
b ch a đngị ứ ự
- L y d u hi u ấ ấ ệ
c a s v t đ ủ ự ậ ể
1
ng i.ườ g i s v tọ ự ậ
- L y cái c th ấ ụ ể
đ g i cái tr u ể ọ ừ
t ngượ .
2. Các thành ph n chính c a câuầ ủ :
Phân bi t thành ệ
ph n chính v i ầ ớ
thành ph n phầ ụ
V ngị ữ Ch ngủ ữ
Thành ph n chính ầ
c a câu là nh ng ủ ữ
thành ph n b t ầ ắ
bu c ph i có m t ộ ả ặ
đ câu có c u t o ể ấ ạ
hoàn ch nh và di nỉ ễ
đt đc m t ý ạ ượ ộ
tr n v n. Thành ọ ẹ
ph n không b t ầ ắ
bu c có m t đc ộ ặ ượ
g i là thành ph n ọ ầ
ph .ụ
- Là thành ph n chính c a ầ ủ
câu có kh năng k t h p ả ế ợ
v i các phó t ch quan hớ ừ ỉ ệ
th i gian và tr l i cho cácờ ả ờ
câu h i làm gì?, làm sao? ỏ
ho c là gì ?ặ
- Th ng là đng t ho c ườ ộ ừ ặ
c m đng t , tính t ho c ụ ộ ừ ừ ặ
c m tính t , danh t ho c ụ ừ ừ ặ
c m danh t .ụ ừ
- Câu có th có m t ho c ể ộ ặ
nhi u v ng .ề ị ữ
- Là thành ph n chính c a ầ ủ
câu nêu tên s v t, hi n ự ậ ệ
t ng có ho t đng,đc ượ ạ ộ ặ
đi m, tr ng thái,... đc miêuể ạ ượ
t v ng . Ch ng th ng ả ở ị ữ ủ ữ ườ
tr l i cho các câu h i: Ai?ả ờ ỏ
Con gì?...
- Th ng là danh t , đi t ườ ừ ạ ừ
ho c c m danh t . Trong ặ ụ ừ
nh ng tr ng h p nh t đnh, ữ ườ ợ ấ ị
đng t , tính t ho c c m ộ ừ ừ ặ ụ
đng t , c m tính t cũng có ộ ừ ụ ừ
th làm ch ng .ể ủ ữ
- Câu có th có m t ho c ể ộ ặ
nhi u ch ng .ề ủ ữ
VD : Trên sân
tr ng, chúng em ườ
đang vui đùa.
3. Ch a l i v ch ng , v ngữ ỗ ề ủ ữ ị ữ:
Câu thi u ch ế ủ
ngữCâu thi u v ế ị
ngữCâu thi u c ế ả
ch ng l n v ủ ữ ẫ ị
ngữ
Câu sai v quan ề
h ng nghĩa ệ ữ
gi a các thành ữ
ph n câuầ
Cách
ch aữ- Thêm ch ng ủ ữ
cho câu.
- Bi n tr ng ngế ạ ữ
thành ch ng .ủ ữ
- Bi n v ng ế ị ữ
thành c m ch - ụ ủ
- Thêm v ng ị ữ
cho câu.
- Bi n c m t ế ụ ừ
đã cho thành
b ph n c a ộ ậ ủ
c m ch -v .ụ ủ ị
- Thêm ch ủ
ng và v ng .ữ ị ữ - Khi em đn ế
c ng tr ng thì ổ ườ
Tu n g i em và ấ ọ
em đc b n yượ ạ ấ
cho m t cây bút ộ
m i. ( câu ghép)ớ
2
v .ị- Bi n c m t ế ụ ừ
đã cho thành
b ph n c a vộ ậ ủ ị
ng .ữ
- Khi em đn ế
c ng tr ng thì ổ ườ
Tu n g i em và ấ ọ
cho em m t cây ộ
bút m i. ớ( m t ộ
ch ng , hai v ủ ữ ị
ng )ữ
Ví d ụKhi em đn ế
c ng tr ng thì ổ ườ
Tu n g i em và ấ ọ
đc b n y ượ ạ ấ
cho m t cây bút ộ
m i.ớ
II/ PH N VĂN B NẦ Ả :
1. Truy n và kí Vi t Nam:ệ ệ
STT Tên tác ph m ẩ
( ho c đo n ặ ạ
trích)
Tác giảTh lo iể ạ Tóm t t n i dung ( đi ý)ắ ộ ạ
1 Bài h c đng ọ ườ
đi đu tiênờ ầ
( trích D Mèn ế
phiêu l u kí)ư
Tô Hoài Truy n ệ
đng ồ
tho iạ
D Mèn t t chân dung, trêu ch ế ự ả ị
C c d n đn cái ch t c a D ố ẫ ế ế ủ ế
Cho t và ân h n.ắ ậ
2 Sông n c Cà ướ
Mau ( trích Đt ấ
r ng ph ng ừ ươ
Nam)
Đoàn Gi iỏTruy n ệ
dài
B c tranh thiên nhiên r ng l n, ứ ộ ớ
hoang dã và cu c s ng vùng ộ ố ở
sông n c Cà Mau đc đáo.ướ ộ
3 B c tranh c a emứ ủ
gái tôi
T Duy AnhạTruy n ệ
ng nắTình c m h n nhiên,trong sáng vàả ồ
lòng nhân h u c a em gái Ki u ậ ủ ề
Ph ng đã giúp ng i anh nh n ươ ườ ậ
ra ph n h n ch c a chính mình.ầ ạ ế ủ
4 V t thác ( trích ượ
Quê n i)ộVõ Qu ngảTruy n ệ
dài
C nh v t thác c a con thuy n ả ượ ủ ề
do d ng H ng Th ch huy ượ ươ ư ỉ
trên sông Thu B n.ồ
5 Cô TôNguy n TuânễKíC nh thiên nhiên t i đp, trong ả ươ ẹ
sáng và sinh ho t đông vui c a ạ ủ
con ng i trên vùng đo Cô Tô.ườ ả
6 Cây tre Vi t NamệThép M iớKíCây tre- ng i b n thân thi t ườ ạ ế
c a dân t c Vi t Nam, là m t ủ ộ ệ ộ
bi u t ng c a đt n c, dân ể ượ ủ ấ ướ
3
t c Vi t Nam.ộ ệ
7 Lao xao ( trích
Tu i th im ổ ơ
l ng)ặ
Duy Khán KíB c tranh sinh đng, nhi u màu ứ ộ ề
s c v th gi i các loài chim ắ ề ế ớ ở
đng quê.ồ
2. Th :ơ
STT Tên bài th - năm ơ
sáng tác
Tác giảPh ng ươ
th c ứ
bi u đtể ạ
N i dung ( đi ý)ộ ạ
1Đêm nay Bác
không ng ủ
( 1951)
Minh
Hu - ệ
Nguy n ễ
Đc Tháiứ
( 1927-
2003)
T s , ự ự
miêu tảBài th th hi n t m lòng yêu ơ ể ệ ấ
th ng sâu s c r ng l n c a ươ ắ ộ ớ ủ
Bác H v i b đi , nhân dân ồ ớ ộ ộ
và tình c m kính yêu c m ph cả ả ụ
c a ng i chi n sĩ đi v i ủ ườ ế ố ớ
Bác.
2 L m ( 1949)ượ T H uố ữ
( 1920-
2002)
Miêu t , ả
t sự ự Bài th kh c h a hình nh ơ ắ ọ ả
L m h n nhiên, vui t i, ượ ồ ươ
hăng hái, dũng c m. L m đã ả ượ
hi sinh nh ng hình nh c a emư ả ủ
v n còn s ng mãi v i chúng ta.ẫ ố ớ
III/ T P LÀM VĂNẬ : Dàn bài chung c a văn t c nh và văn t ng i.ủ ả ả ả ườ
Dàn bài chung v văn t ề ả
c nhả Dàn bài chung v văn t ề ả
ng iườ
1/ M ở
bài
Gi i thi u c nh đc t : C nh ớ ệ ả ượ ả ả
gì ? đâu ? Lý do ti p xúc v i Ở ế ớ
c nh ? n t ng chung ? ả Ấ ượ
Gi i thi u ng i đnh t : T ai ? ớ ệ ườ ị ả ả
Ng i đc t có quan h gì v i ườ ượ ả ệ ớ
em ? n t ng chung ?Ấ ượ
2/ Thân
bài
a. Bao quát : V trí ? Chi u cao ị ề
ho c di n tích ? H ng c a ặ ệ ướ ủ
c nh ? C nh v t xung quanh ?ả ả ậ
b. T chi ti t : ( Tùy t ng c nh ả ế ừ ả
mà t cho phù h p)ả ợ
* T bên ngoài vào ( t xa) : V ừ ừ ị
trí quan sát ? Nh ng c nh n i ữ ả ổ
b t ? T ng , hình nh g i ậ ừ ữ ả ợ
t ?...ả
* Đi vào bên trong ( g n h n) : ầ ơ
V trí quan sát ? Nh ng c nh n iị ữ ả ổ
b t ? T ng , hình nh g i ậ ừ ữ ả ợ
t ?...ả
* C nh chính ho c c nh quen ả ặ ả
a. Ngo i hình : Tu i tác ? T m ạ ổ ầ
vóc ? Dáng ng i ? Khuôn m t ? ườ ặ
Mái tóc ? M t ? Mũi ? Mi ng ? Lànắ ệ
da ? Trang ph c ?...( T ng , hình ụ ừ ữ
nh miêu t )ả ả
b. T chi ti t : ( Tùy t ng ng i màả ế ừ ườ
t cho phù h p)ả ợ
* Ngh nghi p, vi c làm ( C nh ề ệ ệ ả
v t làm vi c + nh ng đng tác, ậ ệ ữ ộ
vi c làm...). N u là h c sinh, em ệ ế ọ
bé : H c, ch i đùa, nói năng...( T ọ ơ ừ
ng , hình nh miêu t )ữ ả ả
* S thích, s đam mê : C nh v t, ở ự ả ậ
thao tác, c ch , hành đng...( T ử ỉ ộ ừ
ng , hình nh miêu t )ữ ả ả
4
thu c mà em th ng th y ( r t ộ ườ ấ ấ
g n) : C nh n i b t ? ầ ả ổ ậ T ng ừ ữ
hình nh miêu t ...ả ả
* Tính tình : Tình yêu th ng v i ươ ớ
nh ng ng i xung quanh : Bi u ữ ườ ể
hi n ? L i nói ? C ch ? Hành ệ ờ ử ỉ
đng ?( T ng , hình nh miêu t )ộ ừ ữ ả ả
3/ K t ế
bài
C m nghĩ chung sau khi ti p ả ế
xúc; Tình c m riêng ho c ả ặ
nguy n v ng c a b n thân ?...ệ ọ ủ ả
Tình c m chung v ng i em đã ả ề ườ
t ? Yêu thích, t hào, c ả ự ướ
nguy n ?...ệ
Chú ý: Dù là t c nh hay t ng i, b t c m t đ nào, các em cũng ph i ả ả ả ườ ấ ứ ộ ề ả
nh l p dàn bài phù h p. Ph i làm bài, vi t bài đàng hoàng, tuy t đi ớ ậ ợ ả ế ệ ố
không đc làm s sài, l n x n. ượ ơ ộ ộ
M t s đ tham kh o:ộ ố ề ả
Đ 1ề
PH N I : ĐC – HI UẦ Ọ Ể
Đc đo n văn sau và tr l i các câu h iọ ạ ả ờ ỏ
“Sau tr n bão, chân tr i, ng n b s ch nh m t t m kính lau h t mây,ậ ờ ấ ể ạ ư ộ ấ ế
h t b i. M t tr i nhú lên d n d n, r i lên cho k h t. Tròn trĩnh, phúc h u nhế ụ ặ ờ ầ ầ ồ ỳ ế ậ ư
lòng đ qu tr ng thiên nhiên đy đn. Qu tr ng h ng hào thăm th m vàỏ ả ứ ầ ặ ả ứ ồ ẳ
đng b đt lên m t mâm b c đng kính mâm r ng b ng c m t cái chânườ ệ ặ ộ ạ ườ ộ ằ ả ộ
tr i màu ng c trai n c bi n ng h ng. Y nh m t mâm l ph m ti n ra tờ ọ ướ ể ử ồ ư ộ ễ ẩ ế ừ
trong bình minh đ m ng cho s tr ng th c a t t c nh ng ng i chài l iể ừ ự ườ ọ ủ ấ ả ữ ườ ướ
trên muôn thu bi n Đông.”ở ể
( Ng văn 6 – t p 2)ữ ậ
Câu 1: Đo n văn trên trích t văn b n nào? Tác gi c a văn b n ch a đo nạ ừ ả ả ủ ả ứ ạ trích
trên là ai?
Câu 2: Ph ng th c bi u đt chính c a đo n văn?ươ ứ ể ạ ủ ạ
Câu 3: N i dung c a đo n văn trên là gì?ộ ủ ạ
Câu 4: Câu văn : “M t tr i nhú lên d n d n, r i lên cho k h t.”ặ ờ ầ ầ ồ ỳ ế , v ng c aị ữ ủ
câu có c u t o nh th nào?ấ ạ ư ế
a. Đng t .ộ ừ
b. C m đng t .ụ ộ ừ
c. Tính t .ừ
d. C m tính t .ụ ừ
Câu 5: N u vi t :ế ế “Nhú lên d n d n, r i lên cho k h t.”ầ ầ ồ ỳ ế thì câu văn m c ph iắ ả
l i gì?ỗ
5