Đ c ng ôn thi môn Qu n tr h c – Đi h c Ngo i Th ngề ươ ả ị ọ ạ ọ ạ ươ
Đ c ng ôn t p dành cho thí sinh thi Cao h c môn Qu n tr h c tr ng Đi h c Ngo i Th ng. Tài li u d iề ươ ậ ọ ả ị ọ ườ ạ ọ ạ ươ ệ ướ
đây đc m t nhóm ôn thi s u t m t nhi u ngu n khác nhau và biên so n l i, không ph i là tài li u chính th cượ ộ ư ầ ừ ề ồ ạ ạ ả ệ ứ
c a tr ng.ủ ườ
Ch ng 1:ươ T CH C & T NG QUAN V QU N TR H CỔ Ứ Ổ Ề Ả Ị Ọ
Câu 1: T ch c là gì? Đc đi m c b n c a t ch c?ổ ứ ặ ể ơ ả ủ ổ ứ
T ch c là t p h p nhi u ng i, có cùng m c đích chung, có th là m c đích kinh t , chính tr xã h i. Ho t ổ ứ ậ ợ ề ườ ụ ể ụ ế ị ộ ạ
đng theo c c u, c u trúc rõ ràng nh t đnh.ộ ơ ấ ấ ấ ị
V mô hình. Gi i thích.ẽ ả
Các đc đi m c b n c a t ch c.ặ ể ơ ả ủ ổ ứ
- M i t ch c ph i có m c đích riêng. M c đích riêng đó th hi n d i d ng m c tiêu ho c nhóm các ỗ ổ ứ ả ụ ụ ể ệ ướ ạ ụ ặ
m c tiêu mà t ch c đó mong mu n đt đc.ụ ổ ứ ố ạ ượ
- M i t ch c ph i là t p h p c a nhi u ng i.ỗ ổ ứ ả ậ ợ ủ ề ườ
- M i t ch c đu ph i tri n khai m t c u trúc rõ ràng đ m i thành viên có th th c hi n ph n công ọ ổ ứ ề ả ể ộ ấ ể ọ ể ự ệ ầ
vi c c a mình.ệ ủ
- T ch c ho t đng d a trên các ngu n l c c b n: v n, tài nguyên con ng i, công ngh …ổ ứ ạ ộ ự ồ ự ơ ả ố ườ ệ
- T ch c luôn có m i quan h ch t ch v i môi tr ng.ổ ứ ố ệ ặ ẽ ớ ườ
- Đ đt đc m c đích chung, t ch c c n ph i có s qu n lý.ể ạ ượ ụ ổ ứ ầ ả ự ả
Ví d : tr ng đi h c, c qu n chính ph , siêu th …ụ ườ ạ ọ ơ ả ủ ị
L i ích c a t ch c:ợ ủ ổ ứ
- Có th làm đc nh ng vi c mà m t cá nhân không th làm đc.ể ượ ữ ệ ộ ể ượ
- T o ra năng su t lao đng cao h n.ạ ấ ộ ơ
- T n d ng đc kĩ năng trình đ c a nhi u cá nhân, đng th i có th h c h i kinh nghi m c a ng i ậ ụ ượ ộ ủ ề ồ ờ ể ọ ỏ ệ ủ ườ
khác.
- Khi m c tiêu c a t ch c đt đc thì các cá nhân s hoàn thành đc m c tiêu mà mình đ ra.ụ ủ ổ ứ ạ ượ ẽ ượ ụ ề
- Khi có s lãnh đo, đnh h ng thì công vi c thu n l i, đt đc m c tiêu nhanh h n.ự ạ ị ướ ệ ậ ợ ạ ượ ụ ơ
Câu 2: Có nh ng lo i hình t ch c nào?ữ ạ ổ ứ
Khái ni m: t ch cệ ổ ứ
Đ phân lo i t ch c ta d a vào 3 tiêu chí c b n:ể ạ ổ ứ ự ơ ả
Tiêu chí 1: theo qui mô : L n – v a – nhớ ừ ỏ
S l ng nhân viên d i 300 là qui mô nh .ố ượ ướ ỏ
S v n đu t .ố ố ầ ư
Ví d : công ty TNHH … T p đoàn Viettelụ ậ
Tiêu chí 2: theo s h uở ữ
- V i chính ph : T ch c tr c thu c Chính ph : Cty nhà n c, Vi n Ki m soát ..ớ ủ ổ ứ ự ộ ủ ướ ệ ể
T ch c phi chính ph : H i ch th p đ, WTO …ổ ứ ủ ộ ữ ậ ỏ
- Đi t ng s h u trong m t qu c gia: t ch c công và t ch c t .ố ượ ở ữ ộ ố ổ ứ ổ ứ ư
Tiêu chí 3: theo m c đích c a t ch c.ụ ủ ổ ứ
- T ch c kinh t : các doanh nghi p, công tyổ ứ ế ệ
- T ch c Xã h i: thay m t các nhu c u xã h i và k t n i các cá nhân trong 1 xã H i. Ví d WHO, h i ổ ứ ộ ặ ầ ộ ế ố ộ ụ ộ
ph n , h i đng h ng …ụ ữ ộ ồ ươ
- T ch c chính tr : xây d ng, duy trì, th c hi n, đm b o th c thi, thi hành các qui đnh lu t l đ đm ổ ứ ị ự ự ệ ả ả ự ị ậ ệ ể ả
b o tr t t an ninh an toàn. Ví d : Vi n ki m soát.ả ậ ự ụ ệ ể
Câu 3: Hãy mô t mô hình doanh nghi p hay t ch c là m t h th ng m và lý gi i t i sao t ch c l i là ả ệ ổ ứ ộ ệ ố ở ả ạ ổ ứ ạ
m t h th ng m .ộ ệ ố ở
V n đ:ấ ề
- H th ng là gì? H th ng là m t t p h p g m nhi u ph n t đc s p x p theo m t tr t t nh t đnh ệ ố ệ ố ộ ậ ợ ồ ề ầ ử ượ ắ ế ộ ậ ự ấ ị
nh m t o ra tính m i (tính tr i).ằ ạ ớ ồ
- H th ng m là gì? H th ng m là m t h th ng luôn luôn t ng tác và ph n ng nhanh nh y v i môi ệ ố ở ệ ố ở ộ ệ ố ươ ả ứ ạ ớ
tr ng kinh doanh.ườ
- T ch c là h th ng m nghĩa là gì?V s đ và gi i thíchổ ứ ệ ố ở ẽ ơ ồ ả
- T i sao? T ch c ph i là m t h th ng m đ l ng nghe nhu c u khách hàng, đ có th có các ph ng ạ ổ ứ ả ộ ệ ố ở ể ắ ầ ể ể ươ
pháp ch đng đi phóủ ộ ố t n t i c nh tranh và phát tri n.ồ ạ ạ ể
Câu 4: Qu n tr là gì? Các ch c năng c b n c a qu n tr . Ch c năng nào quan tr ng nh t?ả ị ứ ơ ả ủ ả ị ứ ọ ấ
V n đ:ấ ề
Khái ni m qu n tr :ệ ả ị
- Qu n tr là m t quá trình đi u ph i các công vi c đ chúng có th đc hoàn thành v i hi u su t và ả ị ộ ề ố ệ ể ể ượ ớ ệ ấ
hi u qu cao nh t, b ng và thông qua ng i khác.ệ ả ấ ằ ườ
Ch c năng c a Qu n tr : qu n tr có 4 ch c năng c b n:ứ ủ ả ị ả ị ứ ơ ả
- Ho ch đnh: là m t quá trình thi t l p m c tiêu, xây d ng chi n l c và l p k ho ch đ th c hi n m cạ ị ộ ế ậ ụ ự ế ượ ậ ế ạ ể ự ệ ụ
tiêu đó.
- T ch c: là m t quá trình phân b và đi u ph i nhân l c và các ngu n l c khác đ tri n khai thành công ổ ứ ộ ổ ề ố ự ồ ự ể ể
các k ho ch.ế ạ
- Lãnh đo là m t quá trình gây nh h ng lên ng i khác đ th c hi n m c tiêu.ạ ộ ả ưở ườ ể ự ệ ụ
- Ki m soát là m t quá trình đo l ng k t qu th c t v i m c tiêu đ ra, có s đi u ch nh đ nh m đt ể ộ ườ ế ả ự ế ớ ụ ề ự ề ỉ ể ằ ạ
đc m c tiêu.ượ ụ
Phân tích m i quan h gi a các ch c năng:ố ệ ữ ứ
Ho ch đnh là ti n đ, n n t ng đ đnh h ng cho các ch c năng sau.ạ ị ề ề ề ả ể ị ướ ứ
T ch c t o ra m t khuôn kh chính th c đ đi u ph i và k t h p các công vi c nh m hoàn thành đc m c ổ ứ ạ ộ ổ ứ ể ề ố ế ợ ệ ằ ượ ụ
tiêu.
Lãnh đo đng viên khuy n khích nhân viên nh th nào đ đt đc m c tiêu đã đ ra.ạ ộ ế ư ế ể ạ ượ ụ ề
Ki m soát cho bi t lý do, nguyên nhân ch a đt đc m c đích đ có s đi u ch nh phù h p.ể ế ư ạ ượ ụ ể ự ề ỉ ợ
Ch c năng quan tr ng nh t là Ho ch đnh:ứ ọ ấ ạ ị
Câu 5: Nhà qu n tr là ai trong m t doanh nghi p truy n th ng? Có m y c p qu n tr ? Nên trách nhi m ả ị ộ ệ ề ố ấ ấ ả ị ệ
c a các c p đó? Ví dủ ấ ụ
Qu n tr là quá trình đi u ph i các công vi c đ hoàn thành chúng m t cách hi u qu và hi u su t, b ng và ả ị ề ố ệ ể ộ ệ ả ệ ấ ằ
thông qua ng i khác.ườ
Nhà qu n tr là ng i làm vi c cùng và thông qua ng i khác b ng cách đi u ph i công vi c đ hoàn thành ả ị ườ ệ ườ ằ ề ố ệ ể
m c tiêu c a t ch c.ụ ủ ổ ứ
Nhà qu n tr là ng i đng đu m t b ph n, h đi u hành, giám sát ho t đng c a các c p d i trong b ả ị ườ ứ ầ ộ ộ ậ ọ ề ạ ộ ủ ấ ướ ộ
ph n do mình ph trách.ậ ụ
Các c p qu n trấ ả ị
Trong m t t ch c truy n th ng có 3 c p qu n tr : Qu n tr c p cao, C p trung và C p c s .ộ ổ ứ ề ố ấ ả ị ả ị ấ ấ ấ ơ ở
- Qu n tr c p cao là nh ng ng i n m v trí cao nh t, có t m nhìn r ng và bao quát, thi t các m c tiêu dàiả ị ấ ữ ườ ắ ị ấ ầ ộ ế ụ
h n và chi n l c cho toàn b T ch c. Tham gia vào quá trình tuy n d ng các nhân s ch ch t, ví d : T ng ạ ế ượ ộ ổ ứ ể ụ ự ủ ố ụ ổ
giám đc, Ch t ch h i đng qu n tr .ố ủ ị ộ ồ ả ị
- Qu n tr c p trung là c u n i gi a nhà c p cao và c p c s . Thi t l p m c tiêu và k ho ch trung h n. ả ị ấ ầ ố ữ ấ ấ ơ ở ế ậ ụ ế ạ ạ
Thi t l p chính sách và phân b ngu n l c cho b ph n mình qu n lý. Thamế ậ ổ ồ ự ộ ậ ả m u cho c p cao h n v các ư ấ ơ ề
chi n l c. Ví d : tr ng phòng, ch nhi m nhà máy, giám đc b ph n …ế ượ ụ ưở ủ ệ ố ộ ậ
- Qu n tr c p c s là nh ng ng i tr c ti p qu n lý và giám sát công vi c c a nhân viên th a hành. Gi iả ị ấ ơ ở ữ ườ ự ế ả ệ ủ ừ ả
quy t các công vi c liên quan đn chuyên môn tác nghi p ho c các m c tiêu k ho ch ng n h n. Duy trì m i ế ệ ế ệ ặ ụ ế ạ ắ ạ ố
quan h m t thi t v i nhân viên c p d i đ t o đng l c cho h . Ví d : t tr ng, nhóm tr ng, qu n lý b ệ ậ ế ớ ấ ướ ể ạ ộ ự ọ ụ ổ ưở ưở ả ộ
ph n …ậ
Câu 6: Hãy nêu vai trò c a Nhà qu n tr trong m t t ch c.ủ ả ị ộ ổ ứ
Nhà qu n tr có 10 vai trò chia làm 3 nhóm chính:ả ị
1. Vai trò Quan hệ
- Đi di n:ạ ệ
Thay m t cho các cá nhân trong toàn b t ch c, hình nh bi u tr ng cho doanhặ ộ ổ ứ ả ể ư nghi p.ệ
Mang tính bi u t ng, th c hi n công vi c mang tính ch t pháp lý ho c xã h i th ng ngày. Ví d : ti p khách, ể ượ ự ệ ệ ấ ặ ộ ườ ụ ế
kí văn b n …ả
- Lãnh đo: ch u trách nhi m khuy n khích, đông viên c p d i, đào t o, đnh biên và các lĩnh v c khác ạ ị ệ ế ấ ướ ạ ị ự
liên quan. Ví d :ụ
- Đu m i liên l c: k t n i, truy n t i các thông tin đ liên k t gi a bên ngoài và bên trong t ch c.ầ ố ạ ế ố ề ả ể ế ữ ổ ứ
duy trì các m ng l i liên l c mà t ch c t phát tri n, bao g m các ngu n tin bên ngoài, nh ng ng i h tr ạ ướ ạ ổ ứ ự ể ồ ồ ữ ườ ỗ ợ
cho t ch c và cung c p thông tin. Ví d : th c hi n các công vi c đi ngo i.ổ ứ ấ ụ ự ệ ệ ố ạ
2. Vai trò Thông tin
- Theo dõi thông tin: thu th p, x lý, theo dõi và sàng l c nh ng thông tin có nh h ng đn t ch c.ậ ử ọ ữ ả ưở ế ổ ứ
- Ph bi n thông tin: thông báo truy n t i thông tin cho n i b t ch c.ổ ế ề ả ộ ộ ổ ứ
- Phát ngôn: là ng i cung c p thông tin t t ch c ra bên ngoài.ườ ấ ừ ổ ứ
3. Vai trò Ra quy t đnhế ị
- Kh i x ng: là ng i đi đu ho c l p ra các k ho ch, d án, ch ng trình, chi n l c m i.ở ướ ườ ầ ặ ậ ế ạ ự ươ ế ượ ớ
- X lý tr ng i (gi i quy t xáo tr n) gi i quy t các v n đ n m ngoài k ho ch d đnh.ử ở ạ ả ế ộ ả ế ấ ề ằ ế ạ ự ị
- Phân b ngu n l c: ra quy t đnh đ phân chia nhân s cũng nh nh ng ngu n l c khác đ th c hi n ổ ồ ự ế ị ể ự ư ữ ồ ự ể ự ệ
m c tiêu.ụ
- Th ng l ng: ph i luôn luôn đàm phán đ mang l i các l i ích cho t ch c.ươ ượ ả ể ạ ợ ổ ứ
Câu 7: Hãy nêu các k năng c n thi t đi v i Nhà qu n tr . K năng nào quan tr ng nh t?ỹ ầ ế ố ớ ả ị ỹ ọ ấ
Nhà qu n tr là ai?ả ị
K năng là nh ng ki n th c, hi u bi t v lĩnh v c c th , đc tích lũy qua m t quá trình rèn luy n nh t đinh.ỹ ữ ế ứ ể ế ề ự ụ ể ượ ộ ệ ấ
Nhà qu n tr c n có 3 k năng chính: K năng khái quát hóa, K năng Nhân s và K năng Chuyên môn.ả ị ầ ỹ ỹ ỹ ự ỹ
1. K năng chuyên mônỹ
- Bao g m các ki n th c và hi u bi t v m t lĩnh v c chuyên môn nh t đnh và có th v n d ng nh ng ồ ế ứ ể ế ề ộ ự ấ ị ể ậ ụ ữ
ki n th c chuyên môn đó trong công vi c.ế ứ ệ
- Vai trò:
- Hu n luy n, ch d n, và c v n cho c p d i và nhân viên.ấ ệ ỉ ẫ ố ấ ấ ướ
- Nh n đc s tin t ng và tín nhi m.ậ ượ ự ưở ệ
- Có đ hi u bi t đ ki m soát và đi u ch nh nhân viên c p d i.ủ ể ế ể ể ề ỉ ấ ướ
Ví d :ụ
2. K năng nhân sỹ ự
- Bao g m các ki n th c và hi u bi t v giao ti p, nghe nói đc vi t và thuy t trình. Ví dồ ế ứ ể ế ề ế ọ ế ế ụ nh kĩ năng ư
làm vi c nhóm, kĩ năng thi t l p duy trì và phát tri n các m i quan h , kĩ năng th u hi u tâm lý và nhu c u c a ệ ế ậ ể ố ệ ấ ể ầ ủ
ng i khác, kĩ năng làm vi c trong môi tr ng đa văn hóa.ườ ệ ườ
- Gây nh h ng và thuy t ph c ng i khác đi theo mình đ hoàn thành m c tiêu.ả ưở ế ụ ườ ể ụ
Ví d :ụ
3. K năng khái quát hóaỹ
- Ph i th hi n đc t m nhìn, d báo, phân tích các thông tin và d li u, nh n di n đc c h i và tháchả ể ệ ượ ầ ự ữ ệ ậ ệ ượ ơ ộ
th c, ph i hi u bi t v ngành c a doanh nghi p.ứ ả ể ế ề ủ ệ
- T m quan tr ng: giúp nhà qu n tr có đc ph ng án ch đng, đi phó, n m b t c h i, né tránh r i ầ ọ ả ị ượ ươ ủ ộ ố ắ ắ ơ ộ ủ
ro, t đó mang l i hi u qu cao trong kinh doanh.ừ ạ ệ ả
Ví d :ụ
K năng nào là quan tr ng nh t:ỹ ọ ấ
Không có kĩ năng nào là quan tr ng nh t mà đi v i c p qu n tr nào kĩ năng nào m i là quan tr ng.ọ ấ ố ớ ấ ả ị ớ ọ
Đi v i qu n tr c p c s thì kĩ năng chuyên môn là quan tr ng nh t vì nó giúp gi i quy t các công vi c mang ố ớ ả ị ấ ơ ở ọ ấ ả ế ệ
tính chuyên môn, c th .ụ ể
Đi v i c p trung thì kĩ năng nhân s có vai trò quan tr ng h n, vì qu n tr viên c p trung có vai trò đu m i ố ớ ấ ự ọ ơ ả ị ấ ầ ố
liên l c gi a c p cao và c p c s , đa ra chính sách ho t đng và qu n lý ngu n l c trong b ph n c a mình.ạ ữ ấ ấ ơ ơ ư ạ ộ ả ồ ự ộ ậ ủ
Đi v i c p cao thì kĩ năng khái quát hóa là quan tr ng nh t, vì nhà qu n tr c p cao có vai trò đa ra đnh ố ớ ấ ọ ấ ả ị ấ ư ị
h ng, m c tiêu và chi n l c dài h n cho doanh nghi p nên c n có t m nhìn khái quát bao trùm toàn b t ướ ụ ế ượ ạ ệ ầ ầ ộ ổ
ch c.ứ
Câu 8: T i sao nói qu n tr v a mang tính khoa h c, v a mang tính ngh thu t và là m t ngh .ạ ả ị ừ ọ ừ ệ ậ ộ ề
Khái ni m qu n tr : qu n tr là m t quá trình đi u ph i công vi c đ hoàn thành chúng m t cách hi u qu và ệ ả ị ả ị ộ ề ố ệ ể ộ ệ ả
hi u su t, b ng và thông qua ng i khác.ệ ấ ằ ườ
Qu n tr có tính khoa h c vì:ả ị ọ
- Qu n tr ph i đm b o phù h p v i các quy lu t t nhiên xã h i. Đi u đó đòi h i qu n tr ph i d a trên ả ị ả ả ả ợ ớ ậ ự ộ ề ỏ ả ị ả ự
s hi u bi t sâu s c các qui lu t khách quan chung c a t nhiên và xã h i.ự ể ế ắ ậ ủ ự ộ
- Trên c s đó, có th v n d ng t t nh t các thành t u khoa h c nh tri t h c, kinh t h c, toán h c … ơ ở ể ậ ụ ố ấ ự ọ ư ế ọ ế ọ ọ
và các kinh nghi m th c t vào th c ti n.ệ ự ế ự ễ
- Qu n tr ph i đm b o phù h p v i các đi u ki n và hoàn c nh c a m i t ch c trong t ng giai đo n ả ị ả ả ả ợ ớ ề ệ ả ủ ỗ ổ ứ ừ ạ
c th . Nhà qu n tr v a ph i kiên trì v i các nguyên t c và áp d ng m t cách linh ho t nh ng ph ng pháp, kĩụ ể ả ị ừ ả ớ ắ ụ ộ ạ ữ ươ
thu t qu n tr phù h p v i t ng đi u ki n và hoàn nh t đnh.ậ ả ị ợ ớ ừ ề ệ ấ ị
Qu n tr có tính ngh thu t vì:ả ị ệ ậ
