Dinh Dưỡng Với Ăn Chay
Ăn nhiều món chay thanh nhạt, ít dùng chất béo
ngậy nặng mùi có ý nghĩa quan trọng không thể
bỏ sót đối với việc dưỡng sinh bảo vệ sức khỏe.
Tuy nhiên, việc điều phối ăn uống một cách khoa học hợp lý mới là mấu
chốt của sức khỏe.
Ăn chay hay ăn mặn?
Đối với loại hình ăn uống thường ngày, có người chủ trương ăn chay, có
người lại chủ trương ăn mặn. Người ăn mặn cho rằng, thức ăn động vật cung
cấp cho cơ thể protid tốt và lipid, thúc đẩy nhiều cho não và cơ thể phát
triển, vì vậy, ăn mặn có thể làm cho ta cường tráng, tinh lực tràn đầy. Người
ăn chay lại cho rằng, món chay dinh dưỡng dễ hấp thu, món chay làm cho
máu sạch, tâm tịnh khí hòa, cũng như giảm bớt hấp thu độc tố từ động vật và
trì hoãn lão hóa.
Xét về góc độ dinh dưỡng học, ăn chay và ăn mặn đều có lợi và hại. Xét về
thành phần dinh dưỡng, hàm lượng protid, canxi, vitamin tan trong dầu khi
ăn mặn sẽ nhiều hơn so với ăn chay. Trái lại, acid béo không bão hòa,
vitamin, chất xơ và một số nguyên tố kiềm tính khi ăn chay sẽ phong phú
hơn so với ăn mặn.
Nên đa dạng hóa bữa ăn chay mới đầy đủ dưỡng chất.
Bất kể ăn chay hay ăn mặn, đều là những thực phẩm không thể thiếu cho con
người. Ăn chay có điểm tốt của ăn chay, ăn mặn cũng có sự khéo dùng của
ăn mặn. Cơ bản của sống lâu sống khỏe là sự phối hợp dinh dưỡng hợp lý,
chớ chẳng phải dựa vào ăn chay hay ăn mặn. Coi trọng sự phối kết và hấp
thu dinh dưỡng là tiêu chí của văn minh hiện đại, cũng là nội dung quan
trọng của văn hóa ẩm thực. Không thể tự “đày đọa” chính mình trong ăn
uống. Ăn uống đúng đắn sẽ không “thích chay ghét mặn” hay “thích mặn
ghét chay”, nên ăn uống cân bằng với phối kết hợp lý cả ăn chay lẫn ăn mặn.
Ăn chay ảnh hưởng đến sức khỏe?
Chất xơ trong món ăn chay hơi nhiều, tuy nó không phải chất dinh dưỡng,
nhưng cũng cần thiết cho cơ thể. Chất xơ hút nước giãn nở, làm cho ta có
cảm giác no, sẽ không ăn uống quá nhiều; chất xơ thúc đẩy nhu động đường
ruột, tăng cường chức năng tiêu hóa và bài tiết, làm cho chất chuyển hóa rất
chóng được bài ra ngoài, giảm bớt hấp thu của cơ thể đối với độc tố, theo đó
giảm tỷ lệ phát sinh các bệnh đường ruột như: táo bón, ung thư đại tràng,
ung thư trực tràng, trĩ… Một phần chất xơ còn được vi khuẩn đường ruột
phân giải tạo ra vitamin nhóm B như: inositol, vitamin B5 được cơ thể hấp
thu tận dụng. Chất xơ còn giúp trì hoãn hấp thu đường, có tác dụng dự
phòng đối với người bệnh đái tháo đường.
Nhà dinh dưỡng học cho rằng: ăn chay còn có thể làm đẹp, ăn nhiều rau giúp
tăng chất béo thực vật, có thể đảm bảo làn da bóng mượt. Bởi vì chất kiềm
và vitamin trong rau có chức năng điều tiết, chuyển hóa máu và tuyến mồ
hôi, giúp tăng cường dinh dưỡng làn da. Acid linolenic trong chất béo thực
vật là chất làm đẹp da lý tưởng, trong đó chứa vitamin E giúp dự phòng làn
da khô ráp; ăn chay còn giúp đảm bảo mái tóc óng ả, mượt mà. Bất kể mùa
nóng hay những mùa khác, ăn chay nhiều đều có ích. Tuy nhiên, các loại thịt
cũng cần thiết, mấu chốt là phối kết hợp như thế nào cho hợp lý. Người ta đề
xuất tỷ lệ 3:1, tức tỷ lệ 3 phần rau có 1 phần thịt, đều có ích cho việc đảm
bảo sức khỏe và làm đẹp.
Ăn chay trường có nguy cơ?
Ăn chay chứa ít năng lượng, thiếu protid và lipid, thời gian dài với ăn chay
là chính dễ gây ra suy dinh dưỡng. Nhà dinh dưỡng học cho rằng, tăng lượng
hấp thu protid là nội dung quan trọng để cải tiến kết cấu của ăn uống. Một số
nguy cơ của ăn chay trường liệt kê dưới đây:
Thiếu protid, lipd và acid béo không bão hòa: protid là nguyên liệu chínhcho
cấu tạo và tu bổ của các tổ chức tếbào; lipid sản sinh nhiệt rất cao; chấtbéo
không bão hòa còn được gọi là“lương thực của não”, rất quan trọngtrong
việc thúc đẩy phát triển trí lực.Bạn gái ăn chay trường thì kinh nguyệt
thường xuyên đến muộn, nữ vận độngviên ăn chay dễ xảy ra bế kinh.