ườ ứ ả ễ Tr ng THCS Nguy n Đ c C nh
Ề ƯƠ Ọ Ữ Ậ Đ C NG ÔN T P NG VĂN 6 H C KÌ II
ọ Năm h c 2019 2020
A. VĂN B NẢ ệ I. Truy n và kí
Tác giả ́ ộ ̣ ̣ N i dung Nghê thuât ̃ Y nghia Thể lo iạ S T T Tên Tác ph mẩ
ể
ả ẻ .
ẻ ậ 1 ầ Tô Hoài
Truy nệ (Đo nạ trích )
Tính kiêu căng ổ ủ có c a tu i tr ạ ể làm h i th ườ ng khác i ả ế khi n ta ph i ố ậ ân h n su t đ i.ờ
Bài h cọ nườ đ g đ iờ đ uầ tiên ả ự
ế ệ K chuy n k t ớ ợ h p v i miêu t ự Xây d ng hình ế ượ t ng nhân v t D ớ Mèn g n gũi v i ẻ ơ tr th . ệ ụ ử S d ng hi u ừ qu các phép tu t . ọ ờ i văn L a ch n l ả ả giàu hình nh, c m xúc.
ả ́ ̀ bao quat
́ ướ ẻ ̣ ̉
ớ ̣ ư ̣
́
ợ ́ ự ̉ ̣ 2
̀ ả ̣ ̣ ̉ Truy nệ (Đo nạ trích) Đoàn iỏ Gi
́ ̉ Sông cướ n Cà Mau ̀ ̣
ươ ng.
Dả ế Bài văn miêu t ẹ ẻ Mèn có v đ p ủ ườ ng tráng c a c ư ổ tu i tr nh ng tính ế n t còn kiêu căng, ổ ố x c n i. Do bày trò ị ố trêu ch C c đã gây ả ế ra cái ch t th m ế ươ ng cho D th ố ế ắ Cho t, D Mèn h i ậ h n và rút ra bài ờ ầ ườ ọ h c đ ng đ i đ u tiên cho mình. c Cà C nh sông n ẹ Mau có v đ p ộ r ng l n, hùng vĩ, ầ ứ ố đ y s c s ng hoang ợ dã. Ch Năm Căn là ộ ố hình nh cu c s ng ậ ấ t p n p, trù phú, ậ ở ộ vùng t n đ c đáo cùng phía nam Tổ qu cố
̀ ́ ̉ ư Miêu ta t đên cu thê. ng̀ ̃ ư ự L a chon t ̀ ́ ợ g i hinh, chinh ́ ́ ́ ơ xac kêt h p v i dung cać ử viêc s ̀ư ́ phep tu t . ử S dung ngôn ̃ư ̣ ng đia ph ́ ợ ̉ Kêt h p miêu ta ́ va thuyêt minh.
̀ ́ ươ c Ca Sông n ̀ ̣ Mau la môt ́ ̣ đoan trich đôc ̃ ̀ đao va hâp dân thê hiên s am ́ hiêu, tâm long ̀ ́ găn bo cua nha ̉ văn Đoan Gioi ́ơ v i thiên nhiên ̀ươ ̀ va con ng i ̀ ̀ vung đât Ca Mau. ̀ ̉ ̣ ̉ Qua câu chuy n vệ ề Kê chuyên băng̀ Tinh cam trong
1
́ ườ ̣ ̣
̀
ệ ̣
̉ ̣ 3
́ ́ ̣ sang nhân hâu ̃ ơ cung bao gi ́ơ ơ l n h n, cao đep h n long̀ ơ ́ ghen ghet, đô ki.
ạ T Duy Anh Truy nệ ng nắ ́ ́ ư ngôi th nhât tao ̣ ự chân thât nên s cho câu chuyên. ự Miêu ta chân th c ́ ̃ ̉ diên biên tâm li cua nhân vât.̣
ườ
B c ứ tranh c a ủ em gái tôi
́ ́ ợ ượ
ượ ̉ ̣
̀ ̉ ̣
̣ ̉
ồ ẻ ậ
̣ ̣
́ Võ Qu ngả Truy nệ (Đo n ạ trích ) 4 V tượ thác ̀ ́ ́
̣ ̉
́ ̀ ̣ ̣ ̉ i anh và cô em ng ọ ộ gái có tài h i h a, ứ truy n b c tranh ủ c a em gái tôi cho ả ấ th y: Tình c m trong sáng và lòng ủ ậ nhân h u c a i em gái đã ng ườ i anh giúp cho ng ạ ầ ậ nh n ra ph n h n ế ở ch chính mình. Bài văn miêu tả ủ ả t thác c a c nh v ề con thuy n trên sông Thu B n, làm ổ n i b t v hùng ạ ứ dũng và s c m nh ườ ủ i lao c a con ng ả ề ộ đ ng trên n n c nh thiên nhiên r ngộ ớ l n, hùng vĩ ̀ V t thac la ̀ ̀ môt bai ca vê thiên nhiên, đât́ ́ươ quê c n về ươ ng, h ̀ươ ng i lao đông ; ́ ́ ̃ ́ ̀ ư đo đa kin đao t ́ ̀ noi lên tinh yêu ́ươ ́ đât n c, dân tôc cua nha văn.
̉ ̣
̣ ̣
̣
̃ ư ̉
̉
ưở
́ ́ ̉ ̣
ố ̣ ̣
́ ́
̣ ̣ Truy nệ ng n ắ Pháp
́ ̀ An phông ơ x Đô đê 5 Bu i ổ h c ọ cu i ố cùng ̉ ̉
ộ ̣ ̣
ệ ̣
́ ̀ ệ ̣ ̣ ̉ ̣
̃ư ̣ ̉ ̉ Qua câu chuy nệ ổ ọ bu i h c cu i cùng ở ế ằ b ng ti ng Pháp vùng An dát bị ế ổ quân Ph chi m đóng và hình nhả ầ căm đ ng cuat th y Hamen, truy n đã ể th hi n lòng yêu ộ ướ c trong m t n ̉ Phôi h p miêu ta canh thiên nhiên và m/ta ngoai hinh , ̀ hanh đông cua con i.̀ươ ng S dung pheṕ ử ́ nhân hoa so sanh phong phu va co hiêu qua. ự L a chon cac chi ́ ́ tiêt miêu ta đăc săc, chon loc. ử S dung ngôn ̀ giau h/anh, ng ̀ ̀ ợ b/cam va g i nhiêu liên t ng. Kê chuyên băng̀ ́ ́ ư ngôi th nhât. Xây d ng tinh̀ ự ́ ̣ huông truyên đôc đao.́ Miêu ta tâm li ́ nhân vât qua tâm trang suy nghi, ̃ ̀ ngoai hinh. Ngôn ng ự t ̀ Tiêng noi la ́ môt gia tri văn ̉ hoa cao quy cua dân tôc, yêu ́ tiêng noi la yêu ́ văn hoa cua dân ̀ tôc. Tinh yêu ́ ̣ tiêng noi dân tôc la môt biêu hiên cu thê cua long̀
2
ệ ể ̣
̉ ̉ ̣ ̉
̀ ̉ ̣
̀ ́ ̉ ̣ ử nhiên, s dung câu văn biêu cam, t ̀ ư ́ ́ cam than va cac hinh anh so sanh.
ộ
ự ̣
́ ̉ ̉ ́ ́ ư ươ yêu n c. S c manh cua tiênǵ ̀ ́ noi dân tôc la ́ư ̉ s c manh cua ́ văn hoa, không ̀ ́ môt thê l c nao co thê thu tiêu.
ủ
̀ ́ ̀ ươ ̣ ̉
́ ̉ ̣ Kí
́ ́ ̣ ̉ Nguyễ n Tuân 6 Cô Tô ́ ả ̣
́ ̣ ̉
́ ̀ ̣ ̉ ̀
̣ ̣
́ ̉
̣ ̉ ̣
̃ ư ̃ ̀ ̀ ́ ̉
́ ́ ̣ 7 Kí
̀ ́ ệ ̣ ̉ ̣ Thép M iớ
̉ Cây tre t ệ Vi Nam ̀ ẩ ̉
́ ́ ơ ̣ ̉
̀ ̣ ̣
́ ̉ ̉ ̉ ̣
̀ ̣ ụ ể bi u hi n c th là ế tình yêu ti ng nói ộ ủ c a dân t c và nêu lên chân lí: “ Khi ộ ơ m t dân t c r i vào ừ ệ , ch ng vòng nô l ữ ẫ ọ nào h v n gi ủ ế ữ v ng ti ng nói c a ẳ mình thì ch ng khác ượ ắ gì n m đ c chìa ố khóa c a ch n lao tù”… ẻ ẹ V đ p t i sáng, ủ ả phong phú c a c nh ắ s c thiên nhiên vùng đ o Cô Tô và ạ ộ m t nét sinh ho t ườ ủ i dân trên c a ng ả đ o Cô Tô. iườ Cây tre là ng ế ạ t lâu b n thân thi ườ ờ ủ đ i c a ng i nông dân và nhân dân t Nam. Cây tre Vi ị ẻ ẹ có v đ p bình d ấ ề và nhi u ph m ch t quý báu. Cây tre đã ể ộ ở thành m t bi u tr ấ ủ ượ ng c a đ t t ệ ướ c Vi t Nam, n ệ ộ t Nam. dân t c Vi
̣ Khăc hoa hinh anh ́ ́ tinh tê, chinh xac, đôc đao.́ ́ ử S dung cac phep ́ ơ so sanh m i la va ̃ ̀ ư ư ng giau tinh t ́ sang tao. ́ ợ Kêt h p gi a chinh ̀ ư luân va tr tinh. ự Xây d ng hinh anh ́ ̣ phong phu chon loc ̀ ư ư v a cu thê v a ́ mang tinh biêu ượ ng. t ̀ ự i văn L a chon l ̀ ̀ giau nhip điêu va ́ co tinh biêu cam cao. ử S dung thanh công ́ ́ ́ cac phep so sanh, ̃ ́ ư nhân hoa, điêp ng . Bai văn cho ̣ thây ve đep đôc đao cua thiên nhiên trên biên̉ ̉ đao Cô Tô, ve ì ươ đep cua ng lao đông Văn ban cho ̀ ́ thây ve đep va ̉ ự găn bo cua s ̀ ơ ơ cây tre v i đ i sông dân tôc ta. ́ ́ Qua đo cho thây ̀ ươ i tac gia la ng ́ ̀ co hiêu biêt vê ́ cây tre, co tinh cam sâu năng có ̀ ự ̀ niêm tin va t ́ ́ ̀ hao chinh đang ̀ vê cây tre VNam.
II. Th ơ
3
́ ộ ̣ ̣ N i dung Nghê thuât ̃ Y nghia
Tác giả Thể lo iạ S T T
Tên bài th ơ năm s. tác
ơ ự ̀ ơ ̣ ̣ ̉ ̣
́
̉ ̉ ̉ Minh Huệ 1
̀ ự ̣ ̣ ̉ Thơ ngũ ngôn
̀ ̀ ơ ̉ ̣ ̣ ̣
̉ ̉ ̣ ̉ ̉
́ ̉ Đêm nay Bác không ng ủ (1951) ̣ ̣ ̣ ̉ ̣
̀ ̀ ̉ ̉ ̉
ử ̣ ợ ́ ́ ̣ ̉ ể ệ Bài th th hi n ấ t m lòng yêu ắ ươ ng sâu s c th ộ ủ ớ r ng l n c a Bác ộ ộ ồ ớ H v i b đ i , nhân dân và tình ả c m kính yêu ủ ụ ả c m ph c c a ế ườ ng i chi n sĩ ố ớ đ i v i Bác. ́ Bai th thê hiên ̀ ́ tâm long Yêu ươ ng bao la th ́ ́ ơ cua Bac Hô v i bô đôi va nhân ̀ dân; tinh cam kinh yêu cam ̣ phuc cua bô đôi cua nhân dân ta ́ ́ ơ đôi v i Bac.
́ ̀ ́ ̣
̀ ắ ̀ ̉ ơ ̣
ử ̀ ́ ơ ả ̣ ̉
́ ́ ơ ̉ ̣ Tô ́ H ũư
ư ̣ ̉ Th ơ bôn ́ ch ̃ư 2 Lượ m (1949) ̀ ̀ ̀ ả ̣ ́
̣ ̣
̀ ̀ ủ ả ̣
ố ̉ ̣ ̉ ̣
̣ ̉ ̉ ọ Bài th kh c h a ượ hình nh L m ồ h n nhiên, vui ươ t i, hăng hái, ượ dũng c m. L m đã hi sinh nh ngư hình nh c a em ẫ v n còn s ng mãi ớ v i chúng ta.
́ ̀ ́ ươ ng ́ ơ Bai th khăc ̀ hoa hinh anh ̀ ́ chu be hôn ̃ nhiên dung cam ̀ hi sinh vi nhiêm ́ ́ vu khang chiên. ̀ ́ Đo la môt hinh ượ ng cao đep t Tố ơ trong th H u. ̃ư
̉ ử L a chon s dung thê ̃ ợ ự ư ơ th năm ch kêt h p t ̀ ự s miêu ta va biêu cam. ì ơ ử L a chon, s dung l ̀ ́ th gian di co nhiêu hinh ̀ ự anh thê hiên tinh cam t ̀ nhiên, chân thanh. ́ ̀ ư lay tao gia S dung t tri g i hinh va biêu cam ̀ khăc hoa hinh anh cao đep vê Bac Hô kinh yêu. ̃ S dung thê th bôn ch́ ư ̀ giau chât dân gian phu ́ ợ h p v i lôi kê chuyên ́ ̀ ử S dung nhiêu t lay co ̀ ́ ̣ ợ gia tri g i hinh va giau âm điêu. ́ ươ ợ ng Kêt h p nhiêu ph ́ư ̉ th c biêu đat: miêu ta, kê chuyên, biêu cam. ́ Kêt câu đâu cuôi t nǵư
ậ ụ ả III. Văn b n nh t d ng
ộ STT Tên bài Tác giả
ớ ứ 1
ườ ủ ư ủ B c th c a th lĩnh da đỏ
ả ố ệ ố N i dung ợ ườ i ph i s ng hòa h p v i thiên nhiên, Con ng ả ư chăm lo b o v môi tr ng và thiên nhiên nh ủ ệ ạ ả b o v m ng s ng c a chính mình.
ừ ạ Ế B/ TI NG VI T I. Các t Ệ lo i đã h c ọ : Phó từ
4
ừ
ừ ừ ứ ướ ộ ừ Phó t đ ng tr c đ ng t ạ Các lo i phó t ừ , tính t Phó t là gì
ừ ổ ụ ộ ố ề
ữ ộ
ơ ờ ấ ẽ ự ế ố ộ ắ
ừ ộ ẫ ừ ừ , đ b sung ý , tính
ẳ kh c...), v
Có tác d ng b sung m t s ý nghĩa v ề ứ ộ th i gian (đã, đang, s ...), v m c đ ự ễ ươ ng t (r t, h i, quá...), s ti p di n t ủ ị ự ứ ph đ nh (cũng, v n, c , còn...), s ự ầ ế ư c u khi n (không, ch a, ch ng), s ừ ừ ộ ớ ừ (hãy, ch , đ ng) cho đ ng t , tính t trung tâm. ừ ứ đ ng sau Phó t ừ ừ ộ , tính t đ ng t ổ ụ Có tác d ng b sung ề ộ m t s ý nghĩa v ứ m c đ (quá, l m...), ả ề v ề ượ năng( đ ả kh năng (ra, vào, đi...) là nh ng t Phó t chuyên đi kèm đ ng t ừ ể ổ tính t nghĩa cho đ ng t .ừ t Ví d : ụ Dũng đang h cọ bài .
ừ ệ II. Các bi n pháp tu t trong câu
ố ọ
Khái ni mệ
ậ ở
n dẨ ụ ự ậ ọ Là g i tên s v t ượ ệ ng này hi n t ằ ự ậ v t b ng tên s ượ ệ ng khác hi n t ngươ có nét t ồ ớ đ ng v i nó ứ ằ nh m tăng s c ợ ả ợ g i hình, g i c m ạ ự ễ cho s di n đ t.
ữ ể So sánh ế Là đ i chi u ự ậ ự ệ s v t, s vi c ớ ự ậ này v i s v t, ệ ự vi c khác s ngươ có nét t ể ồ đ ng đ làm ợ ứ tăng s c g i ả ợ hình, g i c m ễ ự di n cho s đ tạ .
ủ Hoán dụ ự Là g i tên s ệ ậ hi n v t, ệ ượ t ng,khái ni m ự ậ ằ b ng tên s v t, ệ ượ hi n t ng, khái ệ ni m khác có nét ệ ầ quan h g n gũi ằ ớ v i nó nh m ợ ứ tăng s c g i ả ợ hình, g i c m ạ ự ễ cho s di n đ t.
ỉ Nhân hóa ả ặ ọ con Là g i ho c t ồ ậ ố ậ v t, cây c i, đ v t... ữ ữ ừ ằ b ng nh ng t ng ể ượ ố c dùng đ v n đ ả ặ ọ con g i ho c t ế ườ i, làm cho th ng ố ớ i loài v t, cây c i, gi ồ ậ ầ nên g n đ v t tr ườ ớ i, gũi v i con ng ị bi u th nh ng suy ả nghĩ tình c m c a con i.ườ ng ừ T trên cao, nhìn em m m c chị trăng ườ i. L pớ ta h c chăm ọ ch .ỉ Ví dụ
ặ M t trăng tròn ư nh cái đĩa b c.ạ ưở
ớ ẻ ả Ăn qu nh k ồ tr ng cây. ( ăn ụ quả: h ng th ; i ườ ồ : ng tr ng cây làm ra)
ể
ụ
ườ ể ọ ậ ộ Các ki uể
ộ ỉ ườ Ẩ ụ Ẩ ụ 2 ki u:ể + So sánh ằ ngang b ng,: ừ (T so sánh: ố ư gi ng nh , 3 ki u nhân hóa : ữ ừ ố v n Dùng nh ng t ọ i đ g i v t. g i ng ừ ố ữ Dùng nh ng t v n ạ ch ho t đ ng, tính ẩ ể 4 ki u n d ặ ng g p: th ứ n d hình th c. ứ n d cách th c 4 ki u:ể ậ ấ L y b ph n ể ể ọ đ g i toàn th . ụ ể ấ L y cái c th
5
ẩ ụ Ẩ n d ph m ch t.ấ ể ụ Ẩ n d chuy n ổ ả đ i c m giác.
ư ư ố
ườ ể ỉ ấ ủ ch t c a ng i đ ch ấ ộ ạ ho t đ ng, tính ch t ủ ậ c a v t. ệ Trò chuy n, x ng hô ớ ớ ậ v i v t nh đ i v i i.ườ ng
ể ọ đ g i cái trìu ượ ng. t ệ ấ ấ L y d u hi u ự ậ ể ọ ự s v t đ g i s v t.ậ ứ ậ ấ L y v t ch a ể ọ ậ ự đ ng đ g i v t ị ứ ự b ch a đ ng
ẳ ệ ư ự nh , t a, y h t, ư ư y nh , nh là...) + So sánh không ngang ằ b ng. ừ so (T ơ sánh:h n, thua, ằ ch ng b ng,...
ấ ạ III. Câu và c u t o câu
ủ ầ 1. Các thành ph n chính c a câu
ệ V ngị ữ Ch ngủ ữ Phân bi ớ
ầ ầ ủ
ắ ữ
ả
ặ ầ ặ ể ễ ỉ c m t ý tr n v n.
ộ
ầ t thành ph n ụ chính v i thành ph n ph Thành ph n chính c a câu là nh ng thành ph n b t ộ bu c ph i có m t đ câu có ấ ạ c u t o hoàn ch nh và di n ọ ẹ ộ ạ ượ đ t đ ầ ắ Thành ph n không b t ặ ượ ọ c g i là bu c có m t đ ụ ầ thành ph n ph .
ừ ặ ừ ặ ừ ặ ho c ho c ho c
ngườ ,
ặ ộ
ầ ủ Là thành ph n chính c a ế ợ ớ ả câu có kh năng k t h p v i ệ ờ ừ ỉ ch quan h th i các phó t ả ờ gian và tr l i cho các câu ỏ h i làm gì?, làm sao? ho c là gì ? ộ ườ Th ng là đ ng t ừ ộ ụ c m đ ng t , tính t ừ ụ , danh t c m tính t ừ ụ . c m danh t ể Câu có th có m t ho c ề ị ữ nhi u v ng .
VD : Trên sân tr TN chúng em // đang vui đùa. CN VN
ề ầ ủ Là thành ph n chính c a ệ ự ậ câu nêu tên s v t, hi n ặ ượ ạ ộ ng có ho t đ ng,đ c t ạ ượ ể đi m, tr ng thái,... đ c ủ ữ ả ở ị ữ v ng . Ch ng miêu t ả ờ ườ th i cho các câu ng tr l ỏ h i: Ai?Con gì?... ừ ạ ừ ườ , đ i t ng là danh t Th ặ ụ ừ . Trong ho c c m danh t ấ ợ ườ ữ ng h p nh t nh ng tr ừ ặ ừ ộ ị ho c đ nh, đ ng t , tính t ừ ừ ụ ộ ụ , c m tính t c m đ ng t ủ ữ ể cũng có th làm ch ng . ặ ộ ể Câu có th có m t ho c ủ ữ nhi u ch ng .
ấ ạ 2. C u t o câu
6
ầ ậ ơ ầ ừ ậ ơ Câu tr n thu t đ n không có t là
Câu tr n thu t đ n có làừ
ộ
ng do đ ng t ừ ặ ụ ho c c m tính t ị ữ ườ ừ , tính t ừ ặ ụ ho c c m ừ ạ t o
Khái niệ m ụ
ế ị ữ ể
h p ừ
ữ
ể ặ
ướ
Câu tr nầ ậ ơ thu t đ n ạ Là lo i câu ộ ụ do m t c m CV t o ạ thành, dùng ể ớ i đ gi ệ ả thi u, t ặ ể ộ ho c k m t ự ự ệ s vi c, s ể ậ v t hay đ nêu m t ý ộ ki n .ế ị ữ ứ ồ ạ i : v ng đ ng tr ể ư
ị ố V ng th ộ đ ng t thành. ủ ị ị Khi v ng bi u th ý ph đ nh, nó k t ư ừ ợ ớ không, ch a. h p v i các t ủ ữ ứ ướ ị ả : ch ng đ ng tr + Câu miêu t c v ạ ộ ả hành đ ng, tr ng ng , dùng miêu t ở ủ ủ ự ậ ch thái, đ c đi m...c a s v t nêu ng .ữ ủ c ch + Câu t n t ệ ự ấ ữ ng , dùng đ thông báo s xu t hi n, ế ủ ự ậ ồ ạ t n t i hay tiêu bi n c a s v t. Chúng tôi // đang vui đùa. Tôi //đi v .ề
Víd ụ t ừ là ị ữ ườ ng do t V ng th ừ ế ợ ớ k t h p v i danh t ừ ạ ( c m danh t ) t o ổ ợ thành.Ngoài ra t ớ ộ ữ ừ là v i đ ng t gi a t ừ ặ ộ ụ ( c m đ ng t ) ho c tính ừ ụ ừ t ( c m tính t )...cũng có ị ữ ể th làm v ng . ủ ị ị ể Khi bi u th ý ph đ nh, ụ ế ợ ớ nó k t h p v i các c m ả ừ t không ph i, ch a ph i.ả Mèn trêu ch C c // là d iạ .
ữ ỗ ề ủ ữ ị ữ IV. Ch a l i v ch ng , v ng
ế
ề ữ ủ ế Câu thi u ch ngữ ị Câu thi u v ngữ
ả ế Câu thi u c ị ủ ữ ẫ ch ng l n v ngữ ệ ữ Câu sai v quan h ng ầ nghĩa gi a các thành ph n câu
ế ấ ặ ở ố ấ V. D u câu D u k t thúc câu (đ t cu i câu)
ấ ấ ấ ấ
c
ế ầ ặ ỏ ấ D u ch m h i ấ ượ ế Là d u k t thúc câu đ ấ ặ ở ố cu i câu nghi v n . đ t
ạ ờ ẹ
Ví d : ụ B n làm bài toán ch a?ư D u ch m than ế ấ ượ ặ c đ t Là d u k t thúc câu, đ ở ố cu i câu c u khi n ho c câu ả c m thán . Ví d : ụ Hôm nay, tr i đ p quá !
ấ D u ch m ế ấ Là d u k t thúc câu, ầ ượ ặ ở ố cu i câu tr n c đ t đ ượ ặ ở ậ c đ t thu t( đôi khi đ ế ầ ố cu i câu c u khi n) Ví d : ụ Tôi đi h c. ọ
ộ ậ ộ ộ ấ ấ ẩ ặ D u ngăn cách các b ph n câu (đ t trong n i b câu) – D u ph y
7
ấ ể ộ ộ c đ t trong n i b câu .
ộ ấ ố
ữ ớ ẩ ủ ữ ớ ừ ừ ớ ớ ẹ ấ ượ ặ ạ (d u ph y ngăn cách ch ng v i
ậ Là d u dùng đ phân cách các b ph n câu, đ ẩ Ví d : ụ Hôm nay, tôi đi h c ọ . (d u ph y ngăn cách tr ng ng v i nòng c t câu ) L p 6C, l p 6D/ v a hát v a múa đ p quá. ủ ữ ch ng )
Ậ
ả ả C/ T P LÀM VĂN c nh và văn t Văn t ả ườ ng i
ớ ề ượ ả c t
ệ ả i thi u c nh đ ế 1/Mở bài ng chung ?
ầ
ề ả ủ ườ 2/Thân bài ả ả Dàn bài chung v văn t c nh Ở ả : C nh gì ? Gi Ấ ớ ả đâu ? Lý do ti p xúc v i c nh ? n ượ t ị ặ a. Bao quát : V trí ? Chi u cao ho c ả ướ ệ di n tích ? H ng c a c nh ? C nh ậ v t xung quanh ?
ắ ụ
ả ừ ườ ả ừ ả t : (Tùy t ng c nh mà t ả t : (Tùy t ng ng
ừ ệ ả
ừ ừ ổ ậ ộ
ả ữ ọ ế ả ợ ả ?...
ầ ị ừ ữ
ơ ổ ậ ữ
ữ ự
ả ừ ậ ữ
ử ỉ ả nh miêu t )
ừ ữ ả ế ả b. T chi ti cho phù h p)ợ ị xa) : V trí quan * T bên ngoài vào (t ữ ữ sát ? Nh ng c nh n i b t ? T ng , hình nh g i t * Đi vào bên trong (g n h n) : V trí ừ ả quan sát ? Nh ng c nh n i b t ? T ợ ả ả ng , hình nh g i t ?... ộ ặ ả ả * C nh chính ho c c nh quen thu c ấ ầ ả ấ mà em th ng th y (r t g n) : C nh ả ổ ậ ... n i b t ? ườ T ng hình nh miêu t
ườ
ươ ể ộ ớ ng v i ệ i xung quanh : Bi u hi n ? ừ ử
ữ ờ ữ
ả ả ?
ủ ả ế ọ ệ ặ ả ườ ề ng Dàn bài chung v văn t i ả ả ườ ệ ớ ị i thi u ng Gi : T ai ? i đ nh t ớ ệ ườ ượ ả Ng i đ có quan h gì v i em ? c t Ấ ượ ng chung ? n t ổ ạ a. Ngo i hình : Tu i tác ? T m vóc ? ặ Dáng ng i ? Khuôn m t ? Mái tóc ? ệ M t ? Mũi ? Mi ng ? Làn da ? Trang ừ ữ ả ph c ?...(T ng , hình nh miêu t ) ế ả b. T chi ti i mà t cho phù h p)ợ ậ ệ ề * Ngh nghi p, vi c làm (C nh v t ệ ệ làm vi c + nh ng đ ng tác, vi c ọ làm...). N u là h c sinh, em bé : H c, ả ơ ch i đùa, nói năng...(T ng , hình nh miêu t )ả ở * S thích, s đam mê : C nh v t, thao ộ tác, c ch , hành đ ng...(T ng , hình ả * Tính tình: Tình yêu th nh ng ng ỉ L i nói ? C ch ? Hành đ ng? (T ả ả ng , hình nh miêu t ) ề ườ Tình c m chung v ng ướ ự Yêu thích, t i em đã t ệ c nguy n ?... hào, 3/ K t ế bài ả C m nghĩ chung sau khi ti p xúc; Tình ả c m riêng ho c nguy n v ng c a b n thân ?...
***********************
Ộ Ố Ả Ậ Ự Ậ M T S BÀI T P T LU N THAM KH O
8
ả ế ỏ ộ ừ ừ ứ ạ t m t đo n văn t
ệ
ạ ả ầ ủ ể ữ ử ụ 5 đ n 7 câu ườ ướ ạ ơ ng n i em ầ i câu tr n
ữ ố ậ ơ
ử ụ ạ c các ý sau
ơ ớ ữ ấ
ộ ị ả ụ ử ạ ớ G i ý:ợ Đo n văn c n nêu đ ẩ ẹ ủ Hình nh Bác H vĩ đ i hi n lên trong bài th v i nh ng ph m ch t cao đ p c a ỉ ữ ươ ng v i nh ng c ch
ư ủ ế 1. T văn b n “B c th c a th lĩnh da đ ”, hãy vi ệ ủ gìn và b o v thiên nhiên, môi tr nêu nh ng vi c làm c a em đ gi ậ ơ đang s ng. Trong đo n văn có s d ng câu tr n thu t đ n, g ch chân d thu t đ n đã s d ng. ầ ạ ồ vĩ đ i và m t ng ườ ữ m t v lãnh t ế quan tâm đ n nh ng ng
ượ ệ ườ i cha già luôn dành tình yêu th ế ỹ ấ ư ủ ẫ ư Dù cho bên ngoài tr i đã r t khuya nh ng Bác v n ch a ng mà v n đ t l a s
ộ i chi n s . ờ ế ỹ ườ ữ ẹ ộ ố ử ưở ẫ i ừ i chi n s . Hành đ ng "nhón chân nh nhàng" và "đi dém chăn t ng
m cho nh ng ng ủ ườ ộ ả ủ ươ ầ ắ ấ ng
ị ư ộ ọ ử ấ ng c a Bác. ườ ng gian
nan tr
ủ ữ ụ ị i" c a Bác chính là hành đ ng gi n d nh ng đ y p tình yêu th ạ Bác là ng n l a m áp dành cho dân t c, dành cho cách m ng và con đ ướ Hình nh Bác H trong bài th không nh ng là hình nh c a 1 v lãnh t kính yêu
ng dành cho các con c a mình.
ơ ươ ẩ ả ủ ượ ả ể ệ
ạ ướ ạ
c d d ng.
ắ c m t. ồ ả ầ ắ ườ i cha đ y p tình th mà còn là 1 ng ấ ủ ẻ ẹ 2. Em hãy phân tích v đ p và ph m ch t c a cây tre đ th hi n trong c tác gi ử ụ ạ ế ừ ộ ằ 5 đ n 7 câu. Trong đo n văn có s d ng đo n văn d i đây b ng m t đo n văn t ượ ử ụ phép nhân hóa, g ch chân phép nhân hóa đ ệ ạ c Vi
ấ ướ “ Đ t n ư ấ ẫ ẹ ắ ứ ứ ệ ộ ồ
ứ ậ
ấ ứ ầ ạ ọ ạ
ộ ươ ấ ố ạ ố ộ ư t. Dáng tre v n m c m c, màu tre t
ắ ị
ớ t Nam xanh muôn màu cây lá khác nhau. Cây nào cũng đ p,cây nào cũng quý, nh ng thân thu c nh t v n là tre n a. Tre Đ ng Nai,n a Vi t B c, tre ngút ngàn, lũy tre thân m t làng tôi... Đâu đâu cũng th y n a tre làm b n. Tre, n a, trúc, mai, ụ ẳ ầ v u m y ch c lo i khác nhau, nh ng cùng m t m m non măng m c th ng. Vào đâu tre ặ ở ồ ươ đâu tre cũng xanh t cũng s ng, i nhũn nh n. R i ả ư ườ ữ ẻ ứ ớ i.” tre l n lên,c ng cáp,d o dai, v ng ch c. Tre trông thanh cao, gi n d , chí khí nh ng ệ t Nam Thép M i) (Cây tre Vi
ầ ạ ượ c
ẩ
ở ố ệ ố đâu cây tre cũng xanh t t; dáng
ươ ươ tre v
i nhũn nh n. ớ ữ ẻ ắ
ả i.
ẻ ẹ ứ ố ộ ẩ ư ườ gi n d , chí khí nh ng ệ ừ
ạ ớ ắ ẩ ỏ s c s ng mãnh li
ệ ậ ơ ơ t Nam. ng nh ng
ề ả
ẩ ụ ử ụ ệ ạ đo n văn ệ ắ ủ ẻ ẹ t, v đ p đ n s , kh e kho n c a tre g n v i khí phách, ph m ư ườ i dân Vi ậ ủ ừ 6 đ n 8 câu) nêu c m nh n c a em v hình nh chú bé t đo n văn ng n (t ạ ắ ơ ế ủ
ả ơ ố ữ ướ ậ ơ ừ ạ ầ . G i ý:ợ Đo n văn c n nêu đ ủ ấ *V đ p và ph m ch t cao quý c a cây tre: t: vào đâu cây tre cũng s ng, S c s ng mãnh li ặ ạ n m c m c, màu tre t ứ ấ Ph m ch t cao quý : tre l n lên, c ng cáp, d o dai,v ng ch c, tre trông thanh cao, ị Thông qua bi n pháp ngh thu t nhân hóa, n d , s d ng 1 lo t tính t ả ứ ố miêu t ườ ấ ch t kiên c ạ ế 3. Vi ộ ượ L m trong bài th cùng tên c a nhà th T H u. Đo n văn có s d ng ít nh t m t câu tr n thu t đ n có t ử ụ i câu tr n thu t đ n có t ấ “là” đó
“là”, g ch chân d ượ c: ậ ơ ầ ừ ầ G i ý:ợ Yêu c u nêu đ
9
ớ ố ữ ượ ủ ệ ề ơ Gi i thi u chung v chú bé L m trong bài th cùng tên c a T H u: là chú bé
ờ ấ ế
ộ ộ M t lo t t
ứ ị ớ ắ ạ ừ láy “lo t cho t”, “xinh xinh” ''thoăn tho t”, “nghênh nghênh” c ng v i ỏ “cái” có giá tr g i t
ẹ
ự ồ
ồ h n nhiên, tinh ngh ch, yêu đ i và r t say mê công tác kháng chi n. ắ ị ợ ả ế ứ ặ ắ ủ ấ ơ ủ ạ ủ ượ ượ
ượ ố ị ấ ẳ ế ở ạ ng khi đ
ờ ố ượ ề ượ đ ấ r t vui s ả b o v đ t n
ượ ẫ ả
ủ ỗ ắ ạ ụ ệ ừ h t s c đ c s c. Nó có tác d ng t o nên b c chân dung nh đi p t ỏ ạ ườ ạ ắ i liên l c nh . nh n mà nhanh nh n, ho t bát r t đáng yêu c a ng ế ệ ả ề ượ c th hi n qua ni m vui khi b n thân S h n nhiên, ngây th c a L m còn đ ượ ả ớ c L m đã giúp ta kh ng đ nh đ c làm liên l c. L i đ i tho i c a L m v i tác gi ỏ tham gia chi n đ u ch ng k thù ẻ ướ ế i chi n sĩ nh , c tr thành ng ệ ấ ướ ệ ủ t Nam. c là ni m vui c a th h tr Vi ả ủ Cho dù L m đã hy sinh nh ng hình nh c a chú bé giao liên dũng c m v n còn ệ t Nam ta. ố s ng mãi trong trái tim c a m i ng
ườ ế ệ ẻ ư ườ i dân Vi ậ ượ ủ ề Suy nghĩ c a em v nhân v t L m: khâm ph c, t
ờ ườ ng em trong gi ụ ự hào. ơ ra ch i. 4. Hãy t ả i quang c nh sân tr
ể ờ ớ ơ ờ ị ra ch i: Th i gian, đ a đi m ...
ắ ầ ả ả ườ ệ ẳ ng lúc b t đ u ra ch i ( n ào, náo nhi t h n lên).
ạ ộ ơ ủ ọ ơ ồ ườ ơ ượ ả ả ạ l a M bàiở ệ Gi i thi u gi b. Thân bài * T bao quát C nh sân tr Ho t đ ng vui ch i c a m i ng i trong c nh (các trò ch i đ ậ c bày ra th t
nhanh...)
t:
ắ ả ầ ượ ơ ủ ừ ữ t b t, .... n : nh y dây,
ồ ừ ọ
ộ ỗ ầ ỏ ả i đùa, la hét, cãi v ....)
ả ế ổ ờ ơ ch i:
ườ ụ ắ ặ ấ ẩ ố ng nh t m y m u bánh v n.
ờ ơ ch i
ệ
ả ả ự ễ ế ọ ố ơ t h n. ả Nguy n Tuân, em hãy vi t bài văn t c nh bình
ng em. ế ạ ấ ượ ố ượ ự ệ ả ớ hay/ t o n t i thi u đ i t ng miêu t t cách gi ng/ có s sáng ế ả * T chi ti ộ ạ Ho t đ ng vui ch i c a t ng nhóm (trai: đá c u, r ề chuy n banh ....) ơ Đâu đó vài nhóm không thích ch i đùa ng i ôn bài, h i nhau bài tính khó v a h c. ườ Âm thanh (h n đ n, đ y ti ng c ộ ị Không khí (nh n nh p, sôi n i ...) ườ * C nh sân tr ng sau gi ặ V ng l ng, lác đác vài chú chim sà xu ng sân tr ế ợ ủ i c a gi Nêu ích l c. K t bài: ọ ả ỏ ỗ i t a n i m t nh c. Gi ế ả Tho i mái, ti p thu bài h c t ả 5. D a vào văn b n Cô Tô – tác gi ươ minh trên quê h ở HS bi a. M bài:
t oạ
ớ ươ i thi u c nh bình minh trên quê h ng em
ệ ả ả ế ụ ể
ả ươ ặ ờ ư ế Gi b. Thân bài: t T bao quát c nh bình minh trên quê h ng em (M t tr i nh th nào? Con ng iườ
khái quát đ n c th ả ậ ư ế ả nh th nào? C nh v t ra sao?)
10
ươ ế ả ng em t c nh bình minh trên quê h
ư ặ ờ ặ ờ ầ ọ ng em lúc m t tr i ch a m c (m t tr i ch a lên, b u
ờ ố ế ư ả ậ ớ tr i t
ờ ặ ặ ờ ỉ ắ ơ g t h n, m hôi lã chã trên áo ng ỏ c ngh ng i g m c )
ả
ỗ ươ ả ạ ậ 6. Tr i đang n ng b ng đ tr n m a rào. Hãy t l
ổ ơ ổ ậ ả ả T chi ti ươ ả + C nh bình minh trên quê h ở i đen, có vài nhà d y s m m đèn, ti ng gà gáy vang c vùng…..) ươ ặ ờ ầ + C nh bình minh trên quê h ng em lúc m t tr i d n hé sáng ặ ờ ươ ắ ẳ ng em lúc m t tr i sáng h n (m t tr i lên cao, n ng + C nh bình minh trên quê h ườ ượ ữ i nông dân, nh ng chú trâu đ ả ng em ư i tr n m a đó. ư
ự
ư i… khi ch a có c n m a.
ậ ấ ả ờ ả ệ
ế ơ ư ầ ớ ư ừ ỏ ế ớ ơ ờ ấ nh đ n l n:
ờ ớ c, s m ch p vang tr i
ườ ư ố ng
ở ạ i
ầ ệ ủ ờ i ti p t c công vi c c a mình, cây c i h hê…….
ề ơ ư ủ
i trú m a hai bên đ ỗ ư ậ ơ ả ỏ ầ ồ ạ ườ ế ụ ả ả : C m nghĩ c a em v c n m a rào. ủ ả ạ ả ễ i c nh bình minh trên quê l
ươ 7. D a vào văn b n Cô Tô c a Nguy n Tuân, hãy t h
ọ ở ơ ặ ờ ươ ề ệ ả ớ ng và c nh m t tr i m c n i đây
ặ ờ ươ ư ề ọ ng khi m t tr i ch a m c
ả ủ ng đêm v n còn b a vây quanh xóm làng
ẳ
ỏ ệ ắ ầ ữ
ế ỏ ấ ế ế ỉ
ả ả
ầ
ầ ờ ặ ờ ừ ừ ả ả ồ ế : Nêu c m nghĩ c nh bình minh trên quê h c. K t bài ắ ờ ư ờ a.M bàiở ờ : Th i gian hoàn c nh, th i gian đ c n m a rào. ư ả ơ b. Thân bài: T c n m a theo trình t ư ướ * Quang c nh tr c khi m a ườ ậ Khí tr i, c nh v t, con ng ư ế ơ D u hi u báo c n m a đ n: mây, b u tr i, s m ch p, gió, loài v t, ….. ơ ả ư ế * Khi c n m a đ n: t t c n m a t chi ti ạ ư ư H t m a to và th a ư ấ ướ ư M a nh trút n ơ ư M a càng to gió cáng l n, câu c i nghiêng ngã ườ Con ng Các loài v t tìm ch trú m a….. ư * Quang c nh sau c n m a ư ẳ M a nh d n r i t nh h n, b u tr i trong xanh tr l ố ả ọ M i ng ế c. K t bài ự ng em. ở a. M Bài Gi i thi u khái quát v quê h b. Thân Bài ả * T khái quát v khung c nh quê h ươ ẫ Màn s ư ờ Tr i ch a sáng h n ộ ố M t s ngôi nhà đã b t đ u đ đi n, khói b p t a ra trên nh ng mái nhà ỉ ớ Yên tĩnh, ch thoáng nghe ti ng chim t nh gi c và lác đác ti ng gà gáy s m ặ ờ ọ *T c nh m t tr i m c Thiên nhiên: + B u tr i sáng d n lên + M t tr i t ặ nhô lên sau đám mây dày đ c t
11
ờ ề ế ừ
ố
ồ
iườ ườ
ệ i ra đ ng làm vi c ậ ọ ừ ồ ọ ừ ệ ấ ẻ
ế ả ặ ờ ượ ứ ọ ươ c ch ng ki n c nh m t tr i m c trên quê h ủ ng c a
+ T ng đàn chim bay đi ki m ăn trên n n tr i xanh ớ ấ ứ + Cây c i, hoa lá th c gi c đón ánh bình minh, chào đón ngày m i + Chim chóc hót líu lo trên cành cây cao ừ + T ng đàn trâu, đàn bò đi ra đ ng Con ng ọ + M i ng ữ + Nh ng cô c u h c trò v a đi h c v a ríu rít chuy n trò r t vui v ế c. K t Bài ủ ả ả C m nghĩ c a b n thân khi đ mình
ể ườ : Gi i thân đ ượ ả c t . (0,5 đi m).
theo trình t i thân mà em yêu quý ề ườ ớ i thi u chung v ng ự .
(1 đi m).ể ườ i xung quanh. (0,5 đi m).ể
ở ọ (1 đi m).ể
ả (0,5 đi m).ể
ố ớ ủ ả ườ ờ ủ ắ i thân, kèm theo l ứ ẹ i nh n nh và h a h n
: Tình c m c a em đ i v i ng i thân. (0,5 đi m).ể
ượ ớ ườ ế ả ộ 8. T m t ng ệ M bàiở ả Thân bài: Miêu t ặ ạ + Ngo i hình : m t, mũi, tóc, tai…. ố ớ + Tính tình: đ i v i em và m i ng ệ + S thích, vi c làm. +Tình c m dành cho em . ế K t bài ườ ớ v i ng ả ộ ạ 9. Hãy t m t b n trong l p em đ ề c nhi u ng i quý m n.
ườ ạ ế ổ ậ ượ ọ ớ ớ i b n h c cùng l p v i em có tính n t n i b t đ ề c nhi u
ườ ế a/ M bàiở : ệ ớ Gi i thi u ng i yêu m n;
ể ể ữ ổ ậ ề Miêu t ế ố t nh ng đ c đi m riêng, tiêu bi u, n i b t v hình dáng và tính n t t
ọ ả ể . ủ c a ng ặ i b n mà em ch n đ miêu t
ấ ậ ố i b n đó nam hay n , cao hay th p, m p hay m;
ư ạ ả ự ề ẳ ậ ắ ữ ắ ướ c da t o c m giác hi n h u, trung th c, th ng th n…
ở
ộ ế ớ ỏ ừ ớ ầ ạ
ườ ầ ả ậ
ủ ớ ế ả
i t ầ ọ ậ ườ ấ ế ườ ng b/ Thân bài: ả ườ ạ ề * V hình dáng ườ ạ Ng ắ ể Mái tóc đ dài hay c t ng n, th a hay dày; ắ ặ ươ G ng m t, đôi m t, n ụ ườ ở n c i c i m , chân tình; ề ế * V tính n t ọ ậ ọ l p m t đ n l p sáu, chuyên c n sáng t o trong h c t p; H c sinh gi ự ể ng chú ý nghe th y cô gi ng bài, phát bi u xây d ng bài; làm bài t p đ y đ ; hay th ọ ọ ạ giúp đ b n trong h c t p, nh t là các b n h c còn y u; tình c m chan hoà v i m i ng ỡ ạ ượ i, đ i quý m n; ọ c m i ng
12
ạ ộ ố ở ỉ ọ ậ ở ườ tr ng; nhà siêng năng, chăm ch h c t p, làm
ệ t các ho t đ ng Tham gia t ẹ ỡ vi c giúp đ cha m ;
ườ ề ấ ạ ọ ầ ọ i; nhi u gia đình, b n bè l y làm
ụ
ư ế ễ ẹ L phép kính tr ng cha m , th y cô, m i ng ể ươ ủ ọ g ng đ giáo d c con em c a h ; ế c/ K t bài ủ Nêu c m nghĩ c a em đ i v i b n. Tính n t t t c a b n đã có tác d ng nh th nào đ i v i em.
ả ế ố ủ ạ ủ ố ớ ạ ụ ư ả ả ố ớ ớ 10. Em hãy t cô giáo c a em đang say s a gi ng bài trên l p.
Ở : đâu? Lúc nào? ề i thi u v cô giáo
ổ ặ ầ ệ
ế t:
ầ ặ ắ ệ
ặ ắ ỉ ả nét đ c s c đáng chú ý)
ế ế ỏ ọ l n ti ng.
ỗ ử ỉ ể ệ ừ
ạ ộ ẽ ả ư ả ớ ọ ừ ả ườ ừ ng i v a xen k t ạ ho t
ậ ủ
ể ượ ư ồ a. M bàiở ệ ớ – Gi b. Thân bài – Hình dáng: ả + T bao quát: Tu i tác, t m vóc, dáng đi u, cách ăn m c… ả + T chi ti Đ u: (mái tóc, khuôn m t, m t, mi ng). Mình: làn da, thân hình. Tay chân: đôi bàn tay, chân (ch t – Tính tình: ẹ ờ ớ ị ề + Hi n d u, gi ng nh nh , trìu m n, d dành, không bao gi ể ệ ọ ậ ụ + T n t y, siêng năng (th hi n qua c ch chăm sóc t ng h c sinh, th hi n qua thói ờ ạ quen luôn đi d y đúng gi …). + Ho t đ ng say s a gi ng bài trên l p (h c sinh v a t ộ đ ng). ế c. K t bài ả Nêu suy nghĩ, c m nh n c a em. ả + Tình c m yêu quý cô giáo nh m hi n. + Suy nghĩ: Hi u đ ư ẹ ề ộ c cô giáo là m t kĩ s tâm h n.
CHÚC CÁC EM THI T TỐ
13