S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O C N TH Ơ
TR NG THPT CHUYÊN LÝ TƯỜ
TR NG
Đ CHÍNH TH C
Đ THI TH Đ I H C NĂM H C 2010-2011
MÔN: NG VĂN kh i D
Th i gian làm bài: 180 phút, không k phát đ
Câu I (2 đi m)
Nh ng y u t nh h ng đ n h n th T H u ế ưở ế ơ ?
Câu II (3 đi m)
Vi t m t bài văn không quá 600 t nêu suy nghĩ c a anh (ch ) v hình nh hoaế
trên đá.
Câu III (5 đi m) THÍ SINH CH N M T TRONG HAI Đ SAU
Câu III a
T t ng Đ t N c là c a nhân dân trong đo n th :ư ưở ướ ơ
“Nh ng ng i v nh ch ng còn góp cho Đ t N c nh ng núi V ng Phu ườ ướ
C p v ch ng yêu nhau góp nên hòn Tr ng Mái
Gót ng a c a Thánh Gióng đi qua còn trăm ao đ m đ l i
Chín m i chín con voi góp mình d ng đ t T Hùng V ngươ ươ
Nh ng con r ng n m im góp dòng sông xanh th m
Ng i h c trò nghèo góp cho Đ t N c mình núi Bút, non Nghiênườ ướ
Con cóc, con gà quê h ng cùng góp cho H Long thành th ng c nhươ
Nh ng ng i dân nào đã góp tên Ông Đ c, Ông Trang, Bà Đen, Bà Đi m ườ
đâu trên kh p ru ng đ ng gò bãi
Ch ng mang m t dáng hình, m t ao c, m t l i s ng ông cha ướ
Ôi Đ t N c sau b n nghìn năm đi đâu ta cũng th y ướ
Nh ng cu c đ i đã hóa núi sông ta...”
( Trích “Đ t N c ướ ” trong Tr ng ca M t đ ng khát v ngườ ườ c a Nguy n Khoa Đi m.
Sách giáo khoa 12 t p I ban c b n c a Nhà xu t b n Giáo D c năm 2007 trang 120). ơ
Câu III b
“- D y đi An. Tàu đ n r i. ế
An nh m d y, l y tay d i m t cho t nh h n. Hai ch em nghe th y ti ng d n ế
d p, ti ng xe rít m nh vào ghi. M t làn khói b ng sáng tr ng lên đ ng xa, ti p đ n ế ế ế
ti ng hành khách n ào khe kh . M y năm nay buôn bán kém nên ng i lên xu ng ít,ế ườ
khi hai ch em đ i ch ch ng th y ai. Tr c kia, sân ga, m y hàng c m m ướ ơ
đón khách, đèn sáng cho đ n n a đêm. Nh ng bây gi h đóng c a c r i, cũng imế ư
l ng t i đen nh ngoài ph . ư
Hai ch em ch không lâu. Ti ng tàu đã rít lêntàu r m r đi t i. Liên d t em ế
đ ng d y đ nhìn đoàn xe v t qua, các toa đèn sáng tr ng, chi u ánh c xu ng ư ế
đ ng. Liên ch thoáng trông th y nh ng toa h ng trên sang tr ng l nh nh ngườ
ng i, đ ng k n l p lánh, các c a kính sáng. R i chi c tàu đi vào đêm t i, đườ ế
l i nh ng đ m than đ bay tung trên đ ng s t. Hai ch em còn nhìn theo cái ch m ườ
nh c a chi c đèn xanh treo trên toa sau cùng, càng xa mãi r i khu t sau r ng tre. ế
-Tàu hôm nay không đông, ch nh .
Liên c m tay em không đáp. Chuy n tàu đêm nay không đông nh m i khi, ế ư
th a v ng ng i hình nh kém sáng h n. Nh ng h N i v ! Liên l ng theoư ư ư ơ ư
m t ng. N i xa xăm, N i sáng r c, vui v huyên náo. Con tàu nh đãơ ưở ư
đem m t chút th gi i khác đi qua. M t th gi i khác h n, đ i v i Liên, khác h n cái ế ế
v ng sáng ng n đèn c a ch ánh l a c a bác Siêu. Đêm t i v n bao b c chung
quanh, đêm c a đ t quê, và ngoài kia, đ ng ru ng mênh mông và im l ng.
-Thôi đi ng đi ch .
Liên v vai em, ng i xu ng chõng. An cũng ng i xu ng ng đ u vào vai
Liên. Ti ng vang đ ng c a xe h a đã nh r i, m t d n trong bóng t i, l ng taiế
cũng không nghe th y n a. Sao trên tr i v n l p lánh. C ph huy n bây gi m i
th t h t náo đ ng, ch còn đêm khuya, ti ng tr ng c m canh ti ng chó c n. T ế ế ế
phía ga, bóng đèn l ng v i bóng ng i đi v ; Ch đ ng s a so n đ đ c bác ườ ươ
Siêu đã gánh hàng đi vào trong làng, còn v ch ng bác x m ng g c trên manh chi u ế
t bao gi ”.
( Trích Hai đ a tr c a Th ch Lam; Sách giáo khoa 11 t p I nâng cao trang 128-
129 c a Nhà xu t b n Giáo D c năm 2006).
C m nh n c a Anh (ch ) v đo n văn trên.
----------- H T ----------
Giám th coi thi không gi i thích gì thêm.
S GIÁO D C VÀ ĐÀO T O C N TH Ơ
TR NG THPT CHUYÊN LÝ TƯỜ
TR NG
Đ THI TH Đ I H C NĂM H C 2010-2011
MÔN: NG VĂN kh i D
Th i gian làm bài: 180 phút, không k phát đ
ĐÁP ÁN
Câu ý N i dungĐi m
I 1 Nh ng y u t nh h ng đ n h n th T H u ế ưở ế ơ 0.5
- T H u (1920-2002) ng i con t nh Th a Thiên - Hu . Hu vùng đ t thiên nhiên ườ ế ế
th m ng h u tình, vùng đ t đ m s c thái văn a dân gian văn hóa cung đình.ơ
Hình nh thiên nhiên Hu in đ m d u n trong th ông. ế ơ
2 - Sinh ra trong m t gia đình nhà nho nghèo có truy n th ng văn ch ng, đi u này có nh ươ
h ng l n đ n tài văn ch ng c a chí cách m ng T H u. Th ông đ m đà tính dânưở ế ươ ơ
t c.0.5
3 - T H u tr ng thành trong th i M t tr n Dân ch đang phát tri n m nh Hu ưở ế
nên ông s m giác ng t ng cách m ng. V i lòng yêu n c, ông tr thành ng i ưở ướ ườ
chi n c ng s n. T H u dùng văn ch ng làm khí cho ho t đông cách m ng c aế ươ
mình nên th T H u mang đ m ch t tr tình chính tr . M i ch ng đ ng th T H uơ ườ ơ
đ u g n v i m t ch ng đ ng nh t đ nh c a l ch s n c nhà. ườ ướ
1.0
II 1 Gi i thích hình nh và ý nghĩa c a hình nh hoa trên đá 0.5
- Hình nh hoa trên đá là m t hình đ p trong hi n th c đ i s ng.
- Hình nh làm ta liên t ng nh ng con ng i trong khó khăn gian kh b t h nh nh ng ưở ườ ư
v n lên trên t t c và đ t đ c nh ng thành công nh t đ nh.ươ ượ
2 Lu n bàn v hình nh hoa trên đá 2.0
- Trong t nhiên nh ng cây, bông hoa có th tr s c th m trên nh ng phi n đá, khe đá ế
khô c n nó đã ph i tr i qua bao th thách: cái khô c ng c a đá, không khí chói chang
c a tr i đ t.... Ch nh ng cây v t qua nh ng th thách y m i có th t n t i và tr ượ
hoa. Đây là nh ng bông hoa quí.
- Nh ng bi u hi n trên trong liên h gi a con ng i v i thiên nhiên v i hoàn c nh. ườ
Hình nh g i suy nghĩ cho con ng i: nh ng thách th c c a hoàn c nh, nh ng khó khăn ườ
c a đ ng đ i… mà con ng i ph i đ i di n và ph i v t qua. Cũng nh cây, hoa trên ườ ườ ượ ư
đá, có nh ng ng i th t b i, không v t qua và cũng có nh ng ng i đã v t qua và ườ ượ ườ ượ
đ t đ c c m và khát v ng c a mình. Vd ượ ướ ơ
- Trong th i đ i c a n n kinh t th tr ng ngày nay, quan h gi a con ng i v i hoàn ế ườ ườ
c nh càng th hi n sâu s c.
3 Bài h c nh n th c và hành đ ng 0.5
- Hình nh hoa trên đá g i cho m i ng i tìm đ c nh ng ph ng châm v l s ng: ườ ượ ươ
con ng i c n có lòng quy t tâm, tính kiên trì, tinh th n v t khó đ có th v t quaườ ế ượ ượ
nh ng th thách c a hoàn c nh.
- B n thân đã- đang và s làm gì ?
IIIa T t ng Đ t N c c a nhân dân trong đo n th Đ t N c c a NKĐư ưở ướ ơ ướ 5.0
1 Gi i thi u v tác gi , tr ng ca, đo n th và n i dung đo n th . (0.5) ườ ơ ơ 0.5
- Nguy n Khoa Đi m là nhà th tr ng thành trong th i ch ng Mĩ, th ông dào d t ch t ơ ưở ơ
suy t , c m xúc d n nén, t t ng ý th c trách nhi m c a ng i trí th c tham giaư ư ưở ườ
vào cu c chi n đ u c a nhân dân. ế
- Tác ph m chính: “Đ t ngo i ô”, tr ng ca “ M t đ ng khát v ng”. ườ ườ
- Tr ng ca m t đ ng khát v ng đ c sáng tác vào năm 1971 t i chi n khu Tr Thiên,ườ ườ ượ ế
in l n đ u 1974, vi t v s th c t nh c a tu i tr đô th vùng t m chi m mi n Nam, v ế ế
non sông đ t n c, v s m nh c a th h mình, xu ng đ ng đ u tranh ch ng đ ướ ế ườ ế
qu c Mĩ xâm l c. ượ
- Đo n trích thu c ch ng 5 c a tr ng ca, đây ch ng hay nh t, th hi n sâu s c ươ ườ ươ
m t trong nh ng t t ng c a tr ng ca, đó là t t ng “Đ t n c c a nhân dân”. ư ưở ườ ư ưở ướ
2 C m nh n v t t ng “Đ t n c c a nhân dân” trong đo n th ư ưở ướ ơ 4.5
- T t ng “Đ t n c c a nhân dân” theo quan đi m c a nhà th thì nhân dân đ tư ưở ướ ơ
n c, đ t n c là nhân dân, đ t n c nhân dân hòa h p là m t. Đ t n c là do nhânướ ướ ướ ướ
dân làm ra. T t ng “Đ t n c c a nhân dân” th m vào toàn b đo n trích, làm nênư ưở ướ
nét đ c s c c a đo n trích (trong đó có đo n th mà đ yêu c u). T t ng y chi ph i ơ ư ưở
cách c m nh n hình t ng Đ t N c th m vào hình th c ngh thu t bi u hi n. ượ ướ
(0.5)
N i dung (2.5)
- T t ng “Đ t n c c a nhân dân” không ph i hoàn toàn m i m nh ng tác giư ưở ướ ư
nh n th c sâu s c toàn di n (v quan đi m vai trò c a nhân dân trong th i đ i m i).
Nhà th c m nh n t t ng “Đ t n c c a nhân dân” góc đ r t đ i g n gũi và quenơ ư ưở ướ
thu c. (0.5)
- Nhà th c m nh n quang c nh, c nh v t c a đ t n c theo chi u r ng c a khôngơ ướ
gian chi u dài c a th i gian. Đ t n c t B c chí Nam hi n lên nh m t ph n máu ướ ư
th t, tâm h n c a nhân dân. Chính nhân dân đã t o nên đ t n c này, đã đ t tên ghi ướ
d u cu c đ i mình lên m i t c đ t ng c núi con sông. (1.0)
“Nh ng ng i v nh ch ng….Bà Đen, Bà Đi m” ườ
- Nhà th khái quát lên m t hình t ng mang tính bi u tr ng. Đ t n c nhân dân ơ ượ ư ướ
m t. (1.0)
“ Và đâu….hóa núi sông ta”.
-Ngh thu t (0.5)
+ Th th t do đ c s d ng linh ho t. ơ ượ
+ S d ng sáng t o, linh ho t sáng t o ch t li u c a văn h c dân gian.
+ Hình nh th mang tính c th nh ng cũng có tính khái quát cao. ơ ư
+ S hòa h p gi a cái riêng v i cái chung, gi a c th và khái quát.
- Tác d ng: (1.0)
+ Đ i v i b n đ c đ ng th i, đ c bi t đ i v i th h tr trong th i kháng chi n ươ ế ế
ch ng Mĩ.
i v i th h tr ngày nay. ế
IIIb C m nh n v đo n văn trong tác ph m “Hai đ a tr ” c a Th ch Lam 5.0
1 Khái quát chung v tác gi , tác ph m c a Th ch Lam 0.5
- Th ch Lam là nhà văn tiêu bi u c a nhóm T L c Văn Đoàn.
- Văn phong c a ông t ng đ i đ c bi t :Truy n ng n th ng không c t truy n, ươ ườ
gi ng văn đi m đ m trong sáng gi n d nh ng thâm tr m sâu s c, m i truy n c a ông ư
nh m t bài th tr tình. M i tác ph m đ u ch a đ ng bi t bao tình c m chân thànhư ơ ế
nh ng rung đ ng c a nhà văn tr c nh ng đ i thay c a c nh v t và lòng ng i. ướ ườ
- Th ch lam có s c sáng t o ngh thu t m nh m đ l i nhi u tác ph m giá tr .Tác
ph m tiêu bi u: truy n ng n gió đ u mùa 1937, N ng trong v n ườ 1938, ti u thuy t ế
Ngày m i 1939, tùy bút Hà n i 36 ph ph ng ườ 1943.
- Hai đ a tr in trong t p truy n N ng trong v n ườ -1938. Truy n miêu t cu c s ng con
ng i làng quê nghèo luôn khao khát v m t cu c s ng t t đ p h n.ườ ơ
2 N i dung ( Gía tr nhân đ o và giá tr hi n th c) 2.5
-T i sao ch em Liên đêm nào cũng đ i đoàn tàu? (Liên h v i ph n tr c sau đo n ướ
trích ta th y đ c h khao khát đ c thoát kh i không gian t i tăm, cu c s ng nghèo ượ ượ
kh ). Tâm tr ng đ i đoàn tàu c a ch em Liên: háo h c, vui m ng m i khi đoàn tàu đ n, ế
bi u hi n cho mong m i, khát v ng đ c th y ánh sáng văn minh. T ánh sáng c a ượ
đoàn tàu Liên h i t ng đ n ánh sáng c a N i cu c s ng no đ trong quá kh . ưở ế
Đây là bi u hi n khát v ng v m t cu c s ng t t đ p h n c a ch em Liên rông h n ơ ơ
c a con ng i ph huy n ườ
- Hình nh đoàn tàu: đ c miêu t t xa đ n g n r i t g n ra xa. bi u t ng cho ượ ế ượ
ánh sáng văn minh “Con tàu nh đã đem m t chút th gi i khác đi qua. M t th gi iư ế ế
khác h n, đ i v i Liên, khác h n cái v ng sáng ng n đèn c a ch ánh l a c a bác
Siêu”.
- Hình nh đoàn tàu: khách hôm nay không đông, th a ng i, v ng khách h n, ánh sáng ư ườ ơ
kém h n. Ánh sáng khép l i v n bóng t i, con ng i ph huy n l m lũi hòa trongơ ườ
đêm t i. Hi n th c tăm t i v n bao trùm cu c s ng c a h .
3 Ngh thu t miêu t
- Cách quan sát miêu t : C nh v t con ng i đ c ch n miêu t đ c đáo trung th c ườ ượ
sinh đ ng phong phú, miêu t qua c m nh n b ng tâm tr ng c a ch em Liên làm
cho c nh v t có c m xúc, có tâm tr ng và tr nên có h n .
- Ngh thu t đ i l p trong vi c miêu t ánh sáng :Tác ph m s đ i l p gi a ánh
sáng bóng t i đ c bi t ánh sáng n i ng n đèn c a ch v i ánh sáng c a N i ơ
huyên náo r c r , ánh sáng c a chuy n tàu đêm. ế
-Gi ng văn tr tình, nh nhàng sâu l ng g i đ c nhi u c m xúc trong tâm tr ng c a ượ
b n đ c.
1.0
4 Nh n xét:
- Gía tr n i dung c a đo n văn h ng v giá tr nhân đ o: nêu cao khao khát thoát kh i ướ
cu c s ng tăm t i c a hi n t i, m c v m t cu c s ng t i sáng h n. Vi t v ơ ướ ươ ơ ế
hi n th c cu c s ng nghèo kh , tăm t i nh ng con ng i không bi quan. Con ng i ư ườ ườ
b n b v i khao khát c a mình.
- Qua đo n trích ta th y rõ đ c đi m phong cách r t riêng c a Th ch Lam trong th lo i
truy n ng n. Và v đ p trong tâm h n c a nhà văn.
1.0
L u ý: Thí sinh có th làm bài theo nhi u cách khác nhau nh ng ph i lài đ m b o nh ng yêu c u vư ư
ki n th c nêu trên, v hình th c k t c u c a t ng ki u bài. ế ế
-H T-