Câu 1 (8,0 điểm)
Trong bài thơ Tình yêu Dòng sông, Quần Phương viết:
bao giờ sông chảy thẳng đâu em
Sông lượn khúc, ợn dòng đến biển.
Những câu thơ trên giúp anh/ch rút ra bài học có ý nghĩa sâu sắc nào cho cuộc sống của mình?
Câu 2 (12,0 điểm)
Thông qua tác phẩm, tác gi đã khơi gợi trong bạn đọc những cảm xúc mãnh liệt.
Nắng đã hanh rồi
Quần Phương
Nắng đã ng hanh như phấn bay
Đã nghe tiếng sếu vọng sông gày
Trước sân mây trắng về đông lắm
Em xa nhà em hay.
Em hình dung những mái tranh
Nắng lên khói mộng yên nh
Vườn sau tre mía xôn xao lá
Anh chẳng cây cũng trĩu cành
Em cùng anh lên núi không
nghe thầm thĩ tiếng rừng thông
Nắng chiều ngả bóng thông in đất
Anh ngả vào đâu nỗi nhớ mong
Xuân sắp sang rồi xuân sắp qua
Một năm năm mới, lại năm qua
sao nắng cứ như tơ ấy
Rung tự trời cao xuống ngõ xa.
(In trong Hoa trong cây, Những điều
cùng đến, Vết thời gian, NXB Hội
Nhà văn, Hà Nội, 2014, tr.33)
Nắng mới
Tặng hương hồn thầy me (*)
Lưu Trọng
Mỗi lần nắng mới hắt bên song,
Xao xác, trưa gáy não nùng,
Lòng rượi buồn theo thời vãng,
Chập chờn sống lại những ngày không.
Tôi nhớ me tôi, thuở thiếu thời
Lúc người còn sống, tôi lên mười;
Mỗi lần nắng mới reo ngoài nội,
Áo đỏ người đưa trước giậu phơi.
Hình ng me tôi chửa xoá mờ
Hãy còn mường tượng lúc vào ra:
Nét cười đen nhánh sau tay áo
Trong ánh trưa trước giậu thưa.
(In trong Tiếng thu, NXB Hội Nhà văn,
Hội nghiên cứu giảng dạy văn học
TP.HCM, 1992, tr.13).
………………
(*)me: mẹ (chỉ dùng để xưng gọi)
Chiều xuân
Anh Thơ
Mưa đổ bụi êm êm trên bến vắng,
Đò biếng lười nằm mặc nước sông trôi;
Quán tranh đứng im lìm trong vắng lặng
Bên chòm xoan hoa tím rụng tơi bời.
Ngoài đường đê cỏ non tràn biếc cỏ,
Đàn sáo đen xuống mổ vu
Mấy cánh bướm rập rờn trôi trước gió.
Những trâu thong thả cúi ăn mưa.
Trong đồng lúa xanh rờn ướt lặng
con chốc chốc vụt bay ra,
Làm giật nh một nàng yếm thắm
Cúi cuốc cào cỏ ruộng sắp ra hoa.
(In trong Hoài Thanh, Hoài Chân, Thi
nhân Việt Nam 1932 1941, NXB Văn
học, Nội, 1988, tr.197 198)
Từ những gợi ý trên những trải nghiệm trong quá trình đọc tác phẩm văn học, hãy viết một bài văn với
nhan đề: Những ngọn lửa nhóm lên từ tác phẩm”.
…HẾT…
Họ tên thí sinh:……………………………….. Số báo danh:………………..
Thí sinh không sử dụng tài liệu. Giám thị coi thi không giải thích thêm.
SỞ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO
THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
TRƯỜNG THPT BÌNH CHIỂU
ĐỀ THI HỌC SINH GIỎI CẤP TRƯỜNG NH 2023 2024
Môn thi: NGỮ VĂN 11
Ngày thi: 19/01/2024
Thời gian làm bài: 120 phút (không tính thời gian phát đề)
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TP HCM
TRƯỜNG THPT BÌNH CHIỂU
ĐÁP ÁN CHM THI HC SINH GII KHI 11
Thời gian làm bài: 120 phút
u
YÊU CU CẦN ĐẠT
Đi
m
1
Có bao gi sông chy thẳng đâu em
Sông lượn khúc, lượn dòng mà đến bin
8,0
a. Đảm bo cấu trúc bài văn nghị lun: Có đủ các phn m bài, thân bài, kết bài. M bài nêu
được vấn đề ngh lun, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề
0,5
b. Xác định đúng vấn đề cn ngh lun: cách ng x linh hot, mm do, sáng to trong cuc
sng.
1,0
c. Trin khai vấn đề ngh lun thành các luận điểm, vn dng tt các thao tác lp lun, kết hp
lí l và dn chng, rút ra nhn thức và hành động. Hc sinh có th trin khai theo nhiu cách
nhưng cần đảm bảo các ý sau đây:
1. Gii thích
Hai câu thơ th hin suy ngm ca tác gi v hành trình ra bin ca dòng sông. T đó,
ý thơ gợi ra bài hc v cách ng x linh hot, mm do, sáng to (lượn khúc, lượn
dòng) của con người trong cuc sng.
(Chp nhận đáp án: hành trình sng s gp rt nhiều khó khăn, trắc tr; vưt qua
nhng tr ngi ấy, con ngưi s trưởng thành và có cơ hi chm tay ti vòng nguyt
quế).
2. Bàn lun
- Cuc sng luôn vận động bt ng, phc tp, tim n nhiu gp ghnh, trc tr. Bi
thế, để hướng đến nhng mục tiêu cao đẹp, con người không ch cn ý chí, ngh lc
mà còn rt cn cách ng phó, ng x khôn khéo, linh hot trong mọi lĩnh vực đi sng.
- ng x linh hot, sáng tạo giúp con người khám phá năng lc tim n ca bn thân
và không ngng hoàn thin chính mình.....
- ng biến linh hot, mm do không phi biu hin ca li sống hội, “khôn
lõi” mà là li sng chính trc, trong sáng, có bản lĩnh.
- ng biến linh hot trong tng hoàn cảnh nhưng phải kiên định mục tiêu, tưởng
đã chọn.
3. Dn chng: HS đưa dẫn chng phù hp, phân tích dn chng gọn, bám vào đ
4. Bài hc
- Nhn thức vai trò, ý nghĩa của cách sng linh hot, mm do.
- Thưng xuyên trau di tri thc, năng lc, rèn luyn bản lĩnh để gii quyết linh hot
nhng vấn đề ny sinh trong cuc sống, đng thi phê phán nhng cách sng cực đoan:
máy móc, cng nhc hoc hèn nhát thiếu bản lĩnh.
1,0
2,5
1,0
1,0
d. Chính tả, diễn đạt rõ ý, lập luận chặt chẽ, sáng tạo
1,0
2
T nhng gi ý trên và nhng tri nghiệm trong quá trình đọc tác phẩm văn học,
hãy viết một bài văn vi nhan đ: “Nhng ngn la nhóm lên t tác phm”.
12,
0
a. Bảo đảm yêu cu v hình thc mt bài ngh lun gm: M bài nêu được vấn đề,
Thân bài triển khai được vấn đề, Kết bài khái quát được vấn đề.
0,5
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: Đề cao giá trị của văn chương và quá trình tiếp
nhận văn học.
1,0
c.Trin khai vấn đề ngh lun thành các luận điểm
Thí sinh có th trin khai theo nhiều cách, nhưng cn vn dng tt các thao tác lp
lun, kết hp cht ch gia lí l và dn chng, bình luận. Sau đây là một hưng gii
quyết đ bài:
- Gii thiu vấn đề cn ngh lun: nhng tri nghim trong quá trình đc tác phm
s thắp lên trong ta “nhng ngn lửa” nhng cm xúc mãnh liệt. Đó có thể
ngn la ca nhng khát khao chiếm lĩnh tri thc; ngn la của mơ ước đưc đến
nhng chân tri mới, được sng mt cuc đi tt đẹp hơn; ngọn la ca tình cm
rc cháy: tình yêu đôi la, tình yêu thiên nhiên đt nưc, ni nh m cha,….
- Bàn lun: HS s dng lí luận để làm sáng rõ (Ni dung và hình thc ca tác
phm; Qúa trình tiếp nhận…)
- Chng minh: HS chn và phân tích mt s tác phm (t gợi ý trên đ hoc tác
phm khác) đ ch ra nhng ngn la mà tác phm nhóm lên trong mình.
- Đánh giá, m rng
+ Ch nhng tác phm thc s có giá tr mi nhóm lên ngn la ca những điều
tt đp, làm bng sáng tâm hồn người đc
+ Tác động của văn chương thường không đến ngay lp tc mà phi qua quá
trình nghin ngm, chiêm nghim. Ch khi người đc có trình đ thưng thc, có
s am hiểu văn học, tác phm mi có th nhóm la tâm hn.s
1,0
3,0
3,0
2,0
d. Sáng to: Có cách diễn đạt sáng to, th hin suy nghĩ sâu sắc mi m, mi m v
vấn đề ngh lun
1,0
e. Chính t, dung từ, đt câu: Đảm bo quy tc chính t, dung từ, đặt câu
0,5
----HT----